Proverbios 20
1 El vino hace burlador, la cerveza alborotador; y cualquiera que en ellos yerra, no será sabio.
Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.
2 Como bramido de cachorro de león es el miedo del rey; el que lo hace enojar, peca contra su alma.
Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.
3 Honra es del hombre dejarse de contienda; mas todo loco se envolverá en ella.
Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.
4 El perezoso no ara a causa del invierno; pedirá, pues, en la siega, y no hallará.
Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.
5 Como aguas profundas es el consejo en el corazón del hombre; mas el hombre entendido lo alcanzará a sacar.
Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.
6 Muchos hombres publican cada uno su misericordia; mas varón de verdad, ¿quién lo hallará?
Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?
7 El justo que camina en su integridad, bienaventurados serán sus hijos después de él.
Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!
8 El rey que se sienta en el trono de juicio, con su mirar disipa todo mal.
Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.
9 ¿Quién podrá decir: Yo he limpiado mi corazón; limpio estoy de mi pecado?
Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?
10 Doble pesa y doble medida, abominación son al SEÑOR ambas cosas.
Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
11 Aun el niño es conocido por sus obras, si su obra fuere limpia y recta.
Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.
12 El oído que oye, y el ojo que ve; el SEÑOR hizo ambas cosas.
Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.
13 No ames el sueño, para que no te empobrezcas; abre tus ojos, y te saciarás de pan.
Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.
14 El que compra dice: Malo es, malo es; mas cuando se aparta, se alaba.
Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.
15 Hay oro y multitud de piedras preciosas; mas los labios sabios son vaso precioso.
Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!
16 Quítale su ropa al que salió por fiador del extraño; y tómale prenda al que fía la extraña.
Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
17 Sabroso es al hombre el pan de mentira; mas después su boca será llena de cascajo.
Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.
18 Los pensamientos con el consejo se ordenan; y con sabios consejos se hace la guerra.
Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.
19 El que descubre el secreto, en chismes anda; no te entremetas, pues, con el que lisonjea con sus labios.
Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.
20 El que maldice a su padre o a su madre, su candela será apagada en oscuridad tenebrosa.
Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!
21 La herencia adquirida de prisa al principio, su postrimería no será bendita.
Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.
22 No digas, yo me vengaré; espera al SEÑOR, y él te salvará.
Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.
23 Abominación son al SEÑOR las pesas dobles; y el peso falso no es bueno.
Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.
24 Del SEÑOR son los pasos del hombre; ¿cómo, pues, entenderá el hombre su camino?
Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?
25 Lazo es al hombre el devorar lo santo, y andar pesquisando después de los votos.
Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.
26 El rey sabio esparce los impíos; y sobre ellos hace rodar la rueda.
Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.
27 Candela del SEÑOR es el aliento del hombre que escudriña lo secreto del vientre.
Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.
28 Clemencia y verdad guardan al rey; y con misericordia sustenta su trono.
Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.
29 La gloria de los jóvenes es su fortaleza, y la hermosura de los viejos su vejez.
Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.
30 Las señales de las heridas pasadas son medicina para curar lo malo; y las vivas amonestaciones llegan a lo más secreto del vientre.
Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.
