< Daniel 4 >

1 Nabucodonosor, el rey, a todos los pueblos, naciones y lenguas que viven en toda la tierra: Que se incremente tu paz.
Ko e tuʻi ko Nepukanesa, ki he kakai kotoa pē, mo e ngaahi puleʻanga, mo e ngaahi lea, ʻaia ʻoku nofo ʻi māmani fulipē; Ke tupulekina ʻae melino kiate kimoutolu.
2 Me ha parecido bien aclarar las señales y maravillas que el Dios Altísimo ha hecho conmigo.
Ne u pehē ʻe lelei ke fakahā ʻae ngaahi fakaʻilonga, mo e ngaahi meʻa fakaofo, ʻaia kuo fai ʻe he ʻOtua māʻolunga kiate au.
3 ¡Qué grandes son sus señales! ¡Y cuán lleno de poder están sus maravillas! su reino es un reino eterno y su gobierno continúa de generación en generación.
“ʻOku lahi hono ngaahi fakaʻilonga! Pea ʻoku mālohi ʻene ngaahi meʻa fakaofo! Ko hono puleʻanga ko e puleʻanga taʻengata, pea ko ʻene pule ʻoku mei he toʻutangata ki he toʻutangata.
4 Yo, Nabucodonosor, estaba descansando en mi lugar, y todo me iba bien en mi gran casa.
“Ko au Nepukanesa, ne u mālōlō ʻi hoku fale, pea naʻe tupu pe ʻae monūʻia ʻi hoku nofoʻanga.
5 Vi un sueño que me causó un gran temor; Estaba preocupado por las imágenes de mi mente estando en mi cama y por las visiones de mi cabeza.
Naʻaku misi, pea naʻaku manavahē ai, pea ko ʻeku ngaahi mahalo ʻi hoku mohenga, mo e ngaahi meʻa hā mai ki hoku ʻulu, naʻe fakamamahi kiate au.
6 Y ordené a todos los sabios de Babilonia que vinieran delante de mí para que me hicieran saber el significado de mi sueño.
Ko ia ne u fai fono ke ʻomi ʻae kau tangata poto kotoa pē ʻo Papilone ki hoku ʻao, koeʻuhi ke nau fakahā mai kiate au hono ʻuhinga ʻoe misi.
7 Entonces llegaron a mí los hechiceros, los adivinos, los caldeos y los astrólogos; y les presenté el sueño, pero no me dieron el significado.
Ko ia naʻe haʻu ai ʻae kau fai mana, ʻae kau ʻasitolōnoma, ʻae kau Kalitia, pea mo e kau kikite; pea ne u fakahā ʻae misi ʻi honau ʻao; ka naʻe ʻikai te nau fakahā mai kiate au hono ʻuhinga ʻo ia.
8 Pero finalmente Daniel entró ante mi, el que se llama Beltsasar, después del nombre de mi dios, y en quien está el espíritu de los dioses santos; y le conté el sueño, diciendo:
Pea naʻe haʻu fakamui ki hoku ʻao ʻa Taniela, ʻaia naʻe hingoa ko Pelitisasa, ʻo fakatatau mo e hingoa ʻo hoku ʻotua, pea ko ia ia ʻoku ʻi ai ʻae laumālie ʻoe ngaahi ʻotua māʻoniʻoni: pea ne u fakahā ʻi hono ʻao ʻae misi, ʻo pehē,
9 Oh Beltsasar, maestro de los magos, porque estoy seguro de que el espíritu de los dioses santos están en ti, y no se te oculta ningún misterio; Este es el sueño que vi: aclárame su significado.
‌ʻE Pelitisasa, ko e ʻeiki ʻoe kau fai meʻa mana, ʻoku ou ʻilo ʻoku ʻiate koe ʻae laumālie ʻoe ngaahi ʻotua māʻoniʻoni, pea ʻoku ʻikai ha meʻa fufū ʻoku faingataʻa kiate koe, ko ia ke ke tala mai ʻae ngaahi meʻa hā mai ʻi heʻeku misi, ʻaia kuo u mamata ai, mo hono ʻuhinga.
10 Estando en mi cama vi una visión: había un árbol en medio de la tierra, y estaba muy alto.
“Naʻe pehē ʻae ngaahi meʻa hā mai ki hoku ʻulu ʻi hoku mohenga; ne u mamata mo vakai ko e ʻakau naʻe tuʻu ʻi he lotolotonga ʻo māmani, pea ko hono māʻolunga naʻe lahi ʻaupito.
11 Y el árbol se hizo alto y fuerte, extendiéndose hasta el cielo, y para ser visto desde los confines de la tierra.
Naʻe tupu ʻae ʻakau pea naʻe mālohi, pea ko hono māʻolunga naʻe ʻalu hake ki he langi, pea naʻe hā atu ia ki he ngaahi ngataʻanga ʻo māmani:
12 Sus hojas eran hermosas y tenía mucho fruto, y en él había comida suficiente para todos; las bestias del campo tenían sombra debajo, y las aves del cielo descansaban en sus ramas, y daba de comer a todos. cosas vivas.
Naʻe matamatalelei hono lau, pea naʻe lahi hono fua, pea naʻe ʻi ai ʻae meʻakai ki he ngaahi meʻa kotoa pē: naʻe fakamalumalu ʻi lalo ʻae fanga manu ʻoe ngoue, pea naʻe nofo ʻae fanga manupuna ʻoe ʻatā ʻi hono ngaahi vaʻa, pea naʻe fafanga ʻae kakai kotoa pē mei ai.
13 En las visiones de mi mente, que vi estando en mi cama, vi a un vigilante, un santo, que descendía del cielo,
“Pea ne u mamata ʻi he meʻa hā mai ki hoku ʻulu ʻi hoku mohenga, pea vakai, naʻe ʻalu hifo mei he langi, ʻae taha leʻo, mo e tokotaha māʻoniʻoni:
14 Clamando a gran voz; y esto es lo que dijo: Que se corte el árbol y que se rompan sus ramas; que se quiten las hojas y que la fruta se envíe en todas direcciones; que las bestias se alejen de debajo de ella y los pájaros de sus ramas.
Pea naʻe kalanga leʻo lahi ia, mo ne pehē, ‘Tā hifo ʻae ʻakau, pea tutuʻu hono ngaahi vaʻa, lulu ke ngangana hono lau, mo liʻaki hono fua, tuku ke hao ʻae fanga manu mei lalo, mo e fanga manupuna mei hono ngaahi vaʻa.
15 Pero mantenga su tronco y sus raíces aún en la tierra, incluso con una cadena de hierro y bronce; déjelo comer la hierba joven del campo, y que se moje con el rocío del cielo, y que su posesión esté con las bestias.
Kae tuku ai pe hono tangutungutu ʻi he kelekele mo hono meʻa tākai ukamea mo e palasa, ʻi he mohuku laumaʻuiʻui ʻoe ngoue; pea tuku ia ke viviku ʻi he hahau ʻoe langi, “‘Pea tuku ke ne ʻinasi fakataha mo e fanga manu, ʻi he mohuku ʻoe kelekele.
16 Sea cambiado su corazón de un hombre, y se le dé el corazón de una bestia; y que pasen siete años por él.
Ke liliu hono loto fakatangata, pea tuku kiate ia ʻae loto ʻoe manu, pea tuku ke ʻosi ha kuonga ʻe fitu mo ʻene pehē.
17 Esta orden es fijada por los vigilantes santos, y la decisión es por la palabra de los santos; para que los vivos tengan la certeza de que el Altísimo gobierna el reino de los hombres y se lo da a cualquier hombre en su placer, levantando sobre él al más bajo de los hombres.
‌ʻOku fai ʻae meʻa ni ʻi he fono ʻae kau leʻo, pea mo e ʻeke ʻi he fekau ʻae kau māʻoniʻoni: koeʻuhi ke ʻilo ʻe he kakai moʻui ʻoku pule ʻaia ʻoku Māʻolunga taha pe ʻi he puleʻanga ʻoe tangata, pea ʻoku faʻiteliha ia ki ha taha ʻe tuku ki ai, pea ʻoku ne hakeakiʻi ki ai ʻae kakai ʻoku māʻulalo taha pe.’
18 Este es sueño que vi, el rey Nabucodonosor; y tú, oh Beltsasar, aclara el significado de esto, porque todos los sabios de mi reino no pueden aclararme el significado; pero tu puedes, porque el espíritu de los dioses santos está en ti.
“Ko au Nepukanesa naʻaku mamata ki he misi ni. Pea ko koe ʻe Pelitisasa ke ke fakahā mai kiate au hono ʻuhinga, he koeʻuhi ʻoku ʻikai mafai ʻe he kau tangata poto kotoa pē ʻi hoku puleʻanga ke fakahā kiate au hono ʻuhinga: ka ko koe ʻoku ke mafai; he ʻoku ʻiate koe ʻae laumālie ʻoe ngaahi ʻotua māʻoniʻoni.”
19 Entonces Daniel, cuyo nombre era Beltsasar, estuvo estupefacto, sus pensamientos lo turbaron. El rey respondió y dijo: Beltsasar, no te preocupes por el sueño ni por el significado del mismo. Beltsasar, respondiendo, dijo: Mi señor, que el sueño sea sobre tus enemigos y su significado sobre aquellos que están en tu contra.
Pea naʻe toki ofo ʻa Taniela, ʻaia naʻe hingoa ko Pelitisasa ʻi he feituʻulaʻā ʻe taha, pea puputuʻu ʻene fakakaukau. Pea lea ʻae tuʻi, ʻo ne pehē kia Pelitisasa, “ʻOua naʻa ke mamahi ʻi he misi, pe ʻi hono ʻuhinga.” Pea naʻe tali ʻe Pelitisasa ʻo pehē, “ʻE hoku ʻeiki, ke ʻiate kinautolu ʻoku fehiʻa kiate koe ʻae misi, pea ko hono ʻuhinga ke ʻi ho ngaahi fili ia.
20 El árbol que viste, que se hizo alto y fuerte, extendiéndose hasta el cielo y visto desde los confines de la tierra;
Ko e ʻakau naʻa ke mamata ai, ʻaia naʻe tupu, pea naʻe mālohi, ʻaia naʻe aʻu hake ki he langi, ʻa hono māʻolunga, pea naʻe hā ki māmani fulipē;
21 Que tenía hojas hermosas y mucha fruta, y tenía comida para todos; debajo del cual vivían las bestias del campo, y en las ramas de las cuales las aves del cielo tenían sus lugares de descanso:
Pea naʻe matamatalelei hono lau, pea naʻe lahi hono fua, pea naʻe ʻi ai ʻae meʻakai ki he ngaahi meʻa kotoa pē, ʻaia naʻe nofo ʻae fanga manu ʻoe ngoue, ʻi hono lolo ʻakau, pea maʻu ʻe he fanga manupuna ʻoe ʻatā honau nofoʻanga ʻi hono ngaahi vaʻa:
22 Eres tú, oh Rey, quien te has vuelto grande y fuerte: porque tu poder aumenta y se extiende hasta el cielo, y tu gobierno hasta el fin de la tierra.
“Ko koe ia ʻe tuʻi kuo ke tupu, pea kuo ke hoko ʻo mālohi: he kuo ke tupu ʻo māʻolunga, ʻo aʻu hake ki he langi, pea mo hoʻo pule ki he ngataʻanga ʻo māmani.
23 Y en cuanto a la visión que el rey vio de un vigilante, un santo, que descendía del cielo, diciendo: Que el árbol sea cortado y entregado a la destrucción;
Pea ko e meʻa ʻi he mamata ʻae tuʻi ki he leʻo mo e tokotaha māʻoniʻoni naʻe ʻalu hifo mei he langi, ʻo ne pehē, ‘Tā hifo ʻae ʻakau, pea maumauʻi ia: kae tuku hono tefito mo hono ngaahi aka ʻi he kelekele, mo hono meʻa tākai ukamea mo e palasa, ʻi he mohuku lau maʻuiʻui ʻoe ngoue, pea tuku ke viviku ia ʻi he hahau ʻoe langi, pea ke ne ʻinasi fakataha mo e fanga manu ʻoe ngoue, kaeʻoua ke ʻosi ha kuonga ʻe fitu mo ʻene pehē;’
24 Está es la interpretación de esto, oh Rey, y es la decisión del Altísimo lo que ha venido sobre mi señor el rey:
“Ko eni hono ʻuhinga, ʻe tuʻi, pea ko eni ʻae tuʻutuʻuni ʻae Fungani Māʻolunga, kuo fai ki hoku ʻeiki ko e tuʻi:
25 Para que te envíen de entre los hombres, para que estés con las bestias del campo; te darán hierba para tu comida como los bueyes, y serás empapado con el rocío del cielo, y pasarán siete años por ti, hasta que declares que el Altísimo es el gobernante en el reino de los hombres, y lo da a cualquier hombre a su gusto.
Te nau kapusi koe mei he kakai, pea te ke nofo mo e fanga manu ʻoe ngoue, pea te nau puleʻi koe ke kai mohuku ʻo hangē ko e fanga pulu, pea te nau fakaviviku koe ʻaki ʻae hahau ʻoe langi, pea te ke pehē ʻi he kuonga ʻe fitu, kaeʻoua ke ke ʻilo ʻoku pule ʻae Fungani Māʻolunga ʻi he puleʻanga ʻoe tangata, pea ʻoku ne foaki ia kiate ia ʻoku ne faʻiteliha ki ai.
26 Y sobre la orden de dejar el tronco con raíces del árbol, tu reino estará a firme para ti después de que sepas que los cielos están gobernando.
Pea ko e meʻa ʻi he fekau ke tuku ʻae tefitoʻi ʻakau, mo hono aka, ʻe maʻu pe ho puleʻanga kiate koe, ʻoka ke ka ʻilo ʻoku fai ʻae pule mei he langi.
27 Por esta causa, oh Rey, deja que mi sugerencia sean correctas para ti, y que tus pecados sean cubiertos por la justicia y tu maldad por la misericordia hacia los pobres, para que el tiempo de tu prosperidad sea más largo.
Ko ia, ʻe tuʻi, tuku tokoni kiate koe, pea motuhi hoʻo ngaahi angahala, ka ke māʻoniʻoni, pea mo hoʻo ngaahi hia, ka ke fai ʻofa ki he masiva, heiʻilo ʻe tolotolonga ai ʻa hoʻo melino.”
28 Todo esto vino sobre él rey Nabucodonosor.
Naʻe hoko ʻae ngaahi meʻa ni kotoa pē ki he tuʻi, ko Nepukanesa.
29 Al cabo de doce meses, caminaba sobre el techo de su gran casa en Babilonia.
Hili ʻae māhina ʻe hongofulu ma ua, naʻe ʻeveʻeva ia ʻi he fale tupuʻa ʻoe tuʻi ʻo Papilone.
30 El rey respondió y dijo: ¿No es esta la gran Babilonia que hice para casa del reino, por la fuerza de mi poder y por la gloria de mi dignidad?
Pea lea ʻae tuʻi ʻo pehē, “ʻIkai ko Papilone eni, ko e fale ʻoe puleʻanga ʻaia kuo u langa ʻi hoku mālohi, pea koeʻuhi ke ongoongo hoku nāunau?”
31 Mientras la palabra aún estaba en la boca del rey, una voz bajó del cielo, diciendo: Oh Rey Nabucodonosor, a ti se dice: El reino se ha ido de ti:
Lolotonga naʻe kei ʻi he fofonga ʻoe tuʻi ʻae lea, naʻe ongo mai mei he langi ʻae leʻo naʻe pehē, “ʻE tuʻi ko Nepukanesa, kuo fai ʻae lea kiate koe; kuo homo meiate koe ʻae puleʻanga.
32 Y te enviarán de entre los hombres, para que estés con las bestias del campo; te darán hierba para tu comida como los bueyes, y pasarán siete años por ti hasta que reconozcas de que el Altísimo gobierna el reino de los hombres y se lo da a cualquier hombre a su gusto.
Pea te nau kapusi koe mei he kakai; pea te ke nofo mo e fanga manu ʻoe ngoue, pea te nau puleʻi koe ke kai mohuku ʻo hangē ko e fanga pulu, pea ʻe ʻosi ʻae kuonga ʻe fitu mo hoʻo pehē, kaeʻoua ke ke ʻilo ʻoku pule ʻae Fungani Māʻolunga ʻi he puleʻanga ʻoe tangata, pea ʻoku ne foaki ia kiate ia ʻoku ne faʻiteliha ki ai.”
33 Esa misma hora se puso en vigencia la orden sobre Nabucodonosor; y fue enviado de entre los hombres, y tenía hierba para comer como los bueyes, y su cuerpo estaba mojado con el rocío del cielo, hasta que su cabello se volvió como las plumas de las águilas y sus uñas sean como las de los pájaros.
‌ʻI he feituʻulaʻā pe ko ia naʻe fakamoʻoni ʻae meʻa ni kia Nepukanesa: pea naʻe kapusi ia mei he kakai, pea naʻa ne kai ʻae mohuku ʻo hangē ko e fanga pulu, pea naʻe viviku hono sino ʻi he hahau ʻoe langi, pea naʻe tupu hono fulufulu ʻo hangē ko e fulufuluʻi ʻikale, pea mo hono ngeʻesi nima ʻo hangē ko e pesipesi ʻoe fanga manupuna.
34 Y al final de los días, Nabucodonosor, alzando los ojos al cielo, recuperé mi razón y, bendiciendo al Altísimo, alabé y glorifiqué al que vive para siempre, cuyo gobierno es un señorío eterno; cuyo reino continúa de generación en generación.
Pea hili ʻae ngaahi ʻaho ko ia, ko au Nepukanesa, ne u hiki hake hoku mata ki he langi, pea naʻe toe hoko mai kiate au hoku loto, pea ne u fakafetaʻi ki he Fungani Māʻolunga, pea naʻaku fakamālō mo fakaʻapaʻapa kiate ia ʻoku moʻui taʻengata, ʻAia ʻoku pule ko e pule taʻengata, pea ko hono puleʻanga ʻoku mei he toʻutangata ki he toʻutangata.
35 Y todos los pueblos de la tierra son contados como nada; actúa de acuerdo a su voluntad con el ejército del cielo y entre los pueblos de la tierra; no hay nadie que pueda retener su mano ni decirle: ¿Qué haces?
Pea ʻoku ne lau ʻae kakai fulipē ʻo māmani ko e meʻa noa pe: pea ʻoku ne fai ʻo fakatatau mo hono finangalo ʻi he kau tau ʻoe langi, pea ki he kakai ʻo māmani: pea ʻoku ʻikai ha tokotaha ʻe taʻofi hono nima, pe pehē kiate ia, ‘Ko e hā ʻoku ke fai?’
36 Al mismo tiempo, mi razón volvió a mí; y para la gloria de mi reino, mi honor y mi gran nombre volvieron a mí; y mis sabios y mis señores se volvieron hacia mí otra vez; y fui restituido en mi reino y tenía más poder que antes.
Pea feʻunga mo ia naʻe toe hoko mai ʻae poto kiate au; pea koeʻuhi ke ongoongolelei ai ʻa hoku puleʻanga, naʻe toe hoko mai ʻa hoku nāunau mo e lelei kiate au; pea naʻe kumi mai kiate au ʻeku ngaahi houʻeiki mo ʻeku kau fakamaau, pea naʻe toe fokotuʻu au ʻi hoku puleʻanga, pea naʻe tupulekina hoku ongoongolelei.
37 Ahora yo, Nabucodonosor, doy adoración, alabanza y honor al Rey del cielo; porque todas sus obras son verdaderas y sus caminos son correctos: y los que se enorgullecen él los puede humillar.
“Pea ko au Nepukanesa, ʻoku ou fakafetaʻi mo fakamālō mo fakaʻapaʻapa, ki he tuʻi ʻoe langi, ʻaia ʻoku moʻoni ʻene ngaahi ngāue kotoa pē, pea ko ʻene ʻulungāanga ko e fakamaau: pea ʻoku ne mafai ke fakavaivaiʻi ʻakinautolu ʻoku ʻalu fielahi.”

< Daniel 4 >