< Proverbios 23 >
1 Cuando tomes asiento en la fiesta con un gobernante, piensa con cuidado en lo que tiene delante;
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 Y controla tu hambre, si tienes un fuerte deseo de comer.
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
3 No desees su alimento delicado, porque es el pan del engaño.
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 No te preocupes por obtener riqueza; deja que termine tu deseo de dinero.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 ¿Se te alzan los ojos? se ha ido: porque la riqueza se harán alas, como un águila en vuelo hacia el cielo.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 No tomes la comida del que tiene ojos perversos, ni tengas ningún deseo por su delicada carne;
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 porque como los pensamientos de su corazón son, así es él: Toma comida y bebida, él te dice; pero su corazón no está contigo.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 El alimento que has tomado lo vomitarás, y tus palabras agradables serán desperdiciadas.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 No digas nada al oído de un hombre necio, porque no valorará la sabiduría de tus palabras.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 No dejes que se mueva el lindero de la viuda, y no vayas a los campos de los que no tienen padre;
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 Porque su salvador es fuerte, y él tomará su causa contra ti.
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Da tu corazón a la enseñanza, y tus oídos a las palabras del conocimiento.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 No retires el entrenamiento del niño: porque incluso si le das golpes con la vara, no será la muerte para él.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
14 Dale golpes con la vara, y mantén su alma a salvo del inframundo. (Sheol )
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol )
15 Hijo mío, si tu corazón se vuelve sabio, yo también, me alegraré de corazón;
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 Y mis pensamientos en mí estarán llenos de alegría cuando tus labios digan lo correcto.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 No tengas envidia de pecadores en tu corazón, sino guarda en el temor de Jehová todo el día;
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 Porque sin duda hay un futuro, y tu esperanza no será cortada.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Escucha, hijo mío, y sé sabio, guiando tu corazón de la manera correcta.
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 No estés entre los que se entregan al vino, ni entre los que se sacian de la carne:
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 Porque los que se deleitan en la bebida y la fiesta, tendrán necesidad; y por amor al sueño, un hombre estará pobremente vestido.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Escucha a tu padre, de quien eres hijo, y no menosprecies a tu madre cuando sea vieja.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Consigue para ti lo que es verdad, y no lo dejes ir por dinero; obtener sabiduría y enseñanza y buen sentido.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 El padre del hombre recto se alegrará, y el que tiene un hijo sabio tendrá gozo por causa de él.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Dejen que su padre y su madre se alegren, que la que te dio a luz se alegren.
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 Hijo mío, dame tu corazón, y tus ojos se deleiten en mis caminos.
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 Porque una mujer prostituta es un profundo hoyo, y una mujer mala es un pozo estrecho y profundo.
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 Sí, ella está esperando secretamente como una bestia por su alimento, y el engaño por ella se incrementa entre los hombres.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 ¿Quién dice, Oh! quien dice, ¡Ah! ¿Quién tiene argumentos violentos? quién tiene dolor? quién tiene heridas sin causa? y ojos oscuros?
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 Aquellos que se sientan tarde sobre el vino: aquellos que buscan vino mezclado.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Evita que tus ojos miren el vino cuando está rojo, cuando su color es brillante en la taza, cuando baja suavemente;
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 Al final, su mordisco es como el de una serpiente, su herida como la herida de un serpiente venenosa.
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Tus ojos verán cosas extrañas, y dirás cosas retorcidas.
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 Sí, serás como el que descansa en el mar o en la parte superior de un mástil.
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 Ellos me han vencido, tú dirás: y no tengo dolor; me dieron golpes sin que los sintiera: ¿cuándo estaré despierto de mi vino? Voy a buscarlo de nuevo.
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"