Proverbios 22
1 Un buen nombre es más deseable que una gran riqueza, y ser respetado es mejor que la plata y el oro.
Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.
2 El hombre rico y el pobre se encuentran cara a cara: el Señor es el creador de todos ellos.
Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
3 El hombre agudo ve el mal y se cubre: el simple sigue recto y se mete en problemas.
Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
4 La recompensa de un espíritu apacible y el temor del Señor es riqueza, honor y vida.
Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
5 Espinas y redes están en el camino del perverso: el que vigila su alma estará lejos de ellos.
Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
6 Si un niño es entrenado de la manera correcta, incluso cuando sea viejo no se apartará.
Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
7 El hombre de riquezas tiene dominio sobre los pobres, y el que se endeuda es siervo de su acreedor.
Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
8 Al plantar la semilla del mal, el hombre recibirá el grano del dolor, y la vara de su ira se romperá.
Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
9 El bondadoso tendrá bendición, porque da de su pan a los pobres.
Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
10 Envía al hombre de soberbia, y la discusión saldrá; verdaderamente la lucha y la vergüenza llegarán a su fin.
Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.
11 Aquel cuyo corazón es limpio es querido por el Señor; por la gracia de sus labios, el rey será su amigo.
Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
12 Los ojos del Señor guardan el conocimiento, pero por él los actos del falso hombre serán revocados.
Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
13 El que odia el trabajo dice: Hay un león fuera. Me matarán en las calles.
Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
14 La boca de las mujeres malas es un hoyo profundo: aquel con quien el Señor está enojado, descenderá a él.
Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
15 Los caminos insensatos están profundamente arraigados en el corazón de un niño, pero la vara del castigo los alejará de él.
Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
16 El que es cruel con los pobres con el propósito de aumentar su ganancia, y el que da al hombre rico, solo tendrá necesidad.
Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
17 Inclina tu oído para oír mis palabras, y deja que tu corazón reflexione sobre el conocimiento.
Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
18 Porque es una delicia guardarlos en tu corazón, tenerlos listos en tus labios.
Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
19 Para que tu fe esté en el Señor, te la he aclarado hoy, aun a ti.
Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.
20 ¿No he escrito por ti treinta dichos, con sabias sugerencias y conocimiento,
Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
21 para hacerte ver cuán ciertas son las palabras verdaderas, para que puedas dar una respuesta verdadera a aquellos que te hacen preguntas?
Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
22 No quites la propiedad del pobre porque es pobre, o seas cruel con los oprimidos cuando vengan ante el juez:
Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
23 Porque el Señor dará apoyo a su causa, y quitará la vida a los que le toman sus bienes.
Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 No seas amigo de un hombre que se enoja; no vayas en compañía de un hombre enojado:
Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
25 Por temor a aprender sus caminos y hacer una red lista para tu alma.
Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
26 No seas de los que se dan la mano en un acuerdo, ni de los que se hacen fiadores de las deudas:
Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
27 si no tienes con qué pagar, te quitará la cama.
Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
28 No se mueva la antigua señal que tus padres pusieron en su lugar.
Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
29 ¿Has visto a un hombre experto en su negocio? él tomará su lugar antes que los reyes; su lugar no estará entre personas bajas.
Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.
