Proverbios 25

1 También estos son proverbios de Salomón, los cuales copiaron los varones de Ezequías, rey de Judá.

۱ اینها نیز از امثال سلیمان است که مردان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نقل نمودند.

2 Honra de Dios es encubrir la palabra; mas honra del rey es escudriñar la palabra.

۲ مخفی داشتن امر جلال خدا است، و تفحص نمودن امر جلال پادشاهان است.

3 Para la altura de los cielos, y para la profundidad de la tierra, y para el corazón de los reyes, no hay investigación.

۳ آسمان را در بلندیش و زمین را در عمقش، ودل پادشاهان را تفتیش نتوان نمود.

4 Quita las escorias de la plata, y saldrá vaso al fundidor.

۴ درد را از نقره دور کن، تا ظرفی برای زرگربیرون آید.

5 Aparta al impío de la presencia del rey, y su trono se afirmará en justicia.

۵ شریران را از حضور پادشاه دور کن، تاکرسی او در عدالت پایدار بماند.

6 No te alabes delante del rey, ni estés en el lugar de los grandes;

۶ در حضور پادشاه خویشتن را برمیفراز، و درجای بزرگان مایست،

7 porque mejor es que se te diga: Sube acá, que no que seas abajado delante del príncipe a quien han mirado tus ojos.

۷ زیرا بهتر است تو را گفته شود که اینجا بالابیا، از آنکه به حضور سروری که چشمانت او رادیده است تو را پایین برند.

8 No salgas a pleito presto, no sea que no sepas qué hacer al fin, después que tu prójimo te haya avergonzado.

۸ برای نزاع به تعجیل بیرون مرو، مبادا درآخرش چون همسایه ات تو را خجل سازد، ندانی که چه باید کرد.

9 Trata tu causa con tu compañero, y no descubras el secreto a otro;

۹ دعوی خود را با همسایه ات بکن، اما رازدیگری را فاش مساز،

10 para que no te deshonre el que lo oyere, y tu infamia no pueda repararse.

۱۰ مبادا هر‌که بشنود تو را ملامت کند، وبدنامی تو رفع نشود.

11 Manzana de oro con figuras de plata es la palabra dicha como conviene.

۱۱ سخنی که در محلش گفته شود، مثل سیبهای طلا در مرصعکاری نقره است.

12 Como zarcillo de oro y joyel de oro fino, es el que reprende al sabio que tiene oído dócil.

۱۲ مودب حکیم برای گوش شنوا، مثل حلقه طلا و زیور زر خالص است.

13 Como frío de nieve en tiempo de la siega, así es el mensajero fiel a los que lo envían; pues al alma de su señor da refrigerio.

۱۳ رسول امین برای فرستندگان خود، چون خنکی یخ در موسم حصاد می‌باشد، زیرا که جان آقایان خود را تازه می‌کند.

14 Como nubes y vientos sin lluvia, así es el hombre que se jacta en don de mentira.

۱۴ کسی‌که از بخششهای فریبنده خود فخرمی کند، مثل ابرها و باد بی‌باران است.

15 Con larga paciencia se aplaca el príncipe; y la lengua blanda quebranta los huesos.

۱۵ با تحمل داور را به رای خود توان آورد، وزبان ملایم، استخوان را می‌شکند.

16 ¿Hallaste la miel? Come lo que te basta; no sea que hastiado de ella, la vomites.

۱۶ اگر عسل یافتی بقدر کفایت بخور، مبادا ازآن پر شده، قی کنی.

17 Detén tu pie de la casa de tu prójimo, no sea que hastiado de ti te aborrezca.

۱۷ پای خود را از زیاد رفتن به خانه همسایه ات باز دار، مبادا از تو سیر شده، از تونفرت نماید.

18 Martillo y cuchillo y saeta aguda, es el hombre que habla contra su prójimo falso testimonio.

۱۸ کسی‌که درباره همسایه خود شهادت دروغ دهد، مثل تبرزین و شمشیر و تیر تیز است.

19 Diente quebrado y pie resbalador, es la confianza en el prevaricador en el tiempo de angustia.

۱۹ اعتماد بر خیانتکار در روز تنگی، مثل دندان کرم زده و پای مرتعش می‌باشد.

20 El que canta canciones al corazón afligido, es como el que quita la ropa en tiempo de frío, o el que sobre el jabón echa vinagre.

۲۰ سراییدن سرودها برای دلتنگ، مثل کندن جامه در وقت سرما و ریختن سرکه بر شوره است.

21 Si el que te aborrece tuviere hambre, dale de comer pan; y si tuviere sed, dale de beber agua;

۲۱ اگر دشمن تو گرسنه باشد او را نان بخوران، و اگر تشنه باشد او را آب بنوشان،

22 porque ascuas allegas sobre su cabeza, y el SEÑOR te lo pagará.

۲۲ زیرا اخگرها بر سرش خواهی انباشت، وخداوند تو را پاداش خواهد داد.

23 El viento del norte ahuyenta la lluvia, y el rostro airado la lengua detractora.

۲۳ چنانکه باد شمال باران می‌آورد، همچنان زبان غیبتگو چهره را خشمناک می‌سازد.

24 Mejor es estar en un rincón del terrado, que con la mujer rencillosa en casa espaciosa.

۲۴ ساکن بودن در گوشه پشت بام بهتر است ازبودن با زن جنگجو در خانه مشترک.

25 Como el agua fría al alma sedienta, así son las buenas nuevas de lejanas tierras.

۲۵ خبر خوش از ولایت دور، مثل آب سردبرای جان تشنه است.

26 Como fuente turbia y manantial corrompido, es el justo que se inclina delante del impío.

۲۶ مرد عادل که پیش شریر خم شود، مثل چشمه گل آلود و منبع فاسد است.

27 Comer mucha miel no es bueno; ni inquirir de su propia gloria es gloria.

۲۷ زیاد عسل خوردن خوب نیست، همچنان طلبیدن جلال خود جلال نیست.

28 Como ciudad derribada y sin muro, es el hombre cuyo espíritu no tiene rienda.

۲۸ کسی‌که بر روح خود تسلط ندارد، مثل شهر منهدم و بی‌حصار است.