< Romanos 11 >
1 Entonces digo: ¿Ha rechazado Dios a su pueblo? aclaró que no! Porque yo soy de Israel, de la simiente de Abraham, de la tribu de Benjamín.
Basi nijobha, je, K'yara abhabelili bhanu bha muene? Hata kidusu. Kwa kujha nene kabhele na Mwiisraeli, ghwa lukholo lwa Abrahamu, ghwa likabila lya Benyamini.
2 Dios no ha rechazado a su pueblo. Al cual desde el principio reconoció como su pueblo¿O no sabes lo que se dice sobre Elías en las Sagradas Escrituras? cómo invocó Dios en contra de Israel,
K'yara abhabelilepi bhanu bha muene, bhaabhamanyili kuhoma kubhwandeli. Je mumanyilepi liandiku lijobhabhuli kuhusu Eliya, namna kyaan'sihili K'yara panani pa bha Israeli?
3 Señor, ellos han matado a tus profetas, y han destruido tus altares, y ahora yo soy el último, y ellos me están buscando para matarme.
“Bwana, bhabhakhomili manabii bhajhobhi, ni bhene bhabomuili madhabahu gha jhobhi. Nene ne muene nisiele, ni bhene bhilonda uhai bhwa nene.”
4 ¿Pero qué respuesta le hace Dios a él? He apartado siete mil hombres cuyas rodillas no se han doblegado a Baal.
Lakini lijibu lya K'yara lijobhuli kwa bhebhe? “Nitunzili kwandabha jha nene bhanu elfu saba ambabho bhakampigila lepi magoti Baali.”
5 De la misma manera, en este momento hay un remanente; unos pocos, que Dios en su bondad ha escogido.
Hata nahu, wakati obho bhwa henu kabhele bhajhele bhabhasiele kwa ndabha jha uchaguzi bhwa neema.
6 Pero si es por gracia, entonces ya no es por obras: o la gracia no sería gracia. Y si por obras, ya no es gracia; de otra manera la obra ya no es obra.
Lakini jhikajhiajhi kwa neema, sio kabhele kwa matendo, finginefyo neema jhibetalepi kujha kabhele neema.
7 ¿Qué, entonces? Lo que Israel estaba buscando no lo consiguió, pero los escogidos lo obtuvieron y el resto fueron cegados.
Kiki kabhele? Lijambo ambalyo Israeli akajha akalilonda, akikabhi lepi, bali bhateule bhakikabhili, ni bhamana bhajhongesibhu uzito.
8 Como fue dicho en las Sagradas Escrituras, Dios les dio un espíritu de sueño, ojos que no ven, y oídos que no tienen oído, hasta el día de hoy.
Ni kama kyajhilembibhu: “K'yara abhapelili roho jha ubutu, mihu ili bhasibhone, ni mb'ol'okhoto ili bhasipel'eki mpaka lelu ejhe.”
9 Y David dice: Sea sus banquetes trampas y redes, para que tropiecen y sean, castigados:
Ni muene Daudi ijobha, “Silekajhi meza sya bhene sijhelayi mikwabhu, miteghu, sehemu jha kwikungufula ni kulepesya kisasi dhidi jha bhene.
10 Sean oscurecidos sus ojos para que no vean; que su espalda se doble para siempre.
Ghalekayi mihu gha bhene ghasopibhwayi ngisi ili bhasibhwesi kulola. Ukabhajhinimisiajhi migongo ghya bhene daima.”
11 Entonces digo: ¿será que los judíos al tropezar cayeron por completo? De ninguna manera: pero por su caída ha llegado la salvación a los gentiles, para que puedan ser llevados a la envidia.
Basi nijobha, “Je, bhakikungufuili bila kubina?” Jhisijhi naha kamwe. Badala jhiake, kwa kusindwa kwa bhene, bhwokovu bhufikili kwa bha Mataifa, ili bhabho bhene bhajhelayi ni bhuifu.
12 Ahora, si su caída es la riqueza del mundo, y su fracaso es la riqueza de los gentiles, ¿cuánto mayor será la restauración?
Henu jhikajhiajhi kusindwa kwa bhene ndo utajiri bhwa ulimwengu ni kama hasara jha bhene ndo utajiri bhwa mataifa, ndo kiasi khelekhu nesu kibetakujha kukamilika kwa bhene?
13 Pero yo les digo, gentiles, que en cuanto yo soy el apóstol de los gentiles, honro mi ministerio.
Ni henu nilongela namu bhanu bha Mataifa. Kwa kujha na mtume kwa bhanu bha Mataifa ghangi, ni kwifunila huduma jha jhoni.
14 si de alguna manera los que son de mi propia raza sientan envidia de ustedes, de modo que algunos de ellos pueda obtener la salvación.
Labda nibetakubhapela bhwifu bhabhajhele mb'el'e umonga ni nene. Labda twibeta kubhaokola baadhi jha bhene.
15 Porque si al ser rechazados, es la reconciliación del mundo con Dios, Que no será cuando sean aceptados? Vida para los que estaban muertos!
Ndabha jhikajhelayi kubelekeli bhwa kwa bhene ndo maridhiano gha dunia, kupokelibhwa kwa bhene kubetakujha bhuli ili bhuomi kuhoma kwa bhafu?
16 Y si el primer fruto es santo, así es la masa restante; y si la raíz es santa, también lo son las ramas.
Kama matunda gha kubhwandu ndo akiba, ndo kyajhijhele ku lidonge lya sembe. Kama mzizi ndo akiba, matawi ni ghene.
17 Pero si algunas de las ramas fueron quebradas, y tú, un olivo de los campos, has sido injertado en lugar de ellas, y se les dio parte con ellos en la raíz y de la savia por la cual el olivo se hace fértil,
Lakini kama baadhi jha matafi ghadumulibhu, kama bhebhe litafi lya mudasi lya misyongoti, bhwapandibhu pagati pa bhene, ni kama ghwashiriki pamonga ni bhene mu mizizi ghya utajiri bhwa misyongoti,
18 No te jactes contra las ramas, porque si te jactas, recuerda que no eres tú el que apoya la raíz, sino que es por la raíz por la que recibes apoyo.
usikitufyi panani pa matafi. Lakini kama ukisifila, bhebhelepi jhaukajhitangatila mizizi bali mizizi ghikutangatila bhebhe.
19 Dirás: Las ramas se rompieron para injertarme a mí.
Basi wibetakujobha, “Matafi ghadumulibhu ili nikabhayi kupandikisibhwa mu lishina.”
20 En verdad, porque no tenían fe es que fueron cortadas, y tú tienes tu lugar por tu fe. No te jactes con orgullo, sino ten temor;
Ejhu ndo kweli. Kwa ndabha jha kutokukiera kwa bhene bhadumulibhu, lakini bhebhe ghwajhemili imara kwandabha jha imani jha jhobhi. Usikifikiriri ghwe muene kwa hali jha panani nesu, bali tilayi.
21 Porque si Dios no perdonó a las ramas naturales, a ti tampoco te perdonará.
Kwa ndabha akajhiajhi k'yara aghalekilepi mataifa gha asili, ibetalepi kuhurumila bhebhe kabhele.
22 Mira, entonces, la bondad y severidad de Dios; es bueno, pero para los que cayeron, él fue duro, pero para ti ha sido bueno, con la condición de que te mantengas en su misericordia; si no, serás cortado como ellos fueron.
Langayi, basi, matendo manofu ni bhukali bhwa K'yara. Kwa lubhafu lumonga, ukalibhwahidili panani pa Bhayahudi ambabho bhabinili. Lakini kwa lubhafu longi bhwema bhwa K'yara bhwihida panani pa jhobhi kam wibeta kudumu mu wema bhwa muene. La sivyo ni bhebhe wibetakudumulibhwa patali.
23 Y ellos, si no continúan en su incredulidad, se unirán nuevamente al árbol, porque Dios puede injertarlos de nuevo.
Ni kabhele, kama bhibetalepi kujhendelela, mu kutokukiera kwa bhene bhibetakubandibhwa kabhele.
24 Porque si fuiste cortado del árbol de olivo, que es por naturaleza silvestre, contra naturaleza fuiste injertado en él buen olivo ¿cuánto más éstos, las ramas naturales, se unirán de nuevo con el olivo que era de ellos?
Ndabha K'yara ajhe ni bhuwezo bhwa kupandikisya kabhele. Kwa ndabha jhikajhiajhi muenga mwadumulibhu kwibhala kwa bhujhele bhwa asili jha n'spngoti bhwa mudasi, ni kinyume kya asili mwapandikisibhu mu n'syongoti bhwabhujhele bhunofu, nesu lepi abha Bhayahudi, ambabho ndo kama matafi gha asili kubhwesya kupandikisibhwa kabhele mugati mu mizeituni bhabhu bhene?
25 Porque es mi deseo, hermanos, que sepan este secreto plan de Dios, para que no se crean arrogantes entre ustedes mismos, que Israel se ha endurecido en parte, pero solo hasta que todos los gentiles hayan entrado;
Kwa ndabha bhalongo nilonda lepi musimanyi, kuhusiana ni siri ejhe, ili kwamba musijhi ni hekima mu kufikiri kwa jhomu mwebhene. Siri ejhe ndo kwamba bhunonono bhuhomili Israeli, hadi kukamilika kwa mataifa pawibetakuhida.
26 Y así todo Israel obtendrá la salvación; como está dicho en las Sagradas Escrituras, de Sión saldrá el libertador; que apartará de Jacob la impiedad.
Efyo Israeli bhoha bhibetakuokolibhwa, kama kyajhilembibhu: “Kuhoma Sayuni ibetakuhida Mkombokozi. Ibetakuubhosya bhuovu kuhoma kwa Yakobo.
27 Y este es mi pacto con ellos, cuando quitare sus pecados.
Ni e'le libetakujha liagano lya nene pamonga ni bhene, panibetakusibhosya dhambi sya bhene.”
28 En lo que concierne al mensaje de salvación, están separados de Dios por causa de ustedes; pero por lo que se refiere a la elección, son amados a causa de los padres.
Ku lubhafu lumonga kuhusu injili, bhidadibhwa kwa ndabha jha muenga. Kwa lubhafu l'ongi kutokana ni bhusalanu bhwa K'yara, bhaganikibhu kwandabha jha bhakhokho.
29 Porque irrevocables son los dones de Dios. Dios no quita lo que da, ni retira su llamamiento.
Kwa kujha zawadi ni bhwitobhwa K'yara bhwibadilika lepi.
30 Porque como tú, en otro tiempo, no creyeron a Dios, sino que ahora han obtenido misericordia, por la desobediencia de ellos.
Kwa ndabha kubhwandelu muenga mwan'kosili K'yara, henu mujhipokili rehema kwandabha jha kuasi kwa muenga.
31 Así que de la misma manera estos han ido en contra de las órdenes de Dios, para que por la misericordia que se te da ahora, ellos también puedan alcanzar misericordia.
Kwa njela jhejhuejhu, henu abha Bhayahudi bhan'kosili. Matokeo ghake ndo kujha kuhomela ni k'esa jha mupelibhu muenga bhibhuesya kabhele kupokela rehema.
32 Porque Dios los ha dejado ir contra sus órdenes, para que él tenga misericordia de todos ellos. (eleēsē )
Ndabha K'yara abhadendili bhanu bhoha mu kuasi, ili abhwesiajhi kubhahurumila bhoha. (eleēsē )
33 ¡Oh cuán profunda es la riqueza de la sabiduría y el conocimiento de Dios! nadie puede descubrir sus decisiones, y sus caminos no pueden ser investigados.
Namna kyasijhele sibhaha bhutajiri ni hekima ni maaria gha K'yara! Sichunguzika lepi hukumu sya muene, ni njela sya muene sigundulika lepi!
34 ¿Quién tiene conocimiento de la mente del Señor? ¿o quién fue su consejero?
“Ndabha niani jhaajhimanyili nia jha Bwana? Au niani mshauri ghwa muene?
35 ¿O quién le dio primero a él, y le será devuelto nuevamente?
Au niani hoti jha ampelili khenu K'yara, ili alepibhwayi kabhele?”
36 Porque de él, y por él, y para él, son todas las cosas. A él sea la gloria por siempre. Que así sea. (aiōn )
Kwa ndabha kuhoma kwa muene, ni kwa njela jha muene ni kwa muene, fenu fyoha fijhele. Kwa muene bhujhelayi utukufu milele. Amina. (aiōn )