< San Mateo 25 >
1 Entonces el reino de los cielos será como diez vírgenes, que tomaron sus lámparas, y salieron con el propósito de buscar al esposo.
Ri ajawarem rech ri kaj kajunumataj kukꞌ ri e lajuj alitomabꞌ ri man e kꞌulan taj, xkikꞌam bꞌik ri kilampara, xebꞌe chukꞌulaxik ri jiꞌatz.
2 Y cinco de ellas eran insensatas, y cinco prudentes.
E jobꞌ chike ri alitomabꞌ maj ketaꞌmabꞌal, ri e jobꞌ chik kꞌo ketaꞌmabꞌal.
3 Porque las necias, cuando tomaron sus luces, no tomaron aceite con ellas.
Ri alitomabꞌ ri maj ketaꞌmabꞌal xkikꞌam bꞌik ri kilampara, man nim ta kꞌut ri kaceite xkikꞌam bꞌik.
4 Pero las prudentes tomaron aceite en sus lámparas.
Xuqujeꞌ ri alitomabꞌ ri kꞌo ketaꞌmabꞌal xkikꞌam bꞌik ri kilampara rachiꞌl ri kaceite.
5 Ahora el esposo tardó mucho en llegar, y todos se fueron a dormir.
Ri jiꞌatz xbꞌeyetaj bꞌik rumal riꞌ xewar konojel ri alitomabꞌ.
6 Pero en el medio de la noche hay un grito, ¡él esposo viene! Salgan a recibirlo.
Nikꞌaj aqꞌabꞌ xtataj jun chꞌabꞌal kubꞌij: “¡Xpe le jiꞌatz, chixel loq chukꞌamawaꞌxik!”
7 Entonces todas esas vírgenes se levantaron, y prepararon sus lámparas.
Jeriꞌ konojel ri alitomabꞌ xekꞌastajik, xoꞌk chusukꞌumaxik ri kilamparas.
8 Y las necias dijeron a las prudentes: Danos de tu aceite; porque nuestras lámparas se están apagando.
Ri alitomabꞌ ri maj ketaꞌmabꞌal xkibꞌij chike ri alitomabꞌ ri kꞌo ketaꞌmabꞌal: “Chiya jubꞌiqꞌ qe ri iwaceite rech man kechup ta ri qalámparas.”
9 Pero las prudentes respondieron, diciendo: Puede que no haya suficiente para nosotras y para ustedes; Sería mejor para ustedes ir a los comerciantes y comprar petróleo para ustedes mismas.
Ri alitomabꞌ ri kꞌo ketaꞌmabꞌal xkibꞌij: “Man kaqaya taj, we kaqaya iwe man kubꞌan ta chilaꞌ chaqe uj, are utz we kiꞌloqꞌo iwe pa ri kꞌayibꞌal aceite.”
10 Y mientras iban a buscar aceite, vino el esposo; y las que estaban listas entraron con él a la boda; y la puerta se cerró.
Are e bꞌenaq chuloqꞌik ri aceite, xopan ri jiꞌatz. Ri alitomabꞌ ri kayeꞌm apanoq xok rukꞌ pa ri nimaqꞌij rech kꞌulanem, kꞌa te riꞌ xtzꞌapiꞌk ri uchiꞌ ja.
11 Después vinieron las otras vírgenes, diciendo: Señor, Señor, déjanos entrar.
Kꞌa te riꞌ xuqujeꞌ ri nikꞌaj alitomabꞌ chik, xkibꞌij: “¡Ajawxel, Ajawxel, jaqa la ri uchiꞌ ja chiqawach!”
12 Pero él respondió y dijo: En verdad les digo que no les conozco.
Ri Ajawxel xubꞌij: “Man kinjaq taj, man wetaꞌm taj iwach.”
13 Vigila, entonces, porque no saben del día o de la hora que él Hijo del hombre ha de venir.
Rumal riꞌ chixkꞌasloq rumal man iwetaꞌm taj ri qꞌotaj xuqujeꞌ ri qꞌij are jewaꞌ kakꞌulmatajik.
14 Porque es como cuando un hombre, a punto de emprender un viaje, reunió a sus siervos y les dio que cuidaran su propiedad.
Ri ajawarem rech ri Dios kajunumataj rukꞌ jun achi, are xeꞌ pa ri utaqkil xuꞌsikꞌij ri e patanil rech xuchilibꞌej kanoq ri urajil chike.
15 Y a uno le dio cinco talentos, a otro dos, a otro uno; a todos conforme a su capacidad; y él se fue de viaje.
Che ri jun xuya jobꞌ mil qꞌana pwaq, che ri jun chik xuya kebꞌ mil, che ri jun chik xuya jun mil, jaljoj xubꞌan chuyaꞌik ri pwaq chike rumal cher are xrilo ri ketaꞌmabꞌal chuchajixik, kꞌa te riꞌ xeꞌ pa ri utaqkil.
16 Enseguida, el que había recibido los cinco talentos fue y negoció con ellos e hizo cinco más.
Ri patanijel ri xukꞌamawaꞌj jobꞌ mil xchakun rukꞌ ri pwaq, xuchꞌek chi jun jobꞌ mil chirij.
17 De la misma manera, al que le dieron los dos recibió dos más.
Je xuqujeꞌ ri xukꞌamawaꞌj kebꞌ mil xuchꞌek chik jun kebꞌ mil chik chirij.
18 Pero el que le fue dado uno se fue y lo puso en un hoyo en la tierra, y guardó el dinero de su señor en un lugar secreto.
Are kꞌu ri achi ri xukꞌamawaꞌj jun mil xukꞌot jun jul pa ri ulew, kꞌa te riꞌ xrawaj kanoq ri urajil ri rajaw.
19 Después de mucho tiempo, viene el señor de aquellos siervos, y hace su cuenta con ellos.
Are xikꞌow sibꞌalaj kꞌi qꞌij, ri patrón xtzalij loq, xuta ri kwenta chike ri e patanijel taq rech.
20 Y el que tenía los cinco talentos, vino con sus otros cinco talentos, diciendo: Señor, tú diste cinco talentos a mi cuidado: mira, tengo cinco más.
Ri patanijel ri xukꞌamawaꞌj jobꞌ mil pwaq, xukꞌam chi bꞌik ri jun mil ri xuchꞌeko, xubꞌij che ri patrón, Ajawxel lal xya la kanoq jobꞌ mil pwaq chwe, chilampe la xinchꞌek chi lajuj mil chirij le xya la kanoq chwe.
21 Y su señor le dijo: Bien hecho, siervo bueno y verdadero: has sido fiel en lo pequeño, yo te daré el control sobre las cosas grandes: toma tu parte en la alegría de tu señor.
Ri upatrón xubꞌij che: Utz ri xabꞌano, utz laj ajchak, sukꞌ ri awanimaꞌ. Utz xabꞌano rukꞌ ri nitzꞌ ri xinya chawe rumal riꞌ kibꞌan chawe chi kachajij na nima taq jastaq. Chatan loq chatkiꞌkotoq rukꞌ ri awajaw.
22 Y vino el que tenía los dos talentos, y dijo: Señor, tú me diste dos talentos: he aquí, tengo otros dos.
Xopan xuqujeꞌ ri achi ri xukꞌamawaꞌj kebꞌ mil pwaq xubꞌij che ri patrón. Ajawxel lal xya la kanoq kebꞌ mil pwaq chwe, chilampe la xinchꞌek chi kebꞌ mil pwaq chirij le xya la kanoq chwe.
23 Y su señor le dijo: Bien hecho, siervo bueno y fiel: has sido fiel en lo pequeño, yo te daré el control sobre las cosas grandes: toma tu parte en la alegría de tu señor.
Ri patrón xubꞌij che: “Utz ri xabꞌano, utz laj ajchak, sukꞌ awanimaꞌ, utz xabꞌano rukꞌ ri nitzꞌ ri xinya chawe, kinbꞌan na chi kabꞌan awe puꞌwiꞌ nim jastaq. Chatan loq, chatkiꞌkot pa ri kiꞌkotemal rech ri awajaw.”
24 Y vino el que tenía un solo talento, y dijo: Señor, sabía que eres un hombre duro, y que siegas donde no sembraste, y recoges donde no esparciste.
Kꞌa te riꞌ xopan ri achi ri xukꞌamawaꞌj mil pwaq. Xubꞌij: “Ajawxel, in wetaꞌm chi sibꞌalaj ko ri animaꞌ la, are kaj la kabꞌan la yakoj cho ri ulew jawjeꞌ ri man xtikoꞌnij ta wi la, xuqujeꞌ are kaj la kakꞌamawaꞌj la uwach ri tikoꞌn jawjeꞌ ri man xtikoꞌnij ta wi la.
25 Y yo tuve miedo, y fui, y puse tu talento en la tierra: aquí está lo que es tuyo.
Rumal riꞌ xinxiꞌj wibꞌ, xinmuq ri rajil la pa ri ulew. Riꞌ xinkꞌam loq, are waꞌ ri rajil la.”
26 Pero su señor en respuesta le dijo: Eres un siervo malo y perezoso; si sabías que siego donde no sembré y que recojo donde no esparcí.
Ri upatrón xubꞌij che: “At jun itzel ajchak, at saqꞌor. Xaq jeriꞌ awetaꞌm chi kinyakoꞌnijik jawjeꞌ ri man xintikoꞌnij ta wi, xuqujeꞌ kikꞌamawaꞌj we ri uwach ri tikoꞌn jawjeꞌ ri man xintikoꞌnij ta wi.
27 ¿Por qué no pusiste mi dinero en el banco y, a al volver yo, hubiera recibido lo que es mío con intereses?
Are utz we ta xaya ri nurajil jawjeꞌ kayak wi ri pwaq rech kuchꞌek ral, rech are xintzalij loq xaya ta apanoq ri chꞌekoj chwe.”
28 Quita, pues, su talento y dáselo a quien tiene los diez talentos.
Ri patrón xubꞌij chike ri nikꞌaj ajchakibꞌ chik: “Chimaja ri jun mil pwaq che, chiya che ri kꞌo lajuj mil rukꞌ.
29 Porque a todo el que tiene se le dará, y tendrá más; pero al que no tiene, aun lo que tiene le será quitado.
Jeriꞌ, rumal cher ri nim kꞌo rukꞌ kayaꞌtaj na nim che, rech sibꞌalaj nim kakꞌojiꞌ na rukꞌ. Are kꞌu ri maj kꞌo rukꞌ kamaj na che ri kꞌisbꞌal jastaq ri kꞌo rukꞌ.
30 Y al siervo inútil echar en las tinieblas de fuera: allí será el llanto y crujir de dientes.
We itzel ajchak riꞌ, chiwesaj bꞌik, chikꞌyaqa bꞌik pa ri qꞌequꞌmal, jawjeꞌ kꞌo wi na oqꞌej xuqujeꞌ qutꞌutꞌem ware.”
31 Pero cuando el Hijo del hombre venga en su gloria, y todos los ángeles con él, se sentará en su trono de gloria.
Ri uKꞌojol ri Achi are kape pa ri ujuluwem, rachiꞌl ri angelibꞌ, katꞌuyiꞌ na pa ri utem ri kajuluwik.
32 Y delante de él todas las naciones se juntarán; y serán separados el uno del otro, como las ovejas se separan de las cabras por el pastor.
Konojel ri winaq rech ri uwachulew kakimulij na kibꞌ choch, ri uKꞌojol ri Achi kuꞌqꞌat na nikꞌaj chike ri nikꞌaj chik, jacha ri kubꞌan ri jun ajyuqꞌ kuꞌqꞌat ri chij chike ri e kꞌisikꞌ.
33 Y pondrá las ovejas a su derecha, pero las cabras a la izquierda.
Kuꞌya na ri chij pa ri uwiqiqꞌabꞌ xuqujeꞌ ri kꞌisikꞌ pa ri umox.
34 Entonces el Rey dirá a los que están a su derecha: Vengan, ustedes que tienen la bendición de mi Padre, en el reino preparado para ustedes desde la fundación del mundo:
Ri Taqanel kubꞌij na chike ri e kꞌo pa ri uwiqiqꞌabꞌ: “Chixpetoq, ri ix ri ixutewechiꞌm ri nuTat, chikꞌamawaꞌj ri iwechabꞌal, are waꞌ ri ajawarem ri chiꞌtal loq chiꞌwe are majaꞌ katiktaj loq ri uwachulew.
35 Porque yo tuve hambre, y ustedes me dieron de comer: tuve sed, y ustedes me dieron de beber: fui forastero y me hospedaron;
Jeriꞌ rumal are xinnumik, xiya nuwa, are xchaqiꞌj nuchiꞌ, xiya nujoron, are xinwaꞌkatik xiya kanoq nukꞌolibꞌal jawjeꞌ kinkanaj wi.
36 No tenía ropa, y me la dieron: cuando estuve enfermo me visitaron o en la cárcel, vinieron a mí.
Are xajawataj watzꞌyaq, xiya watzꞌyaq, are xinyawajik, xinichajij, are xintzꞌapiꞌk pa cheꞌ xinisolij.”
37 Entonces los justos responderán a él, diciendo: Señor, ¿cuándo te vimos con hambre, y te dimos de comer? o sediento y te dimos de beber?
Ri sukꞌ taq winaq kakibꞌij na: “Ajawxel, ¿jampaꞌ xqaya wa la are xnum la? ¿Jampaꞌ xqaya joron la are xchaqiꞌj chiꞌ la?
38 ¿Y cuándo te vimos vagando y te dimos alojamiento? o falto de ropa, y te la dimos?
¿Jampaꞌ xqaya kꞌolibꞌal la are xwaꞌkat la o jampaꞌ xqaya atzꞌyaq la are xajawataj che la?
39 ¿Y cuándo te vimos enfermo, o en la cárcel, y vinimos a ti?
¿Jampaꞌ xqasolij la are lal yawabꞌ o are xtzꞌapiꞌk la pa cheꞌ?”
40 Y el Rey responderá y les dirá: De cierto les digo, porque lo hiciste al más pequeño de estos, mis hermanos, me lo hiciste a mí.
Ri Taqanel kubꞌij na chike: “Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe, ronojel ri xibꞌano chike ri e wachalal pune are ri kꞌin laj nitzꞌ, chwe in xibꞌan wi.”
41 Entonces dirá a los que están a la izquierda: “Salgan de mí, malditos”, al fuego eterno que está listo para el Maligno y sus ángeles: (aiōnios )
Kꞌa te riꞌ kubꞌij na chike ri e kꞌo pa ri umox: “Chixel wukꞌ itzel taq winaq, jix pa ri tyoꞌnel qꞌaqꞌ ri maj ukꞌisik, are riꞌ ukꞌolibꞌal ri Itzel xuqujeꞌ ri uꞌtaqoꞌn. (aiōnios )
42 Porque yo necesitaba comida, y ustedes no me la dieron; Necesitaba beber, y no me diste de beber;
Jeriꞌ rumal cher man xiya ta nuwa are xinnumik, man xiya ta nujoron are xchaqiꞌj nuchiꞌ.
43 Vagué, y no me hospedaron; sin ropa, y no me dieron ropa; enfermo, y en prisión, y ustedes no vinieron a mí.
Are xinwaꞌkatik man xiya ta nukꞌolibꞌal jawjeꞌ kinkanaj wi, man xiya ta watzꞌyaq are xajawataj chwe, are xinyawajik xuqujeꞌ xintzꞌapiꞌk pa che man xinisolij taj.”
44 Entonces responderán, diciendo: Señor, ¿cuándo te vimos necesitado de comida o bebida, o vagando, o sin ropa, o enfermo, o en la cárcel, y no te cuidamos?
Ri winaq riꞌ kakibꞌij na che: “Ajawxel, ¿jampaꞌ man xqatoꞌta la are xnum la, jampaꞌ xchaqiꞌj chiꞌ la, jampaꞌ xwaꞌkat la, jampaꞌ xajawataj atzꞌyaq la, jampaꞌ xyawaj la o xtzꞌapiꞌ la pa cheꞌ?”
45 Entonces él les responderá, diciendo: De cierto les digo, porque no lo hiciste al más humilde de estos, no me lo hiciste a mí.
Ri Ajawxel kubꞌij na: “Qas tzij kinbꞌij ronojel ri man xibꞌan taj kukꞌ ri e wachalal pune aꞌreꞌ alaj taq e nitzꞌ, chwe in riꞌ xibꞌan wi.
46 Y éstos irán al castigo eterno; pero los justos a la vida eterna. (aiōnios )
Ri itzel taq winaq kebꞌe na pa ri jun alik kꞌaxkꞌolal are kꞌu ri sukꞌ taq winaq kebꞌe na pa ri jun alik kꞌaslemal.” (aiōnios )