Proverbios 6
1 Hijo mío, si salieres fiador por tu amigo, si prometiste al extraño,
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 enlazado eres con las palabras de tu boca, y preso con las razones de tu boca.
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate, porque has caído en la mano de tu prójimo; ve, humíllate, y esfuerza tu prójimo.
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 No des sueño a tus ojos, ni a tus párpados adormecimiento.
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 Escápate como la gacela de la mano del cazador, y como el ave de la mano del parancero.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Ve a la hormiga, oh perezoso, mira sus caminos, y sé sabio;
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 la cual no teniendo capitán, ni gobernador, ni señor,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 prepara en el verano su comida y en el tiempo de la siega allega su mantenimiento.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Perezoso, ¿hasta cuándo has de dormir? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Tomando un poco de sueño, cabeceando otro poco, y cruzado los brazos otro poco para volver a dormir;
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 así vendrá tu necesidad como caminante, y tu pobreza como hombre de escudo.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 El hombre perverso es varón inicuo, anda en perversidad de boca;
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 guiña con sus ojos, habla con sus pies, enseña con sus dedos;
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 perversidades hay en su corazón, anda pensando mal en todo tiempo; enciende rencillas.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Por tanto su calamidad vendrá de repente; súbitamente será quebrantado, y no habrá remedio.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Seis cosas aborrece el SEÑOR, y aun siete abomina su alma:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 Los ojos altivos, la lengua mentirosa, las manos derramadoras de sangre inocente,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 el corazón que maquina pensamientos inicuos, los pies presurosos para correr al mal,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 el testigo falso que habla mentiras, y el que enciende rencillas entre los hermanos.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre, y no dejes la ley de tu madre;
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 átala siempre en tu corazón, enlázala a tu cuello.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Te guiará cuando anduvieres; cuando durmieres te guardará; hablará contigo cuando despertares.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Porque el mandamiento es candela, y la enseñanza luz; y camino de vida las reprensiones del castigo;
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 para que te guarden de la mala mujer, de la blandura de la lengua de la extraña.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 No codicies su hermosura en tu corazón, ni ella te prenda con sus ojos;
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 porque a causa de la mujer ramera es reducido el hombre a un bocado de pan; y la mujer caza la preciosa alma del varón.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 ¿Tomará el hombre fuego en su seno, sin que sus vestidos se quemen?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 ¿Andará el hombre sobre las brasas, sin que sus pies se quemen?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Así el que entrare a la mujer de su prójimo; no será sin culpa cualquiera que la tocare.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 No tienen en poco al ladrón, aún cuando hurtare para saciar su alma teniendo hambre;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 tomado, paga siete veces; da toda la sustancia de su casa.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de corazón; corrompe su alma el que tal hace.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Plaga y vergüenza hallará; y su afrenta nunca será raída.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Porque el celo sañudo del varón no perdonará en el día de la venganza;
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 no tendrá respeto a ninguna redención; ni querrá perdonar, aunque multipliques el cohecho.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
