< Proverbios 8 >
1 ¿No está la sabiduría clamando, y la voz de la inteligencia sonando?
Saan aya met nga umaw-awag ti Kinasirib? Saan kadi nga ipigpigsa ti Pannakaawat ti timekna?
2 En la parte superior de las autopistas, en la intersección de las carreteras, ella toma su lugar;
Kadagiti tapaw dagiti turod iti igid ti kalsada, iti nagsasabatan dagiti kalsada, agtaktakder ti Kinasirib.
3 Cuando los caminos entran a la ciudad, se hace oír su grito, en las puertas su voz es fuerte:
Iti abay ti pagserkan ti siudad, iti asideg dagiti ruangan ti siudad, umaw-awag isuna.
4 A ustedes les llamo, oh hombres; mi voz llegue a los hijos de los hombres.
“Tattao, umaw-awagak kadakayo ken pukpukkawak dagiti annak dagiti tattao.
5 Conviértanse en expertos en la razón, ¡oh, simples! ustedes tontos, tomen el entrenamiento de corazón.
Dakayo a saan pay a nasuroan, masapul a maawatanyo ti kinasirib ken dakayo a manggurgura iti pannakaammo, masapul a maaddaankayo iti mannakaawat a puso.
6 Escuchen, porque mis palabras son verdaderas, y mis labios están abiertos para dar a conocer lo recto.
Dumngegkayo ket mangisaoak kadagiti nasasayaat a banbanag ken inton aglukat ti bibigko, ibagak ti umno-
7 Porque la buena fe sale de mi boca, y los labios falsos me repugnan.
ta mapagtalkan ti ibagbaga ti ngiwatko, ken kagura dagiti bibigko ti kinadangkes.
8 Todas las palabras de mi boca son justicia; no hay nada falso o retorcido en ellas.
Nalinteg dagiti amin a sasao ti ngiwatko; awan kadagitoy ti makapaallilaw wenno makaiyaw-awan.
9 Todas ellas son verdad a cuya mente está despierta, y directas para aquellos que obtienen conocimiento.
Dagiti amin a sasaok ket nalawag para iti makaawat; ti sasaok ket umno para kadagiti mangsapsapul iti pannakaammo.
10 Toma mi enseñanza, y no plata; obtén conocimiento en lugar del mejor oro.
Piliem ti sursurok saan ket a ti pirak. Piliem ti pannakaammo saan ket a ti puro a balitok.
11 Porque la sabiduría es mejor que las joyas, y todas las cosas que se desean no son nada en comparación con ella.
Ta siak a Kinasirib, ket nasaysayaat ngem kadagiti alahas; awan kadagiti trarigagaymo ti mabalin a maiyasping kaniak.
12 Yo, la sabiduría, he convertido la conducta sabia en mi pariente cercano; Me ven como el amigo especial de los propósitos sabios.
Siak a Kinasirib, ket kaduak nga agbibiag ti Kinamanakem, ken addaanak iti pannakaammo ken kinatimbeng.
13 El temor del Señor se ve al odiar el mal: el orgullo, una alta opinión de uno mismo, el mal camino y la falsa lengua, me son desagradables.
Ti panagbuteng kenni Yahweh ket pananggura iti dakes- kagurgurak ti napannakkel ken natangsit, ti dakes a wagas, ken makaallilaw a panagsasao- kagurgurak dagitoy.
14 El diseño inteligente y el buen sentido son míos; la razón y la fuerza son mías.
Adda nasayaat a balakadko ken nasayaat a kinasirib; adda pannakaawatko, ken kukuak ti kinapigsa.
15 A través de mí los reyes tienen su poder, y los gobernantes dan las decisiones correctas.
Babaen kaniak nga agturay dagiti ari - kasta met dagiti natakneng a tattao, ken amin nga agturturay a nalinteg.
16 A través de mí, los jefes tienen autoridad, y los nobles juzgan en justicia.
Babaen kaniak nga agturay a nalinteg dagiti prinsipe ken natatakneng ken dagiti amin a turay.
17 Los que me han dado su amor son amados por mí, y aquellos que me buscan con cuidado me hallarán.
Ay-ayatek dagiti mangay-ayat kaniak, ken masarakandak dagiti nagaed a mangsapul kaniak.
18 La riqueza y el honor están en mis manos, incluso la riqueza sin igual y la justicia.
Adda kaniak ti kinabaknang ken dayaw, awan patinggana a kinabaknang ken kinalinteg.
19 Mejor es mi fruto que el oro, que el mejor oro; y mi aumento es más deseado que la plata.
Nasaysayaat ti bungak ngem iti balitok, nasaysayaat uray pay ngem iti napino a balitok; nasaysayaat ti maipaayko ngem iti puro a pirak.
20 En el camino de la justicia voy, en el camino de los juicios justos,
Magmagnaak iti nalinteg a dalan, kadagiti dalan nga agturong iti umno,
21 pues daré a los que me aman riquezas por su herencia, haciendo llenas sus tiendas.
tapno makaitedak iti tawid kadagiti mangay-ayat kaniak ken tapno punoek dagiti pagiduldulinanda iti gameng.
22 El Señor me hizo el comienzo de su camino, la primera de sus obras en el pasado.
Pinarsuanak ni Yahweh manipud idi punganay - ti immuna kadagiti inaramidna idi un-unana a panawen.
23 Desde los días eternos, me fue dado mi lugar, desde el nacimiento de los tiempos, antes que la tierra fuese.
Manipud idi nabayagen a panawen ket addaakon - manipud iti immuna, manipud iti panangrugi ti daga.
24 Cuando no había fondo, me dieron a luz, cuando no había fuentes que fluyeran con agua.
Sakbay pay a naadda dagiti taaw, naipasngayakon- sakbay pay a naadda dagiti ubbog nga aglaplapusanan iti danum,
25 Antes que pusiera los montes en su lugar, antes de que nacieran las colinas,
sakbay pay a naisaad dagiti bantay, ken sakbay pay a naadda dagiti turod, naiyanakakon.
26 cuando no había hecho la tierra, ni los campos, ni el polvo del mundo.
Naiyanakakon sakbay pay nga inaramid ni Yahweh ti daga wenno dagiti tay-ak, wenno uray ti immuna a tapok ti lubong.
27 Cuando preparó los cielos, yo estaba allí: cuando puso un arco sobre la faz del abismo:
Addaakon idi inaramidna dagiti langit, idi inugedanna ti beddeng iti rabaw ti taaw.
28 Cuando hizo fuertes los cielos arriba: cuando las fuentes del abismo se fijaron:
Addaakon idi inaramid ni Yahweh dagiti tangatang ken idi inaramidna dagiti burayok ti taaw.
29 Cuando puso un límite al mar, para que las aguas no vayan en contra de su palabra: cuando puso en posición las bases de la tierra:
Addaak idi inaramidna dagiti pagpatinggaan ti baybay, tapno saan nga agwaras dagiti danum iti labes ti imbilinna a pagtalinaedan dagitoy, ken idi imbilinna ti rumbeng a pakaikabilan dagiti pundasion ti daga.
30 Entonces yo estaba a su lado, como un maestro de obras; y yo era su deleite día tras día, tocando delante de él en todo el tiempo;
Addaak idi iti abayna, a kasla maysa a mangidaulo iti trabaho, ket siak idi ti ragsakna iti inaldaw, a kanayon a naragsak iti sangoananna.
31 Jugando en su tierra; y mi deleite fue con los hijos de los hombres.
Nakaragragsakak iti entero a lubongna, ken nakaragragsakak kadagiti tattao.
32 Escúchenme, hijos míos, porque son felices los que guardan mis caminos.
Ket ita, annakko, denggendak, agragsakto dagiti mangar-aramid kadagiti wagasko.
33 Tomen ustedes mi enseñanza y háganse sabio; no la dejen ir.
Denggenyo ti sursurok ken agmasiribkayo; saanyo a iyaleng-aleng daytoy.
34 Bienaventurado el hombre que me presta atención, mirando a mis puertas día tras día, manteniendo su lugar junto a las columnas de mi casa.
Agragsakto ti dumdumngeg kaniak - nga agbanbantay nga inaldaw kadagiti ruanganko, a mangur-uray kaniak iti abay dagiti ridaw ti pagtaengak.
35 Porque él que me recibe, obtiene vida, y la gracia del Señor vendrá a él.
Ta ti siasinoman a mangbirok kaniak, masarakanna ti biag, ken masarakanna ti pabor ni Yahweh.
36 Pero él que se aparta de mí, hace mal a su alma: todos mis enemigos están enamorados de la muerte.
Ngem ti saan a mangbirok kaniak, dangdangranna ti bagina; dagiti amin a manggurgura kaniak ket ay-ayatenda ti patay.”