1 Samweli 14
1 Siku moja Yonathani mwana wa Sauli akamwambia kijana mbeba silaha wake, akasema, “Njoo, tuwavukie Wafilisti kwenye doria upande ule mwingine.” Lakini hakumwambia baba yake.
有一日，扫罗的儿子约拿单对拿他兵器的少年人说：“我们不如过到那边，到非利士人的防营那里去。”但他没有告诉父亲。
2 Sauli alikuwa akikaa kwenye viunga vya Gibea chini ya mkomamanga huko Migroni. Alikuwa pamoja na watu kama 600,
扫罗在基比亚的尽边，坐在米矶 的石榴树下，跟随他的约有六百人。
3 miongoni mwao alikuwepo Ahiya, ambaye alikuwa amevaa kisibau. Alikuwa mwana wa Ikabodi, nduguye Ahitubu mwana wa Finehasi, mwana wa Eli, kuhani wa Bwana huko Shilo. Hakuna yeyote aliyekuwa na habari kwamba Yonathani alikuwa ameondoka.
在那里有亚希突的儿子亚希亚，穿着以弗得。（亚希突是以迦博的哥哥，非尼哈的儿子，以利的孙子。以利从前在示罗作耶和华的祭司。）约拿单去了，百姓却不知道。
4 Kila upande wa njia ambayo Yonathani alikusudia kupita ili kuvuka kufikia doria ya Wafilisti kulikuwepo na jabali; moja lilikuwa linaitwa Bosesi, na jingine Sene.
约拿单要从隘口过到非利士防营那里去。这隘口两边各有一个山峰：一名播薛，一名西尼；
5 Jabali moja lilisimama kaskazini kuelekea Mikmashi na jingine upande wa kusini kuelekea Geba.
一峰向北，与密抹相对，一峰向南，与迦巴相对。
6 Yonathani akamwambia kijana wake mbeba silaha, “Njoo, tuvukie doria ya wale jamaa wasiotahiriwa. Huenda Bwana atatenda kwa ajili yetu. Hakuna chochote kitakachoweza kumzuia Bwana kuokoa, kwamba ni kwa wingi au kwa uchache.”
约拿单对拿兵器的少年人说：“我们不如过到未受割礼人的防营那里去，或者耶和华为我们施展能力；因为耶和华使人得胜，不在乎人多人少。”
7 Mbeba silaha wake akamwambia, “Fanya yale yote uliyo nayo katika moyo wako. Songa mbele; moyo wangu na roho yangu viko pamoja nawe.”
拿兵器的对他说：“随你的心意行吧。你可以上去，我必跟随你，与你同心。”
8 Yonathani akasema, “Basi njoo; tutavuka kuwaelekea hao watu na kuacha watuone.
约拿单说：“我们要过到那些人那里去，使他们看见我们。
9 Kama wakituambia, ‘Subirini hapo mpaka tuje kwenu,’ tutakaa pale tulipo na hatutakwea kwao.
他们若对我们说：‘你们站住，等我们到你们那里去’，我们就站住，不上他们那里去。
10 Lakini kama watasema, ‘Pandeni mje kwetu,’ tutakwea, kwa sababu hiyo itakuwa ishara yetu kwamba Bwana amewatia mikononi mwetu.”
他们若说：‘你们上到我们这里来’，这话就是我们的证据；我们便上去，因为耶和华将他们交在我们手里了。”
11 Basi wote wawili wakajionyesha kwa doria ya Wafilisti. Wafilisti wakasema, “Tazama! Waebrania wanatambaa toka mashimoni walimokuwa wamejificha.”
二人就使非利士的防兵看见。非利士人说：“希伯来人从所藏的洞穴里出来了！”
12 Watu wa kwenye doria wakawapigia kelele Yonathani na mbeba silaha wake, wakisema, “Njooni, pandeni kwetu nasi tutawakomesha.” Basi Yonathani akamwambia mbeba silaha wake, “Panda nyuma yangu; Bwana amewatia mikononi mwa Israeli.”
防兵对约拿单和拿兵器的人说：“你们上到这里来，我们有一件事指示你们。”约拿单就对拿兵器的人说：“你跟随我上去，因为耶和华将他们交在以色列人手里了。”
13 Yonathani akapanda juu, akitumia mikono yake na miguu, pamoja na mbeba silaha wake papo hapo nyuma yake. Wafilisti wakaanguka mbele ya Yonathani, naye mbeba silaha wake akamfuata akiwaua nyuma yake.
约拿单就爬上去，拿兵器的人跟随他。约拿单杀倒非利士人，拿兵器的人也随着杀他们。
14 Katika hilo shambulio la kwanza, Yonathani na mbeba silaha wake waliua kama watu ishirini kwenye eneo kama la nusu eka.
约拿单和拿兵器的人起头所杀的约有二十人，都在一亩地的半犁沟之内。
15 Kisha fadhaa ikawapata jeshi lote, wale waliokuwa kambini na shambani, wale waliokuwa katika doria na makundi ya washambuliaji, nayo nchi ilitetemeka. Ilikuwa ni hofu ya ghafula iliyotumwa na Mungu.
于是在营中、在田野、在众民内都有战兢，防兵和掠兵也都战兢，地也震动，战兢之势甚大。
16 Wapelelezi wa Sauli huko Gibea ya Benyamini wakaona jeshi likitokomea pande zote.
在便雅悯的基比亚，扫罗的守望兵看见非利士的军众溃散，四围乱窜。
17 Ndipo Sauli akawaambia watu wale waliokuwa pamoja naye, “Kagueni jeshi mkaone ni nani ameondoka katikati yetu.” Walipokagua, akawa ni Yonathani na mbeba silaha wake ambao hawakuwepo.
扫罗就对跟随他的民说：“你们查点查点，看从我们这里出去的是谁？”他们一查点，就知道约拿单和拿兵器的人没有在这里。
18 Sauli akamwambia Ahiya, “Leta Sanduku la Mungu.” (Wakati huo lilikuwa kwa Waisraeli.)
那时 神的约柜在以色列人那里。扫罗对亚希亚说：“你将 神的约柜运了来。”
19 Wakati Sauli alipokuwa akisema na kuhani, makelele katika kambi ya Wafilisti yakaongezeka zaidi na zaidi. Hivyo Sauli akamwambia kuhani, “Rudisha mkono wako.”
扫罗正与祭司说话的时候，非利士营中的喧嚷越发大了；扫罗就对祭司说：“停手吧！”
20 Kisha Sauli na watu wake wote wakakusanyika na kwenda vitani. Wakawakuta Wafilisti wakiwa wamechanganyikiwa kabisa, wakitiana panga kila mmoja na wenzake.
扫罗和跟随他的人都聚集，来到战场，看见非利士人用刀互相击杀，大大惶乱。
21 Wale Waebrania ambao walishakuwa pamoja na Wafilisti, na waliokuwa wamepanda pamoja nao katika kambi zao, wakaenda upande wa Waisraeli waliokuwa pamoja na Sauli na Yonathani.
从前由四方来跟随非利士军的希伯来人现在也转过来，帮助跟随扫罗和约拿单的以色列人了。
22 Waisraeli wote waliokuwa wamejificha katika nchi ya milima ya Efraimu waliposikia kuwa Wafilisti wamekimbia, wakajiunga vitani na kuwafuata kwa bidii.
那藏在以法莲山地的以色列人听说非利士人逃跑，就出来紧紧地追杀他们。
23 Hivyo Bwana akawaokoa Waisraeli siku ile, navyo vita vilienea hadi kupita Beth-Aveni.
那日，耶和华使以色列人得胜，一直战到伯·亚文。
24 Basi watu wa Israeli walikuwa katika dhiki siku ile, kwa sababu Sauli alikuwa amewafunga watu kwa kiapo, akisema, “Alaaniwe mtu yeyote ambaye atakula chakula kabla ya jioni, kabla sijalipiza kisasi juu ya adui zangu!” Kwa hiyo hakuna mtu yeyote katika jeshi aliyeonja chakula.
扫罗叫百姓起誓说，凡不等到晚上向敌人报完了仇吃什么的，必受咒诅。因此这日百姓没有吃什么，就极其困惫。
25 Jeshi lote liliingia mwituni, na huko kulikuwepo na asali ardhini.
众民进入树林，见有蜜在地上。
26 Walipoingia mwituni, wakaona asali ikitiririka, hata hivyo hakuna mtu yeyote aliyetia mkono wake kinywani, kwa sababu waliogopa kiapo.
他们进了树林，见有蜜流下来，却没有人敢用手取蜜入口，因为他们怕那誓言。
27 Lakini Yonathani alikuwa hajasikia kuwa baba yake alikuwa amewafunga watu kwa kiapo, hivyo akainyoosha ncha ya fimbo iliyokuwa mkononi mwake na kuichovya katika sega la asali. Akainua mkono wake na kuutia kinywani mwake, nayo macho yake yakawa maangavu.
约拿单没有听见他父亲叫百姓起誓，所以伸手中的杖，用杖头蘸在蜂房里，转手送入口内，眼睛就明亮了。
28 Kisha mmoja wa askari wake akamwambia, “Baba yako alilifunga jeshi kwa kiapo kikali, akisema, ‘Alaaniwe mtu yeyote alaye chakula leo!’ Ndiyo sababu watu wanalegea.”
百姓中有一人对他说：“你父亲曾叫百姓严严地起誓说，今日吃什么的，必受咒诅；因此百姓就疲乏了。”
29 Yonathani akasema, “Baba yangu ameitaabisha nchi. Ona jinsi nilivyopata nguvu mpya nilipoonja asali hii kidogo.
约拿单说：“我父亲连累你们了。你看，我尝了这一点蜜，眼睛就明亮了。
30 Ingekuwa bora zaidi mara ngapi kama watu wangalikula leo baadhi ya nyara walizoteka kutoka kwa adui zao. Je, mauaji ya Wafilisti yasingekuwa makubwa zaidi?”
今日百姓若任意吃了从仇敌所夺的物，击杀的非利士人岂不更多吗？”
31 Siku ile baada ya Waisraeli kuwaua Wafilisti kutoka Mikmashi mpaka Aiyaloni, walikuwa wamechoka.
这日，以色列人击杀非利士人，从密抹直到亚雅 。百姓甚是疲乏，
32 Watu wakarukia zile nyara, wakichukua kondoo, ngʼombe na ndama, wakawachinja hapo juu ya nchi na kuwala, pamoja na damu.
就急忙将所夺的牛羊和牛犊宰于地上，肉还带血就吃了。
33 Kisha mtu mmoja akamwambia Sauli, “Tazama, watu wanatenda dhambi dhidi ya Bwana kwa kula nyama yenye damu.” Akasema, “Mmevunja uaminifu. Livingirisheni jiwe kubwa hapa mara moja.”
有人告诉扫罗说：“百姓吃带血的肉，得罪耶和华了。”扫罗说：“你们有罪了，今日要将大石头滚到我这里来。”
34 Kisha Sauli akasema, “Nendeni miongoni mwa watu, mwaambie, ‘Kila mmoja wenu aniletee ngʼombe wake na kondoo, mwachinjie hapa na mle. Msitende dhambi dhidi ya Bwana kwa kula nyama ikiwa na damu ndani yake.’” Hivyo kila mmoja akaleta ngʼombe wake jioni ile na kumchinja hapo.
扫罗又说：“你们散在百姓中，对他们说，你们各人将牛羊牵到我这里来宰了吃，不可吃带血的肉得罪耶和华。”这夜，百姓就把牛羊牵到那里宰了。
35 Ndipo Sauli akamjengea Bwana madhabahu, na ndiyo ilivyokuwa mara yake ya kwanza kujenga madhabahu.
扫罗为耶和华筑了一座坛，这是他初次为耶和华筑的坛。
36 Sauli akasema, “Tuteremke tufuatie Wafilisti usiku na kuwateka nyara mpaka mapambazuko, nasi tusiache hata mmoja wao hai.” Wakajibu, “Fanya lolote lile uonalo jema zaidi kwako.” Lakini kuhani akasema, “Tuulize kwa Mungu mahali hapa.”
扫罗说：“我们不如夜里下去追赶非利士人，抢掠他们，直到天亮，不留他们一人。”众民说：“你看怎样好就去行吧！”祭司说：“我们先当亲近 神。”
37 Basi Sauli akamuuliza Mungu, akisema, “Je, niteremke kuwafuatia Wafilisti? Je, utawatia mikononi mwa Israeli?” Lakini Mungu hakumjibu siku ile.
扫罗求问 神说：“我下去追赶非利士人可以不可以？你将他们交在以色列人手里不交？”这日 神没有回答他。
38 Kwa hiyo Sauli akasema, “Njooni hapa, ninyi nyote ambao ni viongozi wa jeshi, na tutafute ni dhambi gani imefanywa leo.
扫罗说：“你们百姓中的长老都上这里来，查明今日是谁犯了罪。
39 Kwa hakika kama Bwana aiokoaye Israeli aishivyo, hata kama itakuwa juu ya mwana wangu Yonathani, ni lazima afe.” Lakini hakuna mtu yeyote aliyesema neno.
我指着救以色列—永生的耶和华起誓，就是我儿子约拿单犯了罪，他也必死。”但百姓中无一人回答他。
40 Kisha Sauli akawaambia Waisraeli wote, “Ninyi simameni huko; mimi na mwanangu Yonathani tutasimama hapa.” Watu wakajibu, “Fanya lile unaloona jema zaidi kwako.”
扫罗就对以色列众人说：“你们站在一边，我与我儿子约拿单也站在一边。”百姓对扫罗说：“你看怎样好就去行吧！”
41 Kisha Sauli akamwomba Bwana, Mungu wa Israeli, akisema, “Nipe jibu lililo sawa.” Yonathani na Sauli wakatolewa kwa kura, nao watu wakawa salama.
扫罗祷告耶和华—以色列的 神说：“求你指示实情。”于是掣签掣出扫罗和约拿单来；百姓尽都无事。
42 Sauli akasema, “Pigeni kura kati yangu na mwanangu Yonathani.” Kura ikamwangukia Yonathani.
扫罗说：“你们再掣签，看是我，是我儿子约拿单”，就掣出约拿单来。
43 Basi Sauli akamwambia Yonathani, “Niambie ni nini ulichokifanya.” Hivyo Yonathani akamwambia, “Nilionja tu asali kidogo kwa ncha ya fimbo yangu. Je, sasa ni lazima nife?”
扫罗对约拿单说：“你告诉我，你做了什么事？”约拿单说：“我实在以手里的杖，用杖头蘸了一点蜜尝了一尝。这样我就死吗？”
44 Sauli akasema, “Mungu na anishughulikie kwa ukali zaidi kama wewe Yonathani hutakufa.”
扫罗说：“约拿单哪，你定要死！若不然，愿 神重重地降罚与我。”
45 Lakini watu wakamwambia Sauli, “Je, Yonathani atakufa, yeye ambaye ameleta wokovu huu mkubwa Israeli? Hasha! Hakika kama Bwana aishivyo, hakuna hata unywele wa kichwa chake utakaoanguka juu ya ardhi, kwa kuwa alifanya jambo hili leo kwa msaada wa Mungu.” Basi watu wakamwokoa Yonathani, wala hakuuawa.
百姓对扫罗说：“约拿单在以色列人中这样大行拯救，岂可使他死呢？断乎不可！我们指着永生的耶和华起誓，连他的一根头发也不可落地，因为他今日与 神一同做事。”于是百姓救约拿单免了死亡。
46 Kisha Sauli akaacha kuwafuata Wafilisti, nao wakajiondoa na kurudi katika nchi yao.
扫罗回去，不追赶非利士人；非利士人也回本地去了。
47 Baada ya Sauli kujitwalia utawala katika Israeli, alipigana dhidi ya adui zake kila upande: Moabu, Waamoni, Edomu, wafalme wa Soba, na Wafilisti. Popote alipogeukia, aliwashinda.
扫罗执掌以色列的国权，常常攻击他四围的一切仇敌，就是摩押人、亚扪人、以东人，和琐巴诸王，并非利士人。他无论往何处去，都打败仇敌。
48 Akapigana kishujaa na kuwashinda Waamaleki, akiikomboa Israeli kutoka mikono ya wale waliokuwa wamewateka nyara.
扫罗奋勇攻击亚玛力人，救了以色列人脱离抢掠他们之人的手。
49 Wana wa Sauli walikuwa Yonathani, Ishvi na Malki-Shua. Jina la binti yake mkubwa lilikuwa Merabu, naye mdogo aliitwa Mikali.
扫罗的儿子是约拿单、亦施韦、麦基舒亚。他的两个女儿：长女名米拉，次女名米甲。
50 Jina la mkewe Sauli aliitwa Ahinoamu binti wa Ahimaasi. Jina la jemadari wa jeshi la Sauli aliitwa Abneri mwana wa Neri, naye Neri alikuwa babaye mdogo Sauli.
扫罗的妻名叫亚希暖，是亚希玛斯的女儿。扫罗的元帅名叫押尼珥，是尼珥的儿子；尼珥是扫罗的叔叔。
51 Babaye Sauli yaani, Kishi na Neri baba yake Abneri walikuwa wana wa Abieli.
扫罗的父亲基士，押尼珥的父亲尼珥，都是亚别的儿子。
52 Siku zote za utawala wa Sauli zilikuwa za vita vikali dhidi ya Wafilisti, na wakati wowote Sauli alimwona mtu mwenye nguvu au shujaa, alimchukua kwa utumishi wake.
扫罗平生常与非利士人大大争战。扫罗遇见有能力的人或勇士，都招募了来跟随他。
