San Mateo 5
1 Y viendo grandes multitudes de personas, subió al monte; y cuando se sentó, sus discípulos se le acercaron.
อนนฺตรํ ส ชนนิวหํ นิรีกฺษฺย ภูธโรปริ วฺรชิตฺวา สมุปวิเวศฯ
2 Y con estas palabras les dio enseñanza, diciendo:
ตทานีํ ศิเษฺยษุ ตสฺย สมีปมาคเตษุ เตน เตภฺย เอษา กถา กถฺยาญฺจเกฺรฯ
3 Bienaventurados los pobres en espíritu; porque el reino de los cielos es de ellos.
อภิมานหีนา ชนา ธนฺยา: , ยตเสฺต สฺวรฺคียราชฺยมฺ อธิกริษฺยนฺติฯ
4 Bienaventurados los que están tristes; porque ellos serán consolados.
ขิทฺยมานา มนุชา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต สานฺตฺวนำ ปฺราปฺสนฺติฯ
5 Bienaventurados los amables: porque la tierra será su herencia.
นมฺรา มานวาศฺจ ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต เมทินีมฺ อธิกริษฺยนฺติฯ
6 Bienaventurados aquellos que tienen hambre y sed de justicia, porque ellos serán saciados.
ธรฺมฺมาย พุภุกฺษิตา: ตฺฤษารฺตฺตาศฺจ มนุชา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต ปริตรฺปฺสฺยนฺติฯ
7 Bienaventurados los que tienen misericordia; porque ellos recibirán misericordia.
กฺฤปาลโว มานวา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต กฺฤปำ ปฺราปฺสฺยนฺติฯ
8 Bienaventurados los limpios de corazón, porque ellos verán a Dios.
นิรฺมฺมลหฺฤทยา มนุชาศฺจ ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ ต อีศฺจรํ ทฺรกฺษฺยนฺติฯ
9 Bienaventurados son los pacificadores, porque serán llamados hijos de Dios.
เมลยิตาโร มานวา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ ต อีศฺจรสฺย สนฺตานเตฺวน วิขฺยาสฺยนฺติฯ
10 Bienaventurados los que son perseguidos por causa de la justicia, porque el reino de los cielos será suyo.
ธรฺมฺมการณาตฺ ตาฑิตา มนุชา ธนฺยา, ยสฺมาตฺ สฺวรฺคียราเชฺย เตษามธิกโร วิทฺยเตฯ
11 Bienaventurado son cuando los hombres los insulten, y son crueles con ustedes, y dicen maldades contra ustedes falsamente, por mi culpa.
ยทา มนุชา มม นามกฺฤเต ยุษฺมานฺ นินฺทนฺติ ตาฑยนฺติ มฺฤษา นานาทุรฺวฺวากฺยานิ วทนฺติ จ, ตทา ยุยํ ธนฺยา: ฯ
12 Alégrense y gócense; porque su recompensa es grande en el cielo; porque así fueron atacados los profetas que fueron antes de ti.
ตทา อานนฺทต, ตถา ภฺฤศํ หฺลาทธฺวญฺจ, ยต: สฺวรฺเค ภูยำสิ ผลานิ ลปฺสฺยเธฺว; เต ยุษฺมากํ ปุราตนานฺ ภวิษฺยทฺวาทิโน'ปิ ตาทฺฤคฺ อตาฑยนฺฯ
13 Ustedes son la sal de la tierra; pero si la sal perdiera su sabor, ¿con qué será salada? entonces es buena para nada más que para ser expulsada y aplastada por los hombres.
ยุยํ เมทินฺยำ ลวณรูปา: , กินฺตุ ยทิ ลวณสฺย ลวณตฺวมฺ อปยาติ, ตรฺหิ ตตฺ เกน ปฺรกาเรณ สฺวาทุยุกฺตํ ภวิษฺยติ? ตตฺ กสฺยาปิ การฺยฺยสฺยาโยคฺยตฺวาตฺ เกวลํ พหิ: ปฺรกฺเษปฺตุํ นราณำ ปทตเลน ทลยิตุญฺจ โยคฺยํ ภวติฯ
14 Ustedes son la luz del mundo. Una ciudad puesta sobre una colina no se puede esconder.
ยูยํ ชคติ ทีปฺติรูปา: , ภูธโรปริ สฺถิตํ นครํ คุปฺตํ ภวิตุํ นหิ ศกฺษฺยติฯ
15 Y una luz ardiente no se pone debajo de una vasija, sino sobre su mesa; para que sus rayos puedan estar brillando sobre todos los que están en la casa.
อปรํ มนุชา: ปฺรทีปานฺ ปฺรชฺวาลฺย โทฺรณาโธ น สฺถาปยนฺติ, กินฺตุ ทีปาธาโรปรฺเยฺยว สฺถาปยนฺติ, เตน เต ทีปา เคหสฺถิตานฺ สกลานฺ ปฺรกาศยนฺติฯ
16 Así también que su luz brille delante de los hombres, para que puedan ver sus buenas obras y glorificar a su Padre que está en los cielos.
เยน มานวา ยุษฺมากํ สตฺกรฺมฺมาณิ วิโลกฺย ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถํ ปิตรํ ธนฺยํ วทนฺติ, เตษำ สมกฺษํ ยุษฺมากํ ทีปฺติสฺตาทฺฤกฺ ปฺรกาศตามฺฯ
17 No se piense que he venido para poner fin a la ley o a los profetas. No he venido para su destrucción, sino para cumplirla.
อหํ วฺยวสฺถำ ภวิษฺยทฺวากฺยญฺจ โลปฺตุมฺ อาคตวานฺ, อิตฺถํ มานุภวต, เต เทฺว โลปฺตุํ นาคตวานฺ, กินฺตุ สผเล กรฺตฺตุมฺ อาคโตสฺมิฯ
18 En verdad les digo, hasta que el cielo y la tierra lleguen a su fin, ni la letra más pequeña o jota será tomada de ninguna manera de la ley, hasta que todas las cosas estén cumplidas.
อปรํ ยุษฺมานฺ อหํ ตถฺยํ วทามิ ยาวตฺ โวฺยมเมทิโนฺย รฺธฺวํโส น ภวิษฺยติ, ตาวตฺ สรฺวฺวสฺมินฺ สผเล น ชาเต วฺยวสฺถายา เอกา มาตฺรา พินฺทุเรโกปิ วา น โลปฺสฺยเตฯ
19 Cualquiera que quebrante uno de estos mandamientos más pequeños de estas leyes, y enseñe a los hombres a hacer lo mismo, será considerado él más pequeño en el reino de los cielos; pero el que guarda las leyes, y enseñe a otros a guardarlas, será nombrado grande en el reino de los cielos.
ตสฺมาตฺ โย ชน เอตาสามฺ อาชฺญานามฺ อติกฺษุทฺรามฺ เอกาชฺญามปี ลํฆเต มนุชำญฺจ ตไถว ศิกฺษยติ, ส สฺวรฺคียราเชฺย สรฺเวฺวภฺย: กฺษุทฺรเตฺวน วิขฺยาสฺยเต, กินฺตุ โย ชนสฺตำ ปาลยติ, ตไถว ศิกฺษยติ จ, ส สฺวรฺคียราเชฺย ปฺรธานเตฺวน วิขฺยาสฺยเตฯ
20 Porque les digo que si su justicia no es mayor que la justicia de los escribas y fariseos, nunca entrarán en el reino de los cielos.
อปรํ ยุษฺมานฺ อหํ วทามิ, อธฺยาปกผิรูศิมานวานำ ธรฺมฺมานุษฺฐานาตฺ ยุษฺมากํ ธรฺมฺมานุษฺฐาเน โนตฺตเม ชาเต ยูยมฺ อีศฺวรียราชฺยํ ปฺรเวษฺฏุํ น ศกฺษฺยถฯ
21 Saben que en tiempos antiguos se dijo, no matarás; y, el que mata será culpable de juicio:
อปรญฺจ ตฺวํ นรํ มา วธี: , ยสฺมาตฺ โย นรํ หนฺติ, ส วิจารสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ, ปูรฺวฺวกาลีนชเนภฺย อิติ กถิตมาสีตฺ, ยุษฺมาภิรศฺราวิฯ
22 Pero yo les digo que cualquiera que esté enojado con su hermano será culpable de juicio; y el que le dice a su hermano, Raca, será culpable ante el Sanedrín; y el que dice: Tú insensato, estará en peligro del infierno de fuego. (Geenna g1067)
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ย: กศฺจิตฺ การณํ วินา นิชภฺราเตฺร กุปฺยติ, ส วิจารสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ; ย: กศฺจิจฺจ สฺวียสหชํ นิรฺพฺโพธํ วทติ, ส มหาสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ; ปุนศฺจ ตฺวํ มูฒ อิติ วากฺยํ ยทิ กศฺจิตฺ สฺวียภฺราตรํ วกฺติ, ตรฺหิ นรกาคฺเนา ส ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติฯ (Geenna g1067)
23 Si entonces estás haciendo una ofrenda en el altar y allí te viene a la mente que tu hermano tiene algo en tu contra,
อโต เวทฺยา: สมีปํ นิชไนเวเทฺย สมานีเต'ปิ นิชภฺราตรํ ปฺรติ กสฺมาจฺจิตฺ การณาตฺ ตฺวํ ยทิ โทษี วิทฺยเส, ตทานีํ ตว ตสฺย สฺมฺฤติ รฺชายเต จ,
24 Mientras que tu ofrenda está todavía delante del altar, primero ve y haz las paces con tu hermano, luego ven y haz tu ofrecimiento.
ตรฺหิ ตสฺยา เวทฺยา: สมีเป นิชไนไวทฺยํ นิธาย ตไทว คตฺวา ปูรฺวฺวํ เตน สารฺทฺธํ มิล, ปศฺจาตฺ อาคตฺย นิชไนเวทฺยํ นิเวทยฯ
25 Si alguien te demanda y te quiere llevar a juicio, Lleguen a un acuerdo rápidamente con él que tiene una causa contra ustedes, mientras ustedes está con él en el camino, para que no los entreguen ante el juez y el juez no los lleve a la policía y sean echados en prisión.
อนฺยญฺจ ยาวตฺ วิวาทินา สารฺทฺธํ วรฺตฺมนิ ติษฺฐสิ, ตาวตฺ เตน สารฺทฺธํ เมลนํ กุรุ; โน เจตฺ วิวาที วิจารยิตุ: สมีเป ตฺวำ สมรฺปยติ วิจารยิตา จ รกฺษิณ: สนฺนิเธา สมรฺปยติ ตทา ตฺวํ การายำ พเธฺยถา: ฯ
26 En verdad les digo, no saldrán de allí hasta que hayas pagado el último cuadrante.
ตรฺหิ ตฺวามหํ ตถฺถํ พฺรวีมิ, เศษกปรฺทเก'ปิ น ปริโศธิเต ตสฺมาตฺ สฺถานาตฺ กทาปิ พหิราคนฺตุํ น ศกฺษฺยสิฯ
27 Han sabido que se dijo: No cometerás adulterio.
อปรํ ตฺวํ มา วฺยภิจร, ยเทตทฺ วจนํ ปูรฺวฺวกาลีนโลเกภฺย: กถิตมาสีตฺ, ตทฺ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ;
28 Pero yo les digo que todos los que tienen los ojos puestos en una mujer para desearla ya adulteró con ella en su corazón.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ยทิ กศฺจิตฺ กามต: กาญฺจน โยษิตํ ปศฺยติ, ตรฺหิ ส มนสา ตไทว วฺยภิจริตวานฺฯ
29 Y si tu ojo derecho te hace caer en pecado, sácalo y échalo lejos de ti; porque es mejor sufrir la pérdida de una parte, que todo tu cuerpo ir al infierno. (Geenna g1067)
ตสฺมาตฺ ตว ทกฺษิณํ เนตฺรํ ยทิ ตฺวำ พาธเต, ตรฺหิ ตนฺเนตฺรมฺ อุตฺปาฏฺย ทูเร นิกฺษิป, ยสฺมาตฺ ตว สรฺวฺววปุโษ นรเก นิกฺเษปาตฺ ตไวกางฺคสฺย นาโศ วรํฯ (Geenna g1067)
30 Y si tu diestra te hace caer en pecado, córtala y échala de ti; porque es mejor sufrir la pérdida de una parte, que todo tu cuerpo ir al infierno. (Geenna g1067)
ยทฺวา ตว ทกฺษิณ: กโร ยทิ ตฺวำ พาธเต, ตรฺหิ ตํ กรํ ฉิตฺตฺวา ทูเร นิกฺษิป, ยต: สรฺวฺววปุโษ นรเก นิกฺเษปาตฺ เอกางฺคสฺย นาโศ วรํฯ (Geenna g1067)
31 Una vez más, se dijo: Quienquiera que rechace a su esposa tiene que darle una declaración de divorcio por escrito:
อุกฺตมาเสฺต, ยทิ กศฺจินฺ นิชชายำ ปริตฺยกฺตฺตุมฺ อิจฺฉติ, ตรฺหิ ส ตไสฺย ตฺยาคปตฺรํ ททาตุฯ
32 Pero yo les digo a usted que todos los que repudian a su esposa por cualquier otra causa, por inmoralidad sexual, la hace que ella adultere y el que se casa con la divorciada comete adulterio.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วฺยาหรามิ, วฺยภิจารโทเษ น ชาเต ยทิ กศฺจินฺ นิชชายำ ปริตฺยชติ, ตรฺหิ ส ตำ วฺยภิจารยติ; ยศฺจ ตำ ตฺยกฺตำ สฺตฺริยํ วิวหติ, โสปิ วฺยภิจรติฯ
33 También han oído que se dijo en tiempos pasados: No pronuncien falsos juramentos, sino que cumplan sus juramentos al Señor.
ปุนศฺจ ตฺวํ มฺฤษา ศปถมฺ น กุรฺวฺวนฺ อีศฺจราย นิชศปถํ ปาลย, ปูรฺวฺวกาลีนโลเกโภฺย ไยษา กถา กถิตา, ตามปิ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ฯ
34 Pero yo les digo: No juren, no por el cielo, porque es el trono de Dios;
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, กมปิ ศปถํ มา การฺษฺฏ, อรฺถต: สฺวรฺคนามฺนา น, ยต: ส อีศฺวรสฺย สึหาสนํ;
35 O por la tierra, porque es el lugar de descanso para su pie; o por Jerusalén, porque es la ciudad del gran Rey.
ปฺฤถิวฺยา นามฺนาปิ น, ยต: สา ตสฺย ปาทปีฐํ; ยิรูศาลโม นามฺนาปิ น, ยต: สา มหาราชสฺย ปุรี;
36 No pueden hacer un juramento junto a su cabeza, porque no pueden hacer que un cabello sea blanco o negro.
นิชศิโรนามฺนาปิ น, ยสฺมาตฺ ตไสฺยกํ กจมปิ สิตมฺ อสิตํ วา กรฺตฺตุํ ตฺวยา น ศกฺยเตฯ
37 Pero permitan que sus palabras sean simples, sí o no: y lo que sea más que esto procede del mal.
อปรํ ยูยํ สํลาปสมเย เกวลํ ภวตีติ น ภวตีติ จ วทต ยต อิโต'ธิกํ ยตฺ ตตฺ ปาปาตฺมโน ชายเตฯ
38 Ustedes han oído que fue dicho: Ojo por ojo, y diente por diente:
อปรํ โลจนสฺย วินิมเยน โลจนํ ทนฺตสฺย วินิมเยน ทนฺต: ปูรฺวฺวกฺตมิทํ วจนญฺจ ยุษฺมาภิรศฺรูยตฯ
39 Pero yo les digo: No resistan al que es malo; antes a cualquiera que te hiera en la mejilla derecha vuélvele también la otra.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ ยูยํ หึสกํ นรํ มา วฺยาฆาตยตฯ กินฺตุ เกนจิตฺ ตว ทกฺษิณกโปเล จเปฏาฆาเต กฺฤเต ตํ ปฺรติ วามํ กโปลญฺจ วฺยาโฆฏยฯ
40 Y si alguno va y te demanda y te quita el abrigo, deja que se lleve la túnica también.
อปรํ เกนจิตฺ ตฺวยา สารฺธฺทํ วิวาทํ กฺฤตฺวา ตว ปริเธยวสเน ชิฆฺฤติเต ตสฺมายุตฺตรียวสนมปิ เทหิฯ
41 Y quienquiera que te hace llevar carga por una milla, llevala dos.
ยทิ กศฺจิตฺ ตฺวำ โกฺรศเมกํ นยนารฺถํ อนฺยายโต ธรติ, ตทา เตน สารฺธฺทํ โกฺรศทฺวยํ ยาหิฯ
42 Dale a quien te pida, y al que te quiera pedir prestado no se lo rehúses.
ยศฺจ มานวสฺตฺวำ ยาจเต, ตไสฺม เทหิ, ยทิ กศฺจิตฺ ตุภฺยํ ธารยิตุมฺ อิจฺฉติ, ตรฺหิ ตํ ปฺรติ ปรำมุโข มา ภู: ฯ
43 Ustedes sabes que fue dicho: Ten amor por tu prójimo y aborrece a tu enemigo.
นิชสมีปวสินิ เปฺรม กุรุ, กินฺตุ ศตฺรุํ ปฺรติ เทฺวษํ กุรุ, ยเทตตฺ ปุโรกฺตํ วจนํ เอตทปิ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ฯ
44 Pero yo les digo: ten amor por tu enemigo, y ora por aquellos que te maldicen;
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ยูยํ ริปุวฺวปิ เปฺรม กุรุต, เย จ ยุษฺมานฺ ศปนฺเต, ตาน, อาศิษํ วทต, เย จ ยุษฺมานฺ ฤตียนฺเต, เตษำ มงฺคลํ กุรุต, เย จ ยุษฺมานฺ นินฺทนฺติ, ตาฑยนฺติ จ, เตษำ กฺฤเต ปฺรารฺถยธฺวํฯ
45 Para que sean hijos de su Padre que está en los cielos; porque él hace salir su sol y alumbra sobre malos y buenos, y él envía lluvia sobre el hombre recto y sobre el pecador.
ตตฺร ย: สตามสตาญฺโจปริ ปฺรภากรมฺ อุทายยติ, ตถา ธารฺมฺมิกานามธารฺมฺมิกานาญฺโจปริ นีรํ วรฺษยติ ตาทฺฤโศ โย ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถ: ปิตา, ยูยํ ตไสฺยว สนฺตานา ภวิษฺยถฯ
46 Porque si tienes amor por aquellos que te quieren, ¿qué crédito tienes? ¿los publicanos no hacen también lo mismo?
เย ยุษฺมาสุ เปฺรม กุรฺวฺวนฺติ, ยูยํ ยทิ เกวลํ เตเวฺวว เปฺรม กุรุถ, ตรฺหิ ยุษฺมากํ กึ ผลํ ภวิษฺยติ? จณฺฑาลา อปิ ตาทฺฤศํ กึ น กุรฺวฺวนฺติ?
47 Y si dices: Buen día, solo a tus hermanos, ¿qué haces más que los demás? No hacen también los gentiles lo mismo?
อปรํ ยูยํ ยทิ เกวลํ สฺวียภฺราตฺฤเตฺวน นมต, ตรฺหิ กึ มหตฺ กรฺมฺม กุรุถ? จณฺฑาลา อปิ ตาทฺฤศํ กึ น กุรฺวฺวนฺติ?
48 Entonces sean perfectos, así como su Padre en el cielo es perfecto.
ตสฺมาตฺ ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถ: ปิตา ยถา ปูรฺโณ ภวติ, ยูยมปิ ตาทฺฤศา ภวตฯ
