Matendo 15
1 Baadhi ya watu wakashuka Antiokia kutoka Uyahudi, nao wakawa wanawafundisha wandugu: “Msipotahiriwa kufuatana na desturi aliyofundisha Mose, hamwezi kuokoka.”
有几个人从犹太下来，教训弟兄们说：“你们若不按摩西的规条受割礼，不能得救。”
2 Baada ya Paulo na Barnaba kutokubaliana nao kukawa na mabishano makali, Paulo na Barnaba na baadhi ya wengine miongoni mwao wakachaguliwa kwenda Yerusalemu ili kujadiliana jambo hili na mitume na wazee.
保罗、巴拿巴与他们大大地纷争辩论；众门徒就定规，叫保罗、巴拿巴和本会中几个人，为所辩论的，上耶路撒冷去见使徒和长老。
3 Hivyo wakasafirishwa na kanisa, wakiwa njiani wakapitia nchi ya Foinike na Samaria, wakawaeleza jinsi watu wa Mataifa walivyookoka. Habari hizi zikaleta furaha kubwa kwa ndugu wote.
于是教会送他们起行。他们经过腓尼基、撒马利亚，随处传说外邦人归主的事，叫众弟兄都甚欢喜。
4 Walipofika Yerusalemu, walipokelewa na kanisa na mitume pamoja na wazee, ndipo Paulo na Barnaba wakawaarifu kila kitu Mungu alichokuwa amefanya kupitia kwao.
到了耶路撒冷，教会和使徒并长老都接待他们，他们就述说 神同他们所行的一切事。
5 Ndipo baadhi ya walioamini wa madhehebu ya Mafarisayo wakasimama na kusema, “Hao watu wa Mataifa lazima watahiriwe na waagizwe kutii sheria ya Mose.”
惟有几个信徒是法利赛教门的人，起来说：“必须给外邦人行割礼，吩咐他们遵守摩西的律法。”
6 Mitume na wazee wakakutana pamoja ili kufikiri jambo hili.
使徒和长老聚会商议这事；
7 Baada ya majadiliano mengi, Petro akasimama na kusema, “Ndugu zangu, mnajua kwamba siku za kwanza Mungu alinichagua ili kwa midomo yangu watu wa Mataifa wapate kusikia ujumbe wa Injili na kuamini.
辩论已经多了，彼得就起来，说：“诸位弟兄，你们知道 神早已在你们中间拣选了我，叫外邦人从我口中得听福音之道，而且相信。
8 Mungu, yeye ajuaye mioyo, alionyesha kwamba anawakubali kwa kuwapa Roho Mtakatifu kama vile alivyotupa sisi.
知道人心的 神也为他们作了见证，赐圣灵给他们，正如给我们一样；
9 Mungu hakutofautisha kati yetu na wao, bali alitakasa mioyo yao kwa imani.
又借着信洁净了他们的心，并不分他们我们。
10 Sasa basi, mbona mnataka kumjaribu Mungu kwa kuweka kongwa shingoni mwa wanafunzi ambalo baba zetu wala sisi hatukuweza kulibeba?
现在为什么试探 神，要把我们祖宗和我们所不能负的轭放在门徒的颈项上呢？
11 Lakini sisi tunaamini ya kuwa tunaokolewa kwa neema ya Bwana Yesu Kristo, kama wao wanavyookolewa.”
我们得救乃是因主耶稣的恩，和他们一样，这是我们所信的。”
12 Kusanyiko lote likakaa kimya, wakawasikiliza Paulo na Barnaba wakieleza jinsi Mungu alivyowatumia kutenda ishara na maajabu kwa watu wa Mataifa.
众人都默默无声，听巴拿巴和保罗述说 神借他们在外邦人中所行的神迹奇事。
13 Walipomaliza kunena, Yakobo akasema, “Ndugu zangu, nisikilizeni.
他们住了声，雅各就说：“诸位弟兄，请听我的话。
14 Simoni amekwisha kutueleza jinsi Mungu, kwa mara ya kwanza alivyoonyesha kuhusika kwa kujichagulia watu kutoka watu wa Mataifa kwa ajili ya Jina lake.
方才西门述说 神当初怎样眷顾外邦人，从他们中间选取百姓归于自己的名下；
15 Maneno ya manabii yanakubaliana na jambo hili, kama ilivyoandikwa:
众先知的话也与这意思相合。
16 “‘Baada ya mambo haya nitarudi, nami nitajenga upya nyumba ya Daudi iliyoanguka. Nitajenga tena magofu yake na kuisimamisha,
正如经上所写的： 此后，我要回来， 重新修造大卫倒塌的帐幕， 把那破坏的重新修造建立起来，
17 ili wanadamu wengine wote wapate kumtafuta Bwana, hata wale watu wa Mataifa wote ambao wanaitwa kwa Jina langu, asema Bwana, afanyaye mambo haya’
叫余剩的人， 就是凡称为我名下的外邦人， 都寻求主。
19 “Kwa hivyo uamuzi wangu ni kwamba, tusiwataabishe watu wa Mataifa wanaomgeukia Mungu.
“所以据我的意见，不可难为那归服 神的外邦人；
20 Badala yake, tuwaandikie kwamba wajiepushe na vyakula vilivyonajisiwa kwa kutolewa sanamu, wajiepushe na uasherati, au kula mnyama aliyenyongwa, na damu.
只要写信，吩咐他们禁戒偶像的污秽和奸淫，并勒死的牲畜和血。
21 Kwa maana katika kila mji kwa vizazi vilivyopita, Mose amekuwa na wale wanaotangaza sheria yake kwa kuwa imekuwa ikisomwa kwa sauti kubwa katika masinagogi kila Sabato.”
因为从古以来，摩西的书在各城有人传讲，每逢安息日，在会堂里诵读。”
22 Mitume na wazee pamoja na kanisa lote, wakaamua kuwachagua baadhi ya watu wao na kuwatuma Antiokia pamoja na Paulo na Barnaba. Wakamchagua Yuda aitwaye Barsaba pamoja na Sila, watu wawili waliokuwa viongozi miongoni mwa ndugu.
那时，使徒和长老并全教会定意从他们中间拣选人，差他们和保罗、巴拿巴同往安提阿去；所拣选的就是称呼巴撒巴的犹大和西拉。这两个人在弟兄中是作首领的。
23 Wakatumwa na barua ifuatayo: Sisi mitume na wazee, ndugu zenu, Kwa ndugu Mataifa mlioamini mlioko Antiokia, Shamu na Kilikia: Salamu.
于是写信交付他们，内中说：“使徒和作长老的弟兄们问安提阿、叙利亚、基利家外邦众弟兄的安。
24 Tumesikia kwamba kuna baadhi ya watu waliokuja huko kutoka kwetu bila ruhusa yetu na kuwasumbua, wakiyataabisha mawazo yenu.
我们听说，有几个人从我们这里出去，用言语搅扰你们，惑乱你们的心。其实我们并没有吩咐他们。
25 Hivyo tumekubaliana wote kuwachagua baadhi ya watu na kuwatuma kwenu pamoja na wapendwa wetu Barnaba na Paulo,
所以，我们同心定意，拣选几个人，差他们同我们所亲爱的巴拿巴和保罗往你们那里去。
26 watu ambao wamehatarisha maisha yao kwa ajili ya jina la Bwana wetu Yesu Kristo.
这二人是为我主耶稣基督的名不顾性命的。
27 Kwa hiyo tunawatuma Yuda na Sila, kuthibitisha kwa maneno ya mdomo mambo haya tunayowaandikia.
我们就差了犹大和西拉，他们也要亲口诉说这些事。
28 Kwa maana imempendeza Roho Mtakatifu na sisi tusiwatwike mzigo wowote mkubwa zaidi ya mambo haya yafuatayo ambayo ni ya lazima:
因为圣灵和我们定意不将别的重担放在你们身上，惟有几件事是不可少的，
29 Kwamba mjiepushe na vyakula vilivyotolewa sadaka kwa sanamu, na damu, au kula nyama ya mnyama aliyenyongwa, na mjiepushe na uasherati. Mkiyaepuka mambo haya, mtakuwa mmefanya vyema. Kwaherini.
就是禁戒祭偶像的物和血，并勒死的牲畜和奸淫。这几件你们若能自己禁戒不犯就好了。愿你们平安！”
30 Hivyo wakaagwa, wakashuka kwenda Antiokia. Baada ya kulikusanya kanisa pamoja, wakawapa ile barua.
他们既奉了差遣，就下安提阿去，聚集众人，交付书信。
31 Nao hao watu wakiisha kuisoma, wakafurahishwa sana kwa ujumbe wake wa kutia moyo.
众人念了，因为信上安慰的话就欢喜了。
32 Yuda na Sila, ambao wenyewe walikuwa manabii, wakanena maneno mengi ya kuwatia moyo na kuwajenga katika imani wale ndugu walioamini.
犹大和西拉也是先知，就用许多话劝勉弟兄，坚固他们。
33 Baada ya kukaa huko Antiokia kwa muda, wakaagwa kwa amani na wale ndugu ili waende kwa wale waliowatuma. [
住了些日子，弟兄们打发他们平平安安地回到差遣他们的人那里去。
34 Lakini Sila bado akaendelea kukaa huko.]
35 Lakini Paulo na Barnaba walibaki Antiokia ambako wao pamoja na wengine wengi walifundisha na kuhubiri neno la Bwana.
但保罗和巴拿巴仍住在安提阿，和许多别人一同教训人，传主的道。
36 Baada ya muda, Paulo akamwambia Barnaba, “Turudi tukawatembelee ndugu katika miji yote tuliyohubiri neno la Bwana tuone jinsi wanavyoendelea.”
过了些日子，保罗对巴拿巴说：“我们可以回到从前宣传主道的各城，看望弟兄们景况如何。”
37 Barnaba alitaka wamchukue Yohana aitwaye Marko waende naye.
巴拿巴有意要带称呼马可的约翰同去；
38 Lakini Paulo aliona si vyema kwa sababu aliwahi kuwaacha walipokuwa huko Pamfilia, hakutaka kuendelea kufanya kazi naye.
但保罗因为马可从前在旁非利亚离开他们，不和他们同去做工，就以为不可带他去。
39 Pakatokea ubishi mkali kati ya Paulo na Barnaba kuhusu jambo hili, hivyo wakagawanyika. Barnaba akamchukua Yohana Marko wakasafiri baharini kwenda Kipro.
于是二人起了争论，甚至彼此分开。巴拿巴带着马可，坐船往塞浦路斯去；
40 Lakini Paulo akamchagua Sila na akaondoka baada ya ndugu kuwatakia neema ya Bwana.
保罗拣选了西拉，也出去，蒙弟兄们把他交于主的恩中。
41 Akapitia Shamu na Kilikia, akiimarisha makanisa ya huko.
他就走遍叙利亚、基利家，坚固众教会。
