Proverbios 1
1 Palabras sabias de Salomón, hijo de David, rey de Israel.
Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
2 Para tener conocimiento de la enseñanza sabia; para ser claro acerca de las palabras de la razón:
Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
3 Para ser entrenado en los caminos de la sabiduría, en la rectitud y en juzgar el comportamiento verdadero y recto:
Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
4 Para hacer sagaces a los ingenuos, y para darle al joven conocimiento, y un propósito serio:
Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
5 El hombre sabio, al escuchar, obtendrá un mayor aprendizaje, y los actos del hombre de buen sentido serán guiados sabiamente:
Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
6 Para obtener el sentido de dichos sabios, y de las palabras de los sabios y sus dichos secretos.
Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
7 El temor del Señor es el comienzo del conocimiento; pero los necios no tienen uso para la sabiduría y la enseñanza.
Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
8 Hijo mío, presta oído al entrenamiento de tu padre, y no abandones la enseñanza de tu madre:
Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
9 Porque serán corona de gracia para tu cabeza, y adornos de cadenas alrededor de tu cuello.
Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
10 Hijo mío, si los pecadores te sacarán del camino correcto, no vayas con ellos.
Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
11 Si dicen: Ven con nosotros; hagamos designios contra el bien, esperando en secreto a los rectos, sin causa;
Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
12 Los tragaremos vivos a los hombres rectos, como se traga la muerte a quienes caen en el sepulcro; (Sheol h7585)
Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol h7585)
13 Los bienes de gran precio serán nuestros, nuestras casas estarán llenas de riqueza;
Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
14 Aproveche tu oportunidad con nosotros, y todos tendremos una bolsa de dinero:
Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
15 Hijo mío, no vayas con ellos; mantén tus pies alejados de sus caminos:
Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
16 Porque sus pies corren tras el mal, y se apresuran a quitarle la vida a un hombre.
Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
17 En verdad, para nada sirve la red extendida ante los ojos del pájaro:
Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
18 Y están secretamente esperando su sangre y preparándose destrucción para sí mismos.
Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
19 Tal es el destino de todos los que van en busca de ganancias; le quita la vida a sus dueños.
Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
20 La sabiduría está clamando en la calle; su voz es fuerte en los lugares abiertos;
De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
21 Sus palabras están sonando en los lugares de reunión, y en las puertas de la ciudad:
Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
22 ¿Hasta cuándo, ustedes simples, las cosas necias serán queridas para ustedes? y es un placer para los que odian la autoridad? ¿Cuánto tiempo los tontos seguirán odiando el conocimiento?
Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
23 Vuélvanse a mis correcciones: mira, enviaré el flujo de mi espíritu sobre ustedes, y les haré saber mis palabras.
Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
24 Porque tus oídos estaban cerrados a mi voz; nadie prestó atención a mi mano estirada;
Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
25 Ustedes rechazaron mis consejos, y no tendrían nada que ver con mis correcciones:
Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
26 En el día de tu angustia me reiré; Y me burlaré de tu miedo;
Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
27 Cuando te sobreviene tu temor, como tormenta, y tu angustia como viento impetuoso; cuando el dolor y la tristeza vienen sobre ti.
Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
28 Entonces no daré respuesta a sus clamores; buscándome temprano, no me verán:
Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
29 Porque aborrecieron el conocimiento, y no entregaron sus corazones al temor de Jehová:
Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
30 No deseaban mi enseñanza, y mis palabras de protesta no fueron nada para ellos.
Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
31 Así que el fruto de su camino será su alimento, y con los designios de sus corazones se llenarán.
Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
32 Porque el retorno de lo simple de la enseñanza será la causa de su muerte, y la paz de los necios será su destrucción.
Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
33 Pero el que me escuchará tomará su descanso a salvo, viviendo en paz sin temor al mal.
Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!
