Danieli 3
1 Mfalme Nebukadneza alitengeneza sanamu ya dhahabu, yenye kimo cha dhiraa sitini, na upana wa dhiraa sita, akaisimamisha kwenye tambarare ya Dura katika jimbo la nchi ya Babeli.
Ruoth Nebukadneza noloso kido moro mar dhahabu ma borne noromo fut piero aboro gaboro gi nus, to lachne ne en fut apar, kendo nochunge e paw Dura e piny Babulon.
2 Kisha mfalme akaita wakuu, wasimamizi, watawala, washauri, watunza hazina, waamuzi, mahakimu na maafisa wengine wote wa jimbo kuja kuizindua sanamu ambayo Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha.
Eka ruoth nogolo chik mondo ochokne jorit pinje gi jochik jotich, gi jotelo, gi jongʼad rieko, gi jokeno, gi jongʼad bura, gi joyal buche kod jotelo duto mag gwenge, mondo gibi e nyasi mar pwodho kido mane osechungono.
3 Basi wakuu, wasimamizi, watawala, washauri, watunza hazina, waamuzi, mahakimu na maafisa wengine wa jimbo walikusanyika ili kuizindua sanamu ile Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha, nao wakasimama mbele ya hiyo sanamu.
Kuom mano jorit pinje, jochik jotich, ruodhi, jongʼad rieko, jokeno, jongʼad bura, joyal buche kod jotelo mamoko duto mag gwenge nochokore kaachiel mondo gigwedh kido ma ruoth Nebukadneza nosechungo, kendo negichungʼ e nyime.
4 Ndipo mpiga mbiu akatangaza kwa sauti kubwa, “Enyi watu wa kabila zote, mataifa na watu wa kila lugha, hili ndilo mnaloamriwa kulifanya:
Eka jaote nokok matek niya, “Ma e gima ochiku mondo utim, yaye ogendini, gi pinje kod ji moa e dhoudi mopogore opogore.
5 Mara mtakaposikia sauti ya baragumu, filimbi, marimba, zeze, kinubi, zumari na aina zote za sauti za ala za uimbaji, lazima mwanguke chini na kuabudu sanamu ya dhahabu ambayo Mfalme Nebukadneza ameisimamisha.
Ka uwinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, to nyaka upodhi piny auma kendo ulam kido mar dhahabu ma ruoth Nebukadneza osechungoni.
6 Mtu yeyote ambaye hataanguka chini na kuiabudu sanamu hiyo, atatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto.”
Ngʼato angʼata ma ok opodho piny auma mondo olam kidono to ibiro dir e mach makakni.”
7 Kwa hiyo, mara waliposikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, kinanda na aina zote za ala za uimbaji, watu wa kabila zote, mataifa na watu wa kila lugha wakaanguka chini na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu ambayo Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha.
Kuom mano e sa mane giwinjoe ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, ogendini duto, pinje kod ji duto moa e dhoudi mopogore opogore ne olamo kido mar dhahabu ma ruoth Nebukadneza nochungo.
8 Wakati huo baadhi ya Wakaldayo walijitokeza na kuwashtaki Wayahudi.
E ndalogo jorieko ma jo-Kaldea moko nosudo nyime kendo negikwedo jo-Yahudi.
9 Wakamwambia Mfalme Nebukadneza, “Ee mfalme, uishi milele!
Negiwachone ruoth Nebukadneza niya, “Yaye ruoth, dag nyaka chiengʼ!
10 Ee mfalme, umetoa amri kwamba kila mmoja atakayesikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, kinanda, zumari na aina zote za ala za uimbaji lazima aanguke chini na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu,
Isegolo chik, yaye ruoth, ni ngʼato ka ngʼato mowinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore to nyaka podhi piny auma kendo lam kido mar dhahabu,
11 na kwamba yeyote ambaye hataanguka chini na kuiabudu atatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto.
kendo ni ngʼato angʼata ma ok opodho piny auma mondo olam kidono to ibiro dir e mach makakni.
12 Lakini wako baadhi ya Wayahudi ambao umewaweka juu ya mambo ya jimbo la Babeli: yaani, Shadraki, Meshaki na Abednego, ambao hawakujali wewe, ee mfalme. Hawaitumikii miungu yako wala kuiabudu ile sanamu ya dhahabu uliyoisimamisha.”
To nitie jo-Yahudi moko ma iseketo jorit e migepe mopogore opogore e piny Babulon ma gin Shadrak, Meshak kod Abednego, motamore timo gima iwacho, yaye ruoth. Gin ok giti ne nyisechegi, to bende ok gilam kido mar dhahabu misechungo.”
13 Mfalme Nebukadneza, akiwa amekasirika na mwenye ghadhabu kali, akawaita Shadraki, Meshaki na Abednego. Hivyo watu hawa wakaletwa mbele ya mfalme,
Mirima mager nomako Nebukadneza mi nogolo chik mondo okel Shadrak, Meshak kod Abednego e nyime. Omiyo nokel jogi e nyim ruoth,
14 naye Nebukadneza akawauliza, “Je, ni kweli kwamba ninyi Shadraki, Meshaki na Abednego hamuitumikii miungu yangu wala kuiabudu sanamu ya dhahabu niliyoisimamisha?
kendo Nebukadneza nowachonegi niya, “Bende en adier, Shadrak, Meshak kod Abednego, ni ok uti ne nyisechena kendo ok ulam kido mar dhahabu masechungo?
15 Basi wakati mtakaposikia sauti ya baragumu, filimbi, marimba, zeze, kinubi, zumari na aina zote za ala za uimbaji, kama mtakuwa tayari kusujudu na kuiabudu hiyo sanamu niliyoitengeneza, vyema sana. Lakini kama hamtaiabudu, mtatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto. Naye ni mungu yupi atakayeweza kuwaokoa ninyi, kutoka mkono wangu?”
Ka uwinjo ywak mar tungʼ, asili, nyagweru, nyatiti, orutu kod kit thumbe mayoreyore, mi upodho piny auma kendo ulamo kido maseloso, to mano ber. To ka ok upodho piny auma mi ulame, to ibiro diru e mach makakni. Koso uparo ni nitie nyasaye moro manyalo resou e lweta?”
16 Shadraki, Meshaki na Abednego wakamjibu mfalme, “Ee Nebukadneza, hatuhitaji kujitetea mbele zako kuhusu jambo hili.
Shadrak, Meshak kod Abednego nodwoko ruoth niya, “Yaye Nebukadneza, onge tiende mondo wapwore e nyimi kuom wachni.
17 Ikiwa tutatupwa ndani ya tanuru iwakayo moto, Mungu tunayemtumikia anaweza kutuokoa na moto, naye atatuokoa kutoka mkononi mwako, ee mfalme.
Ka dipo odirwa ei mach makakni, to Nyasaye mwatiyone nigi teko mar resowa, kendo obiro resowa kogolowa e lweti, yaye ruoth.
18 Lakini hata ikiwa hatatuokoa, ee mfalme, tunataka ufahamu kwamba, hatutaitumikia miungu yako wala kuiabudu sanamu ya dhahabu uliyoisimamisha.”
To kata ka dipo ni ok otimo kamano, to wadwaro ni mondo ingʼe, yaye ruoth, ni ok wabi tiyone nyisecheni kata lamo kido mar dhahabu misechungo.”
19 Ndipo Nebukadneza akawa na ghadhabu kali sana kwa Shadraki, Meshaki na Abednego, nayo nia yake ikabadilika kwao. Akaagiza tanuru ichochewe moto mara saba kuliko kawaida yake
Kuom mano, mirima mager nomako Nebukadneza gi Shadrak, Meshak kod Abednego kendo chunye nokethore kodgi. Nogolo chik mondo ochwak mach maliet moloyo lietne mapile nyadibiriyo,
20 na kuwaamuru baadhi ya askari wake wenye nguvu zaidi katika jeshi lake kuwafunga Shadraki, Meshaki na Abednego na kuwatupa ndani ya tanuru iwakayo moto.
kendo nochiko moko kuom askechege maroteke mane ni e oganda mar jolweny mage mondo gitwe Shadrak, Meshak kod Abednego kendo gidirgi ei mach makakni.
21 Hivyo watu hawa, walifungwa na kutupwa ndani ya tanuru iwakayo moto wakiwa wamevaa majoho yao, suruali, vilemba na nguo zao nyingine.
Omiyo jogi notwe, ka girwako kandho mag-gi, sirwechegi, kilemba mag-gi kod lewni mamoko, mi nodirgi ei mach makakni.
22 Amri ya mfalme ilikuwa ya haraka sana na tanuru ilikuwa na moto mkali kiasi kwamba miali ya moto iliwaua wale askari waliowapeleka Shadraki, Meshaki na Abednego.
Ruoth nogolo chik mondo odir jogi e mach mapiyo, kendo liet mar mach kende ema ne onego jolweny mane otero Shadrak, Meshak kod Abednego,
23 Watu hawa watatu walianguka ndani ya tanuru iwakayo moto wakiwa wamefungwa kwa uthabiti sana.
kendo ji adekgo notwe motegno kanyakla modirgi ei mach makakni.
24 Ndipo Mfalme Nebukadneza akashangaa, akainuka kwa haraka na kuwauliza washauri wake, “Je, hawakuwa watu watatu ambao tuliwafunga na kuwatupa ndani ya moto?” Washauri wakajibu, “Hakika, ee mfalme.”
Eka ruoth Nebukadneza nochungʼ malo ka dhoge omoko kendo nopenjo jongʼad rieko mage niya, “Donge ji adek ema ne watweyo mi wadiro e mach?” Negidwoke niya, “En kamano, yaye ruodh.”
25 Mfalme akasema, “Tazama! Naona watu wanne wakitembeatembea ndani ya moto, hawajafungwa wala kudhurika, naye mtu yule wa nne anaonekana kama mwana wa miungu.”
To nodwoko niya, “Neuru! Aneno ji angʼwen kawuotho koni gi koni e mach, ka gin thuolo kendo onge gima ohinyogi, kendo ngʼat mar angʼwen chalo gi wuod nyiseche.”
26 Ndipo Nebukadneza akaukaribia mdomo wa ile tanuru iwakayo moto na kupaza sauti, “Shadraki, Meshaki na Abednego, watumishi wa Mungu Aliye Juu Sana, tokeni! Njooni hapa!” Ndipo Shadraki, Meshaki na Abednego wakatoka ndani ya moto.
Eka Nebukadneza nosudo machiegni gi mach makaknino kendo nokok matek niya, “Shadrak, Meshak kod Abednego, ma jotich Nyasaye Mamalo Mogik, wuoguru oko! Biuru ka!” Omiyo Shadrak, Meshak kod Abednego nowuok e mach kabiro ire,
27 Nao maliwali, wasimamizi, watawala na washauri wa mfalme wakakusanyika kuwazunguka. Waliona kwamba moto haukudhuru miili yao, wala unywele wa vichwa vyao haukuungua, majoho yao hayakuungua, wala hapakuwepo na harufu ya moto kwenye miili yao.
kendo jorit pinje, jochik tich, jotelo, kod jongʼad rieko mag ruoth nosudo butgi machiegni molworogi. Negineno ka mach ne ok owangʼogi, onge yie wigi kata achiel mane mach oreyo, kandho mag-gi bende ne ok orewore, to bende ne ok gidungʼ kata mana iro.
28 Ndipo Nebukadneza akasema, “Ahimidiwe Mungu wa Shadraki, Meshaki na Abednego, ambaye amemtuma malaika wake na kuwaokoa watumishi wake. Walimtumaini na kukaidi amri ya mfalme, nao wakawa tayari kufa kuliko kutumikia au kuabudu mungu mwingine yeyote isipokuwa Mungu wao.
Eka Nebukadneza nowacho niya, “Opak Nyasach Shadrak, Meshak kod Abednego nikech en ema oseoro malaikane mi oreso jotichne! Negigeno kuome mi gidagi luwo chikna kendo ne giyie wito ngimagi kar tiyona kata lamo nyasaye moro machielo ma ok Nyasachgi giwegi.
29 Kwa hiyo ninaamuru kwamba watu wa taifa lolote au lugha yoyote watakaosema kitu chochote dhidi ya Mungu wa Shadraki, Meshaki na Abednego wakatwe vipande vipande na nyumba zao zifanywe kuwa malundo ya kokoto, kwa maana hakuna mungu mwingine awezaye kuokoa namna hii.”
Kuom mano, agolo chik ni ogendini duto gi ji moa e dhoudi mopogore opogore ma dipo ni owacho gimoro marach kuom Nyasach Shadrak, Meshak kod Abednego mondo negi kendo utegi mondo omuki mi lokre pidhe, nikech onge nyasaye moro machielo manyalo reso ji e yo machal kama.”
30 Kisha mfalme akawapandisha vyeo Shadraki, Meshaki na Abednego katika jimbo la Babeli.
Eka ruoth nochoro Shadrak, Meshak kod Abednego e telo mamalo e piny Babulon.
