Torati 22
1 Kama ukimwona ngʼombe au kondoo wa ndugu yako anapotea, usipuuze, bali uhakikishe unamrudisha kwa mwenyewe.
Lam amkhraeng nam nawkamya ih maitaw maw, to tih ai boeh loe tuu maw, na hnuk nahaeloe panoek ai baktiah om taak sut hmah; nam nawkamya khaeah thaak pae let ah.
2 Ikiwa huyo ndugu haishi karibu nawe au kama hufahamu yeye ni nani, mchukue nyumbani kwako huyo mnyama umweke mpaka mwenyewe aje kumtafuta. Ndipo umrudishie.
Nam nawkamya loe na taengah kaom kami na ai, anih loe na panoek ai ih kami ah om langlacadoeh, maitaw hoi tuu pakrong hanah nam nawkamya to angzoh moe, anih khaeah na paek let ai karoek to, nangmah ih im ah suem ah.
3 Fanya vivyo hivyo ukimkuta punda wa nduguyo au joho lake au chochote alichopoteza. Usipuuze jambo hilo.
Anih ih laa hrang maw, khukbuen maw, kanghmaa ving nam nawkamya ih kawbaktih hmuen doeh na hnuk nahaeloe, to tiah sah ah; panoek ai baktiah om hmah.
4 Kama ukimwona punda wa nduguyo au ngʼombe wake ameanguka barabarani, usipuuze jambo hilo. Msaidie asimame kwa miguu yake.
Nam nawkamya ih laa hrang maw, to tih ai boeh loe loklam ah amtim sut maitaw maw na hnuk nahaeloe, panoek ai baktiah om hmah; pathawk let hanah anih to a bom ah.
5 Haimpasi mwanamke kuvaa nguo za kiume wala mwanaume kuvaa nguo za kike, kwa maana Bwana Mungu wenu anachukia yeyote ambaye hufanya hivi.
Nongpata mah nongpa ih khukbuen angkhuk han om ai; nongpa mah doeh nongpata ih khukbuen to angkhuk han om ai; to tiah sak ih hmuennawk loe Angraeng hmaa ah panuet thoh.
6 Kama ukikuta kiota cha ndege kando ya barabara, iwe juu ya mti au chini, naye ndege amelala juu ya makinda au mayai, usimchukue huyo ndege pamoja na makinda yake.
Loklam taeng ih thingkung nuiah maw, to tih ai boeh loe long ah maw, to tih ai boeh loe tavaa tabu thung ih tadui maw, to tih ai boeh loe kakhaek a caa maw na hnuk naah, tadui to a caa awh boeh nahaeloe, tavaa caa hoi amno to nawnto la hmaek hmah;
7 Waweza kuchukua makinda, lakini uwe na hakika ya kumwacha huyo ndege, ili upate kufanikiwa na uweze kuishi maisha marefu.
khosak na hoih moe, hinglung sawk thai hanah, tavaa caa na lak cadoeh, amno to prawt ah.
8 Wakati unapojenga nyumba mpya, fanya ukuta wa kuzuia kandokando ya dari ili usijiletee hatia ya kumwaga damu juu ya nyumba yako ikiwa yeyote ataanguka kutoka humo.
Imphu nui hoiah kami krah maat nahaloe, athii tho lu lakhaih oh han ai ah, im kangtha na sak naah, imphu ataeng boih to pakaa ah.
9 Usipande aina mbili za mbegu katika shamba lako la mizabibu; ikiwa utafanya hivyo, si mazao utakayopanda tu yatakuwa najisi, bali nayo matunda ya shamba la mizabibu pia.
Na misur takha thungah kalah aanmunawk nawnto haeh hmah; na haeh nahaeloe, na haeh ih thingthai mah nangmah ih misurthaih to amhnongsak tih.
10 Usilime kwa maksai aliyefungwa nira pamoja na punda.
Maitaw hoi laa hrang nawto laikok atoksak hmah.
11 Usivae nguo za sufu na kitani zilizofumwa pamoja.
Tuumui hoi puu ngan nawnto sak ih khukbuennawk to angkhuk hmah.
12 Fanya vishada kwenye pembe nne za joho unalovaa.
Nangmah ih kahni takii palito ah apawk to hui takaek ah.
13 Ikiwa mtu atamwoa mke na, baada ya kufanya naye tendo la ndoa, akamchukia,
Kami maeto mah zu to lak moe, a iih haih pacoengah hnukma ving,
14 akimsingizia na kumwita jina baya, akisema, “Nilimwoa mwanamke huyu, lakini nilipomkaribia sikupata uthibitisho wa ubikira wake”
to nongpata to kasae a thuih moe, anih ih ahmin to setsak pacoengah, Hae nongpata hae zu ah ka lak boeh; toe anih khaeah ka caeh naah, kacuem ai tangla ni, tito ka panoek, tiah thui nahaeloe,
15 ndipo baba na mama wa msichana wataleta uthibitisho kwamba alikuwa bikira kwa wazee wa mji kwenye lango.
nongpata ih amno hoi ampa mah, a canu loe kacuem tangla ah ni oh, tiah angmathaih hmuen to sin ueloe, kacoehtanawk ohhaih vangpui thungah caeh tih;
16 Baba wa msichana atawaambia wazee, “Nilimwoza binti yangu kwa huyu mwanaume, lakini hampendi.
tangla ih ampa mah vangpui thung ih kacoehtanawk khaeah, Ka canu to hae kami han zu ah ka paek; toe anih mah hnukma ving boeh;
17 Sasa amemsingizia na kusema, ‘Sikumkuta huyu binti akiwa bikira.’ Lakini hapa kuna uthibitisho wa ubikira wa binti yangu.” Kisha wazazi wake wataonyesha nguo zake kwa wazee wa mji,
anih mah vaihi kasae thuih, Na canu loe kacuem tangla na ai ni, tiah ang naa. Toe ka canu loe kacuem tangla ah ni oh, tito hae tiah angmathaih hmuen hae oh, tiah kacoehtanawk khaeah patuek tih.
18 nao wazee watamchukua huyo mwanaume na kumwadhibu.
To naah vangpui thung ih kacoehtanawk mah to kami to kawk o ueloe, danpaek o tih.
19 Watamtoza shekeli mia moja za fedha na kupewa wazazi wa msichana, kwa sababu mwanaume huyu amempa bikira wa Kiisraeli jina baya. Ataendelea kuwa mke wake; kamwe hawezi kumpa talaka siku zote za maisha yake.
To kami mah kacuem Israel nongpata to ahmin kasae thuih pongah, phoisa shekel cumvaito hoiah tangla ih ampa to rong tih; nongpata to zu haih tih, a hing thung pakhrah mak ai.
20 Hata hivyo, kama shtaka ni la kweli na hakuna uthibitisho juu ya ubikira wa huyo msichana ulioweza kupatikana,
Toe a nethaih lok loe tangtang ah oh moe, tangla cuemhaih to patuek thai ai,
21 huyo msichana ataletwa kwenye mlango wa nyumba ya baba yake, na hapo watu wa mji wake watampiga kwa mawe hadi afe. Amefanya kitu cha aibu katika Israeli kwa kufanya ukahaba akiwa nyumbani kwa babaye. Lazima mwondoe uovu katikati yenu.
tangla loe ampa im ah oh naah, daan baktih na ai ah nongpa nongpata zaehaih to sah nahaeloe, Israel kaminawk salakah azat hanah a sak pongah, to tangla to ampa ih im thok taengah hoi o ueloe, vangpui thung ih nongpanawk mah thlung hoiah duek khoek to va o tih; to tiah a sak ih kahoih ai hmuen to nangcae salak hoiah tahmat oh.
22 Ikiwa mwanaume atakutwa akizini na mke wa mtu mwingine, wote wawili, mwanaume na mwanamke aliyezini naye, lazima wauawe. Lazima mwondoe uovu katika Israeli.
Minawk ih zuu iip haih kami loe, a iihhaih nongpata hoi nawnto hum han oh; to tiah Israel kaminawk salakah kaom kaciim ai hmuen to takhoe oh.
23 Ikiwa mwanaume atakutana na bikira mjini ambaye ameposwa na mtu akazini naye,
Kacuem tangla maeto loe sava sak hanah kami maeto mah hamh; toe tangla loe kami maeto mah vangpui thungah hnuk naah, anih to iih haih,
24 utawachukua wote wawili kwenye lango la mji na kuwapiga kwa mawe mpaka wafe; yule msichana kwa kuwa alikuwa mjini na hakupiga kelele kuomba msaada, na yule mwanaume kwa sababu amemtenda jeuri mke wa mtu mwingine. Lazima mwondoe uovu katikati yenu.
toe tangla loe vangpui thungah minawk mah pahlong thai hanah hang ai; nongpa doeh a imtaeng kami ih zu to ahmin setsak pongah, nihnik to vangpui khongkha taengah caeh o haih ueloe, duek khoek to thlung hoiah va o tih; to tiah kahoih ai hmuen to nangcae salak hoiah takhoe oh.
25 Lakini ikiwa itatokea mwanaume akakutana na msichana aliyeposwa huko mashambani, akambaka, mwanaume aliyefanya hivi peke yake ndiye atakayeuawa.
Toe kami maeto mah zu ah hamh ih tangla to taw ah hnuk, to naah tangla to tha hoiah naeh moe, zae haih nahaeloe nongpata nuiah zaehaih sah nongpa khue to hum han oh;
26 Usimtendee msichana yule jambo lolote; hajafanya dhambi inayostahili kifo. Shauri hili ni kama lile la yeyote ambaye anamshambulia na kumuua kwa makusudi jirani yake,
nongpata nuiah tidoeh sah o hmah; tangla loe duek han khawt zaehaih to sah ai; hae hmuen loe kami maeto hoi maeto angzoeh moe, hum ih hmuen baktiah ni oh:
27 kwa maana mwanaume huyo alimkuta msichana huko mashambani, na ingawa msichana aliyeposwa alipiga kelele, hapakuwa na mtu wa kumwokoa.
nongpa mah nongpata to taw ah hnuk, to naah minawk mah hamh ih tangla loe hangh; toe pahlongkung mi doeh om ai,
28 Ikiwa itatokea mwanaume akutane na bikira ambaye hajaposwa na kumbaka nao wakakutwa,
to pacoengah kami maeto mah sava sah ai kacuem tangla maeto hnuk naah, anih to naeh moe, a iih haih, tiah minawk mah hnu nahaeloe,
29 mwanaume atamlipa baba wa msichana shekeli hamsini za fedha. Ni lazima amwoe huyo msichana, kwa maana amemfanyia jeuri. Kamwe hawezi kumpa talaka siku zote za maisha yake.
nongpata iip haih kami mah tangla ih ampa to phoisa qui pangato hoiah rong pae tih; nongpata to zae haih boeh pongah, anih ih zu ah om tih, a hing thung nongpata to pakhrah mak ai.
30 Mwanaume asimwoe mke wa baba yake; kamwe asidhalilishe kitanda cha baba yake.
Kami mah ampa ih zu to lak han om ai; ampa ih iihkhun to panuet thok ah sak han om ai.
