< Hechos 13 >

1 Había entonces en la Iglesia que estaba en Antioquía, profetas y maestros: Bernabé, y Simón el que se llamaba Niger, y Lucio Cireneo, y Manaén, que había sido criado con Herodes el tetrarca, y Saulo.
Antiokua mono nonte'ma menima mani'naza kasnampa vahe'ene, rempi huzmi vahera ama'a mani'naze, Banabasiki, Simioni (aganumpa nere hu'za nehaza ne'ki), Lusiusi'a Sairini ne'ki, kumate ugagota kva (Gavana) ne' Heroti knampa, magoka ositeti rasena'a ne' Manainiki, Soliki hu'za mani'naze.
2 Ministrando pues éstos al Señor, y ayunando, dijo el Espíritu Santo: Apartadme a Bernabé y a Saulo para la obra para la cual los he llamado.
Anamo'za Ramofonte mono hunente'za, ne'za a'o hu'za nunamu nehazageno, Ruotge Avamu'mo'a anage hu'ne, Banabasine Soli kizni huhampri znante'keno, eri'za eriogu hua eri'zana eri'o hu'ne.
3 Entonces habiendo ayunado y orado, y puesto las manos encima de ellos, los despidieron.
Ana hute'za ne'zama a'o hu'za mani'neza henka zamazana znagofetu ante'za nunamu hute'za huzamantake'ne vu'na'e.
4 Y ellos, enviados por el Espíritu Santo, descendieron a Seleucia; y de allí navegaron a Chipre.
Banabasine Soli kiznia Ruotge Avamu'mo huznantege'ne Selusia uramike vente omerike Saiprusi ti amu'nompi me'nea kumate vu'na'e.
5 Y llegados a Salamina, anunciaban la palabra de Dios en las sinagogas de los judíos; y tenían también a Juan como asistente.
Zamagrama Saramisi kumate vute'za, agafa hu'za Anumzamofo kea Jiu vahe osi mono nompi (Sinagog) huama hu'naze. Zanaza hanigu Joninena avare'ke umani'naze. (Mago agi'a Jon Maki'e.)
6 Y habiendo atravesado toda la isla hasta Pafos, hallaron un hombre sabio, falso profeta, judío, llamado Barjesús;
Zamagrama maka ti amunompi kumatami agatere'za nevu'za Pafosi uhanati'za zago nereno Jiu vahepi havige kasnampa nera, Bar Jisasi'e nehaza nera mani'negeke ke'na'e.
7 el cual estaba con el procónsul Sergio Paulo, varón prudente. Este, llamando a Bernabé y a Saulo, deseaba oír la Palabra de Dios.
Ana nera, Segius Paulosi knare antahizamo agatere'nea ne' Romu kamanimo huhamprintegeno ana ti amu'nompi kuma kava hu'nea ne'ene mani'ne, ana kamani kva (gavana) ne'mo'a Banabasine Soli kizni Anumzamofo ke eme asami'ogu zanagi hu'ne.
8 Pero les resistía Elimas, el sabio (que así se interpreta su nombre), procurando apartar de la fe al procónsul.
Hu'neanagi amene ne' Elimasi'a zago nereno ha' arezmanteno ana kamani kva ne'mo amentinti osanie hu'ne. (Elimasi'e huno Griki kefi hu'neana, avuatga huno zago nereno vahe zamahe fri nere hu'ne.)
9 Entonces Saulo, que también es Pablo, lleno del Espíritu Santo, poniendo en él los ojos,
Hu'neanagi Solina, mago agi'a Polikino, Ruotge Avamumo'a agu'afi avinetegeno avua kefatgo huno ana ne' negeno,
10 dijo: Oh, lleno de todo engaño y de todo libertinaje, hijo del diablo, enemigo de justicia, ¿no cesarás de trastornar los caminos rectos del Señor?
anage hu'ne, Kagripina havige avu'avamo'ene havizahu zamo'a avite'ne. Sata mofavre mani'nenka fatgo avu'avamofona ha' arenentane, kagra fatgo osu avu'avara netrenka, Anumzamofo fatgo avu'avara osugahampi?
11 Ahora pues, he aquí la mano del Señor está contra ti, y serás ciego, y no veas el sol por algún tiempo. Y luego cayeron en él obscuridad y tinieblas; y andando alrededor, buscaba quién le diese la mano.
Menina ko, Anumzamofo azamo'a ha' reganteankino kavurgamo'a asu hanigenka, osi'a knafina kavua onkegahane! Higeno ame huno avumo'a asu higeno, azante azerino vanohu vaheku hakre'ne.
12 Entonces el procónsul, viendo lo que había sido hecho, creyó, maravillado de la doctrina del Señor.
Anante kamani (Gavana) kva ne'mo anazama agrite fore hiaza negeno, amentinti hu'ne. Na'ankure agra tusi'za huno Ramofonkema rempima humia zankura antri hu'ne.
13 Y zarpados de Pafos, Pablo y sus compañeros arribaron a Perge de Panfilia; entonces Juan, apartándose de ellos, se volvió a Jerusalén.
Anante Poli'ene agrane vu'naza vahe'mo'za Pafosi kuma atre'za ventefi mareri'za hagerimpi vu'za Pega kumate Pamfalia kaziga ehanati'naze. Hianangi Joni'a anante ome zanatreno ete Jerusalemi kumate vu'ne.
14 Y ellos pasando de Perge, llegaron a Antioquía de Pisidia, y entrando en la sinagoga un día de sábado, se sentaron.
Pega kumara atreke, zanagra Pisidia Antioku ehanatike, mani fruhu knazupa osi mono nompi (sinagog) marerike umani'na'e.
15 Y después de la lectura de la ley y de los profetas, los príncipes de la sinagoga enviaron a ellos, diciendo: Varones hermanos, si hay en vosotros alguna palabra de exhortación para el pueblo, hablad.
Kasegene kasnampa vahe kema hampri vagarete'za osi mono nompi kva vahe'mo'za ke atrezmante'za anage hu'naze, Tafuheta mago'a tazeri hanaveti ke eri'nenutma amane hugahaze.
16 Entonces Pablo, levantándose, hecha señal de silencio con la mano, dice: Varones israelitas, y los que teméis a Dios, oíd:
Hazageno Poli'a anante otino azanu avame huno anage hu'ne, Israel vahe'motmane megi'a vahe'ma Anumzamofonku koroma nehaza'motma antahiho.
17 El Dios de este pueblo de Israel escogió a nuestros padres, y ensalzó al pueblo, siendo ellos extranjeros en la tierra de Egipto, y con brazo levantado los sacó de ella.
Ama'i Israeli vahe'mofo Anumzamo'a, tagri tagehe'ina huhampri zamanteno, ru vahe kumapima Isipima umani'nageno zamazeri knare zantfa nehuno hihamu'areti anampintira zamare megi atre'ne.
18 Y por tiempo como de cuarenta años soportó sus costumbres en el desierto;
40'a kafufi ka'ma mopafi zamareno ome zamantege'za mani'naze.
19 y destruyendo las siete naciones en la tierra de Canaán, les repartió por suerte la tierra de ellas.
7ni'a ranra kumatamimpi mani'naza Kenani vahe zamahe hana huteno, Anumzamo'a ana mopafi vahe'amo'za manisagu mopa erizamige'za zamagra mopa erise'za mani'naze.
20 Y después, como por cuatrocientos cincuenta años, les dio jueces hasta el profeta Samuel.
Anazama fore'ma hu'neana 450'a zagegafu nazampi fore hu'ne. Ana'ma huteno'a henka kva vahezaga zamazeri otige'za, kva krizmante'za mani'za e'za kasnampa ne' Samueli knare ehanati'naze.
21 Y entonces demandaron rey; y Dios les dio a Saúl, hijo de Cis, varón de la tribu de Benjamín, por cuarenta años.
Anante kini ne' tamisane hu'za antahigageno, Anumzamo'a Kisi nemofo Benzameni naga nofipinti ne' Soli zamigeno, 40'a zagegfufi kini manino kva huzmante'ne.
22 Y quitado aquel, les levantó por rey a David, del que dio también testimonio, diciendo: He hallado a David, hijo de Jessé, varón conforme a mi corazón, el cual hará todo lo que yo quiero.
Anumzamo'a kini Solina azeri netreno, Deviti azeri otigeno kini manino kva huzmante'ne. Agra anage huno Devitinkura hu'ne, Nagra kogeno Jesi nemofo Deviti'a, Nagri'ma nagu'afima navenesia'zana agra nevaririno, maka'zama huo hanuazana hugahie. (Sam-Zga 89:20, 1 Sam 13:14)
23 De la simiente de éste, Dios, conforme a la promesa, levantó a Jesus por Salvador a Israel;
Ama ana ne'mofo negehompinti, Anumzamo'a Israeli vahe'mota tahoke'ma heno tazahu nera Jisasina huvempa hu'nea kante anteno tami'ne.
24 predicando Juan delante de la faz de su venida el bautismo de arrepentimiento a todo el pueblo de Israel.
Jisasi'ma hakare'a Israeli vahe zamufi eama osu'negeno, Joni'a huama huno mono tina fretma tamagu'a rukrehe hiho huno maka Israeli vahe'mota tasami'ne.
25 Mas cuando Juan cumpliese su carrera, dijo: ¿Quién pensáis que soy? No soy yo él; mas he aquí, viene tras mí uno, cuyo calzado de los pies no soy digno de desatar.
Hu'neanagi Joni'ma huhamprinte'nea eri'zama'a eri vaga reteno'a, mago'ene anage hu'ne, iza'e hutma nagrikura nentahize? Nagra ana nera omani'noe. Hu'neanagi antahiho, mago'mo'a namage ne-e. Nagra knarera osu'noanki'na agia anonte'ma anaki'nea nofira katu ofegahue huno hu'ne.
26 Varones hermanos, hijos del linaje de Abraham, y los que entre vosotros temen a Dios, a vosotros es enviada esta Palabra de salud.
Nafuhetma Abrahamu agigo azankomofo nagare, amama Anumzanku koro nehu'za tamagrane mani'naza megi'a vahe'motma kumipinti tazahu kea tagrite atregeno e'ne.
27 Porque los que habitaban en Jerusalén, y sus príncipes, no conociendo a éste, y las voces de los profetas que se leen todos los sábados, condenándolo, las cumplieron.
Na'ankure Jerusalemi mani'naza vahe'mo'zane, kva vahe'zmimo'zanena Agra taza hu'nere hu'za ke'za antahi'za osu'naze. Kasnampa vahe'mo'za Agriku hu'za kre'naza kea maka mani fruhu (sabat) mono knare'ma hampri'za nentahi'za, antahiso'e osu'za ahenaku huhaviza hunte'naza kemo'a, avufa'a fore hu'ne.
28 Y sin hallar en él causa de muerte, pidieron a Pilato que le matase.
Ahe fri agafagura ke'za erifore osu'za, zamagra Paerotinte vu'za, antahige'za ahe frio hu'za hu'naze.
29 Y habiendo cumplido todas las cosas que de él estaban escritas, quitándolo del madero, lo pusieron en el sepulcro.
Agriku'ma hu'zama avon tafepi krente'naza maka nanekea huvagarete'za, keka zafareti erifenka atre'za eri'za vu'za hanagati'za tro hunte'naza kerifi ome ante'naze.
30 Mas Dios le levantó de los muertos.
Hu'neanagi Anumzamo'a fri kragefe'nefinti azeri otigeno,
31 Y él fue visto por muchos días de los que habían subido juntamente con él de Galilea a Jerusalén, los cuales hasta ahora son sus testigos al pueblo.
Galiliti amage' ante'za Jerusalemi mareri'za e'naza vahetaminte rama'a zupa efore hu'ne. E'ima ke'naza naga'mo'za vahepina huama hu'za menina nezamasmize.
32 Y nosotros también os anunciamos el Evangelio de aquella promesa que fue hecha a los padres,
Hanki neragehokizmima huvempa huzmante'nea Knare Musenke tagrama neramasmunana,
33 la cual Dios ha cumplido a los hijos de ellos, a nosotros, resucitando a Jesus; como también en el salmo segundo está escrito: Mi hijo eres tú, yo te engendré hoy.
ama ana huvempa kea, Anumzamo'a tagrite eri knare huranteno Agra'a mofavre'aza huneranteno, Jisasinena azeri oti'ne, ko'ma nampa 2 zagame avontafepima krente'nea kante, Kagra mofavreni'a menina maninkena, Nagra negafa'na manue huno huama hu'ne. (Sam-Zga 2:7)
34 Y que le levantó de los muertos para nunca más volver a corrupción, así lo dijo: Os daré las misericordias fieles prometidas a David.
Hu'neanagi e'ima hunte'nere, Anumzamo'a tamage huno Jisasina azeri oti'neankino mago'anena frino onkasritfa hugahie, Anumzamo'a anage huno hu'ne, Nagra agru huno ruotge hu'nea huvempa asomu ke Devitima ami'noana, menina tamagrira tamigahue, (Ais 55:3)
35 Por eso dice también en otro lugar: No permitirás que tu Santo vea corrupción.
E'ina hu'negu mago'ene zagame avon tafepina anage huno kre'ne, Kagra atresankeno ruotge hu'nemo'a onkasrigahie. (Sam-Zga 16:10)
36 Porque a la verdad David, habiendo servido en su generación a la voluntad de Dios, durmió, y fue juntado con sus padres, y vio corrupción.
Deviti'a, agrama manino e'nea knafina Anumzamo'ma erigahane huno hunte'nea eri'zana eri vagareteno, frige'za negehoma asentenafi ome asentageno avufamo'a kasri'ne.
37 Mas aquel que Dios levantó, no vio corrupción.
Hu'neanagi Jisasina fri'nefinti Anumzamo azeri otigeno onkasri'ne.
38 Os sea pues notorio, varones hermanos, que por éste os es anunciada remisión de pecados,
E'ina hu'negu nenafutma antahita keta hiho, ama ana ne'pinti kumi tamia eri atresia ke huama hu'na neramasmune.
39 y de todo lo que por la ley de Moisés no pudisteis ser justificados, en éste es justificado todo aquel que creyere.
Ama ana nete'ma zamentinti hanu'za fatgo vahe manigahaze. Mosese kasegemo'a tamazeri fatgo osugahie.
40 Mirad, pues, que no venga sobre vosotros lo que está dicho en los profetas:
Ana hu'negu tamagra kava hu'nenkeno, kasnampa vahe'mo'za hu'naza nanekemo'a tmagritera fore osino.
41 Mirad, oh menospreciadores, y entonteceos, y desvaneceos; porque yo hago una obra en vuestros días, obra que no creeréis, si alguien os la contare.
Kiza zokago kema nehaza vahe'tmina, keho! Tamano nevazinketma antri hutma fritma haviza hugahaze! Nagra knare eri'za enerugetma tamentinti'a nosaze. Vahe'mo'ma tamasmi'nigeta tamentintia osugahaze, huno kre'ne. (Hava 1:5.)
42 Y saliendo ellos de la sinagoga de los judíos, los gentiles les rogaron que el sábado siguiente les hablasen estas palabras.
Anage huteke Poli'ene Banabasike atineramike'za, vahe'mo'za ama ana nanekea ru mani fruhu kna (sabat) zupa knare eme tasmigaha'o, hu'za zanasmi'naze.
43 Y despedida la congregación, muchos de los judíos y de los religiosos prosélitos siguieron a Pablo y a Bernabé; los cuales hablándoles, les persuadían que permaneciesen en la gracia de Dios.
Mono'ma osi mono nompi (sinagog) huvagarete'za, vu'za e'za nehazage'za, rama'a Jiu vahe'mo'zane, Anumzanku koro nehaza megi'a vahe'mo'za, Poline Banabasi kizani zanavriri'za nevzage'ne, zamazeri hanaveti ke hu'ne, Anumzamofo asunku'zampina hanavetita maniho hu'ne ana vahera zamasmi'na'e.
44 Y el sábado siguiente se juntó casi toda la ciudad a oír la Palabra de Dios.
Hanki anante mani fruhu kna (Sabat) zupa, ran kumapi mani'naza vahe'mo'za kuma azute'za Ramofo ke antahinaku emeritru hu'naze.
45 Pero los judíos, vista la multitud, se llenaron de celo, y se oponían a lo que Pablo decía, contradiciendo y blasfemando.
Mika vahe eritru nehazage'za Jiu mono vahe'mo'za nezmage'za kanive reneznantageno, Poli'ma hiankegura mago zamarimpa huoznante'za, ana vahe'mo'za ha' reznante'naze.
46 Entonces Pablo y Bernabé, usando de libertad, dijeron: A vosotros a la verdad era necesario que se os hablase la palabra de Dios; pero como la desecháis, y os juzgáis indignos de la vida eterna, he aquí, nos volvemos a los gentiles. (aiōnios g166)
Poli'ene Banabasi'kea hanavetike koro osu anage hu'na'e, Esera Jiu vahe'motma Anumzamofo nanekea tamasmi'nonanagi, tamagra tamefi ana kea hunemitma fatgoma hutma mani'netma manivava asimu erizankura tame'nosigu, megi'a vahete tagra rukarehe nehu'e. (aiōnios g166)
47 Porque así nos mandó el Señor, diciendo: Te he puesto para luz de los gentiles, para que seas por salud hasta lo postrero de la tierra.
Ramo'a amanage huno hanavege hurante'ne, Nagra huhampri kantoankinka, kagra megi'a vahera tavi zami mani'nenka, kumipinti zamazahu kea erinka mopa atupare uhanatigahane huno tasami'ne. (Ais 42:6, 49:6)
48 Y los gentiles oyendo esto, se fueron gozosos, y glorificaban la palabra del Señor; y creyeron todos los que estaban ordenados para vida eterna. (aiōnios g166)
Megi'a vahe'mo'za ana naneke nentahi'za muse nehu'za, Ramofo kegura tusi'za hu'za musenkase nehazageno, manivava zamasimu erigahaze huno huhampri zamante'nea vahe'mo'za zamentinti hu'naze. (aiōnios g166)
49 Y la palabra del Señor era esparcida por toda aquella provincia.
Ana hazageno Ramofo kemo'a ana mopa kaziga zamukino vuno eno hu'ne.
50 Mas los judíos concitaron mujeres pías y honestas, y a los principales de la ciudad, y levantaron persecución contra Pablo y Bernabé, y los echaron de sus términos.
Hu'neanagi Jiu vahe'mo'za, Anumzamofonku koro nehu'za zamagi me'nea a'nene, zamagi me'nea vene'nene zamarimpare ke hu'za zamazeri otizage'za, Poline Banabasi kiznia, ana mopa kazigatira zamahe anati tre'naze.
51 Entonces sacudiendo en ellos el polvo de sus pies, vinieron a Iconio.
Zanahe anatizageke zanagiareti kugusopa rupopo hutra'azamo'a, huzmerino e'izama hazazamo'a knare osiaza hazankino knazamo'a tamagripi megahie nehuke, Ikoniamu atreke vu'na'e.
52 Y los discípulos estaban llenos de gozo, y del Espíritu Santo.
Hu'neanagi Antioku kumate'ma zamentinti nehu'za Ramofo amage nentaza nagapina musezamo'ene Ruotge Avamu'mo'a avite'ne.

< Hechos 13 >