< Matendo 19 >

1 Apolo alipokuwa huko Korintho, Paulo alisafiri sehemu za bara, akafika Efeso. Huko akawakuta wanafunzi kadhaa,
कने जालू अपुल्लोस कुरिन्थुस शेहरे च था, तां पौलुस सड़का दे जरिये अंदरूनी इलाके ला होईकरी इफिसुस शेहरे जो आया कने उदी मुलाकात कुछ चेलयां ला होई।
2 akawauliza, “Je, mlipokea Roho Mtakatifu mlipoamini?” Wakajibu, “Hapana, hata hatukusikia kuwa kuna Roho Mtakatifu.”
उनी बोलया, क्या तुहांजो भरोसा करदे बेले पबित्र आत्मा मिल्ली? उना उसयो बोलया, “असां तां पबित्र आत्मा दे बारे च सुणया भी नी है।”
3 Ndipo Paulo akawauliza, “Je, mlibatizwa kwa ubatizo gani?” Wakajibu, “Kwa ubatizo wa Yohana.”
तालू पौलुसे उना जो पुछया, “तां फिरी तुहाड़ा बपतिस्मा कियां होया?” उना बोलया, “असां यूहन्ना दा बपतिस्मा लिया।”
4 Paulo akasema, “Ubatizo wa Yohana ulikuwa wa toba, aliwaambia watu wamwamini yeye atakayekuja baada yake, yaani, Yesu.”
पौलुसे बोलया, “यूहन्ना उना लोकां जो बपतिस्मा दिता जिना पाप करणा छडी दितयो थे कने परमेश्वरे पासे मुड़ी गे, पर उनी इस्राएल दे लोकां जो बोलया कि उसी इकी पर विश्वास करा जड़ा मेरे बाद ओंणे बाला है, सै ही यीशु है।”
5 Waliposikia haya, wakabatizwa katika jina la Bwana Yesu.
ऐ सुणीकरी उना प्रभु यीशु दे नाऐ दा बपतिस्मा लिया।
6 Paulo alipoweka mikono yake juu yao, Roho Mtakatifu akawashukia, nao wakanena kwa lugha mpya na kutabiri.
कने जालू पौलुसे उना पर हथ रखया, तां उना पर पबित्र आत्मा उतरी, कने सै होर-होर बोलियां च बोलणा कने भविष्यवाणी करणा लग्गे।
7 Walikuwa kama wanaume kumi na wawili.
सै सारे लगभग बारा मर्द थे।
8 Paulo akaingia katika sinagogi na kunena humo kwa ujasiri kwa muda wa miezi mitatu, akijadiliana na watu na kuwashawishi katika mambo ya Ufalme wa Mungu.
कने तालू पौलुस यहूदी जंज घरे च जाई करी बिना डरयो तिन्न मिनयां दीकर बोलदा रिया, कने परमेश्वरे दे राज्य दे बारे च बेहस करदा कने समझांदा रिया।
9 Lakini baadhi yao walikaidi. Walikataa kuamini, na wakakashifu ujumbe wake mbele ya umati wa watu. Basi Paulo aliachana nao. Akawachukua wanafunzi naye, akahojiana nao kila siku katika darasa la Tirano.
पर उना बिचे ला कुछ लोक बड़े जिदी थे उना भरोसा करणे ला मना करी दिता, कने लोकां सामणे यीशु मसीह दे इस रस्ते जो बुरा भला बोलणा लग्गे, इस तांई पौलुस अपणे चेलयां जो सोगी लेईकरी ओथु ला चली गया, कने हर रोज तरन्नुस दे स्कूले च जाई करी भरोसा करणे बालयां जो परमेश्वरे दे बारे शिक्षा दिन्दा कने समझांदा था।
10 Jambo hili likaendelea kwa muda wa miaka miwili, kiasi kwamba Wayahudi na Wayunani wote walioishi huko Asia wakawa wamesikia neno la Bwana.
दो सालां दीकर ऐई होंदा रिया, कने आसिया प्रदेश दे रेहणे बाले सारयां यहूदियां कने सारे यूनानियां प्रभु दा बचन सुणी लिया।
11 Mungu akafanya miujiza mingi isiyo ya kawaida kwa mkono wa Paulo,
कने परमेश्वर पौलुसे दे जरिये अनोखे चमत्कार दसदा था।
12 hivi kwamba leso au vitambaa vilivyokuwa vimegusa mwili wa Paulo viliwekwa juu ya wagonjwa, nao wakapona magonjwa yao, na pepo wachafu wakawatoka.
ऐथू दीकर कि रूमालां कने तौलियां जो उदे शरीरे ला छुआई करी बिमारां पर रखदे थे, तां उना दियां बिमारियां खरियां होई जांदियां थियां; कने बुरियां आत्मा उना ला निकली जांदियां थियां।
13 Basi baadhi ya Wayahudi wenye kutangatanga huku na huko wakitoa pepo wachafu wakajaribu kutumia jina la Bwana Yesu wale wenye pepo wakisema, “Kwa jina la Yesu, yule anayehubiriwa na Paulo, nakuamuru utoke.”
पर कुछ यहूदी मर्द जड़े जादू टोणा करिरी बुरियां आत्मा जो कडदे थे, सै यीशु दा ना बुरियां आत्मा जो कडणे तांई करदे थे, कने सै ऐ बोलदे थे की, “मैं तुहांजो उस यीशु मसीह दे नाऐ ला जिदा प्रचार पौलुस करदा है बाहर निकलने दा हुकम दिन्दा है।”
14 Wana saba wa Skewa, Myahudi aliyekuwa kiongozi wa makuhani, walikuwa wanafanya hivyo.
कने स्क्किवा नाऐ दे इक यहूदी बड्डे याजके दे सत्त पुत्र थे, जड़े इयां ही करदे थे।
15 Lakini pepo mchafu akawajibu, “Yesu namjua na Paulo pia namjua, lakini ninyi ni nani?”
पर बुरियां आत्मा जबाब दिता, “यीशुऐ जो मैं जाणदी है कने पौलुसे जो भी जाणदी है, पर तू कुण है?”
16 Kisha yule mtu aliyekuwa na pepo mchafu akawarukia, akawashambulia vikali, akawashinda nguvu wote, wakatoka ndani ya ile nyumba wakikimbia wakiwa uchi na wenye majeraha.
कने उनी माणुऐ जिदे च बुरी आत्मा थी; उना पर झपटी करी, उना जो काबू करी लिया, कने उना दी ऐसी हालत किती, कि सै नंगे कने जख्मी होईकरी उसी घरे ला नठी गे।
17 Habari hii ikajulikana kwa Wayahudi wote na Wayunani waliokaa Efeso, hofu ikawajaa wote, nalo jina la Bwana Yesu likaheshimiwa sana.
कने जालू ऐ गल्ल इफिसुस शेहरे दे रेहणे बाले सारे यहूदी कने यूनानी जांणी गे, कने से सारे डरी गे; कने प्रभु यीशुऐ दे नाऐ दी महिमा किती।
18 Wengi wa wale waliokuwa wameamini wakati huu wakaja na kutubu waziwazi kuhusu matendo yao maovu.
कने जिना भरोसा कितया था, उना चे मतयां लोकां आई करी सबना सामणे अपणे गलत कम्मा जो मन्नी लिया।
19 Idadi kubwa ya wale waliofanya mambo ya uganga wakaleta vitabu vyao na kuviteketeza kwa moto hadharani. Walipofanya hesabu ya thamani ya vitabu vilivyoteketezwa ilikuwa drakma 50,000 za fedha.
कने जादू टोंणा करणे बालयां चे मतयां अपणियां-अपणियां पोथियाँ गिठियां करिरी सारे सामणे फुकी दितियां; कने जालू उना दी कीमत जोड़ी, तां सै पंजा झार चांदिये दे सिक्यां बराबर निकली।
20 Hivyo neno la Bwana likaenea sana na kuwa na nguvu.
इयां मतयां लोकां प्रभु यीशु दे बचना दे बारे च सुणया, कने बचन शक्तिशाली तरिके ला उना दियां जिंदगियां जो बदलदा गिया।
21 Baada ya mambo haya kutukia, Paulo akakusudia rohoni kwenda Yerusalemu kupitia Makedonia na Akaya. Akasema, “Baada ya kufika huko, yanipasa pia kwenda Rumi.”
जालू ऐ गल्लां होई गियां तां पौलुसे मकिदुनिया प्रदेश कने अखाया प्रदेश दे भरोसा करणे बालयां ला मिलणे बाद यरूशलेम शेहरे जो जाणे दा फेसला किता, कने उनी बोलया, “यरूशलेम शेहरे जो जांणे बाद मिंजो रोम शेहरे जो जाणा भी जरूरी है।”
22 Hivyo akatuma wasaidizi wake wawili, Timotheo na Erasto, waende Makedonia, wakati yeye mwenyewe alibaki kwa muda kidogo huko Asia.
इस तांई उनी अपणे साथियां चे तीमुथियुस कने इरास्तुस जो मकिदुनिया प्रदेश अपु ला पेहले भेजी दिता, कने अपु कुछ बकत आसिया प्रदेशे दे इफिसुस शेहरे च रेई पिया।
23 Wakati huo huo pakatokea dhiki kubwa kwa sababu ya Njia ile ya Bwana.
उस बेले यीशु मसीह दे रस्ते दे बारे च बड़ा हंगामा होया।
24 Mtu mmoja jina lake Demetrio mfua fedha aliyekuwa akitengeneza vinyago vya fedha vya Artemi na kuwapatia mafundi wake biashara kubwa,
क्योंकि देमेत्रियुस नाऐ दा इक चांदी दा कारीगर था, जड़ा अरतिमिस यूनानी देवी दे मंदरे दे चांदी दे ढांचे बणवांदे था, कने कारीगरां जो उना बणाणे तांई बड़े पैसे दिन्दा था।
25 aliwaita pamoja watu wengine waliofanya kazi ya ufundi kama yake na kusema, “Enyi watu, mnajua ya kuwa utajiri wetu unatokana na biashara hii!
दिमेत्रियुसे अपणे कारीगरां जो सदया कने इयोदियां चीजां दे कारीगरां जो गिठे करिरी बोलया, “हे भाईयो, तुसां जाणदे न कि इसी कम्मे ला सांझो कितणा पैसा मिलदा है।
26 Pia ninyi mmeona na kusikia jinsi ambavyo si huku Efeso peke yake lakini ni karibu Asia yote, huyu Paulo amewashawishi na kuvuta idadi kubwa ya watu kwa kusema kuwa miungu iliyotengenezwa na watu si miungu.
कने तुसां दिखदे कने सुणदे न कि सिर्फ इफिसुस शेहरे च ही नी, बल्कि सारे आसिया प्रदेश दे सारे ग्रां च, इनी पौलुसे ऐ बोली करी मते लोकां जो समझाया कने भटकाया भी है, कि जड़ी हथां दी कारीगिरी है, सै ईश्वर नी है।
27 Kwa hiyo kuna hatari si kwa kazi yetu kudharauliwa tu, bali pia hata hekalu la mungu mke Artemi, aliye mkuu, anayeabudiwa Asia yote na ulimwengu wote, litakuwa limepokonywa fahari yake ya kiungu.”
कने सिर्फ इसा इकी गल्ला दा ही डर नी है, कि साड़े इस कम्मे दी इज्जत मान चली जाणा; बल्कि ऐ की हुण लोकां महान देवी अरतिमिसा दे मंदरे जो भी महत्व नी देणा कने खुद देवी अरतिमिस जिसा जो पूरे आसिया प्रदेशे च कने सारे संसारे दे लोक पूजदे न उसा दी इज्जत मान नी होणा।”
28 Waliposikia maneno haya, wakaghadhibika, wakaanza kupiga kelele, “Artemi wa Waefeso ni mkuu!”
सारे कारीगर ऐ सुणीकरी गुस्से च आई गे कने चीलाई-चीलाई करी बोलणा लग्गे, “इफिसियों दी अरतिमिस, महान है।”
29 Mara mji wote ukajaa ghasia. Wakawakamata Gayo na Aristarko, watu wa Makedonia waliokuwa wakisafiri pamoja na Paulo, na watu wakakimbilia katika ukumbi wa michezo kama mtu mmoja.
शेहरे दे केई होर लोकां चिल्लाणे दियां अबाजां सुणियां कने सै भी जाई करी भिड़ा सोगी मिली गे कने सारे शेहरे च हंगामा होई गिया कने लोकां गयुस कने अरिस्तर्खुस कने मकिदुनिया प्रदेशे दे रेणे बालयां जो जड़े पौलुसे सोगी यात्री थे, पकड़ी लिया, कने गिठे होईकरी रंगशाला च दोड़ी गे।
30 Paulo akataka kuingia katikati ya umati huo, lakini wanafunzi hawakumruhusu.
पौलुस भी रंगशाला दे अंदर जाई करी लोकां ला गल्ल बात करणा चांदा था, पर चेलयां उसयो जाणा नी दिता।
31 Hata baadhi ya viongozi wa sehemu ile, waliokuwa rafiki zake Paulo, wakatuma watu wakitamani asiingie katika ule ukumbi.
आसिया दे हकीमा चे भी उदे दोस्तां उसयो बोली भेजया कने बिनती किती, की रंगशाला दे अंदर जाई करी अपणी जान खतरे च मत पांदा।
32 Ule umati ulikuwa na taharuki. Wengine walikuwa wakipiga kelele, hawa wakisema hili na wengine lile. Idadi kubwa ya watu hawakujua hata ni kwa nini walikuwa wamekusanyika huko.
रंगशाला दे अंदर, सारे लोक चिल्ला दे थे, कोई कुछ बोला दा था कने कोई कुछ होर। सारा कुछ गड़ बड़ था, कने मते लोक तां ऐ जाणदे भी नी थे कि असां कजो गिठे होयो न।
33 Wayahudi wakamsukumia Aleksanda mbele na baadhi ya watu kwenye ule umati wakampa maelekezo. Akawaashiria kwa mkono ili watulie aweze kujitetea mbele ya watu.
तालू यहूदी लोकां सिकन्दरे जो भिड़ा चे धक्का देईकरी अग्गे करी दिता, कने सिकन्दरे लोकां जो चुप रेणे तांई हथे ला इशारा किता कने लोकां जो समझाणे दी कोशिश किती कि क्या होआ दा है।
34 Lakini walipotambua kwamba alikuwa Myahudi, wote wakapiga kelele kwa sauti moja kwa karibu muda wa saa mbili, wakisema, “Artemi wa Efeso ni mkuu!”
पर जालू उना जो पता लग्गा कि सै यहूदी है, कने जड़े मसीही लोकां सांई मूर्तिपूजा नी करदे थे, तां सारे दे सारे इकी अबाजा च कोई दो घंटे दीकर चिलांदे रे, “इफिसियों दी अरतिमिस, महान है।”
35 Baadaye karani wa mji akaunyamazisha ule umati wa watu na kusema, “Enyi watu wa Efeso, je, ulimwengu wote haujui ya kuwa mji wa Efeso ndio unaotunza hekalu la Artemi aliye mkuu na ile sanamu yake iliyoanguka kutoka mbinguni?
तालू शेहरे दे मंत्रिऐ लोकां जो शांत करिरी बोलया, “हे इफिसियों दे वासियों, सारे जाणदे न कि इफिसुस शेहरे दे लोक महान देवी अरतिमिस दे मंदरे दी कने उदिया मूर्तिया दी रखबाली करदे न जड़ी अम्बरे ला पियो थी।
36 Kwa hiyo, kwa kuwa mambo haya hayakanushiki, inawapasa mnyamaze na wala msifanye lolote kwa haraka.
जालू कोई इना गल्लां ला इनकार नी करी सकदा है, तां ठीक है कि तुसां चुप रिया; कने बिना सोचया बिचारयो कुछ मत करा।
37 Kwa kuwa mmewaleta hawa watu hapa, ingawa hawajaiba hekaluni wala kumkufuru huyu mungu wetu wa kike.
क्योंकि तुसां इना माणुऐ जो लेईकरी आयो न, जड़े ना ता मंदरे जो लूटणे बाले न, कने ना ही साड़िया देविया दी बुराई करणे बाले न।
38 Basi, ikiwa Demetrio na mafundi wenzake wana jambo zito dhidi ya mtu yeyote, mahakama ziko wazi na wasaidizi wa mwakilishi wa mtawala. Wanaweza kufungua mashtaka.
इसी वजा ला अगर देमेत्रियुस कने उदे साथी कारीगरां जो कुसी ला कोई दिक्कत है तां कचेरी खुली है, उना दे मुकदमे दा इन्साफ करणे तांई अधिकारी भी हेन; ओथु लोक इकी दुज्जे पर इलजाम लगाई सकदे न।
39 Lakini kama kuna jambo jingine lolote zaidi mnalotaka kulileta, itabidi lisuluhishwe katika kusanyiko halali.
पर अगर तुसां कुसी होर गल्ला दे बारे च कुछ पूछणा चांदे न, तां शेहरे दिया सभा च फेसला होणा।
40 Kama ilivyo sasa, tuko hatarini kushtakiwa kwa kufanya ghasia kwa sababu ya tukio la leo. Kwa kuwa hakuna sababu tutakayoweza kutoa kuhalalisha msukosuko huu.”
क्योंकि मिजों डर है की राज्यपाले इस सारे हंगामे दे बारे च सुणना कने बोलणा कि असां रोमी सरकार दे खिलाफ विद्रोह करणे दी कोशिश करा दे थे। इस तांई कि इदी कोई बजा नी है, कि असां इसा भिड़ा दे गिठे होणे दा जबाब नी देई सकणा।”
41 Baada ya kusema haya akavunja mkutano.
कने ऐ बोली करी उनी सभा जो बीदा किता।

< Matendo 19 >