< Proverbios 1 >

1 Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
Dawid babarima Salomo, Israelhene, mmɛbusɛm nie:
2 Para conocer sabiduría y castigo; para entender las razones prudentes;
Ne botaeɛ ne sɛ ɛbɛkyerɛ nnipa nyansa ne ahohyɛsoɔ; ne sɛ ɛbɛboa ma wɔate nsɛm a emu dɔ ase;
3 para recibir el castigo de prudencia, justicia, juicio y equidad;
sɛ wɔbɛnya ahohyɛsoɔ na wɔabɔ ɔbra pa, a ɛbɛma wɔayɛ ade pa, deɛ ɛtene na ɛho nni asɛm;
4 para dar prudencia a los simples, y a los jóvenes inteligencia y consejo.
sɛ ɛbɛma deɛ nʼadwene mu nnɔ anya nyansa na mmabunu anya nimdeɛ ne adwene.
5 Si el sabio los oyere, aumentará la doctrina; y el entendido adquirirá consejo;
Anyansafoɔ ntie na wɔmfa nka deɛ wɔnim ho, na deɛ ɔwɔ nhunumu nya akwankyerɛ a
6 para entender parábola y declaración; palabras de sabios, y sus enigmas.
ɛbɛma woate mmɛ ne akasabɛbuo, anyansafoɔ nsɛnka ne aborɔme ase.
7 El principio del conocimiento es el temor del SEÑOR; los locos despreciaron la sabiduría y el castigo.
Awurade suro yɛ nimdeɛ ahyɛaseɛ, na nkwaseafoɔ bu nyansa ne ahohyɛsoɔ animtiaa.
8 Oye, hijo mío, el castigo de tu padre, y no deseches la ley de tu madre;
Me ba, tie wʼagya akwankyerɛ na mpo wo maame nkyerɛkyerɛ.
9 porque aumento de gracia serán a tu cabeza, y protección a tu cuello.
Ɛbɛyɛ wo tiri animuonyam abotire ne wo kɔn mu ntweaban.
10 Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, no consientas.
Me ba, sɛ nnebɔneyɛfoɔ daadaa wo a, mma wɔn ho ɛkwan.
11 Si dijeren: Ven con nosotros, espiemos a alguno para matarle, acechemos al inocente sin razón;
Sɛ wɔka sɛ, “Bra ma yɛnkɔ; ma yɛnkɔtetɛ na yɛnkum obi, ma yɛnkɔtɛ ntwɛn mmɔborɔni bi;
12 los tragaremos vivos como el sepulcro, y enteros, como los que caen en un abismo; (Sheol h7585)
ma yɛmmemmene wɔn anikann sɛ ɛda, yɛmmene wɔn sɛ wɔn a wɔkɔ damena mu; (Sheol h7585)
13 hallaremos riquezas de toda clase, llenaremos nuestras casas de despojos;
yɛbɛnya nneɛma a ɛsom bo ahodoɔ na yɛde afodeɛ ahyɛ yɛn afie ma;
14 echa tu suerte entre nosotros; tengamos todos una bolsa,
enti, fa wo ho bɛhyɛ mu, na wobɛnya wo kyɛfa wɔ ahonyadeɛ no mu” a,
15 hijo mío, no andes en camino con ellos; aparta tu pie de sus veredas;
Me ba, wo ne wɔn nnante, mfa wo nan nsi wɔn akwan so;
16 porque sus pies correrán al mal, e irán presurosos a derramar sangre.
Wɔn nan de ntɛmpɛ kɔ bɔne mu, na wɔde ahoɔherɛ ka mogya gu.
17 Porque en vano se tenderá la red ante los ojos de toda ave;
Ɛho nni mfasoɔ sɛ obi bɛsum nnomaafidie wɔ ɛberɛ a nnomaa nyinaa hwɛ!
18 mas ellos a su propia sangre espían, y a sus propias almas ponen asechanza.
Saa nnipa yi tetɛ pɛ wɔn ankasa mogya; wɔtetɛ wɔn ankasa wɔn ho!
19 Tales son las sendas de todo el que codicia la ganancia, la cual prenderá la vida de sus poseedores.
Saa na wɔn a wɔdi korɔnodeɛ akyi no awieeɛ teɛ; ɛma wɔhwere wɔn nkwa!
20 La sabiduría clama de fuera; en las plazas da su voz;
Nyansa team wɔ mmɔntene so, ɔma ne nne so wɔ adwaberem,
21 clama en los principales lugares de concurso; en las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:
ɔteaam wɔ afasuo no atifi, ɔkasa wɔ kuropɔn no apono ano sɛ,
22 ¿Hasta cuándo, oh simples, amaréis la simpleza, y los burladores desearán el burlar, y los locos aborrecerán la ciencia?
“Mo adwenemherɛfoɔ, mobɛyɛ adwenemherɛ akɔsi da bɛn? Fɛdifoɔ bɛdi fɛ akɔsi da bɛn? Nkwaseafoɔ bɛkyiri nimdeɛ akɔsi da bɛn?
23 Volveos a mi reprensión; he aquí yo os derramaré mi espíritu, y os haré saber mis palabras.
Sɛ motiee mʼaninka a, anka mekaa mʼakoma mu nsɛm nyinaa kyerɛɛ mo maa mo hunuu me nsusuiɛ.
24 Por cuanto llamé, y no quisisteis; extendí mi mano, y no hubo quien escuchase;
Nanso, sɛ moyii mo aso ɛberɛ a mefrɛɛ mo na amfa obiara ho ɛberɛ a metenee me nsa mu,
25 antes desechasteis todo consejo mío, y no quisisteis mi reprensión;
sɛ mopoo mʼafotuo, na moampɛ mʼanimka enti,
26 también yo me reiré en vuestra calamidad, y me burlaré cuando os viniere lo que teméis;
me nso mɛsere mo wɔ mo amanehunu mu; sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so a, medi mo ho fɛw,
27 cuando viniere como una destrucción lo que teméis, y vuestra calamidad llegare como un torbellino; cuando sobre vosotros viniere tribulación y angustia.
sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so te sɛ ahum, na amanehunu bi bɔ fa mo so sɛ twahoframa, na awerɛhoɔ ne ɔhaw mene mo a,
28 Entonces me llamarán, y no responderé; me buscarán de mañana, y no me hallarán;
“Afei mobɛfrɛ me, nanso meremmua mo; mobɛhwehwɛ me, nanso morenhunu me.
29 por cuanto aborrecieron el conocimiento, y no escogieron el temor del SEÑOR,
Esiane sɛ wɔkyirii nimdeɛ na wɔampɛ sɛ wobɛsuro Awurade.
30 ni quisieron mi consejo, y menospreciaron toda reprensión mía.
Esiane sɛ w ɔpoo mʼafotuo, na wɔbuu me ntenesoɔ animtiaa enti,
31 Comerán, pues, del fruto de su camino, y de sus consejos se hartarán.
wɔbɛdi wɔn akwan so aba na wɔn nhyehyɛeɛ mu aduane bɛmee wɔn.
32 Porque el reposo de los ignorantes los matará, y la prosperidad de los locos los echará a perder.
Na ntetekwaafoɔ asoɔden bɛkum wɔn, na nkwaseafoɔ tirimudɛ bɛsɛe wɔn;
33 Mas el que me oyere, habitará confiadamente, y vivirá reposado del temor del mal.
Nanso, obiara a ɔbɛtie me no, ɔbɛtena ase asomdwoeɛ mu na ne ho bɛtɔ no a ɔrensuro ɔhaw biara.”

< Proverbios 1 >