Proverbios 10
1 (Las parábolas de Salomón.) El hijo sabio alegra al padre; y el hijo loco es tristeza a su madre.
Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
2 Los tesoros de maldad no serán de provecho; mas la justicia libra de la muerte.
Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
3 El SEÑOR no dejará hambrear el alma del justo; mas la iniquidad lanzará a los impíos.
PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
4 La mano negligente hace pobre; mas la mano de los diligentes enriquece.
Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
5 El que recoge en el verano es hijo entendido; el que duerme en el tiempo de la siega es hijo que avergüenza.
Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
6 Bendita es la cabeza del justo; mas la boca de los impíos cubre la iniquidad.
Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
7 La memoria del justo será bendita; mas el nombre de los impíos hederá.
Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
8 El sabio de corazón recibirá los mandamientos; mas el que habla locuras caerá.
[Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
9 El que camina en integridad, anda confiado; mas el que pervierte sus caminos, será quebrantado.
Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
10 El que guiña el ojo acarrea tristeza; y el que habla locuras caerá.
Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
11 Vena de vida es la boca del justo; mas la boca de los impíos cubre la iniquidad.
Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
12 El odio despierta las rencillas; mas la caridad cubre todas las maldades.
Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
13 En los labios del prudente se halla sabiduría; y es vara a las espaldas del falto de entendimiento.
Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
14 Los sabios guardan la sabiduría; mas la boca del loco es calamidad cercana.
Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
15 Las riquezas del rico son su ciudad fuerte; y el desmayo de los pobres es su pobreza.
Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
16 La obra del justo es para vida; mas el fruto del impío es para pecado.
Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
17 Camino a la vida es guardar el castigo; mas el que deja la reprensión, yerra.
Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
18 El que encubre el odio es de labios mentirosos; y el que echa mala fama es loco.
Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
19 En las muchas palabras no falta rebelión; mas el que refrena sus labios es prudente.
Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
20 Plata escogida es la lengua del justo; mas el entendimiento ( o corazón ) de los impíos es como nada.
Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
21 Los labios del justo apacientan a muchos; mas los locos con falta de entendimiento mueren.
Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
22 La bendición del SEÑOR es la que enriquece, y no añade tristeza con ella.
Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
23 Hacer abominación es como risa al loco; mas la sabiduría recrea al varón de entendimiento.
Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
24 Lo que el impío teme, eso le vendrá; mas Dios da a los justos lo que desean.
Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
25 Cuando pasare el torbellino, el malo no será; mas el justo, fundado para siempre.
Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
26 Como el vinagre a los dientes, y como el humo a los ojos, así es el perezoso a los que lo envían.
Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
27 El temor del SEÑOR aumentará los días; mas los años de los impíos serán acortados.
Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
28 La esperanza de los justos es alegría; mas la esperanza de los impíos perecerá.
Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
29 El camino del SEÑOR es fortaleza al perfecto; pero es espanto a los que obran maldad.
Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
30 El justo eternalmente no será removido; mas los impíos no habitarán la tierra.
Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
31 La boca del justo producirá sabiduría; mas la lengua perversa será cortada.
Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
32 Los labios del justo conocerán la voluntad de Dios; mas la boca de los impíos habla perversidades.
Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
