Proverbios 8

1 ¿No está la sabiduría clamando, y la voz de la inteligencia sonando?

Hindi ba nananawagan ang Karunungan? Hindi ba itinataas ng Pang-unawa ang kaniyang tinig?

2 En la parte superior de las autopistas, en la intersección de las carreteras, ella toma su lugar;

Sa mga taluktok ng bundok sa tabi ng daan, sa mga daang nagsasalubong, ang Karunungan ay naninindigan.

3 Cuando los caminos entran a la ciudad, se hace oír su grito, en las puertas su voz es fuerte:

Sa tabi ng mga pasukan sa lungsod, malapit sa tarangkahan ng mga lungsod, siya ay nananawagan.

4 A ustedes les llamo, oh hombres; mi voz llegue a los hijos de los hombres.

Mga mamamayan, tinatawag ko kayo at itinataas ko ang aking tinig sa mga anak ng sangkatauhan.

5 Conviértanse en expertos en la razón, ¡oh, simples! ustedes tontos, tomen el entrenamiento de corazón.

Kayong mga hindi naturuan, dapat ninyong maintindihan ang katalinuhan at kayong kinasusuklaman ang kaalaman, kayo ay dapat magkaroon ng isang maunawaing puso.

6 Escuchen, porque mis palabras son verdaderas, y mis labios están abiertos para dar a conocer lo recto.

Makinig kayo at magsasalita ako ng mga mararangal na bagay at kapag bumuka ang aking mga bibig ay sasabihin ko kung ano ang tama—

7 Porque la buena fe sale de mi boca, y los labios falsos me repugnan.

dahil ang aking bibig ay nagsasalita kung ano ang mapagkakatiwalan, at ang aking mga labi ay napopoot sa kasamaan.

8 Todas las palabras de mi boca son justicia; no hay nada falso o retorcido en ellas.

Lahat ng mga salita sa aking bibig ay makatarungan; walang baluktot at nakaliligaw sa kanila.

9 Todas ellas son verdad a cuya mente está despierta, y directas para aquellos que obtienen conocimiento.

Ang lahat ng aking mga salita ay matuwid para sa nakakaunawa; ang mga salita ko ay matuwid sa mga nakatatagpo ng kaalaman.

10 Toma mi enseñanza, y no plata; obtén conocimiento en lugar del mejor oro.

Piliin ninyo ang aking katuruan kaysa sa pilak at kaalaman kaysa purong ginto.

11 Porque la sabiduría es mejor que las joyas, y todas las cosas que se desean no son nada en comparación con ella.

Dahil ako, ang Karunungan, ay mas mabuti kaysa sa mga hiyas; wala sa inyong ninanais ang maaaring maihalintulad sa akin.

12 Yo, la sabiduría, he convertido la conducta sabia en mi pariente cercano; Me ven como el amigo especial de los propósitos sabios.

Ako, ang Karunungan, ay namumuhay nang may Kabaitan, at aking taglay ang kaalaman at kahinahunan.

13 El temor del Señor se ve al odiar el mal: el orgullo, una alta opinión de uno mismo, el mal camino y la falsa lengua, me son desagradables.

Ang pagkatakot kay Yahweh ay para kapootan ang kasamaan — kinapopootan ko ang pagmamataas at kayabangan, ang masamang paraan, at malaswang pananalita — kinapopootan ko sila.

14 El diseño inteligente y el buen sentido son míos; la razón y la fuerza son mías.

Mayroon akong mabuting payo at maayos na karunungan; mayroon akong mahusay na pananaw, at taglay ko ang kalakasan.

15 A través de mí los reyes tienen su poder, y los gobernantes dan las decisiones correctas.

Sa pamamagitan ko, ang mga hari ay naghahari—pati na taong mararangal, at lahat ng mga namumuno ng makatarungan.

16 A través de mí, los jefes tienen autoridad, y los nobles juzgan en justicia.

Sa pamamagitan ko, ang mga prinsipe ay naghahari at ang mga mararangal at lahat ng namamahala nang may katarungan.

17 Los que me han dado su amor son amados por mí, y aquellos que me buscan con cuidado me hallarán.

Mahal ko silang mga nagmamahal sa akin, at silang mga masisipag na humahanap sa akin ay matatagpuan ako.

18 La riqueza y el honor están en mis manos, incluso la riqueza sin igual y la justicia.

Nasa akin ang mga kasaganaan at karangalan, walang maliw na kayamanan at katuwiran.

19 Mejor es mi fruto que el oro, que el mejor oro; y mi aumento es más deseado que la plata.

Ang aking bunga ay mas mabuti pa kaysa ginto, mas mabuti pa kahit sa pinong ginto; ang aking ibinibigay ay mas mabuti pa sa purong pilak.

20 En el camino de la justicia voy, en el camino de los juicios justos,

Lumalakad ako sa daan na matuwid, sa mga landas na patungo sa katarungan,

21 pues daré a los que me aman riquezas por su herencia, haciendo llenas sus tiendas.

para makapagbigay ako ng pamana sa mga nagmamahal sa akin at punuin ang kanilang mga imbakan ng yaman.

22 El Señor me hizo el comienzo de su camino, la primera de sus obras en el pasado.

Nilikha ako ni Yahweh mula pa noong pasimula — ang una sa kaniyang mga ginawa noong unang panahon.

23 Desde los días eternos, me fue dado mi lugar, desde el nacimiento de los tiempos, antes que la tierra fuese.

Mula pa noong unang panahon, inilagay na ako sa pagkalalagyan—mula ng una, mula pa sa pasimula ng mundo.

24 Cuando no había fondo, me dieron a luz, cuando no había fuentes que fluyeran con agua.

Bago pa magkaroon ng mga karagatan, ako ay isinilang na—bago pa magkaroon ng mga bukal na may masaganang tubig, bago pa ilagay ang mga bundok,

25 Antes que pusiera los montes en su lugar, antes de que nacieran las colinas,

at bago pa ang mga burol, ako ay ipinanganak na.

26 cuando no había hecho la tierra, ni los campos, ni el polvo del mundo.

Ipinanganak na ako bago pa likhain ni Yahweh ang lupa o mga bukirin, o kahit ang unang alikabok sa mundo.

27 Cuando preparó los cielos, yo estaba allí: cuando puso un arco sobre la faz del abismo:

Naroon na ako nang naitatag niya ang kalangitan, nang kaniyang ginuhit ang hangganan sa ibabaw ng kailaliman.

28 Cuando hizo fuertes los cielos arriba: cuando las fuentes del abismo se fijaron:

Naroon na ako nang naitatag niya ang mga kalangitan sa itaas at nang ginawa niya ang mga bukal sa kalaliman.

29 Cuando puso un límite al mar, para que las aguas no vayan en contra de su palabra: cuando puso en posición las bases de la tierra:

Naroon na ako nang ginawa niya ang hangganan para sa dagat, kaya ang katubigan ay hindi kumalat lagpas kung saan niya iniutos, at kung saan niya inutos ilagay ang mga pundasyon ng lupa.

30 Entonces yo estaba a su lado, como un maestro de obras; y yo era su deleite día tras día, tocando delante de él en todo el tiempo;

Ako ay nasa tabi niya, bilang isang dalubhasang manggagawa, at ako ang kanyang kasiyahan sa araw araw, laging nagagalak sa harap niya.

31 Jugando en su tierra; y mi deleite fue con los hijos de los hombres.

Nagagalak ako sa kanyang buong daigdig, at ang kasiyahan ko ay nasa sangkatauhan.

32 Escúchenme, hijos míos, porque son felices los que guardan mis caminos.

At ngayon, aking mga anak na lalaki, makinig kayo sa akin, dahil silang mga nananatili sa aking mga pamamaraan ay magiging masaya.

33 Tomen ustedes mi enseñanza y háganse sabio; no la dejen ir.

Makinig kayo sa aking katuruan at maging marunong; huwag kaligtaan ito.

34 Bienaventurado el hombre que me presta atención, mirando a mis puertas día tras día, manteniendo su lugar junto a las columnas de mi casa.

Ang siyang nakikinig sa akin ay magiging masaya — nagmamasid bawat araw sa aking mga tarangkahan, naghihintay sa akin sa tabi ng mga pintuan ng aking tahanan.

35 Porque él que me recibe, obtiene vida, y la gracia del Señor vendrá a él.

Dahil ang sinumang nakakatagpo sa akin ay nakakatagpo ng buhay, at matatagpuan niya ang kagandahang loob ni Yahweh.

36 Pero él que se aparta de mí, hace mal a su alma: todos mis enemigos están enamorados de la muerte.

Pero siya na nabibigong matagpuan ako ay pinapahamak ang kaniyang sarili; ang lahat ng namumuhi sa akin ay umiibig sa kamatayan.”