Proverbios 8

1 ¿No clama la sabiduría, y da su voz la inteligencia?

آیا ندای حکمت را نمی‌شنوید و به آواز بصیرت گوش نمی‌دهید؟

2 En los altos cabezos, junto al camino, a las encrucijadas de las veredas se para;

حکمت دم دروازه‌های شهر و سر چهارراه‌ها و جلوی در هر خانه‌ای ایستاده، می‌گوید:

3 en el lugar de las puertas, a la entrada de la ciudad, a la entrada de las puertas da voces:

4 Oh hombres, a vosotros clamo; y mi voz es a los hijos de los hombres.

«ای مردم، شما را صدا می‌زنم.

5 Entended, simples, la astucia; y vosotros, locos, tomad entendimiento.

ای انسانهای جاهل و نادان به ندای من گوش دهید و زیرکی و فهم کسب کنید.

6 Oíd, porque hablaré cosas excelentes; y abriré mis labios para cosas rectas.

به من گوش دهید، زیرا سخنان من گرانبهاست. من حقیقت و راستی را بیان می‌کنم و از ناراستی نفرت دارم.

7 Porque mi paladar hablará verdad, y mis labios abominan la impiedad.

8 En justicia son todas las razones de mi boca; no hay en ellas cosa perversa ni torcida.

سخنان من بر حق است و کسی را گمراه نمی‌کند.

9 Todas ellas son rectas al que entiende; rectas a los que han hallado sabiduría.

سخنان من برای کسی که گوش شنوا داشته باشد واضح و روشن است.

10 Recibid mi castigo, y no plata; y ciencia más que el oro escogido.

تعلیمی که من می‌دهم از طلا و نقره گرانبهاتر است.

11 Porque mejor es la sabiduría que las piedras preciosas; y todas las cosas que se pueden desear, no son de comparar con ella.

ارزش من از یاقوت بیشتر است و هیچ چیز را نمی‌توان با من مقایسه کرد.

12 Yo, la sabiduría, moré con la prudencia; y yo invento la ciencia de los consejos.

«من حکمتم و از زیرکی و دانایی و بصیرت برخوردار می‌باشم.

13 El temor del SEÑOR es aborrecer el mal; la soberbia, la arrogancia, el mal camino, y la boca perversa, aborrezco.

اگر کسی خداترس باشد، از بدی نفرت خواهد داشت. من از غرور و تکبر، رفتار و گفتار نادرست متنفرم.

14 Conmigo está el consejo y el ser; yo soy la inteligencia; mía es la fortaleza.

«منم که هدایت می‌کنم و فهم و بصیرت می‌بخشم. به نیروی من پادشاهان سلطنت می‌کنند و قضات به عدل و انصاف قضاوت می‌نمایند.

15 Por mí reinan los reyes, y los príncipes determinan justicia.

16 Por mí dominan los príncipes, y todos los gobernadores juzgan la tierra.

تمام رهبران و بزرگان جهان به کمک من حکمرانی می‌کنند.

17 Yo amo a los que me aman; y los que me buscan me hallan.

«من کسانی را که مرا دوست دارند، دوست می‌دارم. آنانی که در جستجوی من باشند مرا خواهند یافت.

18 Las riquezas y la honra están conmigo; sólidas riquezas, y justicia.

ثروت و حرمت، اموال و موفقیت در اختیار من است.

19 Mejor es mi fruto que el oro, y que la piedra preciosa; y mi rédito mejor que la plata escogida.

بخشش‌های من از طلای ناب و نقرهٔ خالص بهتر است.

20 Por vereda de justicia guiaré, por en medio de veredas de juicio;

راههای من عدل و حق است.

21 para hacer heredar a mis amigos el ser, y que yo llene sus tesoros.

ثروت حقیقی از آن کسانی است که مرا دوست دارند، زیرا من خزانه‌های ایشان را پر می‌سازم.

22 El SEÑOR me poseyó en el principio de su camino, desde entonces, antes de sus obras.

«در ابتدا، قبل از آفرینش عالم هستی، خداوند مرا با خود داشت.

23 Eternalmente tuve el principado, desde el principio, antes de la tierra.

از ازل، پیش از به وجود آمدن جهان، من شکل گرفتم.

24 Antes de los abismos fui engendrada; antes que fuesen las fuentes de las muchas aguas.

قبل از پیدایش اقیانوسها و چشمه‌های پر آب،

25 Antes que los montes fuesen fundados, antes de los collados, era yo engendrada;

قبل از آنکه کوهها و تپه‌ها به وجود آیند،

26 no había aún hecho la tierra, ni las campiñas, ni el principio del polvo del mundo.

قبل از آنکه خدا زمین و صحراها و حتی خاک را بیافریند من به وجود آمدم.

27 Cuando componía los cielos, allí estaba yo; cuando señalaba por compás la sobrefaz del abismo;

«هنگامی که خدا آسمان را استوار ساخت و افق را بر سطح آبها کشید من آنجا بودم.

28 cuando afirmaba los cielos arriba, cuando afirmaba las fuentes del abismo;

وقتی ابرها را در آسمان گسترانید و چشمه‌ها را از اعماق جاری نمود،

29 cuando ponía al mar su estatuto, y a las aguas, que no pasasen su mandamiento; cuando señalaba los fundamentos de la tierra;

وقتی حدود دریاها را تعیین کرد تا آبها از آن تجاوز نکنند و وقتی اساس زمین را بنیاد نهاد،

30 con él estaba yo ordenándolo todo; y fui su delicia todos los días, teniendo solaz delante de él en todo tiempo.

من نزد او معمار بودم. موجب شادی همیشگی او بودم و در حضورش شادی می‌کردم.

31 Tengo solaz en la redondez de su tierra; y mis solaces son con los hijos de los hombres.

دنیا و انسانهایی که او آفریده بود مایهٔ خوشی من بودند.

32 Ahora, pues, hijos, oídme; y bienaventurados los que guardaren mis caminos.

«پس ای جوانان به من گوش دهید، زیرا همهٔ کسانی که از دستورهای من پیروی می‌کنند سعادتمندند.

33 Escuchad al castigo, y sed sabios; y no lo menospreciéis.

به نصیحت من گوش کنید؛ عاقل باشید و نصیحت مرا رد نکنید.

34 Bienaventurado el hombre que me oye, trasnochando a mis puertas cada día, guardando los umbrales de mis entradas.

خوشا به حال کسی که به من گوش دهد و هر روز جلوی در خانهٔ من انتظار مرا بکشد،

35 Porque el que me hallare, hallará la vida; y alcanzará la voluntad del SEÑOR.

زیرا هر که مرا بیابد حیات را یافته و خداوند را خشنود ساخته است؛

36 Mas el que peca contra mí, defrauda su alma; todos los que me aborrecen, aman la muerte.

اما کسی که مرا از دست بدهد به جانش لطمه می‌زند، آنانی که از من متنفر باشند مرگ را دوست دارند.»