< Ezequiel 18 >
1 Volvió a mí la palabra del Señor, diciendo:
Naʻe toe hoko kiate au ʻae folofola ʻa Sihova, ʻo pehē,
2 ¿Por qué haces uso de este dicho sobre la tierra de Israel, los padres han estado probando uvas amargas y pero los dientes de los hijos tienen la dentera?
“Ko e hā hono ʻuhinga ʻiate kimoutolu, ʻoku mou lea ʻaki ʻae fakatātā ki he fonua ʻo ʻIsileli, ʻo pehē, ‘Kuo kai ʻe he ngaahi tamai ʻae kālepi mahi, pea kuo maninia ʻae nifo ʻoe fānau?’
3 Por mi vida, dice el Señor Dios, ya no tendrán este dicho en Israel.
ʻOku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua, “ʻO hangē ʻoku ou moʻui, ʻe ʻikai toe ʻaonga ke mou ʻai ʻae lea fakatātā ko ia ki ʻIsileli.
4 Mira, todas las almas son mías; como el alma del padre, así el alma del hijo es mía: la muerte será el destino del alma del pecador.
Vakai, ʻoku ʻaʻaku ʻae laumālie kotoa pē; hangē ʻoku ʻaʻaku ʻae laumālie ʻoe tamai, ʻoku pehē foki ʻae laumālie ʻoe foha ʻoku ʻaʻaku ia: ko e laumālie ʻoku angahala ʻe mate ia.
5 Pero si un hombre es recto, vive correctamente y hace justicia,
“Ka koeʻuhi, kapau ʻe angatonu ha tangata, pea ne fai ʻaia ʻoku totonu mo lelei,
6 Y no come en los santuarios de los montes, ni ha adorado las imágenes de los hijos de Israel; no ha violado la esposa de su vecino, ni se ha acercado a una mujer en el momento de su menstruación;
Pea kuo ʻikai kai ia ʻi he ngaahi moʻunga, pe hanga hono mata ki he ngaahi tamapua ʻi he fale ʻo ʻIsileli, pe te ne tonoʻi ʻae uaifi ʻo hono kaungāʻapi, pe te ne ofi ki ha fefine mahaki fakafefine,
7 Y no ha hecho ningún mal a nadie, sino que le ha devuelto al deudor lo que es suyo, y no ha robado a nadie, y le ha dado comida al hambriento, y ropa al desnudo;
Pea kuo ʻikai fakamālohiʻi ʻe ia ha taha, ka kuo ne toe ʻange ʻae meʻa naʻe tuku ko e fakamoʻoni kiate ia ʻoku fai totongi, pea ʻoku ʻikai maumauʻi ʻe ia ʻi ha fai mālohi, kuo ne foaki ʻene mā ki he fiekaia, pea kuo ne fakakofu ʻae telefua ʻaki ʻae kofu;
8 Y no presta su dinero a intereses o tomado grandes ganancias, y, apartando su mano de la maldad, es Justo cuando juzga entre hombre y hombre.
Ko ia ʻoku ʻikai foaki ke toe totongi mai, pea te ne maʻu hano tupu, pea kuo ne taʻofi hono nima mei he fai kovi, pea kuo ne fai ʻae fakamaau totonu ʻae tangata ki he tangata,
9 Y ha sido guiado por mis reglas y ha guardado mis leyes y las ha cumplido; él es recto, la vida será ciertamente suya, dice el Señor.
Kuo ne ʻeveʻeva ʻi heʻeku ngaahi tuʻutuʻuni, pea kuo ne fai ki heʻeku ngaahi fakamaau, ke fai totonu; ko ia ia ʻoku angatonu, pea ko e moʻoni ʻe fakamoʻui ia,” ʻoku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua.
10 Si tiene un hijo que es un ladrón y asesino, que hace cualquiera de estas cosas,
“Kapau te ne maʻu ha foha, ʻoku kaihaʻa, pea ʻoku ne lilingi ʻae toto, ʻo ne fai ʻo tatau ki he ngaahi meʻa ni,
11 Que en los santuarios de los montes ha comido, y ha violado la esposa de su prójimo.
Pea ʻoku ʻikai te ne fai ha meʻa ʻi he ngaahi meʻa ʻoku totonu ni, ka kuo ne kai ʻi he ngaahi moʻunga, pea kuo ne tonoʻi ʻae uaifi ʻo hono kaungāʻapi,
12 Ha hecho mal a los pobres y al que lo necesita, y ha tomado propiedades por la fuerza, y no ha devuelto a sus deudores lo que había recibido en prenda, y ha adorado imágenes y ha hecho cosas repugnantes.
Kuo ne fakamālohiʻi ʻae masiva mo e paea, kuo ne maumauʻi ʻi he fai mālohi, pea ʻoku ʻikai te ne toe ʻange ʻae meʻa naʻe tuku ko e fakamoʻoni, pea kuo ne hanga hake hono mata ki he ngaahi tamapua, pea kuo ne fai fakalielia,
13 Y ha prestado su dinero en intereses y ha obtenido grandes ganancias; ciertamente no seguirá viviendo: ha hecho todas estas cosas repugnantes, la muerte será su destino; Su sangre estará sobre él.
Kuo ne ʻatu meʻa ke toe totongi mai, pea kuo ne maʻu ʻa hono tupu: pea ʻe moʻui ia? ʻE ʻikai te ne moʻui: kuo ne fai ʻae ngaahi fakalielia ni kotoa pē; ko e moʻoni te ne mate; ʻe ʻiate ia pe ʻa hono toto.
14 Ahora bien, si tiene un hijo que ve todos los pecados de su padre que ha cometido, y con miedo, no hace lo mismo:
“Pea, vakai, kapau ʻe maʻu ʻe ia ha foha, ʻoku mamata ki he angahala kotoa pē kuo fai ʻe heʻene tamai, pea ʻoku ne tokanga, ka ʻoku ʻikai ke ne fai ʻo hangē ko ia,
15 Que no ha comido en los santuarios de los montes, ni ha adorado las imágenes de los hijos de Israel, y no ha violado la esposa de su vecino,
ʻOku ʻikai te ne kai ʻi he ngaahi moʻunga, pe te ne hiki hono mata ki he ngaahi tamapua ʻoe fale ʻo ʻIsileli, pe te ne tonoʻi ʻae uaifi ʻo hono kaungāʻapi,
16 O hecho mal a cualquiera, o tomar algo en prenda cuando le pidan prestado, o tomar bienes por la fuerza, pero le ha dado comida a quien la necesitaba, y ropa a quien no la tenía;
ʻOku ʻikai te ne fakamālohiʻi ha tokotaha, pe te ne taʻofi kiate ia ʻae meʻa naʻe tuku ko e fakamoʻoni, pe te ne maumau ʻi ha fai mālohi, ka kuo ne foaki ʻa ʻene mā ki he fiekaia, pea kuo ne fakakofu ʻae telefua ʻaki ʻae kofu,
17 Quien ha evitado hacer el mal y no preste dinero con usura o intereses, ha cumplido mis órdenes y ha sido guiado por mis reglas: ciertamente no será condenado a muerte por el mal hecho de su padre; ciertamente vivirá.
Kuo ne taʻofi ʻa hono nima mei he masiva, pea ʻoku ʻikai te ne maʻu ha totongi taʻetotonu, pe hano tupu, ka kuo fai ʻeku ngaahi fakamaau, mo ʻeveʻeva ʻi heʻeku ngaahi tuʻutuʻuni; ʻe ʻikai mate ia koeʻuhi ko e fai kovi ʻa ʻene tamai, ko e moʻoni ʻe moʻui pe ia.
18 En cuanto a su padre, porque era cruel, tomó bienes por la fuerza e hizo lo que no es bueno entre su pueblo; en verdad, la muerte lo alcanzará en su maldad.
Ka ko ʻene tamai, koeʻuhi naʻa ne fakamālohi kakaha, ʻo ne maumau hono tokoua ʻi he fai mālohi, pea naʻa ne fai ʻaia naʻe ʻikai lelei ʻi he haʻohaʻonga ʻo hono kakai, vakai, ʻe mate moʻoni ia ʻi heʻene fai kovi.
19 Pero tú dices: ¿Por qué el hijo no es castigado por la maldad del padre? Cuando el hijo haya hecho lo que está ordenado y correcto, y haya cumplido mis reglas y las haya hecho, la vida será ciertamente suya.
“Ka ʻoku mou pehē, ‘Ko e hā? ʻIkai ʻoku fua ʻe he foha ʻae fai kovi ʻa ʻene tamai?’ ʻOka fai ʻe he foha ʻaia ʻoku lelei mo totonu, pea kuo ne tauhi ʻeku ngaahi fekau, mo ne fai ki ai, ʻe moʻui moʻoni ia.
20 El alma que comete pecado será condenada a muerte; el hijo no será responsabilizado por las malas acciones del padre, o el padre por las malas acciones del hijo; la justicia de los rectos será sobre sí mismo, y la maldad del malvado sobre sí mismo.
Ko e laumālie ko ia ʻe angahala, ʻe mate ia. ʻE ʻikai fua ʻe he foha ʻae fai kovi ʻa ʻene tamai, pea ʻe ʻikai fua ʻe he tamai ʻae fai kovi ʻae foha: ko e māʻoniʻoni ʻae māʻoniʻoni ʻe ʻiate ia pe, pea ko e fai kovi ʻae angahala ʻe ʻiate ia pē.
21 Pero si el malvado, alejándose de todos los pecados que ha cometido, mantiene mis reglas y hace lo que está ordenado y correcto, la vida será ciertamente suya; La muerte no será su destino.
“Ka ko eni, kapau ʻe tafoki ʻae angahala mei he angahala kotoa pē kuo ne fai, pea tauhi ʻe ia ʻeku ngaahi fekau, mo ne fai ʻaia ʻoku lelei mo totonu, ko e moʻoni ʻe fakamoʻui ia, ʻe ʻikai siʻi mate ia.
22 Ninguno de los pecados que ha cometido se guardará en memoria contra él: en la justicia que ha practicado, tendrá vida.
Ko ʻene ngaahi angahala kotoa pē ʻaia kuo ne fai, ʻe ʻikai toe lau ia kiate ia: ʻe moʻui pe ia, ko e meʻa ʻi heʻene māʻoniʻoni ʻaia kuo ne fai.
23 ¿Me complace la muerte del malvado? dice el Señor: ¿no estoy contento si se desvía de su camino para que pueda tener vida?
He ʻoku ou maʻu ha momoʻi fiemālie siʻi ʻi he mate ʻae angahala? ʻOku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua, ka ʻe ʻikai muʻa, ke tafoki ia mei hono hala, pea moʻui?
24 Pero cuando el hombre recto, apartándose de su justicia, haga el mal, como todas las cosas repugnantes que hace el hombre malo, ¿tendrá vida? Ninguno de sus actos rectos se guardará en la memoria; en el mal que hizo y en su pecado, la muerte lo alcanzará.
Ka ʻi he liliu ʻae māʻoniʻoni mei heʻene māʻoniʻoni mo ne fai angahala, pea ne fai ʻo tatau mo e fakalielia kotoa pē ʻaia ʻoku fai ʻe he tangata angahala, ʻe moʻui ia? Ko ʻene māʻoniʻoni kotoa pē ʻaia kuo ne fai, ʻe ʻikai ha lau ki ai: ʻi he fai kovi kuo ne fai, mo e angahala, kuo ne angahala ai, ʻe mate pe ia ʻi ai.
25 Pero tú dices: El camino del Señor no es recto. Escucha, oh hijos de Israel; no es mi camino recto? ¿No son tus caminos los que no son rectos?
“Ka ʻoku mou pehē, ‘ʻOku ʻikai fai tatau ʻae anga ʻa Sihova.’ Ko eni, fanongo, ʻe fale ʻo ʻIsileli: ʻIkai ʻoku tatau ʻa ʻeku anga? ʻIkai ko hoʻomou anga ʻamoutolu ʻoku fai kehekehe?
26 Cuando el hombre recto, apartándose de su justicia, hace el mal, la muerte lo alcanzará; en el mal que él ha hecho la muerte lo alcanzará.
ʻOka liliu ʻae tangata māʻoniʻoni mei heʻene māʻoniʻoni ʻo ne fai angahala, pea mate ai ia; ko ʻene angahala kuo ne fai, ko ia ia te ne mate ai.
27 De nuevo, cuando el malhechor, apartándose del mal que ha hecho, haga lo que está ordenado y correcto, tendrá vida para su alma.
Pea pehē, ʻoka liliu ʻae tangata angahala mei heʻene angahala ʻaia kuo ne fai, mo ne fai ʻaia ʻoku lelei mo totonu ʻe fakamoʻui ʻe ia ʻa hono laumālie ke moʻui.
28 Debido a que tuvo miedo y se arrepintió por todo el mal que había hecho, la vida ciertamente será suya, la muerte no será su destino.
Koeʻuhi kuo ne tokanga, mo liliu mai mei heʻene angahala kotoa pē ʻaia naʻa ne fai, ʻe moʻui moʻoni ia, ʻe ʻikai ʻaupito te ne mate.
29 Pero aun así los hijos de Israel dicen: El camino del Señor no es recto. Oh hijos de Israel, ¿no son mis caminos rectos? ¿No son tus caminos los que no son rectos?
Ka ʻoku pehē pe ʻe he fale ʻo ʻIsileli, ‘ʻOku ʻikai fai tatau ʻae meʻa ʻa Sihova.’ ʻE fale ʻo ʻIsileli, ʻIkai ʻoku fai tatau ʻa ʻeku anga? ʻIkai ko hoʻomou anga ʻamoutolu ʻoku fai kehekehe?
30 Por esta causa seré tu juez, oh hijos de Israel, juzgando a cada uno por sus caminos, dice el Señor. Vuélvanse de todos sus pecados; para que no sean la causa de que caigas en el mal.
Ko ia te u fakamaau ai ʻakimoutolu, ʻe fale ʻo ʻIsileli, ʻo fakatatau ki homou hala taki taha, ʻoku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua. Fakatomala pea fakatafoki ʻakimoutolu mei hoʻomou ngaahi angahala; ko ia ʻe ʻikai hoko ai hoʻomou angahala ko homou ʻauhaʻanga.
31 Apártense de toda su maldad por la cual han cometido pecado; y háganse un corazón nuevo y un espíritu nuevo: ¿por qué desean la muerte, oh hijos de Israel?
“Liʻaki meiate kimoutolu ʻa hoʻomou angahala kotoa pē, ʻaia kuo mou fai hala ai; pea ngaohi kiate kimoutolu ʻae loto foʻou pea mo e laumālie foʻou: he ko e hā te mou fie mate ai ʻe fale ʻo ʻIsileli?
32 Porque no tengo placer en la muerte de aquel que muere, dice el Señor Dios: apártense del mal entonces, y vivirán.
He ʻoku ʻikai te u fiemālie ʻi he mate ʻo ia ʻoku mate, ʻoku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua: ko ia fakatafoki ʻakimoutolu, pea mou moʻui.”