< Marcos 4 >

1 Y OTRA vez comenzó á enseñar junto á la mar, y se juntó á él mucha gente; tanto que entrándose él en un barco, se sentó en la mar: y toda la gente estaba en tierra junto á la mar.
Junmul chik ri Jesús xuchapleꞌj uyaꞌik kꞌutuꞌn chuchiꞌ ri plo. Sibꞌalaj e kꞌi winaq xkimulij kibꞌ chutayik ri kꞌutuꞌn rumal riꞌ xaqꞌan ri Jesús pa jun jukubꞌ bꞌinibꞌal puꞌwiꞌ ri jaꞌ. Konojel ri winaq xekꞌojiꞌ chuchiꞌ ri plo.
2 Y les enseñaba por parábolas muchas cosas, y les decia en su doctrina:
Xuchapleꞌj ukꞌutik sibꞌalaj kꞌi jastaq rukꞌ kꞌambꞌejabꞌal taq noꞌj jewaꞌ xubꞌij:
3 Oid: Hé aquí, el sembrador salió á sembrar.
¡Chitampeꞌ! Jun ajtikolobꞌ xeꞌ pa tikoꞌnijik.
4 Y aconteció sembrando, que una parte cayó junto al camino; y vinieron las aves del cielo, y la tragaron.
Are xuchikoj ri ijaꞌ, nikꞌaj xqaj chuchiꞌ ri bꞌe, xoꞌpan ri chochiꞌ xkitijo.
5 Y otra parte cayó en pedregales, donde no tenia mucha tierra; y luego salió, porque no tenia la tierra profunda.
Nikꞌaj ijaꞌ chik xqaj chuxoꞌl ri abꞌaj, jawjeꞌ man nim taj ulew kꞌolik. Aninaq xkꞌiy loq ri tikoꞌn rumal man naj taj qajinaq ri ulew.
6 Mas salido el sol, se quemó; y por cuanto no tenia raiz, se secó.
Are xel loq ri qꞌij, xechaqiꞌjar ri tikoꞌn rumal man naj taj qajinaq ri ukꞌaꞌmal pa ri ulew.
7 Y otra parte cayó en espinas; y subieron las espinas, y la ahogaron, y no dió fruto.
Nikꞌaj ijaꞌ chik xqaj chuxoꞌl ri kꞌix, are xekꞌiy loq xejiqꞌ chuxoꞌl ri kꞌix, man xewachin taj.
8 Y otra parte cayó en buena tierra, y dió fruto, que subió y creció: y llevó uno á treinta, y otro á sesenta, y otro á ciento.
Ri nikꞌaj ijaꞌ chik xeqaj pa ri utz ulew. Are xkꞌiy loq, xenimaꞌqirik, xewachinik e jujun xkiya juwinaq lajuj, e nikꞌaj oxkꞌal e nikꞌaj chik jun ciento.
9 Entónces les dijo: El que tiene oidos para oir, oiga.
Kꞌa te riꞌ xubꞌij ri Jesús: Ri kꞌo uxikin chutatabꞌexik, chutatabꞌej.
10 Y cuando estuvo solo, le preguntaron los que estaban cerca de él con los doce [sobre] la parábola.
Are xebꞌe konojel ri winaq, xeqet ri kabꞌlajuj utijoxelabꞌ rukꞌ ri Jesús, xkita che jas ubꞌanik ri kꞌambꞌejabꞌal noꞌj.
11 Y les dijo: á vosotros es dado saber el misterio del reino de Dios; mas á los que están fuera, por parábolas todas las cosas:
Ri Jesús xubꞌij: Yaꞌtal chiꞌwe ix kiwetaꞌmaj ri ajawarem rech ri Dios; are kꞌu ri man e qachiꞌl taj rukꞌ kꞌambꞌejabꞌal noꞌj kinbꞌij chike.
12 Para que viendo, vean y no echen de ver; y oyendo, oigan y no entiendan: porque no se conviertan, y les sean perdonados los pecados.
Jeriꞌ rumal cher pune kekaꞌyik man kakichꞌobꞌ taj ri kakilo, pune kakito man kakichꞌobꞌ taj ri kakitatabꞌej. Rech man kakikꞌex taj kikꞌuꞌx xuqujeꞌ man kekuyutaj taj.
13 Y les dijo: ¿No sabeis esta parábola? ¿Cómo pues entenderéis todas las parábolas?
¿Man kichomaj taj we jun kꞌambꞌejabꞌal noꞌj riꞌ? Man kixkwin ta bꞌa ri kichomaj ronojel ri nikꞌaj chik.
14 El que siembra [es el que] siembra la palabra.
Ri ajtikolobꞌ kutik ri utzij ri Dios.
15 Y estos son los de junto al camino; en los que la palabra es sembrada, mas despues que la oyeron, luego viene Satanás, y quita la palabra que fué sembrada en sus corazones.
E kꞌo winaq kejunumataj rukꞌ ri ulew ri kꞌo chuchiꞌ ri bꞌe. Are katatabꞌetaj ri tzij kumal kape ri itzel karesaj pa kanimaꞌ.
16 Y asimismo estos son los que son sembrados en pedregales; los que cuando han oido la palabra, luego la toman con gozo:
E jujun chik kejunumataj rukꞌ ri abꞌaj ulew. Sibꞌalaj kekiꞌkotik are kakitatabꞌej ri tzij.
17 Mas no tienen raiz en sí, ántes son temporales que en levantandose la tribulacion, ó la persecucion por causa de la palabra, luego se escandalizan.
Man katikiꞌ ta kꞌu ri tzij pa kanimaꞌ, man naj taj kuqꞌiꞌo. Are kape kꞌaxkꞌolal, o kabꞌan kꞌax chike xa rumal ri utz laj tzij, kakijelechꞌuj kanoq kibꞌe.
18 Y estos son los que son sembrados entre espinas; los que oyen la palabra,
E nikꞌaj chik kejunumataj rukꞌ ri kꞌix ulew: kakitatabꞌej ri tzij.
19 Mas los cuidados de este siglo, y el engaño de las riquezas, y las codicias que hay en las otras cosas, entrando, ahogan la palabra, y se hace infructuosa. (aiōn g165)
Are kꞌu ri kirajawaxik rech we kꞌaslemal rech uwachulew, ri subꞌunik, xuqujeꞌ ri qꞌinomal, itzel taq rayinik, kakijiqꞌisaj ri utz laj tzij, man kawachin taj. (aiōn g165)
20 Y estos son los que fueron sembrados en buena tierra; los que oyen la palabra, y [la] reciben, y hacen fruto, uno á treinta, otro á sesenta, y otro á ciento.
Nikꞌaj chik kejunumataj rukꞌ ri utz ulew. Kakitatabꞌej ri tzij, kakikꞌamawaꞌj pa kanimaꞌ, kewachinik kakiya juwinaq lajuj, kakiya oxkꞌal, kakiya jun ciento kiwach.
21 Tambien les dijo: ¿Tráese la antorcha para ser puesta debajo del almud, ó debajo de la cama? ¿No [es] para ser puesta en el candelero?
Xubꞌij xuqujeꞌ ri Jesús chike: ¿La katzij jun lámpara kꞌa te riꞌ kaya chuxeꞌ jun chꞌat o chuxeꞌ jun cajon? ¿La man xa kaya pa jun kꞌolibꞌal chikaj rech katunanik?
22 Porque no hay nada oculto que no haya de ser manifestado; ni secreto que no haya de descubrirse.
Maj jun jastaq awatalik ri mat kariqitaj na, xuqujeꞌ maj jun jastaq ri xaq pa awal bꞌiꞌtalik ri mat ketaꞌmataj na.
23 Si alguno tiene oidos para oir, oiga.
Ri kꞌo uxikin chutatabꞌexik, chutatabꞌej.
24 Les dijo tambien: Mirad lo que oís: Con la medida que medis, os medirán otros; y será añadido á vosotros los que oís.
Ri Jesús xuqujeꞌ xubꞌij: Chichajij iwibꞌ che ri kito. Rukꞌ ri pajbꞌal ri kixpajanik, rukꞌ riꞌ kapaj na ri jastaq iwe, kayaꞌtaj ne na uwiꞌ.
25 Porque al que tiene, le será dado; y al que no tiene, aun lo que tiene le será quitado.
Ri kꞌo rukꞌ kayaꞌtaj nim che, are kꞌu ri maj kꞌo rukꞌ kamaj na che ri nitzꞌ ri kꞌo rukꞌ.
26 Decia más: Así es el reino de Dios, como si un hombre echa simiente en la tierra;
Ri Jesús xubꞌij: Ri ajawarem rech ri Dios kajunumataj rukꞌ ri ajtikolobꞌ ri kuchikoj ri ijaꞌ pa ri ulew.
27 Y duerme, y se levanta de noche y de dia: y la simiente brota y crece como él no sabe.
Ri ajtikolobꞌ pune kawarik o man kawar taj, ri ijaꞌ chi paqꞌij chi chaqꞌabꞌ tajin kakꞌiyik. Pune jeriꞌ man retaꞌm ta kꞌut jas kubꞌan ri ijaꞌ che ukꞌiyem.
28 Porque de suyo fructifica la tierra, primero yerba, luego espiga; despues grano lleno en la espiga.
Ri ijaꞌ kawachinik pa utukel: nabꞌe katuxar loq, kꞌa te riꞌ kakꞌiy loq ri ujolom, kꞌisbꞌal rech kakꞌiy loq ri uwach.
29 Y cuando el fruto fuere producido, luego se mete la hoz, porque la siega es llegada.
Are kutzir ri tikoꞌn, kaqꞌatik, rumal cher xopan ri qꞌij rech yakoj.
30 Y decia: ¿A qué harémos semejante el reino de Dios? ¿ó con qué parábola le compararémos?
Xubꞌij xuqujeꞌ ri Jesús: ¿Jas rukꞌ kaqajunamaj wi ri ajawarem rech ri Dios? ¿Jas kꞌambꞌejabꞌal noꞌj kaqakoj chutzijoxik rij?
31 [Es] como el grano de la mostaza, que, cuando se siembra en tierra, es el más pequeño de todas las simientes que hay en la tierra;
Kajunumataj rukꞌ jun uwach moxtansia. Nitzꞌ chikiwach konojel ri ijaꞌ are katikik.
32 Mas despues de sembrado, sube, y se hace la mayor de todas las legumbres; y echa grandes ramas, de tal manera que las aves del cielo puedan morar bajo de su sombra.
Are kakꞌiy loq sibꞌalaj nim keꞌek, kux jun nimalaj cheꞌ chikiwach ri nikꞌaj e tikoꞌn chik. Nimaꞌq kebꞌe ri uqꞌabꞌ, chilaꞌ kakibꞌan wi kisok ri aꞌwaj ri kerapinik.
33 Y con muchas tales parábolas les hablaba la palabra, conforme á lo que podian oir.
Rukꞌ jaljoj kꞌambꞌejabꞌal taq noꞌj xuya uchꞌobꞌik ri Jesús ri kꞌutuꞌn chike ri winaq. Jas na kꞌu ri xkwin ri kichomabꞌal chuchꞌobꞌik.
34 Y sin parábola no les hablaba; mas á sus discípulos en particular declaraba todo.
Rukꞌ kꞌambꞌejabꞌal taq noꞌj xubꞌij chike ri winaq ronojel ri jastaq. Are xaq xwi ri utijoxelabꞌ e kꞌo rukꞌ, xubꞌij chike jas jeꞌ kel kubꞌij ri kꞌambꞌejabꞌal taq noꞌj.
35 Y les dijo aquel dia cuando fué tarde: Pasemos de la otra parte.
Chaqꞌabꞌ che ri qꞌij riꞌ xubꞌij ri Jesús chike ri utijoxelabꞌ: Chujqꞌax chꞌaqaꞌp.
36 Y despachando la multitud, le tomaron, como estaba en el barco, y habia tambien con él otros barquitos.
Ri tijoxelabꞌ xeꞌl bꞌik kukꞌ ri winaq, xebꞌek rukꞌ ri Jesús pa ri jukubꞌ bꞌinibꞌal puꞌwiꞌ ri jaꞌ, e kꞌo chi nikꞌaj winaq xaqꞌan bꞌik pa nikꞌaj taq jukubꞌ chik, xebꞌe kukꞌ.
37 Y se levantó una grande tempestad de viento, y echaba las alas en el barco, de tal manera que ya se henchia.
Are e kꞌo chi puꞌwiꞌ ri plo, xwaꞌjil aqꞌanoq jun nimalaj kyaqiqꞌal jabꞌ, ri jaꞌ xuchapleꞌj okem pa ri jukubꞌ bꞌinibꞌal karaj kasach kanoq chuxeꞌ ri plo.
38 Y él estaba en la popa durmiendo sobre un cabezal; y le despertaron, y le dicen: ¿Maestro, no tienes cuidado que perecemos?
Ri Jesús tajin kawarik pa ri kꞌisbꞌal tꞌuyulibꞌal ri kꞌo pa ri jukubꞌ bꞌinibꞌal, ri e tijoxelabꞌ aninaq xkikꞌasuj xkibꞌij che: ¡Ajtij! ¿la man kil la chi raj kujkamik?
39 Y levantándose increpó al viento, y dijo á la mar: Calla, enmudece. Y cesó el viento, y fué hecha grande bonanza.
Xwaꞌjilik ri Jesús, xuyaj ri kyaqiqꞌ, kꞌa te riꞌ xubꞌij che ri plo: Chatuxlanoq. Ri plo xjoriꞌk xuta chꞌabꞌexik.
40 Y á ellos dijo: ¿Por qué estais así amedrentados? ¿Cómo no teneis fé?
Ri Jesús xuta chike ri utijoxelabꞌ: ¿Jas che sibꞌalaj kixiꞌj iwibꞌ? ¿Maj ikojobꞌal?
41 Y temieron con gran temor, y decian el uno al otro: ¿Quién es este, que aun el viento y la mar le obedecen?
Ri tijoxelabꞌ sibꞌalaj xkixiꞌj kibꞌ kakibꞌij chibꞌil taq kibꞌ: ¿Jachin we achi riꞌ, ri plo rachiꞌl ri kyaqiqꞌ keniman che?

< Marcos 4 >