< Matendo 27 >
1 Ilipoamuliwa kwamba tungesafiri kwa njia ya bahari kwenda Italia, Paulo na wafungwa wengine wakakabidhiwa kwa kiongozi mmoja wa askari aliyeitwa Juliasi, aliyekuwa wa Kikosi cha Walinzi wa Kaisari.
Italy qam na kaimih ka mi ceh aham awm hy, tinawh awi amik tlyk awhtaw Paul ingkaw thawng ak tlakhqi thlang vangkhqi ce Julia ak mingnaak, Augusta a qalkap zakhat ak ukkung a venawh ni pek khqi uhy.
2 Tulipanda meli iliyotoka Adramitio, iliyokuwa inakaribia kusafiri kwenda kwenye bandari zilizopo pwani ya Asia, tukaanza safari yetu tukiwa pamoja na Aristarko, Mmakedonia kutoka Thesalonike.
Adqamuttini khaw awhkawng lawng ing Asia qam awhkaw tuicunli a keng na ak awm khawkhqi benna ceh aham tuicunli awh cet unyng. Thesalonika khaw awh ak awm Makedonia pa pynoet ce kaimih a hu awh bat lawt hy.
3 Kesho yake tukatia nanga Sidoni, naye Juliasi akamfanyia wema Paulo, akamruhusu aende kwa rafiki zake ili wamtimizie mahitaji yake.
A khawngawi nyn awh Sidon khaw awh dym unyng; Paul ing a ngoengaihnaakkhqi a thoeh thainaak aham Julia ing qeennaak ing Paul ce a pyikhqi venna ceh sak hy.
4 Kutoka huko tukaingia baharini tena na tukapita upande wa chini wa kisiwa cha Kipro kwa sababu upepo ulikuwa wa mbisho.
Cawhkawng ce tuicunli awh cet tlaih bai unyng, khaw a hli dawngawh khawhli a dipnaak benna kawng Kupra tuilak cung ce poeng unyng.
5 Baada ya sisi kuvuka bahari iliyoko upande wa Kilikia na Pamfilia, tukafika Mira huko Likia.
Kilikia ingkaw Pamphylia tuikeng tuicunli ce poeng unyng saw Kilikia qam awhkaw Mura khaw awh dym unyng.
6 Huko yule kiongozi wa askari akapata meli ya Iskanderia ikielekea Italia, akatupandisha humo.
Ce a hunawh qalkap zakhat ukkung ing Italy qam benna ak cet Alexandria lawng ce hu nawh ce a lawng awh ce ngawi pahoei unyng.
7 Tukasafiri polepole kwa siku nyingi na kwa shida, hatimaye tukafika karibu na Nido. Kwa kuwa upepo wa mbisho ulituzuia tusiweze kushika mwelekeo tuliokusudia, tukapita chini ya Krete mkabala na Salmone.
Khawnghi ka mi di awh Kanidu khaw ce a kyinaak ak khuiawh kawng pha unyng. Khawhli ing ama ning dym sak thai khqi dawngawh Salmoni vang ben caqai awh ak awm khawhli a sitnaak Krete tuilak cung benna cet unyng.
8 Tukaambaa na pwani kwa shida, tukafika sehemu iitwayo Bandari Nzuri, karibu na mji wa Lasea.
Tuikeng keng awh a kyinaak ak khuiawh kawng cet poe unyng saw, Lasea khaw venawh ak awm lawng dymnaak leek a mi ti a hun ce pha unyng.
9 Muda mwingi ulikuwa umepotea na kusafiri baharini kulikuwa hatari kwa sababu wakati huu ulikuwa baada ya siku za kufunga. Hivyo Paulo akawaonya akasema,
Khawnghi a boeih awh, Buhzeihnaak awm a boeih hawh dawngawh lawng ing ceh ve kqih awm soeih soeih hawh hy. Cedawngawh Paul ing cekkhqi venawh ngaihtaaknaak awi kqawn pek khqi hy.
10 “Mabwana, naona kuwa hii safari ni yenye maafa na ya kuleta hasara kubwa kwa meli na shehena, pia kwa maisha yetu.”
“Koeinaakhqi, tuh ningnih ni cehnaak ve a kqih awm soeih hy, ni cehnaak lawng ingkaw ik-oeihkhqi aham awm kqih awm nawh, nimah a hqingnaak aham dy awm kqih awm hy,” tinak khqi hy.
11 Lakini badala ya yule kiongozi wa askari kusikiliza yale Paulo aliyosema, akafuata zaidi ushauri wa nahodha na mwenye meli.
Cehlai paul ing ak kqawn peek awi ce qalkap zakhat ukkung ing ang ngai peek kaana, lawng ak mawngkung ingkaw lawng ak takung ak awi ce ngai pe lat hy.
12 Kwa kuwa ile bandari ilikuwa haifai kukaa wakati wa majira ya baridi, wengi wakashauri kwamba tuendelee na safari wakitarajia kufika Foinike na kukaa huko kwa majira ya baridi. Hii ilikuwa bandari iliyoko katika kisiwa cha Krete ikikabili upande wa kusini-magharibi na kaskazini-magharibi.
Chikca awh lawng dymnaak aham ama nep dawngawh, thlang khawzah ing ceh poe aham ce ngaih uhy, Phoiniki khaw ce pha nawh cawh ce chikca hawnaak aham ngaih uhy. Cawhkaw lawng dymnaak cetaw Krete tuilak cung khawtlaak ben nakaw thlung ingkaw kham benawh awm bawk hy.
13 Upepo mtulivu ulipoanza kuvuma toka kusini, wakadhani kuwa wangeweza kufikia lengo lao, hivyo wakangʼoa nanga na kusafiri wakipita kandokando ya pwani ya kisiwa cha Krete.
Kham ben nakaw zilh ce ak heng cana a hli awh, ami ngaihnaak amyihna ce awm hawh hy, tinawh amik poek dawngawh lawng ami kingnaak qui ce hlam unawh Krete tuikeng awh ce cet poe unyng.
14 Lakini baada ya muda mfupi ikavuma tufani kubwa iitwayo “Eurakilo” toka kisiwa cha Krete.
Iqyt awm a di hlanawh, thlungben khaw law benna kaw khawhli ce tuilak cung benna kawng hli law hy.
15 Meli ikapigwa na dhoruba na haikuweza kushindana na ule upepo, tukarudishwa baharini upepo ulikokuwa unaelekea.
Lawng ce khawhli ing zawn nawh zilh ce ak tha a awm dawngawh hai benna ce am cet thai voel hy; lawng ce hlah hqoeng unawh zilh ing a ngaih ngaih na zawn hy.
16 Hatimaye tukisafiri kupita chini ya kisiwa kidogo kiitwacho Kauda, ambapo kwa kuwa tulikuwa tumekingiwa upepo na hicho kisiwa, tuliweza kwa shida kuifunga mashua ya kuokolea watu.
khawhli a sitnaak tuilak cung ak zawi ca Kauda ami ti ce ka mi poeng awh, a kyinaak ak khuiawh kawng loetnaak lawng ak zawica ce tu thai unyng.
17 Watu walipokwisha kuivuta mashua hiyo na kuiingiza katika meli, waliifunga kwa kamba chini ya meli yenyewe ili kuzishikanisha pamoja. Wakiogopa kupelekwa kwenye mchanga karibu na pwani ya Sirti, wakashusha matanga wakaiacha meli isukumwe na huo upepo.
Cawhkaw lawng ak zawica ce lawng awh amik dawh awh, qui nuk thla unawh lawng awh king qap uhy. Syrtis dizui ce lawng ing su hau kaw ami ti dawngawh, hizan ce dawk uhy, cedawngawh lawng ce khawhli ing a ngaih ngaih na zawn hy.
18 Tulikuwa tunapigwa na dhoruba kwa nguvu, kiasi kwamba kesho yake walianza kutupa shehena toka melini.
Ceamyihna khawhli ing ani zawn khqi dawngawh, a khawngawi nyn awhtaw lawng awhkaw ik-oeih ak qihkhqi ce tui na khawng uhy.
19 Siku ya tatu, wakatupa vyombo vya meli baharini kwa mikono yao wenyewe.
Am thum nyn awhtaw, a mimah a kut qoe qoe ing lawng awhkaw ik-oeihkhqi ce tui na khawng uhy.
20 Kulipokuwa hakuna kuonekana kwa jua wala nyota kwa siku nyingi, nayo dhoruba ikiwa inaendelea kuwa kali, hatimaye tulikata kabisa tamaa ya kuokoka.
Khawnghi khawqyt awh khawmik aihchi awm am dang qoe nawh khaw a hli law khqoet khqoet awhtaw, loet kawng unyng tinawh poeknaak qoe qoe am ta voel unyng.
21 Baada ya watu kukaa siku nyingi bila kula chakula, Paulo akasimama katikati yao akasema, “Enyi watu, iliwapasa kunisikiliza na kuacha kusafiri baharini kutoka Krete, ndipo ninyi mngekuwa mmejinusuru na uharibifu huu na hasara hii.
Buh a ai kaana khawnghi khawqyt ami awm awh, Paul ing cekkhqi a haiawh dyi nawh, “Koeinaakhqi, kai ing Krete benna kawng am ni ceh aham kak kqawn ce naming ngai mantaw vawhkaw khuikhanaak ingkaw sungnaak ve amni hu hlai voei uh.
22 Sasa ninawasihi sana, jipeni moyo mkuu kwa kuwa hakuna hata mmoja wenu atakayepoteza maisha yake, ila meli itaangamia.
Cehlai tuh awhtaw naming ngaih qep sak hlah uh, u a ca pynoet awm am qeeng kawm uk ti, lawng vetaw see hawh kaw.
23 Jana usiku, malaika wa Mungu yule ambaye mimi ni wake na ambaye ninamwabudu alisimama karibu nami,
Zan khawmthan kang mang awh a bi ka bi peek ka Khawsa ak khan ceityih pynoet ce ka haiawh dyi nawh,
24 naye akasema, ‘Paulo usiogope, kwa kuwa ni lazima usimame mbele ya Kaisari, naye Mungu amekupa kwa neema uhai wa wote wanaosafiri pamoja nawe.
“Paul, koeh kqih, Kaisara a haiawh awideng aham dyi ngai ngai bit kawp ti, nang mi lawng awh amik cetkhqi a hqingnaak boeih ce Khawsa ing qeennaak ing nang a venawh ni pe hawh hy,’ ni tina hy.
25 Hivyo jipeni moyo, enyi watu, kwa kuwa ninamwamini Mungu kwamba yatakuwa kama vile alivyoniambia.’
Cedawngawh koeinaakhqi namik kaw caksak uh, Khawsa awh cangnaak ka taak dawngawh ak kqawn law amyihna awm ngai ngai bit kaw.
26 Lakini hata hivyo meli yetu itakwama kwenye kisiwa fulani.”
Han a tuilak cung awh num taw ni taai lawk khqi ngai ngai bit kaw,” tinak khqi hy.
27 Usiku wa kumi na nne ulipofika, tulikuwa bado tunasukumwa na upepo katika Bahari ya Adria. Ilipokuwa yapata usiku wa manane, mabaharia wakahisi kwamba walikuwa wanakaribia nchi kavu.
Khawnghi hqanyn awh ak phlinaak khawmthan awh Adriatic Tuicunli awh khawhli ing ani zawn khqi hui awh, thanlung awh lawng ak mawngkungkhqi ing hanawh kaw ceng nu zoe law voe voe hawh hy tinawh sim uhy.
28 Kwa hiyo wakapima kina cha maji na kukuta kilikuwa pima ishirini, baada ya kuendelea mbele kidogo wakapima tena wakapata kina cha pima kumi na tano.
Tui tahnaak ing tui ce ami tah awh dawng kqetkip dung hy. A khoeh a awm awh ami tah tlaih awh dawng khqukkip dung bai hy.
29 Wakiogopa kwamba meli yetu ingegonga kwenye miamba, wakashusha nanga nne za nyuma ya meli, wakawa wanaomba kupambazuke.
lawng ing lungnu su hau kaw ami ti dawngawh, a kingnaak thi koeiloen pupthli ce thla unawh khawkdai ce cykcahnaak ing qeh unyng.
30 Katika jaribio la kutoroka kutoka kwenye meli, mabaharia wakashusha mashua ya kuokolea watu baharini, wakijifanya kwamba wanakwenda kushusha nanga za omo.
Lawng awhkawng loet aham ami ngaih dawngawh, lawng ak mawngkhqi ing lawng ce tui awh nuk thla uhy, lawng ami kingnaak thi koeiloen amik nuk thlak amyihna sa qu unawh nuk kqum uhy.
31 Ndipo Paulo akamwambia yule jemadari na askari, “Hawa watu wasipobaki katika meli, hamtaweza kuokoka.”
Cawh Paul ing qalkap zakhat ukkung ingkaw qalkapkhqi venawh, “Ve ak thlangkhqi ve lawng awh ama mi awm mai mantaw, am loet hly tang uhyk ti,” tinak khqi hy.
32 Hivyo basi wale askari wakakata kamba zilizoshikilia ile mashua ya kuokolea watu kwenye meli, wakaiacha ianguke humo baharini.
Cedawngawh qalkapkhqi ing lawng ami kingnaak qui ce tlyk boet unawh lawng ce tui awh hlah hqoeng uhy.
33 Kabla ya mapambazuko, Paulo akawasihi watu wote wale chakula akisema, “Leo ni siku ya kumi na nne mmekuwa katika wasiwasi mkiwa mmefunga na bila kula chochote.
Khaw a dai law tawm awhtaw Paul ing cekkhqi boeih ce buh ai aham kqawn pehy. “Ni hu khawnghi pahqa hlaihphli khuiawh, buh a ai kaana ngaihkyi kawboet ing awm uhyk ti.
34 Kwa hiyo nawasihi mle chakula, kwa maana itawasaidia ili mweze kuishi. Kwa kuwa hakuna hata mmoja wenu atakayepoteza unywele hata mmoja kutoka kichwani mwake.”
Tuh awhtaw buh ai hlah uh. Buh nami ai awh ni khawnghi nami khah hly. Nangmih ak khuiawh u ingawm nami lu awhkaw lusam pin pynoet zani am hqui kawm uk ti,” tinak khqi hy.
35 Baada ya kusema maneno haya, Paulo akachukua mkate, akamshukuru Mungu mbele yao wote, akaumega akaanza kula.
Cemyihna awi ak kqawn peek khqi coengawh, phaihpi ce lo nawh a mingmih boeih a haina Khawsa venawh zeelnaak awi kqawn hy. Cekcoengawh phaihpi ce thek nawh ai uhy.
36 Ndipo wote wakatiwa moyo, wakaanza kula chakula.
Cawh aming ngaih ding boeih nawh thlang vang ing buh ce ai uhy.
37 Ndani ya meli tulikuwa jumla ya watu 276.
Lawng awh ak ngawikhqi boeih taw thlang 276 law unyng.
38 Baada ya watu wote kula chakula cha kutosha, wakapunguza uzito wa meli kwa kutupa ngano baharini.
Buh ak phyi na ami ai coeng awhtaw, lawng ce a zangnaak bet aham cang ce tui awh khawng uhy.
39 Kulipopambazuka, mabaharia hawakuitambua ile nchi, lakini waliona ghuba yenye ufuko wa mchanga, ambako waliamua kuipweleza meli kama ingewezekana.
Khaw a dai law awhtaw, han a hun awhkaw dek hy voei nu tice am sim hlai uhy, dizui ce hu uhy. Cedawngawh ang coeng thai awhtaw cawhkaw ceng awh lawng ce dym sak aham cai uhy.
40 Kwa hiyo wakatupa nanga zote na kuziacha baharini, na wakati huo huo wakalegeza kamba zilizokuwa zikishikilia usukani wa meli. Kisha wakatweka tanga la mbele lishike upepo na kuisukuma meli kuelekea pwani.
A kingnaak quikhqi tlyk unawh tuicunli awh cehta hyt uhy, Cekcoengawh lawng ami kaihnaak quikhqi awm hlam boeh boeh uhy. Zilh a law hawi unawh lawng ce ceng benna zawn sak uhy.
41 Lakini wakafika mahali ambapo bahari mbili zinakutana, wakaipweleza meli ufuoni, omo ikakwama sana, ikawa haiwezi kuondolewa, lakini sehemu ya shetri ikavunjika vipande vipande kwa kule kupiga kwa mawimbi yenye nguvu.
Cehlai lawng ing ceng awhkaw dizui ce su hy. Lawng a lu ing dizui ce a suk a dawngawh am tat thai voel hy, cehlai lawng a huben taw tuih tha a awm aih dawngawh ek boeh boeh hy.
42 Wale askari wakapanga kuwaua wale wafungwa ili kuzuia hata mmoja wao asiogelee na kutoroka.
Thawng ak tlakhqi boeih ce tui awh zo unawh cen kanglak kawm uh, ami ti dawngawh qalkapkhqi ing him boeh boeh aham cai uhy.
43 Lakini yule jemadari alitaka kuokoa maisha ya Paulo, basi akawazuia askari wasitekeleze mpango wao. Akaamuru wale wanaoweza kuogelea wajitupe baharini kwanza, waogelee mpaka nchi kavu.
Cehlai qalkap zakhat ak ukkung ing Paul ce hlyn aham a ngaih dawngawh cekkhqi ing aming cainaak ce kham pek khqi hy. Cedawngawh u awm tui ak zo thai taw lawng awhkawng ceng na tui awh ami zo aham awi pek khqi hy.
44 Waliosalia wangefika nchi kavu kwa kutumia mbao au vipande vya meli iliyovunjika, hivyo ikatimia kwamba wote wakaokoka na kufika nchi kavu salama.
Thlang vang tloek bai taw a vang thingpen ak khan ingkaw lawng ak keek awh awm aham awi pehy. Ceamyihna sai unawh thlang boeih ing ak soep cana ceng ce pha uhy.