Proverbios 22
1 Un buen nombre es más deseable que una gran riqueza, y ser respetado es mejor que la plata y el oro.
Een goede naam is meer waard dan een groot vermogen, Bemind te zijn is beter dan zilver en goud.
2 El hombre rico y el pobre se encuentran cara a cara: el Señor es el creador de todos ellos.
Rijk en arm ontmoeten elkaar, Jahweh is hun aller Schepper.
3 El hombre agudo ve el mal y se cubre: el simple sigue recto y se mete en problemas.
De wijze ziet onheil en trekt zich terug; De onnozelen lopen door, en moeten ervoor boeten.
4 La recompensa de un espíritu apacible y el temor del Señor es riqueza, honor y vida.
Het loon voor ootmoed en vreze voor Jahweh Is rijkdom, aanzien en leven.
5 Espinas y redes están en el camino del perverso: el que vigila su alma estará lejos de ellos.
Doornen en strikken liggen op de weg van den valsaard; Wie zijn leven liefheeft, blijft er ver vandaan.
6 Si un niño es entrenado de la manera correcta, incluso cuando sea viejo no se apartará.
Oefen kinderen in de weg, die ze moeten gaan, Dan wijken ze ook in hun ouderdom er niet van af.
7 El hombre de riquezas tiene dominio sobre los pobres, y el que se endeuda es siervo de su acreedor.
Wie rijk is, heerst over de armen; Wie leent, wordt de slaaf van wie uitleent.
8 Al plantar la semilla del mal, el hombre recibirá el grano del dolor, y la vara de su ira se romperá.
Wie onrecht zaait, zal onheil oogsten; De vrucht van zijn arbeid gaat te niet.
9 El bondadoso tendrá bendición, porque da de su pan a los pobres.
Een vriendelijk mens wordt gezegend, Want hij deelt met den arme zijn brood.
10 Envía al hombre de soberbia, y la discusión saldrá; verdaderamente la lucha y la vergüenza llegarán a su fin.
Jaag den spotter weg, en het twisten houdt op, Er komt een eind aan vechten en schimpen.
11 Aquel cuyo corazón es limpio es querido por el Señor; por la gracia de sus labios, el rey será su amigo.
De zuivere van harte wordt door Jahweh bemind, De vleier is de vriend van den koning.
12 Los ojos del Señor guardan el conocimiento, pero por él los actos del falso hombre serán revocados.
De ogen van Jahweh houden vol kennis de wacht; Hij verijdelt de woorden van den zondaar.
13 El que odia el trabajo dice: Hay un león fuera. Me matarán en las calles.
De luiaard zegt: Buiten loopt een leeuw, Midden op straat word ik nog verscheurd!
14 La boca de las mujeres malas es un hoyo profundo: aquel con quien el Señor está enojado, descenderá a él.
Een diepe kuil is de mond van vreemde vrouwen; Op wien Jahweh vertoornd is, die valt erin.
15 Los caminos insensatos están profundamente arraigados en el corazón de un niño, pero la vara del castigo los alejará de él.
Al zit de dwaasheid in het hart van een kind geworteld, De tuchtroede haalt ze er uit!
16 El que es cruel con los pobres con el propósito de aumentar su ganancia, y el que da al hombre rico, solo tendrá necesidad.
Wie een arme verdrukt, brengt hem voordeel; Wie aan een rijkaard iets geeft, veroorzaakt gebrek
17 Inclina tu oído para oír mis palabras, y deja que tu corazón reflexione sobre el conocimiento.
Woorden van wijzen Neig uw oor en luister naar mijn woorden; Zet uw aandacht erop, om ze te leren kennen.
18 Porque es una delicia guardarlos en tu corazón, tenerlos listos en tus labios.
Het is goed, als ge ze ter harte neemt, En ze allen bestendig op uw lippen hebt.
19 Para que tu fe esté en el Señor, te la he aclarado hoy, aun a ti.
Opdat ge in Jahweh uw vertrouwen moogt stellen, Maak ik ze heden bekend, ook aan u!
20 ¿No he escrito por ti treinta dichos, con sabias sugerencias y conocimiento,
Een dertigtal heb ik er voor u opgeschreven: Ze bevatten goede raad en ervaring;
21 para hacerte ver cuán ciertas son las palabras verdaderas, para que puedas dar una respuesta verdadera a aquellos que te hacen preguntas?
Ze leren u de waarheid en betrouwbare woorden, Zodat ge een goed antwoord kunt geven aan hen die u ondervragen
22 No quites la propiedad del pobre porque es pobre, o seas cruel con los oprimidos cuando vengan ante el juez:
Buit een arme niet uit, omdat hij arm is, Trap in de poort niet op den kleinen man;
23 Porque el Señor dará apoyo a su causa, y quitará la vida a los que le toman sus bienes.
Want Jahweh zal het voor hen opnemen, En die hèn beroven, van het leven beroven.
24 No seas amigo de un hombre que se enoja; no vayas en compañía de un hombre enojado:
Sluit geen vriendschap met een driftkop, Laat u niet in met een heethoofd;
25 Por temor a aprender sus caminos y hacer una red lista para tu alma.
Anders raakt ge vertrouwd met hun wegen, En zet ge een valstrik voor uzelf.
26 No seas de los que se dan la mano en un acuerdo, ni de los que se hacen fiadores de las deudas:
Behoor niet tot hen, die handslag geven, En borg blijven voor schulden;
27 si no tienes con qué pagar, te quitará la cama.
Als ge niets hebt om te betalen, Haalt men het bed onder u weg.
28 No se mueva la antigua señal que tus padres pusieron en su lugar.
Raak niet aan de eeuwenoude grenzen, Die uw voorvaderen hebben getrokken.
29 ¿Has visto a un hombre experto en su negocio? él tomará su lugar antes que los reyes; su lugar no estará entre personas bajas.
Ziet ge iemand die handig is met zijn werk, Hij komt bij koningen in dienst; Het gewone volk hoeft hij niet te dienen!
