< Juan 1 >
1 Desde el principio él era la Palabra, y la Palabra estaba con Dios y era Dios.
Va thonono, Diambu dikibela, Diambu diba va kimosi ayi Nzambi ayi Diambu diawu Nzambi.
2 Esta Palabra estaba desde el principio con Dios.
Diambu diba va thonono va kimosi ayi Nzambi.
3 Todas las cosas llegaron a existir a través de él, y sin él nada era.
Bima bioso bivangimina mu diawu, kuisi ko kima kikambu vangu mu kambu diawu mu bibioso bikivangulu.
4 Lo que comenzó a existir en él fue la vida, y la vida fue la luz de los hombres.
Mu diawu muba Luzingu. Luzingu beni luba kiezila ki batu.
5 Y la luz sigue brillando en la oscuridad y no es vencida por la oscuridad.
Kiezila kilembo kienzuka mu tombi vayi tombi kisia kisudika ko.
6 Hubo un hombre enviado por Dios, cuyo nombre era Juan.
Vaba Mutu wumosi wutumu kuidi Nzambi, dizina diandi Yowani.
7 Él vino para dar testimonio, para dar testimonio acerca de la luz, para que todos los hombres tuvieran fe a través de él.
Wuyiza mu telama kimbangi; mu telama kimbangi mu diambu di kiezila muingi batu boso bawilukila mu niandi.
8 Él mismo no era la luz: fue enviado a dar testimonio de la luz.
Niandi veka kasia ba kiezila ko, vayi, niandi wuyiza kaka mu telama kimbangi mu diambu di kiezila.
9 La verdadera luz, que ilumina a cada hombre, estaba entrando en el mundo.
Kiezila ki kiedika kiawu kioki kiyiza va ntoto, kioki kieti kienzulanga batu boso.
10 Él estaba en el mundo, el mundo que surgió a través de él, pero el mundo no tenía conocimiento de él.
Niandi diambu diyiza va ntoto ayi ntoto wuvangu mu niandi vayi ntoto wusia kunzaba ko.
11 Llegó a las cosas que eran suyas y su gente no lo recibió.
Niandi wuyiza ku tsiꞌandi vayi basi tsiꞌandi basia kuntambula ko.
12 Sin embargo, a todos los que lo recibieron, se les dio el derecho de convertirse en hijos de Dios, es decir, a los que tenían fe en su nombre:
Vayi kuidi batu boso bantambula, niandi wuba vana lulendo lukitukila bana ba Nzambi; bobo bawilukila mu dizina diandi.
13 Cuyo nacimiento era de Dios y no de sangre, o de un impulso de la carne y el deseo del hombre.
Bika sia ti bana beni mu menga voti mu luzolo lu nsuni babutukila, voti mu luzolo lu mutu vayi babutu mu luzolo lu Nzambi.
14 Y el Verbo se hizo carne y tomó un lugar entre nosotros por un tiempo; y vimos su gloria, la gloria que él Padre le dio a su único hijo, lleno de gracia y verdad.
Diambu dikituka nsuni ayi diyiza zinga va khatitsikꞌeto. Beto tumona nkembo andi; banga nkembo wu Muana wumosi kaka wowo wuba kuidi Tata. Nkembo beni wuba wuwala mu nlemvo ayi mu kiedika.
15 Juan dio testimonio acerca de él, y exclamó: Este es aquel de quien dije: “El que viene detrás de mí me ha sido puesto porque él existía antes que yo”.
Yowani wuntelimina kimbangi bu katuba mu yamikina: —Talanu mutu wawu, niandi ndiyolukila mu thangu ndilukamba: mutu wowo wunkuiza ku manima mama wundutidi munneni, bila niandi wutuama kukibela ayi minu.
16 De su plenitud todos hemos recibido gracia sobre gracia.
Mu diambu di fuluka ku nlemvo andi, beto boso tutambula lusakumunu va mbata lusakumunu.
17 Porque la ley fue dada por medio de Moisés; la gracia y el verdadero modo de vida son nuestros a través de Jesucristo.
Bila Moyize niandi wuvana Mina vayi Yesu Klisto niandi wunata nlemvo ayi kiedika.
18 Ningún hombre ha visto a Dios en ningún momento; el único Hijo, que está en íntima relación con el Padre, ha dejado en claro qué es Dios.
Kadi mutu kamuenieti Nzambi ko vayi Muanꞌandi wumosi kaka widi va ndambu yi Tata, niandi wunzabikisidi.
19 Y este es el testimonio de Juan cuando los judíos enviaron sacerdotes y levitas de Jerusalén a él con la pregunta: ¿Quién eres tú?
Vava vadi kimbangi ki Yowani mu thangu Bayuda baba ku Yelusalemi bafidisa zinganga Nzambi ayi Balevi muingi banyuvula: “ngeyo widi nani e?”
20 Dijo abiertamente y sin rodeos, yo no soy el Cristo.
Buna wuba kamba kiedika mu kambu memata: —Minu ndisi ama Klisto ko.
21 Y ellos le dijeron: ¿Qué, pues? ¿Eres Elías? Y él dijo: no. ¿Eres el profeta? Y su respuesta fue, no.
Babuela kunyuvula: —Vayi buna widi nani e? Widi Eli? Wuba vutudila: —Ndisi ama Eli ko! Bawu babuela kunyuvula: —Widi mbikudi e? Wuba vutudila: —Nana.
22 Entonces ellos le dijeron: ¿Quién eres entonces? Tenemos que dar alguna respuesta a quienes nos enviaron. ¿Qué tienes que decir sobre ti?
Buna babuela kunyuvula diaka: —Vayi widi nani e? Wutukamba muingi tubaka buvanina mvutu kuidi bobo batutumini. Mbi wuntuba mu diambu di ngeyo veka e?
23 Él dijo: Yo soy la voz del que clama en el desierto, enderecen el camino del Señor, como dijo el profeta Isaías.
Buna wuba kamba: —Minu ndidi mbembo yi mutu wowo wulembo yamikina mu dikanga: luludika nzila yi Pfumu banga bu bikudila mbikudi Ezayi.
24 Los que habían sido enviados venían de los fariseos.
Batu Bobo bafidusu baba mu dikabu di Bafalisi;
25 Y le hicieron esta pregunta, diciendo: ¿Por qué, pues, estás dando el bautismo si no eres el Cristo, o Elías, o el profeta?
banyuvula: —Enati wisi Klisto ko voti Eli ko, voti mbikudi ko vayi buna bila mbi wulembo botikila e?
26 La respuesta de Juan fue: doy el bautismo con agua; pero hay uno entre ustedes de quien no tienen conocimiento;
Yowani wuba vutudila: —Minu ndilembo lubotikila mu nlangu, vayi va khatitsikꞌeno vadi mutu wumosi wulukambulu zaba,
27 Es él quien viene detrás de mí; No soy digno para desatar la correa de sus sandalias.
mutu wowo wunkuiza ku manima mama, ndisi fuana ko mu nianguna minsinga mi zisapatu ziandi.
28 Estas cosas tuvieron lugar en Betania, al otro lado del Jordán, donde Juan estaba dando el bautismo.
Mambu mama ku Betani maviokila, buala buidi va disimu di nzadi Yolidani, kuna Yowani kaba botikilanga batu.
29 Al día siguiente, Juan ve a Jesús acercarse a él y le dice: “Mira, aquí está el Cordero de Dios que quita el pecado del mundo”.
Mu lumbu kilanda, Yowani wumona Yesu wunkuiza kuidi niandi, buna wutuba: —Tala, Muana dimemi di Nzambi wumbotulanga masumu ma nza.
30 Este es aquel de quien dije: Uno viene detrás de mí, quién es puesto sobre mí porque él existía antes que yo.
Niandi mutu wowo ndiluyolukila bu ndilukamba ti: “Mutu wowo wunkuiza ku manima mama wundutidi munneni bila niandi wutuama kukibela ayi minu.”
31 Yo mismo no tenía conocimiento de él, pero vine bautizando con agua para que Israel lo viera abiertamente.
Minu ndisia tuama kunzaba ko, vayi mu diambu kazabakana kuidi Iseli diawu minu ndilembo botikila mu nlangu.
32 Juan dio este testimonio, diciendo: Vi al Espíritu que descendía del cielo como una paloma y descansaba sobre él.
Yowani wutelama kimbangi bu katuba: —Ndimona Pheve yitotukila ku Diyilu banga dibembe, yivuanda va niandi.
33 No sabía quién era, pero el que me envió a bautizar con agua me dijo: Aquel sobre quien veas descender y descansar al Espíritu, es él quien da el bautismo con el Espíritu Santo.
Kuidi minu, ndisi kunzaba ko; vayi mutu wowo wuthuma mu kuiza botika mu nlangu niandi wukhamba: “Va mutu wowo wela mona Pheve yikulukidi va niandi ayi yivuendi va niandi; buna niandi mutu wela botikila mu Pheve Yinlongo.”
34 Yo mismo lo he visto y mi testimonio es que él es el Hijo de Dios.
Buna minu ndimona ayi nditelama kimbangi ti mutu wawu niandi muana Nzambi.
35 El día después, Juan estaba allí otra vez con dos de sus discípulos;
Diaka mu lumbu kilanda, Yowani wuba diaka vana ayi minlonguki miandi miodi.
36 Y mirando a Jesús mientras caminaba, dijo: ¡Mira, ahí está el Cordero de Dios!
Mu thangu kamona Yesu wumviokila vana buna wutuba: —Tala, Muana dimemi di Nzambi.
37 Al escuchar lo que dijo, los dos discípulos fueron tras Jesús.
Minlonguki mi miodi minwa bu katuba, buna milandakana Yesu.
38 Y Jesús, volviéndose, los vio venir detrás de él y les dijo: ¿Qué estás buscando? Le dijeron a él, Rabino (que es decir, Maestro), ¿dónde estás viviendo?
Yesu bu kabaluka wuba mona balembo nlandakana. Diawu kaba yuvudila: —A mbi luntomba e? Bamvutudila: —Labi bu dinsundula Nlongi, kuevi wukala e?
39 Él les dijo: Ven a ver. Entonces fueron con él y vieron dónde vivía; y estuvieron con él todo ese día: era alrededor de la décima hora del día.
Wuba kamba: —Yizanu ayi malumona. Bayenda ayi bamona va kaba nkalanga. Bakala yandi mu lumbu kina; yiba nduka-nduka thangu yi nya yi masika.
40 Andrés, el hermano de Simón Pedro, fue uno de los dos hombres que, al oír lo que Juan dijo, fue tras Jesús.
Andele, khomba yi Simoni Piela, wuba wumosi mu minlonguki beni miodi miomi miwa mambu ma Yowani ayi milandakana Yesu.
41 Temprano en la mañana se encontró con su hermano y le dijo: ¡Hemos hecho un descubrimiento! ¡Es el Mesías! (es decir, el Cristo).
Ku nzimunina, niandi wuyenda bata theti khombꞌandi Simoni, wunkamba: —Beto tumueningi Mesiya Tsundu Mesiya Klisto.
42 Y lo llevó a Jesús. Mirándolo fijamente, Jesús dijo: Tú eres Simón, el hijo de Juan; su nombre será Cefas, (es decir, Pedro).
Buna wunnata kuidi Yesu. Yesu bu kantala, buna wunkamba: —Ngeyo widi Simoni, muana Zonasi. Ngeyo wela tedolongo Sefasi. Tsundu Sefasi “Ditadi”.
43 El día después de esto, Jesús deseaba ir a Galilea. Se encontró con Felipe y le dijo: Ven y sé mi discípulo.
Mu lumbu kilanda, Yesu wukana kuenda ku Ngalili. Wumona Filipi ayi wunkamba: —Wundandakana!
44 Ahora la ciudad de Felipe era Betsaida, de donde vinieron Andrés y Pedro.
Filipi wuba muisi Betesayida, divula dimosi ayi Andele ayi Piela.
45 Felipe se encontró con Natanael y le dijo: ¡Hemos hecho un descubrimiento! Es él de quien Moisés, en la ley y los profetas estaban escribiendo, Jesús de Nazaret, el hijo de José.
Filipi wuyenda tala Natanayeli ayi wunkamba: —Beto tumueningi mutu wowo Moyize kayolukila mu Mina ayi wowo mimbikudi miyolukila, dizina diandi Yesu, muana zozefu muisi Nazaleti.
46 ¡Nazaret! dijo Natanael: ¿es posible que algo bueno salga de Nazaret? Felipe le dijo: Ven a ver.
Natanayeli wunkamba: —Buna ku Nazaleti kulenda kuandi totukila diambu dimboti e? Filipi wumvutudila: —Yiza ayi mona.
47 Jesús vio a Natanael acercándose a él y le dijo: Mira, aquí hay un verdadero hijo de Israel en quien no hay nada falso.
Yesu wumona Natanayeli wulembo yizi ku kaba, buna wutuba: —Tala muisi Iseli wukiedika, mu niandi mukambulu mayuya.
48 Natanael le dijo: ¿De dónde me conoces? En respuesta, Jesús dijo: Antes de que Felipe hablara contigo, mientras aún estabas debajo de la higuera, te vi.
Natanayeli wunyuvula: —Kuevi wunzabidi e? Yesu wumvutudila: —Tuamina Filipi kiza kambi, bu vuendingi kuna tsi nti wu figi, minu ndimueningi.
49 Natanael le dijo: Rabí, tú eres el Hijo de Dios, tú eres el Rey de Israel.
Buna Natanayeli wunkamba: —Nlongi, ngeyo widi Muana Nzambi, widi ntinu wu Iseli.
50 En respuesta, Jesús le dijo: Tú tienes fe porque yo te dije, te vi debajo de la higuera. Verás cosas más grandiosas que estas.
Yesu wumvutudila: —Ngeyo wilukidi bu ndikembi ti ndimueningi bu vuendingi ku tsi nti wu figi e? Wela mona mambu manneni viokila mama.
51 Y él le dijo: De cierto les digo que verán el cielo abierto y los ángeles de Dios que suben y bajan sobre el Hijo del Hombre.
Buna wubuela kamba: —Bukiedika ndikulukamba, luela mona Diyilu dizibukidi ayi zimbasi zi Nzambi ziela maka ayi kuluka va muana mutu.