1 Wafalme 15

1 Katika mwaka wa kumi na nane wa utawala wa Yeroboamu mwana wa Nebati, Abiya akawa mfalme wa Yuda,

Pea ko eni ʻi hono hongofulu ma valu ʻoe taʻu ʻoe tuʻi ko Selopoami ko e foha ʻo Nipati naʻe pule ʻa ʻApisami ki Siuta.

2 naye akatawala huko Yerusalemu miaka mitatu. Mama yake aliitwa Maaka binti Abishalomu.

Naʻe pule ia ʻi he taʻu ʻe tolu ʻi Selūsalema. Pea ko e hingoa ʻo ʻene faʻē ko Meaka, ko e ʻofefine ʻo ʻApisalomi.

3 Alitenda dhambi zote baba yake alizotenda kabla yake; moyo wake haukuwa mkamilifu kwa Bwana Mungu wake kama moyo wa Daudi baba yake ulivyokuwa.

Pea naʻa ne muimui ki he angahala kotoa pē ʻo ʻene tamai, ʻaia naʻa ne fai ki muʻa ʻiate ia: pea naʻe ʻikai haohaoa ʻa hono loto kia Sihova ko hono ʻOtua, ʻo hangē ko e loto ʻo ʻene tamai ko Tevita.

4 Pamoja na hayo, kwa ajili ya Daudi, Bwana Mungu wake akampa taa katika Yerusalemu kwa kumwinua mwana atawale badala yake na kwa kuifanya Yerusalemu kuwa imara.

Ka neongo ia naʻe foaki kiate ia ha maama ʻi Selūsalema ʻe Sihova ko hono ʻOtua, koeʻuhi ko Tevita, ke ne hakeakiʻi ʻa hono foha ki mui ʻiate ia, pea ke fokotuʻumaʻu ʻa Selūsalema:

5 Kwa kuwa Daudi alifanya yaliyo mema machoni pa Bwana na hakushindwa kushika maagizo yote ya Bwana siku zote za uhai wake, isipokuwa katika habari ya Uria, Mhiti.

Koeʻuhi naʻe fai totonu ʻa Tevita ʻi he ʻao ʻo Sihova, pea naʻe ʻikai tafoki ia mei ha meʻa ʻe taha naʻa ne fekau kiate ia ʻi he ʻaho kotoa pē ʻo ʻene moʻui, ka ʻi he meʻa pe kia ʻUlia ko e tangata Heti.

6 Kulikuwa na vita kati ya Rehoboamu na Yeroboamu wakati wote wa maisha ya Abiya.

Pea naʻe fai ai pe ʻae tau ʻe Lehopoami mo Selopoami ʻi he ʻaho kotoa pē ʻo ʻene moʻui.

7 Kwa habari ya matukio mengine ya utawala wa Abiya na yote aliyofanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? Kulikuwa na vita kati ya Abiya na Yeroboamu.

Pea ko eni ko e toe ʻoe ngaahi ngāue naʻe fai ʻe ʻApisami, mo ia kotoa pē naʻa ne fai, ʻikai kuo tohi ia ʻi he tohi fakamatala ki he ngaahi tuʻi ʻo Siuta? Pea naʻe tau ʻa ʻApisami mo Selopoami.

8 Naye Abiya akalala na baba zake akazikwa katika Mji wa Daudi. Asa mwanawe akawa mfalme baada yake.

Pea naʻe mohe ʻa ʻApisami mo ʻene ngaahi tamai; pea naʻa nau fai hono putu ʻi he Kolo ʻo Tevita: pea ko ʻAsa ko hono foha naʻe fetongi ia ʻi he pule.

9 Katika mwaka wa ishirini wa utawala wa Yeroboamu mfalme wa Israeli, Asa akawa mfalme wa Yuda,

Pea naʻe hoko ʻa ʻAsa ʻo pule ki Siuta ʻi hono uofulu ʻoe taʻu ʻa Selopoami ko e tuʻi ʻo ʻIsileli.

10 naye akatawala katika Yerusalemu miaka arobaini na mmoja. Bibi yake aliitwa Maaka binti Abishalomu.

Pea naʻe pule ia ʻi Selūsalema ʻi he taʻu ʻe fāngofulu ma taha. Pea ko e hingoa ʻo ʻene kui ko Meaka, ko e ʻofefine ʻo ʻApisalomi.

11 Asa akatenda yaliyo mema machoni mwa Bwana, kama alivyokuwa ametenda Daudi baba yake.

Pea naʻe fai ʻe ʻAsa ʻaia naʻe totonu ʻi he ʻao ʻo Sihova, ʻo hangē ko Tevita ko ʻene tamai.

12 Akawafukuza mahanithi wa mahali pa kuabudia miungu kutoka nchi na kuondoa sanamu zote ambazo baba zake walikuwa wametengeneza.

Pea naʻa ne ʻave mei he fonua ʻae kakai angafakasotoma, mo ne ʻave ʻae ngaahi tamapua ʻaia naʻe ngaohi ʻe heʻene ngaahi tamai.

13 Hata akamwondoa bibi yake Maaka kwenye wadhifa wake kama mama malkia, kwa sababu alikuwa ametengeneza nguzo ya Ashera ya kuchukiza. Asa akaikata hiyo nguzo na kuiteketeza kwa moto katika Bonde la Kidroni.

Pea ko Meaka foki ko ʻene kui naʻa ne liliu ia mei heʻene nofo ko e tuʻi fefine, koeʻuhi ko ʻene ngaohi ha tamapua ʻi ha vao tapu; pea naʻe maumauʻi ʻe ʻAsa ʻa hono tamapua, ʻo ne tutu ia ʻi he veʻe vaitafe ko Kitiloni.

14 Ijapokuwa hakuondoa mahali pa juu pa kuabudia miungu, moyo wa Asa ulikuwa umejiweka kwa Bwana kikamilifu maisha yake yote.

Ka naʻe ʻikai liʻaki ʻae ngaahi potu māʻolunga: ka neongo ia naʻe angatonu kia Sihova ʻae loto ʻo ʻAsa ʻi hono ngaahi ʻaho kotoa pē.

15 Akaleta ndani ya Hekalu la Bwana fedha na dhahabu na vile vyombo ambavyo yeye na baba yake walikuwa wameviweka wakfu.

Pea naʻa ne fetuku mai ʻae ngaahi meʻa tapu ʻaia naʻe fakatapui ʻe heʻene tamai, mo e ngaahi meʻa naʻa ne fakatapui ʻe ia, ki he fale ʻo Sihova, ʻae siliva, mo e koula, pea mo e ngaahi ipu.

16 Kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli siku zote za utawala wao.

Pea naʻe faʻa tau ʻa ʻAsa pea mo Paʻasa ko e tuʻi ʻo ʻIsileli ʻi hona ngaahi ʻaho kotoa pē.

17 Mfalme Baasha wa Israeli akashambulia Yuda na kuweka ngome mji wa Rama ili kumzuia yeyote asitoke wala kuingia nchi ya Mfalme Asa wa Yuda.

Pea naʻe ʻalu hake ʻa Paʻasa ko e tuʻi ʻo ʻIsileli ki Siuta, pea naʻa ne langa ʻa Lama, koeʻuhi ke ʻoua naʻa ne tuku ha tokotaha ke ʻalu atu pe hū mai kia ʻAsa ko e tuʻi ʻo Siuta.

18 Kisha Asa akachukua fedha yote na dhahabu iliyokuwa imeachwa katika hazina za Hekalu la Bwana na za jumba lake mwenyewe la kifalme. Akawakabidhi maafisa wake na kuwatuma kwa Ben-Hadadi mwana wa Tabrimoni, mwana wa Hezioni, mfalme wa Aramu, aliyekuwa akitawala Dameski.

Pea naʻe toki ʻave ʻe ʻAsa ʻae toenga siliva mo e koula kotoa pē ʻaia naʻe tuku ʻi he ngaahi tukunga koloa ʻi he fale ʻo Sihova, mo e koloa ʻoe fale ʻoe tuʻi, ʻo ne ʻatu ia ki he nima ʻo ʻene kau tamaioʻeiki: pea naʻe ʻave ia ʻe ʻAsa kia Peni-Hatati, ko e foha ʻo Tapilimoni, ko e foha ʻo Hesioni, ko e foha ʻo Tapilimoni, ko e foha ʻo Hesioni, ko e tuʻi ʻo Silia ʻaia naʻe nofo ʻi Tamasikusi, ʻo ne lea ʻo pehē,

19 “Akasema na pawepo mkataba kati yangu na wewe, kama ulivyokuwepo kati ya baba yangu na baba yako. Tazama, nimekuletea zawadi ya fedha na dhahabu. Sasa vunja mkataba wako na Baasha mfalme wa Israeli ili aniondokee mimi.”

Kuo ta fefuakavaʻaki ʻakitaua, pea pehē mo ʻeku tamai pea mo hoʻo tamai: “Pea vakai, kuo u fekau atu kiate koe ha meʻaʻofa ko e siliva mo e koula; haʻu ʻo maumauʻi ʻa hoʻo fuakava mo Paʻasa ko e tuʻi ʻo ʻIsileli, koeʻuhi ke ne ʻalu ʻiate au.”

20 Ben-Hadadi akakubaliana na Mfalme Asa na kutuma majemadari wa majeshi yake dhidi ya miji ya Israeli. Akaishinda miji ya Iyoni, Dani, Abel-Beth-Maaka na Kinerethi yote, pamoja na Naftali.

Ko ia naʻe tokanga ʻa Peni-Hatati ki he tuʻi ko ʻAsa, mo ne fekau atu ʻae ngaahi ʻeiki pule ʻoe kautau naʻe ʻiate ia ke tauʻi ʻae ngaahi kolo ʻo ʻIsileli, pea naʻa ne teʻia ʻa Isoni, mo Tani, mo ʻEpeli-Petemeʻaka, pea mo Kineloti kātoa, pea mo e fonua kotoa pē ʻo Nafitali.

21 Wakati Baasha aliposikia hili, akaacha kuijenga Rama na akaenda kuishi Tirsa.

Pea naʻe hoko ʻo pehē, ʻi heʻene fanongo ki ai ʻa Paʻasa, naʻa ne tutuku mei heʻene langa ʻa Lama, pea nofo ia ʻi Tilisa.

22 Kisha Mfalme Asa akatoa amri kwa Yuda yote, pasipo kumbagua hata mmoja, kubeba mawe na mbao kutoka Rama, ambazo Baasha alikuwa akitumia huko. Mfalme Asa akazitumia kujengea Geba iliyoko Benyamini na Mispa pia.

Pea naʻe toki fai fono ʻe ʻAsa ʻi he potu kotoa pē ʻo Siuta; naʻe ʻikai ha potu ʻe taʻekau: pea naʻa nau fetuku ʻo ʻave ʻae ngaahi maka ʻo Lama, pea mo hono ngaahi ʻakau, ʻaia naʻe langa ʻaki ia ʻe Paʻasa; pea naʻe langa ʻaki ia ʻe ʻAsa ko e tuʻi ʻa Kepa ʻo Penisimani, pea mo Misipa.

23 Kwa matukio yote ya utawala wa Asa, mafanikio yake yote, yote aliyofanya na miji aliyoijenga, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? Katika uzee wake, hata hivyo, alipata ugonjwa wa miguu.

Pea ko hono toe ʻoe ngaahi ngāue naʻe fai ʻe ʻAsa, pea mo ʻene mālohi kātoa, mo ia fulipē naʻa ne fai, mo e ngaahi kolo naʻa ne langa, ʻikai kuo tohi ia ʻi he tohi fakamatala ki he ngaahi tuʻi ʻo Siuta? Ka ʻi he kuonga ʻo ʻene motuʻa lahi naʻa ne mahakiʻia ʻi hono vaʻe.

24 Kisha Asa akalala pamoja na baba zake na kuzikwa pamoja nao katika mji wa Daudi baba yake. Naye Yehoshafati mwanawe akawa mfalme baada yake.

Pea naʻe mohe ʻa ʻasi mo ʻene ngaahi tamai, pea naʻe fai hono putu ki he potu ʻo ʻene ngaahi tamai ʻi he Kolo ʻo Tevita ko ʻene tamai: pea naʻe pule ʻa Sihosafate ko hono foha, ko hono fetongi.

25 Nadabu mwana wa Yeroboamu akawa mfalme wa Israeli katika mwaka wa pili wa utawala wa Mfalme Asa wa Yuda, naye akatawala Israeli kwa miaka miwili.

Pea naʻe kamata pule ʻa Natapi ko e foha ʻo Selopoami ʻi ʻIsileli ʻi hono ua ʻoe taʻu ʻa ʻAsa ko e tuʻi ʻo Siuta, pea naʻa ne pule ki ʻIsileli ʻi he taʻu ʻe ua.

26 Akafanya maovu machoni pa Bwana, akienenda katika njia za baba yake na katika dhambi yake, ambayo alisababisha Israeli kuifanya.

Pea naʻe fai ʻe ia ʻae kovi ʻi he ʻao ʻo Sihova, pea naʻe ʻalu ia ʻi he hala ʻo ʻene tamai, pea ʻi he angahala ʻaia naʻa ne fakaangahala ai ʻa ʻIsileli.

27 Baasha mwana wa Ahiya wa nyumba ya Isakari akafanya shauri baya dhidi yake, naye akamuua huko Gibethoni, mji wa Wafilisti, wakati Nadabu na Israeli yote walipokuwa wameuzingira.

Pea naʻe fakalangalanga tau kiate ia ʻe Paʻasa ko e foha ʻo ʻAhisa, ʻoe fale ʻo ʻIsaka; pea naʻe tāmateʻi ia ʻe Paʻasa ʻi Kipitoni, ʻaia ʻoku ʻoe kakai Filisitia; he naʻe kāpui ʻa Kipitoni ʻaki ʻae tau ʻe Natapi pea mo ʻIsileli kotoa pē.

28 Baasha akamuua Nadabu katika mwaka wa tatu wa utawala wa Asa mfalme wa Yuda, naye Baasha akaingia mahali pake kuwa mfalme.

‌ʻIo, ʻi hono tolu ʻoe taʻu ʻa ʻAsa ko e tuʻi ʻo Siuta naʻe tāmateʻi ia ʻe Paʻasa, mo ne totongi ai ia ʻi he pule.

29 Mara tu alipoanza kutawala, aliua jamaa yote ya Yeroboamu. Hakumwachia Yeroboamu yeyote aliyekuwa hai, bali aliwaangamiza wote, kulingana na neno la Bwana lililotolewa kupitia kwa mtumishi wake Ahiya Mshiloni,

Pea naʻe hoko ʻo pehē, lolotonga ʻa ʻene pule ʻaʻana, naʻa ne tāmateʻi ʻae fale kātoa ʻo Selopoami; naʻe ʻikai tuku kia Selopoami ha tokotaha naʻe kei mānava, ka naʻa ne fakaʻauha ia, ʻo fakatatau mo e folofola ʻa Sihova, ʻaia naʻa ne folofolaʻaki ʻi heʻene tamaioʻeiki ko ʻAhisa ko e tangata Sailo:

30 kwa sababu ya dhambi alizokuwa amezitenda Yeroboamu na kusababisha Israeli kuzitenda, tena kwa sababu alimkasirisha Bwana, Mungu wa Israeli.

Koeʻuhi ko e ngaahi angahala ʻa Selopoami, ʻaia naʻa ne angahala ai, mo ne fakaangahala ʻaki ʻa ʻIsileli, ʻi heʻene ʻahiʻahiʻi kovi ʻaia naʻa ne ʻahiʻahiʻi kovi ai kia Sihova ko e ʻOtua ʻo ʻIsileli ke ne houhau ai.

31 Kwa matukio mengine ya utawala wa Nadabu na yote aliyofanya, je hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli?

Pea ko eni ko hono toe ʻoe ngaahi ngāue ʻa Natapi, mo ia kotoa pē naʻa ne fai, ʻikai kuo tohi ia ʻi he tohi fakamatala ki he ngaahi tuʻi ʻo ʻIsileli?

32 Kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli wakati wote wa utawala wao.

Pea naʻe faʻa tau ʻa ʻAsa mo Paʻasa ko e tuʻi ʻo ʻIsileli ʻi hona ngaahi ʻaho kotoa pē.

33 Katika mwaka wa tatu wa utawala wa Asa mfalme wa Yuda, Baasha mwana wa Ahiya akawa mfalme wa Israeli yote huko Tirsa, naye akatawala kwa miaka ishirini na minne.

‌ʻI hono tolu ʻoe taʻu ʻa ʻAsa ko e tuʻi ʻo Siuta naʻe kamata ai ʻae pule ʻa Paʻasa ko e foha ʻo ʻAhisa ki ʻIsileli kātoa ʻi Tilisa, ʻi he taʻu ʻe uofulu ma fā.

34 Akatenda maovu machoni pa Bwana, akienenda katika njia za Yeroboamu na dhambi yake, ambayo alikuwa amesababisha Israeli kuitenda.

Pea naʻa ne fai ʻae kovi ʻi he ʻao ʻo Sihova, mo ne ʻalu ʻi he hala ʻo Selopoami, pea ʻi he kovi ʻaʻana ʻaia naʻa ne fakaangahala ai ʻa ʻIsileli.