1 Wafalme 7
1 Ilimchukua Solomoni miaka kumi na mitatu kukamilisha ujenzi wa Jumba lake la kifalme.
Hagi Solomoni'ma noma'ama ki'neana 13ni'a kafufi kivagare'ne.
2 Alijenga Jumba la Kifalme la Msitu wa Lebanoni, urefu wake ulikuwa dhiraa 100, upana wake dhiraa hamsini na kimo chake dhiraa thelathini, likiwa na safu nne za nguzo za mierezi zikishikilia boriti za mierezi zilizorembwa.
Hagi Solomoni'a ra nonkrerfa ki'teno, ana nomofo agi'a Lebanoni afuza zafe huno agi'a antemi'ne. Hagi ana nomofo zaza'amo'a 45 mita higeno, atupa'amo'a 23 mita higeno, anagamima mreri'amo'a 14 mita hu'ne. Hagi ana nomofo azeri'nea zafama reharare'neana, 4'a kankamumpi tusinasi sida zafa reharereno vuteno anama reharere'nea zafa agofetura sida zafaretike vazisga hu'ne.
3 Ilipauliwa kwa mierezi juu ya boriti zile zilizolala juu ya nguzo arobaini na tano, kumi na tano kwa kila safu.
Hagi ana maka 15ni'a zafareti runkre hu'naze. Hagi agofetu'ma rugeka'ma hu'neana 45fu'a sida zafanu rugekara hu'ne.
4 Madirisha yake yaliwekwa juu kwa safu tatu, yakielekeana.
Hagi ana nomofo kanti kama asoparega 3'afi zaho eri kana (windua) hagentetere huno kanti kama asoparega vigeno avugosa ohumi ahumi hu'ne.
5 Milango yote ilikuwa na miimo ya mstatili, ilikuwa upande wa mbele katika safu tatu, ikielekeana.
Hagi kanti kaziga kafane, kama kaziga kafamo'ene zahoma eri kamo'enena (windua) 4'a agema'a huntegeno, ana makamo'a avugosa ohumi ahumi hu'naze.
6 Akajenga ukumbi wa nguzo, ambao urefu wake ulikuwa dhiraa hamsini na upana wake dhiraa thelathini. Mbele ya jengo hilo kulikuwepo baraza. Mbele ya baraza kulikuwepo na nguzo na paa lililoningʼinia.
Hagi Solomoni'a mago ra nonkrerfa kino, ranra retrure zafamofo none huno agi'a ante'ne. Hagi ama ana zafamofo zaza'amo'a, 23 mita higeno, atupa'amo'a 14 mita hu'ne. Hagi ana nomofo ko'nona ana hukna huno tusinasi zafareti ki'ne.
7 Akajenga ukumbi wa kiti cha enzi, Ukumbi wa Hukumu, mahali ambapo angelitolea hukumu, akaufunika kwa mierezi kutoka sakafuni hadi darini.
Hagi mago nona kini tra'ma mesia no ki'ne. Hagi ana nompi mani'neno keaga refkoma hania nonkino, keaga refko hu none huno agi'a ante'ne. Hagi ana nomofo agu'afina fenkamiti anagamima mareri'neana, sida zafaretike ahe fankani'ne.
8 Kwenye jumba la kifalme ambamo angeliishi, aliiweka nyuma zaidi, ikiwa na mjengo wa aina moja na hiyo nyingine. Pia Solomoni akajenga jumba la kifalme linalofanana na huo ukumbi mkubwa kwa ajili ya binti Farao, aliyekuwa amemwoa.
Hagi Solomoni'ma manisia nona keaga refkohu nonkumamofo amefi'a rure kegina huno anahu no kinte'ne. Hagi anahu kna huno Isipi kini ne' Fero mofa'ma eri'nea a'mofo nona kinte'ne.
9 Ujenzi huu wote, kuanzia nje mpaka kwenye ua mkuu na kuanzia kwenye msingi hadi upenuni, ulifanywa kwa mawe ya ubora wa hali ya juu yaliyokuwa yamechongwa kwa vipimo na kusawazishwa kwa msumeno nyuso zake za ndani na za nje.
Hagi ana maka noma ki'neana, zago'amo'a mareri havereti ranra zante havea frageno eri avozaze huteno ki'ne. Hagi fenkami noma erigafama hu'neretima anagami ome atre'neane, megia nomofone keginanena ana havenu ki'ne.
10 Misingi iliwekwa kwa mawe makubwa yaliyo bora, yenye urefu wa dhiraa kumi na mengine yenye urefu wa dhiraa nane
Hagi nomofo trama anteno agafama huno ki'nea haveramima tagama hu'neana, zaza'amo'a 5mita higeno mago'a havemo'a 4mitagi hafu hu'ne.
11 Sehemu za juu kulikuwepo na mawe yenye ubora wa hali ya juu, yaliyokatwa kwa vipimo na boriti za mierezi.
Hagi ana agofetura zago'amo mareri'nea haveramine, sida zafaramine, avamente avamente taga huno ante'ne.
12 Ule ua mkuu ulizungukwa na ukuta wa safu tatu za mawe yaliyochongwa na safu moja ya boriti za mierezi zilizorembwa, kama ulivyokuwa ua wa ndani wa Hekalu la Bwana na baraza yake.
Hagi ana maka nontamimofo zaho noma ki'neana, Ra Anumzamofo mono nomofo keginama hu'neaza huno 3'a have anteno marenerino, sida zafa rugeka nehuno, 3'a have anteno marenerino, sida zafa rugeka huno kino mareri'ne.
13 Mfalme Solomoni akatuma watu Tiro kumleta Hiramu,
Hagi kini ne' Solomoni'ma anama huteno'a, Huramu'e nehaza ne' Tairi kumateti kehigeno e'ne.
14 ambaye mama yake alikuwa mjane kutoka kabila la Naftali na baba yake alikuwa mtu wa Tiro tena fundi wa shaba. Hiramu alikuwa na ustadi wa hali ya juu na mzoefu katika aina zote za kazi ya shaba. Alikuja kwa Mfalme Solomoni na kufanya kazi zake zote alizopangiwa.
Hagi ana ne'mofo nerera'a Naftali nagapinti kento are. Hagi nefa'a Tairi kumateti nekino, bronsireti'ma keonke'zama tro'ma hu'arera knarezanfta hu'ne. Hagi Hiramu'a bronsi havereti'ma keonke'zama tro'ma hu'arera agatereno knarezanfta hu'neankino, Kini ne' Solomoni eri'zama bronsireti'ma tro'ma hu' eri'zana maka agrake eri'ne.
15 Hiramu akasubu nguzo mbili za shaba, kila moja ikiwa na urefu wa dhiraa kumi na nane, kila nguzo ikiwa na mzingo wa dhiraa kumi na mbili kwa mstari.
Hagi Huramu'a bronsiretike tare ra vimago zafagna huno tro hu'ne. Hagi ana vimago bronsi zafararemofo zazaznimo'a 8 mita higeno, rama huno kagi'neana 5mitagi 30 sentemita hutere hu'ne.
16 Pia alitengeneza mataji mawili ya shaba ya kusubu ili kuyaweka juu ya hizo nguzo; kila taji lilikuwa na kimo cha dhiraa tano kwenda juu.
Hagi ana bronsi zafararemofo agofetu'ma kankri'ama tro hunteterema hu'neana, zaza'amo'a 2 mitagi 20sentemita hu'ne.
17 Wavu wa mikufu iliyosokotewa kwenye zile taji juu ya zile nguzo, saba kwa kila taji.
Hagi ana bronsi zafararente'ma kankri'ma tro'ma huntetera, avonkre nankre huno, 7ni'a seni nofi tro huntetere hu'ne.
18 Akatengeneza makomamanga katika safu mbili kuzunguka kila wavu kuremba mataji yaliyo juu ya nguzo. Alifanya hivyo kwa kila nguzo.
Hagi ana tare zafare'ma avonkre nankre'ma hunte'nefina, tarefi pomigreneti zafaragamofo amema'a krenteno evutere hu'ne.
19 Mataji yaliyokuwa juu ya nguzo kwenye baraza, yalikuwa katika umbo la yungiyungi, kimo chake ni dhiraa nne
Hagi ana bronsire zafararemofo kankri'amokea liliema nehaza trazamofo amosre'agna huna'ankino 2mita hutere hu'ne.
20 Juu ya mataji ya zile nguzo mbili, juu ya ile sehemu yenye umbo kama bakuli, karibu na ule wavu, kulikuwa na yale makomamanga 200 katika safu kuzunguka pande zote.
Hagi ana bronsi zafararemofo kankrite'ma avonkre nankre'ma hu'nefina, tare kankamu tro hunteno 200'a pomigreneti zafa ragamofo amema'a tro hunte'ne.
21 Hiramu akasimamisha nguzo kwenye baraza ya Hekalu. Nguzo ya upande wa kusini akaiita Yakini, na ile ya upande wa kaskazini Boazi.
Hagi ana'ma huteno'a Huramu'a ana zafararempintira magora erino ra mono nomofo kafante sauti kaziga asenteno retrunereno, magora noti kaziga asente'ne. Hagi sauti kazigama asente'nea zafagura, Jakimi'e huno agi'a nenteno, noti kazigama asentea zafagura Boasi'e huno agi'a ante'ne.
22 Mataji yaliyokuwa juu yalikuwa na umbo la yungiyungi. Hivyo kazi ya nguzo ikakamilika.
Hagi ana zafararemofo anaga zanasenirera liliema nehaza trazamofo amosre'amofo amema'a tro hu'za ante'naze. Hagi ana'ma higeno'a anante zafama tro'ma huno asente eri'zamo'a vagare'ne.
23 Hiramu akasubu Bahari ya chuma, yenye umbo la mviringo, ya dhiraa kumi kutoka ukingo hadi ukingo na kimo cha dhiraa tano. Mzunguko wake ulikuwa dhiraa thelathini.
Hagi Huramu'ma ana'ma huteno'a tima afinte zana bronsireti mago tenki tro huno tirure huno agia antemi'ne. Hagi ana tenkimo'a tupo hu'neankino, 2 mitagi 20sentemita hanagatino agu'a ufregeno, 4mitagi 40ti mita megia kagigeno, rama hu'amo'a 13mita huneno hafu'a sentemita hu'ne.
24 Chini ya ukingo, ilizungukwa na maboga, kumi kwenye kila dhiraa moja. Maboga yalikuwa yamesubiwa katika safu mbili ili kuwa kitu kimoja na hiyo bahari.
Hagi ana tenkimofona avaza avamentera, 45 sente mitamofo agu'afina hagonefaramimofo amema'a10ni'a tarefi trohunteno avasese'a huntetere huno kagi'ne.
25 Bahari iliwekwa juu ya mafahali kumi na wawili, watatu wakielekea kaskazini, watatu wakielekea magharibi, watatu wakielekea kusini na watatu wakielekea mashariki. Bahari iliwekwa juu yao na sehemu zao za nyuma zilielekeana.
Hagi Huramu'a bronsire ve bulimakao afutami 12fu'a tro huteno ana 12fu'a bulimakao afu agumpi tima afinte'zana tenkia ante'ne. Hagi ana bronsire bulimakao afutmima tro'ma hunte'neana zamarigamo'a magopi ruhampri'nazageno, 3'amo'za noti kaziga zamavugosa huntazageno, 3'amo'za zage ufre kaziga zamavugosa huntazageno, 3'amo'za sauti kaziga zamavugosa huntazageno, 3'amo'za zage hanati kaziga zamavugosa hunte'naze. Hagi ana tenkimo'a ana ve bulimakao afutamimofo zamagumpi megeno, ana tenkimofo fenka kaziga mani'naze.
26 Ilikuwa na unene wa nyanda nne na ukingo wake ulifanana na ukingo wa kikombe, kama ua la yungiyungi iliyochanua. Iliweza kuchukua bathi 2,000.
Hagi ana tenkimofo tapa'amo'a 10 sentimita higeno, agi'amo'a kapugna nehuno liliema nehaza trazamofo amosre'agna huno rutare'ne. Hagi ana tenkimofo agu'afima tima afinte'niana 40 tauseni'a lita afintegahie.
27 Pia akatengeneza vitako kumi vya shaba vinavyoweza kuhamishika, kila kimoja kilikuwa na urefu wa dhiraa nne, upana dhiraa nne na kimo chake dhiraa tatu
Hagi Huramu'a tenkifima tima afino retrurenteno retufeno vu'zana, bronsireti 10ni'a wili tro hu'ne. Hagi ana zamofona zaza'amo'a 2mita higeno, atupa'amo'a 2 mita higeno, atrumare'amo'a 2 mita hu'ne.
28 Hivi ndivyo vile vitako vilivyotengenezwa: Vilikuwa na mbao za pembeni zilizoshikamanishwa na mihimili.
Hagi anama tro'ma haza zamofona rugeka rugeka hu'za ahentetere hu'naze.
29 Juu ya mbao kati ya hiyo mihimili kulikuwa na simba, mafahali na makerubi, pia kwenye mihimili yake. Juu na chini ya simba na mafahali kulikuwa kumesokotewa taji za kufuliwa.
Hagi ana tenkima retufeno vu'zama tro'ma hu'naza zantera Laionine bulimakao afu'ene Serabimie nehaza ankeromofo amema'ane tro huntetere hu'ne. Hagi anama tro'ma hunte'nea zagaramimofo fenkamu kazigane, anagama kaziganena zafa amosre'arami trohu korave huntetere hu'ne.
30 Kila kitako kilikuwa na magurudumu manne ya shaba, na vyuma vya katikati vya kuyazungusha hayo magurudumu na kila kimoja kilikuwa na sinia kwenye vishikizo vinne vya taji iliyosubiwa kila upande.
Hagi ana tenkima retufeno vu'zamofo wili'ane wilima azeri akarehehu zotaramina, 4'a bronsireti tro hunte'ne. Hagi ana zotaramintera tupoza metere hu'ne.
31 Ndani ya kitako kulikuwa na nafasi ya wazi iliyokuwa na umbile la mviringo lenye kina cha dhiraa moja. Nafasi hii ya wazi ilikuwa ya mviringo, pamoja na kitako chake ilikuwa dhiraa moja na nusu. Kuzunguka huo mdomo wake kulitiwa nakshi. Papi za vitako zilikuwa mraba na si za mviringo.
Hagi ana zamofo agi'arera neone tenkima retrumare avamente bronsireti erikorave huntetere higeno, zaza'amo'a 45sentimita higeno atupa'amo'a 65 sentimita hu'ne. Hagi anama tro'ma huntea zantera zafa amosrearami trohu korave huntetere hu'ne. Hagi 4'a bronsire zafamofo eri koravema hunte bronsia azeri'ne.
32 Magurudumu manne yalikuwa chini ya papi, na vyuma vya katikati vya kuzungushia magurudumu hayo vilikuwa vimeunganishwa kwenye kitako. Kipenyo cha kila gurudumu kilikuwa dhiraa moja na nusu.
Hagi 4'a wilia bronsire zafama retrumare'nere trohuntetere hu'ne. Hagi wilima azeri'nea bronsimofo zaza'amo'a 67 sentimita hu'ne.
33 Magurudumu yalitengenezwa kama ya magari ya vita ya kukokotwa, vyuma vya katikati vya magurudumu, duara zake, matindi yake na vikombe vyake vyote vilikuwa vya kusubu.
Hagi ana tintenkima erino vu'zamofo wiliramia karisi wiliramigna huno tro hu'ne. Hagi ana wiliramima azeri zotaramina bronsire tro hu'ne.
34 Kila kitako kilikuwa na mikono minne, moja kwenye kila pembe, ukitokeza kutoka kwenye kitako.
Hagi tenkima hagazama ami zana 4'a bronsi zafa 4'a agentera krekamarentegeno, anante mekna hu'ne.
35 Juu ya kitako kulikuwepo na utepe wa mviringo wenye kina cha nusu dhiraa. Vishikio na papi vilishikamana upande wa juu wa kitako.
Hagi agitera bronsinu eri korave huno krekamarentegeno, zaza'amo'a 20sentimita hu'ne. Hagi 4'a bronsi zafama 4'a agente'ma krekamarente'nerera 4'a bronsi krekamarenteno, ana 4'a bronsire zafa azeri hanavetine.
36 Alitia nakshi za makerubi, simba na miti ya mitende juu ya uso wa vishikio na juu ya papi, katika kila nafasi iliyopatikana, pamoja na mataji yaliyosokotwa kuzunguka pande zote.
Hagi ana maka brosiramintera serabimie nehaza akeromofo amema'ama laioni amema'ama tofe aninagna zafamofo amema'ama tro hunenteno, zafa amosrea tro huno avasese'a huntetere hu'ne.
37 Hivi ndivyo Hiramu alivyotengeneza vile vitako kumi. Vyote vilikuwa vya kusubu kwenye kalibu za kufanana kwa vipimo na kwa umbo.
Hagi ana ti tenkima retufeno vu'zana anahukna huno 10ni'a tro hu'ne. Hagi ana makazamofo zaza'amo'ene, atupa'amo'ene atrure'amo'enena magozanke hu'ne.
38 Kisha akatengeneza masinia kumi ya shaba, kila moja likiwa na ujazo wa bathi arobaini, yakiwa na kipenyo cha dhiraa nne kila sinia moja kwa kila kimoja ya vile vitako kumi.
Hagi tima afi tenkia 10ni'a tro hu'ne. Hagi ana tenkiramimofo atupa kaziga'amo'a 1 mitagi 80 senti mita higeno, magoke magoke tenkimo'a 800 lita tina azeriga hu'ne.
39 Aliweka vitako vitano upande wa kusini wa Hekalu na vingine vitano upande wa kaskazini. Akaweka ile bahari upande wa kusini, katika pembe ya kusini ya Hekalu.
Hagi ana tenkiramina ra mono nomofona sauti kaziga 5fu'a anteno, noti kaziga 5fu'a ante'ne. Hagi ra mono nomofona sauti kazigane, zage hanati kazigamofo amu'nompina ran tenkima tirurema huno agima antemi'nea tenkia ante'ne.
40 Pia akatengeneza masinia, masepetu na mabakuli ya kunyunyizia. Kwa hiyo Huramu akakamilisha kazi zote katika Hekalu la Bwana kama vile Mfalme Solomoni alikuwa amemwagiza, yaani:
Hagi anama huteno'a Huramu'a tima fre zuompane, sipetine, mago'a zuomparaminena tro hu'ne. Huramu'a kini ne' Solomoni'ma Ra Anumzamofo nompima me zantaminku'ma trohuo huno'ma hia zantamina, maka trohu vagare'ne.
41 nguzo mbili; mataji mawili yenye umbo la bakuli juu ya hizo nguzo; nyavu mbili za kupamba hayo mataji mawili yenye umbo la bakuli juu ya hizo nguzo;
Hagi bronsire tare vimago zafarare tro huno ana vimago zafararemofo asenirera zuompagnaza tro huno resi hunenteno, tare seni nofi tro huno hagerafi hagerafi huno avasese'a hunteno kagine.
42 makomamanga 400 kwa ajili ya hizo nyavu mbili (safu mbili za makomamanga kwa kila wavu, yakipamba hayo mataji mawili yenye umbo la bakuli juu ya hizo nguzo);
Hagi ana seni nofitera 400'a pomigreneti zafa raga tro huntegeno, ana bronsire vimago zafararemofo aseniretira erami erami hu'ne.
43 vitako kumi pamoja na masinia yake kumi;
Hagi tima afinteno erino vuno eno'ma hu'zana 10ni'a tro huno ana zamofo agu'a 10ni'a ne'onse ti tenkirami retruretere hu'ne.
44 ile Bahari ya chuma na yale mafahali kumi na wawili chini yake;
Hagi tima afinte zana mago ainire tro huno, agi'a tirure huno nenteno, ana tenkimofo fenka kaziga 12fu'a bronsire ve bulimakao afutami tro huno antegeno, ana afutamimofo zamagofetu tirurema nehaza tenkia me'ne.
45 masufuria, masepetu na mabakuli ya kunyunyizia. Vyombo hivi vyote ambavyo Huramu alimtengenezea Mfalme Solomoni kwa ajili ya Hekalu la Bwana vilikuwa vya shaba iliyongʼarishwa.
Hagi Huramu'a kavone savorine, zuomparaminena tro huno bronsireti eri masave hunteteno, Ra Anumzamofo mono nompina ante'ne.
46 Mfalme akaamuru wavisubu katika kalibu ya udongo wa mfinyanzi katika uwanda wa Yordani ulio kati ya Sukothi na Sarethani.
Hagi Jodani agupofi higo hapa me'nere Sukoti kuma'ene Zaretani kuma amu'nompi kini ne'mo'a ana zantamina tro huo higeno, Huramu'a tro hu'ne.
47 Solomoni akaviacha vitu hivi vyote bila kupima uzani wake, kwa sababu vilikuwa vingi sana hivi kwamba uzito wa shaba haungekadirika.
Hagi Solomoni'a ana zantmimofo kna'a sigerirera erinteno refko hunora onke'ne. Na'ankure rama'a zantminkino bronsimofo kna'a refko huno onke'ne.
48 Solomoni pia akatengeneza samani zote zilizokuwa ndani ya Hekalu la Bwana: madhabahu ya dhahabu; meza ya dhahabu za kuweka mikate ya Wonyesho;
Hagi Solomoni'a Ra Anumzamofo nompima me itaramima tro'ma hu'neana, kre sramnavu ita golireti tro nehuno, bretimofo ita, golireti tro hunte'ne.
49 vinara vya taa vya dhahabu safi (vitano upande wa kuume na vitano upande wa kushoto, mbele ya Patakatifu pa Patakatifu); kazi ya maua ya dhahabu na taa na makoleo;
Hagi hunaragintegeno ruotge'ma hu'nea asamofo avuga, goliretike'za 10ni'a tavi azota tro hutegeno, 5fu'a tavi azota sauti kaziga retrurenteno, 5fu'a tavi azota noti kaziga retrurente'ne. Hagi zafa amosre'agi, tavi azotagi, osama hampage tu'za azotanena knare goliretike'za tro nehuno,
50 masinia ya dhahabu safi, mikasi ya kusawazishia tambi, mabakuli ya kunyunyizia, vyano na vyetezo; na bawaba za dhahabu kwa ajili ya milango ya chumba cha ndani sana, yaani Patakatifu pa Patakatifu, na pia kwa ajili ya milango ya ukumbi mkuu wa Hekalu.
kapuraminki, tavi'ma resu'ma hu tu'za azotagi, zuomparaminki, mnanentake'za kre mnavu zuompagi, ruotge'ma huno ruotgetfama hu'nefinkama ufre kafantremofo insigi, ra mono nomofo kafante'ma hagente insinena maka goliretike'za tro hu'ne.
51 Hivyo Mfalme Solomoni alipomaliza kazi ya Hekalu la Bwana, akaviingiza ndani vile vitu ambavyo Daudi baba yake alikuwa ameviweka wakfu: yaani fedha, dhahabu na samani; kisha akaviweka katika hazina za Hekalu la Bwana.
Hagi kini ne' Solomoni'a Ra Anumzamofo ra mono nona ki vagareteno, nefa Deviti'ma Ra Anumzamofo suzanema huno ami'nea zantamina silvama, golima, mono nompima eri'zama eri neonse zantamina maka erino, Ra Anumzamofo mono nompima feno ante'zanema huno hunaragintepi eme ante'ne.
