Hechos 7
1 Entonces el sumo sacerdote dijo: ¿Son ciertas estas cosas?
ହେବେ ମୁଡ଼୍ ମାପ୍ରୁହେବାକିନାକାନ୍ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଇଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ଦାବା ହାତ୍ପା କି?”
2 Y él dijo: Mis hermanos y padres, escúchenme. El Dios de la gloria vino a nuestro padre Abraham, cuando estaba en Mesopotamia, antes de vivir en Harán,
ସ୍ତିପାନ୍ ଇଚାନ୍, “ଏ ଟଣ୍ଡାର୍ ଆରି ଆବାର୍, ୱେନାଟ୍ । ମା ଆବା ଅବ୍ରାହାମ୍ ହାରଣ୍ ଗାଡ଼୍ଦ ବାହା କିନି ଆଗେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱାନ୍ ମେସପଟାମିଆତ ଦେସ୍ତ ମାଚାନ୍, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ହେୱାନ୍ ଜାଜ୍ମାଲ୍ନି ଇସ୍ୱର୍ ହେୱାନିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆଜ଼ି ଇଚାନ୍,
3 Y le dijo: Sal de tu tierra, y fuera de tu familia, y ven a la tierra a la que yo te mostraré.
ଏନ୍ ପାର୍ତାନା ଜାର୍ ଦେସ୍ତାଂ ଆରି ଜାର୍ ୱାସ୍କିନିକାରିଂ ବିତ୍ରେ ହସି ୱା, ଆରେ ଆପେଂ ନିଂ ଇମ୍ଣି ଦେସ୍ ଚଚ୍ଚାନାପ୍, ହେ ଦେସ୍ତ ହାଲା ।”
4 Luego salió de la tierra de los caldeos y fue a Harán. y desde allí, cuando su padre murió, fue guiado por Dios a esta tierra, donde ahora viven ustedes:
ହେବେ କଲ୍ଦିୟର୍ ଦେସ୍ତାଂ ହସି ହେୱାନ୍ ହାରଣ୍ତ ବାହା କିତାନ୍, ଆରେ ତା ଆବାତି ହାତି ପାଚେ, ହେବେତାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ ନଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ଦେସ୍ତ ବାହା କିତାଦେର୍ନା, ଇ ଦେସ୍ତିଂ ଇସ୍ୱର୍ ହେୱାନିଂ ତାସି ୱାତାନ୍,
5 Y Dios no le dio ninguna herencia en ella, ni siquiera lo suficiente para poner su pie en ella, pero él le dio una promesa, que está tierra se la daría a él y a sus hijos después de él, aunque no tenía hijos en ese momento.
ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାନିଂ ହେବେ ଇମ୍ଣାକା ପା ଆଦିକାର୍ ହିୱାତାନ୍, କି, ର ପାନା ଇଡ୍ଦେଂ ଅଲପ୍ ବୁମି ହିୱାତାନ୍, ଆରେ ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ଅବ୍ରାହାମ୍ତି ହିମ୍ଣାଂ ହିଲ୍ୱିତିସ୍ ପା ହେୱାନ୍ ହେୱାନିଂ ଆରି ହେୱାନ୍ତି ୱାନିବାର୍ହୁନି ଲାତ୍ରାତିଂ ହେଦାଂ ଆଦିକାର୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ ହିନାଂ ଇଞ୍ଜି ପାର୍ମାଣ୍ କିତାନ୍ ।
6 Y dijo Dios que su simiente viviría en tierra extraña, y que los convertirían en esclavos, y serían maltratados por cuatrocientos años.
ଇସ୍ୱର୍ ଇ ଲାକେ ଇଚାନ୍, “ହେୱାନ୍ତି ଲାତ୍ରା ବିଦେସ୍ତ ବାହା କିତାର୍ ଆରି ହେ ବାହାତ ଲକୁ ହେୱାରିଂ ଚାଲିସ୍ ବାର୍ହୁ ପାତେକ୍ ଆଡ଼୍ୟାତ ଇଡ଼୍ଜି ହେୱାର୍ କାଜିଂ ଉତ୍ପାତ୍ କିତାର୍ ।
7 Y yo seré el juez, dijo Dios, de la nación que los hizo esclavos; y después de eso, saldrán y me adorarán en este lugar.
ଆରେ, ଇସ୍ୱର୍ ଇଚାନ୍, ହେୱାର୍ ଇମ୍ଣି ଜାତିତ ହେବା କିନାକାନ୍ ଆନାନ୍, ଆନ୍ ତାତି ବିଚାର୍ କିନାଂ; ତା ପାଚେ ହେୱାର୍ ହେ ଦେସ୍ତାଂ ହସି ୱାଜ଼ି ଇ ବାହାତ ମା ପାର୍ତାନା କିତାର୍ ।”
8 Y él hizo con Abraham un pacto y ordeno la practica de la circuncisión. Y así Abraham tuvo un hijo, Isaac, y le dio la circuncisión en el octavo día; e Isaac tuvo un hijo, Jacob, y Jacob fue el padre de las doce tribus de Israel.
ଆରେ, ହେୱାନ୍ ହେୱାରିଂ ସୁନ୍ନତ୍ ନିୟମ୍ ହିତାନ୍, ଆରେ ତାହୁଦାଂ ଅବ୍ରାହାମ୍ ଇସ୍ହାକ୍ତିଂ ଜଲମ୍ ହିଜ଼ି ଆଟ୍ ଦିନ୍ତାଂ ହେୱାନିଂ ସୁନ୍ନତ୍ କିତାନ୍; ଇସାହାକ୍ ଜାକୁବ୍ଙ୍ଗ୍, ଆରେ ଜାକୁବ୍ତି ବାର ଆବାଲାତ୍ରାରିଂ ଜଲମ୍ ହିଜ଼ି ହେ ଲାକେ ସୁନ୍ନତ୍ କିତାନ୍ ।
9 Estos hijos de jacob, que fueron nuestros antepasados, llenos de envidia contra José, lo vendieron a Egipto como esclavo; pero Dios estaba con él,
“ଜାକୁବତି ହିମ୍ଣାଂ ହେୱାର୍ ଟଣ୍ଡାର୍ ଜସେପ୍ତିଂ ଡାରା ଆଜ଼ି ମିସର୍ତ ଅନି କାଜିଂ ହେୱାନିଂ ପ୍ରତାର୍, ମତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ହେୱାନ୍ ହୁଦାଂ ମାଚାନ୍,
10 Y lo libró de todas sus angustias, y le dio sabiduría y le hizo ganarse el favor de Faraón, rey de Egipto, que lo hizo gobernador de Egipto y de toda su casa.
ଆରେ, ହେୱାନ୍ତି ସବୁ ଦୁକ୍ତାଂ ହେୱାନିଂ ଉଦାର୍ କିଜ଼ି ମିସର୍ନି ରାଜା ପାର ମୁମ୍ଦ ହେୱାନିଂ ଦୟା ଆରି ଗିୟାନ୍ ହିତାନ୍; ହେବେ ପାର ହେୱାନିଂ ମିସର ଆରି ଜାର୍ତି ୱିଜ଼ୁ ଇଲ୍କୁନି ସାସନ୍କାର୍ୟା ବାବ୍ରେ ବାଚି କିତାନ୍ ।
11 Hubo una hambruna en todo Egipto y en Canaán, y hubo gran miseria; y nuestros antepasados no pudieron conseguir alimento.
ପାଚେ ସବୁ ମିସର୍ ଆରି କିଣାନ୍ତ କାତାର୍ ଆର୍ତାତ୍, ଆରେ ବେସି ଦୁକ୍ ଗିଟାତାତ୍, ଆରେ ମା ଆଗେନି ବୁଡ଼ାଲୁର୍ କାଦି ପାୟା ଆୱାତାର୍ ।
12 Pero Jacob, oyendo que había trigo en Egipto, envió a nuestros padres por primera vez.
ମାତର୍ ମିସର୍ତ କାଦି ମାନାତ୍ ଇଞ୍ଜି ୱେନ୍ଞ୍ଜି, ଜାକୁବ୍ ତା ମେହିରିଂ ପର୍ତୁମ୍ ପକ୍ତାନ୍ ।
13 Y la segunda vez que sus hermanos tuvieron una reunión con José y se dio a conocer a sus hermanos, y Faraón tuvo conocimiento de la familia de José.
ହେବେ ହେୱାର୍ ଆରେ, ରିହା ହାନି ୱାଡ଼ାଲିଂ ଜସେପ୍ ତା ଟଣ୍ଡାର୍ ଲାଗାଂ ଜାଣାଚିନା ଆତାନ୍, ଆରେ ପାର ଜସେପ୍ତି ପାର୍ତାନାନି ଜାଣାଚିନା ଆତାର୍ ।
14 Entonces José envió por Jacob su padre y toda su familia, setenta y cinco personas en total.
ତା ପାଚେ ଜସେପ୍ ତା ଲାତ୍ରାହି ଜାକୁବ୍ ଆରି ତିନିକଡ଼ି ପନ୍ଦର ଜାଣ୍ ୱାସ୍କି ପାର୍ତାନା ୱିଜ଼ାକାରିଂ କୁକିକିଦେଂ ମାନ୍ କିତାନ୍ ।
15 Y descendió Jacob a Egipto, y allí murió, y así como nuestros padres;
ହେବେ ଜାକୁବ୍ ଆରେ ମିସର୍ତ ହାଚି ପାଚେ, ହେୱାନ୍ ନିଜେ ଆରି ମା ଆବା ଲାତ୍ରାର୍ ହାତାର୍,
16 Y fueron llevados a Siquem, y puestos a descansar en el lugar que Abraham obtuvo por precio en plata de los hijos de Hamor en Siquem.
ଆରେ, ହେୱାର୍ ହାତି ମଡ଼୍ ସିକିମ୍ତ ଅୟାଜ଼ି, ଅବ୍ରାହାମ୍ ହେବେ ହମର ହିମ୍ଣାୱାକ୍ଡ଼ା ତାଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣି ଦୁଗେର୍ ରୁପା ମଲ୍ ହିଜ଼ି କଡ଼୍ଜି ମାଚାନ୍, ହେବେ ମୁଚ୍ୟାତାନ୍ ।”
17 Pero cuando llegó el momento de que se cumpliera la promes que Dios le había dado a Abraham, el pueblo crecía en Egipto,
“ମାତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ଅବ୍ରାହାମ୍ ଲାଗେ ଇମ୍ଣି ପାର୍ମାଣ୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ହେ ପାର୍ମାଣ୍ ପୁରା ଆନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ଲାଗେ ଆତିଲେ, ମା ଲକୁ ମିସର୍ ଦେସ୍ତ ବାଡାଜ଼ି ବେସି ଆଜ଼ି ନିଂତାର୍ ।
18 Hasta que otro rey subió al poder, que no conocía a José.
ୱିସ୍ତି ପାଚେ ମିସର୍ତ ଆରେ ରୱାନ୍ ରାଜା ଆତାନ୍, ହେୱାନ୍ ଜସେପ୍ତିଂ ପୁନ୍ୱାଦାଂ ମାଚାନ୍ ।
19 Él, teniendo malos designios contra nuestra nación, fue cruel con nuestros antepasados, y se vieron obligados abandonar y dejar morir sus niños pequeños con el fin de que no se propagasen.
ହେୱାନ୍ ମା ଜାତି କାଜିଂ ଚକ୍ଲିଆ ଚିନ୍ତା କିତାନ୍, ଆରେ, ମା ଆବା ଲାତ୍ରାର୍ ଇନେସ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ ହିମ୍ଣାଂ ଜିଜ଼ି ମାନ୍ୱି କାଜିଂ ବାର୍ତ ତୁହିନାନ୍ ।
20 En ese tiempo Moisés nació, y él era muy hermoso; y fue guardado por tres meses en la casa de su padre.
ହେ ସମୁତ ମସା ଜଲମ୍ ଆତାନ୍, ହେୱାନ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି କାଣ୍କୁକାଂ ବେସି ହଲ୍ଜି ମାଚାନ୍ ଆରି ତିନି ମାସ୍ ପାତେକ୍ ତା ଲାତ୍ରାହି ଇଞ୍ଜ ପହାକିୟା ଆଜ଼ି ମାଚାନ୍ ।
21 Cuando tuvieron que abandonarlo, la hija de Faraón lo tomó y lo tuvo como a su hijo.
ପାଚେ ହେୱାନ୍ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ବାର୍ତ ତୁହିୟା ଆତାନ୍, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ପାରତି ଗାଡ଼୍ହି ହେୱାନିଂ ନିକ୍ଚି ଅଜ଼ି ତା ହିମ୍ଣା ଲାକେ ପହା କିତାତ୍ ।
22 Y Moisés fue entrenado en toda la sabiduría de Egipto, y fue grande en sus palabras y obras.
ଆରେ, ମସା ମିସରିୟର୍ତି ସବୁ ବିଦ୍ୟାତ ସିକିତ୍ ଆଜ଼ି ବଚନ୍ ଆରି କାମାୟ୍ତ ଜାଣାଚିନା ଆତାନ୍ ।
23 Pero cuando tenía casi cuarenta años, le vino al corazón ir a ver a sus hermanos, los hijos de Israel.
ମସାତି ରିକଡ଼ି ବାର୍ହୁ ପୁରାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ତା ଟଣ୍ଡାର୍, ଇଚିସ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ହିମ୍ଣାକାଂ ହେବା କିନି କାଜିଂ ହେୱାନ୍ତି ମାନ୍ତ ଉବ୍ଜା ଆତାତ୍ ।
24 Y al ver a uno de ellos siendo atacado, fue en su ayuda y le dio un golpe mortal al egipcio:
ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ରକାନ୍ କାଜିଂ ରୱାନ୍ ମିସରିୟର୍ ଅନ୍ୟାୟ୍ କିଜ଼ି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ଜି, ମସା ତା ରାକ୍ୟାକିଦେଂ ମିସରିୟ ରୱାନ୍ କାଜିଂ ପାର୍ମାଣ୍ ଅଜ଼ି ହେୱାନିଂ ଅସ୍ତାର୍ ।”
25 y esperaba que sus hermanos vieran que Dios lo había enviado a ser su salvador; pero ellos no lo entendieron.
ହେୱାନ୍ତି କେଇ ହୁଦାଂ ଇସ୍ୱର୍ ଜେ ହେୱାନ୍ତି ଟଣ୍ଡାର୍ରିଂ ମୁକ୍ତି କିନାନା, ଇଦାଂ ହେୱାର୍ ବୁଜାନାର୍ ଇଞ୍ଜି ହେୱାନ୍ ବାବି କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ମତର୍ ହେୱାର୍ ବୁଜାୱାତାର୍ ।
26 Y el día después, vino a ellos, mientras peleaban, y los ponía en paz, diciendo: ustedes son hermanos; ¿Por qué se maltratan entre ustedes?
ଆର୍କାତ୍ ନାଜିଂ ହେୱାନ୍ ରିୟାର୍ ଇସ୍ରାଏଲିୟରିଂ ଗଣ୍ଡ୍ଗଲ୍ କିଜ଼ି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ତାନ୍ ଆରି ହେୱାର୍ ବିତ୍ରେ ସୁସ୍ତା ମେହାୟ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ସେସ୍ଟା କିତାନ୍ । ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍, “ୱେନାଟ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ରିୟାଦେର୍ତ ଇସ୍ରାଏଲିୟ ଟଣ୍ଡାର୍ । ଇନେକିଦେଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ଅନ୍ୟାୟ୍ କିନାଦେରା?”
27 Pero el hombre que estaba haciendo mal a su prójimo, empujo a Moisés, le dijo: ¿Quién te nombró gobernante y juez sobre nosotros?
ମାତର୍ ଇମ୍ଣି ପାଡ଼୍ହା ଇଞ୍ଜି କାଜିଂ ଅନ୍ୟାୟ୍ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍, ହେୱାନ୍ ମସାଙ୍ଗ୍ ତିଗ୍ଜି ଇଚାନ୍, “ଇନେର୍ ନିଂ ମା ଜପି ମୁଣିକା ଆରି ବିଚାର୍କାର୍ୟା ଲାକେ ବାହି ହିତ୍ତାନ୍?”
28 ¿Me matarás como lo hiciste con el egipcio ayer?
“ନିହିଂ ଇନେସ୍ ହେ ମିସରିୟର୍ତିଂ ଅସ୍ତି ମାଚାୟ୍, ହେ ଲାକେ ନାଙ୍ଗ୍ ଅସ୍ତେଦେଂ ମାନ୍ କିଦ୍ନାୟା?”
29 Y al decir estas palabras, Moisés huyó a la tierra de Madián, y vivió allí un tiempo, y tuvo dos hijos.
ଇ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ମସା ମିଦିୟନ୍ ଦେସ୍ତ ବାହା କିତାନ୍; ହେବେ ହେୱାନ୍ତି ରିଆର୍ ହିମ୍ଣାଂ ଜଲମ୍ ଆତାର୍ ।
30 Al cabo de cuarenta años, un ángel se le acercó en el desierto del Sinaí, en la llama de un árbol ardiente y espinoso.
ପାଚେ “ରିକଡ଼ି ବାର୍ହୁ ବାର୍ତି ଆତିଲେ, ସିନୟ୍ ମାଡ଼ିନି ବାଟାତ ରୱାନ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ଦୁତ୍ର୍ ବୁଟାତ ନାଣିଅଜଡ଼୍ତ ହେୱାନିଂ ଚଞ୍ଜ୍ୟାତାନ୍ ।
31 Y Moisés, al verlo, se maravilló, y cuando se acercó para tener una visión más cercana de él, la voz del Señor vino a él, diciendo:
ମସା ହେଦାଂ ହୁଡ଼୍ଜି କାବା ଆତାନ୍, ଆରେ ହାର୍ ଲାକେ ହୁଡ଼୍ଦେଂ କାଜିଂ ଲାଗେ ହାନି ୱେଡ଼ାଲିଂ ମାପ୍ରୁତି ଇ କାତା ୱେଚାନ୍ ।”
32 Yo soy el Dios de tus padres, el Dios de Abraham y de Isaac y de Jacob Y Moisés, temblando de miedo, evitó que sus ojos lo miraran.
“ଆନ୍ ମି ବୁଡାଆକର୍ତି ଇସ୍ୱର୍, ଅବ୍ରାହାମ୍, ଇସ୍ହାକ୍ ଆରି ଜାକୁବ୍ତି ଇସ୍ୱର୍ । ହେବେ ମସା ତ୍ରିଗ୍ଜି ହାର୍ ହୁଡ଼୍ଦେଂ ସାସ୍ କିୱାତାନ୍ ।”
33 Y el Señor dijo: Quítate los zapatos de tus pies, porque el lugar donde estás es santo.
ତା ପାଚେ ମାପ୍ରୁ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍, “ନି ପାନାତାଂ ପାଣ୍ଡାଇଙ୍ଗ୍ ଉନ୍ଦା, ଇନାକିଦେଂକି ଏନ୍ ଇମ୍ଣି ମେଦ୍ନିତ ନିଲ୍ତାୟ୍ନା, ହେଦାଂ ପୁଇପୁୟା ମେଦ୍ନି ।
34 En verdad, he visto el sufrimiento de mi pueblo en Egipto, y sus clamores han venido a mis oídos, y he descendido para librarlos; y ahora, ven, te enviaré a Egipto.
ମିସର୍ତ ମା ଇମ୍ଣି ଲକୁ ମାନାର୍, ଆପ୍ ହେୱାର୍ତି ଦୁକ୍ ହୁଡ଼୍ତାପ୍ନ୍ନା ଆରି ହେୱାର୍ତି ଆଡ଼ାକୁକା ୱେଚାପ୍ନ୍ନା, ଆରେ ହେୱାରିଂ ଉଦାର୍ କିନି କାଜିଂ ଜୁତ୍ତାପ୍ନ୍ନା; ଆରେ ନଂ ୱା, ଆନ୍ ନିଂ ମିସର୍ତ ପକ୍ତାନାଂ ।”
35 Este Moisés, a quien no quisieron, diciendo: ¿Quién te hizo gobernante y juez? Dios lo envió para ser gobernante y salvador, por mano del ángel que vio en el árbol de la zarza.
“ଇନେର୍ ନିଂ ମୁଡ଼୍ଦାକାନ୍ ଆରି ବିଚାର୍କାର୍ୟା ଲାକେ ବାଚି କିତ୍ତାନ୍ ଇଞ୍ଜି ଇଞ୍ଜି ଇ ଇମ୍ଣି ମସାଙ୍ଗ୍ ହେୱାର୍ ମାନିକିୱାଦାଂ ମାଚାର୍, ହେୱାନିଂ ଇସ୍ୱର୍ ବୁଟାତ ଚଞ୍ଜ୍ୟା ଆଜ଼ି ଦୁତ୍ତି ଉପ୍କାର୍ତାଂ ସାସନ୍ ଆରି ଉଦାର୍କାର୍ୟା କିଜ଼ି ପକ୍ତାନ୍ ।
36 Este los sacó, habiendo hecho maravillas y señales en Egipto, en el Mar Rojo y en el desierto, por cuarenta años.
ଇ ମୁଣିକା ମିସର୍ ଦେସ୍, ନେତେର୍ ହାମ୍ଦୁର୍ ଆରି ରିକଡ଼ି ବାର୍ହୁ ପାତେକ୍ ବାଟାତ ବାର୍ବିନି କାବାନି କାମାୟ୍ ଆରି ଚିନ୍କୁ ସାଦନ୍ କିଜ଼ି ହେୱାରିଂ ହପ୍ଚି ତାହିୱାତାନ୍ ।
37 Este es el mismo Moisés, que dijo a los hijos de Israel: Dios te dará un profeta de entre tus hermanos, como yo;
ମସା ନିଜେ ଇସ୍ରାଏଲ୍ନି ମାନାୟାରିଂ ଇଞ୍ଜି ମାଚାନ୍, ଇସ୍ୱର୍ ନାଂ ଇନେସ୍ ପକ୍ତାତାନ୍ ହେ ଲାକେ ମି ଲାଗାଂ ରୱାନ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ ପକ୍ତାନାନ୍, ହେୱାନ୍ ମି ଜାର୍ ଟଣ୍ଡାର୍ ବିତ୍ରେ ରୱାନ୍ ଆନାନ୍ ।”
38 Este es el hombre que estaba en la asamblea en el desierto, con el ángel que le hablaba en el Sinaí, y con nuestros padres; y a él se le dieron las palabras vivas de Dios, para que él las pasara a nosotros.
ଇ ମୁଣିକା ମଣ୍ଡ୍ଲି ବିତ୍ରେ ମାନ୍ଞ୍ଜି ସିନୟ୍ ମାଡ଼ିତ ହେୱାନ୍ ହୁକେ କାତା ଇଞ୍ଜିମାଚି ଦୁତ୍ତି ଆରି ମା ଆକର୍ ବିତ୍ରେ ମାଦ୍ଣାକାନ୍ ମାଚାନ୍; ହେୱାନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ଦାନ୍ କିଦ୍ଦେଂ କାଜିଂ ଜିଜ଼ି ମାନାକା ବଚନ୍ ପାୟାତାନ୍ ।
39 Pero nuestros padres no obedecieron; pero lo rechazaron, volviendo su corazón a Egipto,
“ମାଦାଂ ଆବାର୍ଲାତ୍ରା ହେୱାର୍ ହେୱାନ୍ତି କାତା ମାନିକିୱାଦାଂ ହେୱାନିଂ ମାନ୍ କିୱାତାର୍, ଆରେ ଜାର୍ ଜାର୍ ମାନ୍ତ ମିସର୍ ଦେସ୍ତ ମାସ୍ଦି ହାଲ୍ଜି ହାରଣ୍ଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍,
40 y diciendo a Aarón: Haznos dioses para ir delante de nosotros; en cuanto a este Moisés, que nos sacó de la tierra de Egipto, no tenemos idea de que haya pasado él.
ହେଦାଂ ହେୱାର୍ ହାରଣ୍ଙ୍ଗ୍ ଇଚାର୍, ମା ଆଗେ ଆଗେ ହାନି କାଜିଂ ମା କାଜିଂ ପେନ୍କୁକାଂ ରଚା, ଇନାକିଦେଂକି ଇ ଇମ୍ଣି ମସା ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ମିସର୍ ଦେସ୍ତାଂ ହପ୍ଚି ତାଇୱାତ୍ତାନ୍, ତା କାଜିଂ ଇନାକା ଗିଟାତାତ୍ନ୍ନା, ହେଦାଂ ଆପେଂ ପୁନୁପ୍ ।”
41 E hicieron la imagen de un becerro en aquellos días, y le hicieron una ofrenda, y se regocijaron en la obra de sus manos.
ଆରେ, ହେ ସମୁତ ହେୱାର୍ ର ବାଚି ରଚ୍ଚାର୍ ଆରି ହେ ପୁତ୍ଡ଼ା ଇସାବ୍ରେ ପୁଜାକିଦେଙ୍ଗ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ କେଇ ରଚ୍ଚି ଆଡ଼୍ମାଡ଼୍ତିଂ ବଜି କିଜ଼ି ୱାରି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ।
42 Pero Dios se apartó de ellos y rindieron culto a las estrellas del cielo, como está escrito en el libro de los profetas: “Me hiciste ofrendas de ovejas y bueyes durante cuarenta años en el desierto, oh casa de Israel?
ମାତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ମାସ୍ଦି ହେୱାରିଂ ବାଦାଡ଼୍ତ ହୁକାକାଂ ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍ ପିସ୍ତି ହିତାର୍, ଇନେସ୍ ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ ପତିତ ଲେକା ମାନାତ୍, “ଏ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଲାତ୍ରା! ବାଟାତ ରିକଡ଼ି ବାର୍ହୁ ପାତେକ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ମା କାଜିଂ ପସୁ ପୁଜା ଆରି ଆକାତ୍ କିୱାଦାଂ ମାଚାଦେର୍ ।
43 Si, levantaste tienda a Moloc y la estrella del dios Refán, imágenes que tú hiciste para adorarlos; y te llevaré lejos, aún más lejos de Babilonia.
ଲାଗିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ ପାର୍ତାନା କିନି କାଜିଂ ଇମ୍ଣି ପୁତ୍ଡ଼ାଂ ରଚ୍ଚି ମାଚାର୍, ମଲକର୍ ତୁମ୍ ଆରି ରମ୍ପା ପେନ୍କୁନି ହୁକାତିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ ଅଜ଼ି ପୁଜା କିତାର୍ ।” ଲାଗିଂ ଆପ୍ ବାବିଲନ୍ତ, ଆନ୍ଟି ବାଗାଙ୍ଗ୍ ପକ୍ତାନାଙ୍ଗ୍ ।
44 Nuestros padres tenían la Tienda del testimonio en el desierto, como Dios le ordenó a Moisés que la hiciera según el diseño que había visto.
“ବାଟାତ ମା ଆଗେନି ଆବାର୍ଲାତ୍ରା ଲାହାଂ ଇସ୍ୱର୍ତି ମାନାକା ତାକେ ସାକି ତୁମ୍ ମାଚାତ୍ । ଇସ୍ୱର୍ ମସାଙ୍ଗ୍ ଇନେସ୍ ରଚ୍ଚି ୱେଚ୍ଚି ମାଚାନ୍ ଆରି ମସାଂ ଇମ୍ଣି ହାର୍ଦାକା ଚଚ୍ଚି ମାଚାନ୍, ଇଦାଂ ହେ ଲାକେ ରଚ୍ୟାଜ଼ି ମାଚାତ୍ ।
45 Nuestros padres recibieron esta tienda como herencia, y los que vinieron con Josué, la trajeron consigo cuando conquistaron la tierra de los otros pueblos, a los que Dios expulsó delante de nuestros padres, hasta el tiempo de David,
ଆରେ, ମା ଆକର୍ ହେଦାଂ ଗାଟାଜ଼ି, ଇସ୍ୱର୍ ହେୱାର୍ ମୁମ୍ଦାଂ ଇମ୍ଣି ଜାତିରିଂ ହପ୍ଚି ତୁହିତାର୍, ହେ ଜାତିରିଂ ଆଦିକାର୍ତ ହେୱାର୍ ଜିହସୁୟତି ଇଚି ହଣ୍ଜି ହେଦାଂ ଦାଉଦ୍ତି ୱେଡ଼ାଂ ପାତେକ୍ ଇଡ଼୍ତାନ୍ ।
46 el rey David agradó a Dios; y él tenía el deseo de hacer una tienda santa para el Dios de Jacob.
ହେୱାନ୍ ଇସ୍ୱର୍ କାଣ୍କୁତ ଦୟା ପାୟାଜ଼ି ଜାକୁବ୍ତି ଇସ୍ୱର୍ କାଜିଂ ର ଇଲ୍ ରଚ୍ନି କାଜିଂ ପାର୍ତାନା କିତାନ୍ ।
47 Pero Salomón era el constructor de su casa.
ମାତର୍ ସଲମନ୍ ହେୱାନ୍ତି କାଜିଂ ର ମନ୍ଦିର୍ ଇଲ୍ ରଚ୍ଚାନ୍ ।”
48 Pero aún así, el Altísimo no tiene su lugar de descanso en casas hechas con manos, como dice el profeta,
“ଆତିସ୍ପା ଇନେର୍ ସିଗ୍ଦାକାନ୍ ଇସ୍ୱର୍, ହେୱାନ୍ କେଇଦ ରଚ୍ଚି ଇଲ୍ ବାହା କିଉନ୍! ଇନେସ୍କି ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ ଲେକିକିତାନ୍ନା ।”
49 el cielo es la sede de mi poder, y la tierra es un lugar de descanso para mis pies: ¿qué tipo de casa me edificarán? dice el Señor, ¿o cuál es mi lugar de descanso?
ମାପ୍ରୁ ଇଚାନ୍ “ବାଦାଡ଼୍ତ ମା ଗାଦି, ପୁର୍ତି ମା ପାନା ତାରେନ୍, ମାପ୍ରୁ ଇଚାନ୍ନା, ଏପେଙ୍ଗ୍ ମା କାଜିଂ ଇନେସ୍ବାନି ଇଲ୍ ରଚ୍ନାଦେର୍? କି ମା ଜମ୍ନି ବାହା ଇମେତ୍?
50 ¿No hizo mi mano todas estas cosas?
ମା କେଇ ଇନାକା ଇ ୱିଜ଼ୁ ବିସ୍ରେ ଉବ୍ଜାଣ୍ କିୱାତାଂନା?”
51 Duros de cerviz e incircuncisos de corazón y de oídos!; están resistiendo el Espíritu Santo; como hicieron sus padres, ustedes también.
ସ୍ତିପାନ୍ ଆରେ ଇଚାନ୍ “ଏପେଙ୍ଗ୍ ଏଚେକ୍ ଅମାନ୍ୟା । ମି ମାନ୍ତ ଏଚେକ୍ ଅସୁନ୍ନତ୍ । ଇସ୍ୱର୍ତି ବଚନ୍ କାଜିଂ ଏପେଙ୍ଗ୍ ୱେନ୍ୱାକାଦେର୍ । ଏପେଙ୍ଗ୍ ସମାନ୍ ମି ଆଗେନି ଆବା ଲାତ୍ରା ଲାକେ; ଏପେଙ୍ଗ୍ ତାଇନାତ୍ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତିଂ ବିରଦ୍ କିନାଦେରା ।
52 ¿Cuál de los profetas no fue cruelmente atacado por sus padres? y mataron a quienes les dieron la noticia de la venida del Justo; a quien ahora han abandonado y han dado muerte;
ବେଣ୍ବାକ୍ଣାୟ୍କିନାକାର୍ ବିତ୍ରେ ଇନେରିଂ ମି ଆକର୍ କେତେୱାଦାଂ ମାଚାର୍? ଇନେର୍ ହେ ଦାର୍ମି ମୁଣିକା ୱାନି ବିସ୍ରେ ଆଗେତାଂ ୱେଚ୍ଚି ମାଚାର୍, ହେୱାରିଂ ହେୱାର୍ ଅସ୍ତାର୍; ନଙ୍ଗ୍ ଏପେଙ୍ଗ୍ ହେୱାନିଂ ସାତ୍ରୁ କେଇଦ ହେଲାୟ୍ କିଜ଼ି ଅସ୍ତାଦେର୍;
53 Ustedes, a quien la ley fue dada como fue ordenada por los ángeles, y no la ha obedecido.
ଏପେଙ୍ଗ୍ ଦୁତ୍ର୍ ହୁଦାଂ ଆଗେନି ବିଦିତାଂ ଗାଟାଜ଼ି ମାଚାଦେର୍, ମତର୍ ବିଦି ପାଲି କିୱାତାଦେର୍ ।”
54 Oyendo estas cosas, se enfurecieron en el corazón y rechinaban los dientes contra él.
ଗାଜା ସବାନି ମାନାୟାର୍ ୱିଜ଼ୁ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ହେୱାର୍ ମୁମ୍ରାତ୍ତାର୍, ଆରେ ହେୱାନ୍ କାଜିଂ ଟାଡାଙ୍ଗ୍ ରେତି କିଦେଙ୍ଗ୍ ଲାଗାତାର୍ ।
55 Esteban lleno del Espíritu Santo, y mirando al cielo, vio la gloria de Dios y de Jesús a la diestra de Dios.
ମାତର୍ ହେୱାନ୍ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍ତ ବାର୍ତି ଆଜ଼ି ବାଦାଡ଼୍ତ ର କାଣ୍ଗାତ ହୁଡ଼୍ତାନ୍, ଆରି ଇସ୍ୱର୍ତିଂ ଜାଜ୍ମାଲ୍ ଆରି ଜିସୁଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ବୁଜ୍ଣି ପାଡ଼୍କା ନିଲ୍ଚି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ଜି ଇଚାର୍,
56 Y él dijo: Ahora veo los cielos abiertos, y el Hijo del hombre a la diestra de Dios.
ହେୱାନ୍ ଇଚାନ୍ “ହୁଡ଼ାଟ୍, ଆନ୍ ବାଦାଡ଼୍ତ ଜେୟାତି ଆରି ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ିଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ବୁଜ୍ଣି ବାଗାଙ୍ଗ୍ ନିଲ୍ଚି ମାନାକା ହୁଡ଼୍ନାଙ୍ଗା ।”
57 Pero a grandes voces, y tapandose sus oídos, lo atacaron todos juntos,
ମତର୍ ହେୱାର୍ ଗାଜାକାଟ୍ତାଂ କିକିରାଡିଂ କିଜ଼ି ଜାର୍ ଜାର୍ କିତୁଲ୍ତିଂ ଗେସ୍ତାର୍, ଆରେ ପାଡ଼୍କାତାଙ୍ଗ୍ ଆଜ଼ି ହେୱାନ୍ତି ଜପି ମାଡିବହା ଆତାର୍,
58 Echándolo fuera de la ciudad le apedrearon; y los testigos pusieron sus ropas a los pies de un joven llamado Saulo.
ଆରେ, ହେୱାର୍ ହେୱାନିଂ ଗାଡ଼୍ଦାଂ ହପ୍ଚି କାଲ୍କୁ ଇଡ୍ଦେଂ ଲାଗାତାର୍; ଆରେ, ମିଚ୍ ସାକିର୍ ସାଉଲ୍ ଇନି ରୱାନ୍ ଦାଂଣେନ୍ତି ପାନା ଲାଗାୟ୍ ଜାର୍ ଜାର୍ ହେନ୍ଦ୍ରାଙ୍ଗ୍ ଇଡ୍ତାର୍ ।
59 Y Esteban, mientras era apedreado, oró a Dios, diciendo: Señor Jesús, toma mi espíritu.
ହେୱାଡ଼ାଂ ହେୱାର୍ ସ୍ତିପାନ୍ତିଂ କାଲ୍କୁ ଇଡ଼୍ଜି ମାଚାର୍, ହେୱାଡ଼ାଂ ହେୱାନ୍ ପାର୍ତାନା କିଜ଼ି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ ଜିସୁ, ନା ଜିବୁନ୍ତିଂ ଇଟା ।”
60 Y echándose de rodillas, dijo en alta voz: Señor, no los hagas responsables de este pecado. Y cuando dijo esto, durmió.
ଆରେ, ହେୱାନ୍ ମେଣ୍ଡାଙ୍ଗ୍ କୁନ୍ଦିକିଜ଼ି ଗାଜାକାଟ୍ତାଂ କୁକ୍ଚି ଇଚାନ୍, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଇ ପାପ୍ ଇୱାର୍ ବିରୁଦ୍ତ ଗାଣା କିମା ।” ହେୱାନ୍ ଇଦାଂ କାଣ୍କୁ ଜୁଚ୍ଚି ହାତାନ୍ ।
