< Proverbios 22 >
1 DE más estima es la buena fama que las muchas riquezas; y la buena gracia más que la plata y el oro.
Προτιμότερον όνομα καλόν παρά πλούτη μεγάλα, χάρις αγαθή παρά αργύριον και χρυσίον.
2 El rico y el pobre se encontraron: á todos ellos hizo Jehová.
Πλούσιος και πτωχός συναπαντώνται· ο Κύριος είναι ο Ποιητής αμφοτέρων τούτων.
3 El avisado ve el mal, y escóndese: mas los simples pasan, y reciben el daño.
Ο φρόνιμος προβλέπει το κακόν και κρύπτεται· οι άφρονες όμως προχωρούσι και τιμωρούνται.
4 Riquezas, y honra, y vida, [son] la remuneración de la humildad [y] del temor de Jehová.
Η αμοιβή της ταπεινώσεως και του φόβου του Κυρίου είναι πλούτος και δόξα και ζωή.
5 Espinas [y] lazos hay en el camino del perverso: el que guarda su alma se alejará de ellos.
Τρίβολοι και παγίδες είναι εν τη οδώ του σκολιού· όστις φυλάττει την ψυχήν αυτού, θέλει είσθαι μακράν απ' αυτών.
6 Instruye al niño en su carrera: aun cuando fuere viejo no se apartará de ella.
Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ' αυτής ουδέ όταν γηράση.
7 El rico se enseñoreará de los pobres; y el que toma prestado, siervo es del que empresta.
Ο πλούσιος εξουσιάζει τους πτωχούς· και ο δανειζόμενος είναι δούλος του δανείζοντος.
8 El que sembrare iniquidad, iniquidad segará: y consumiráse la vara de su ira.
Ο σπείρων ανομίαν θέλει θερίσει συμφοράς· και η ράβδος της ύβρεως αυτού θέλει εκλείψει.
9 El ojo misericordioso será bendito, porque dió de su pan al indigente.
Ο έχων όμμα αγαθόν θέλει ευλογηθή· διότι δίδει εκ του άρτου αυτού εις τον πτωχόν.
10 Echa fuera al escarnecedor, y saldrá la contienda, y cesará el pleito y la afrenta.
Εκδίωξον τον χλευαστήν και θέλει συνεξέλθει η φιλονεικία, και η έρις και η ύβρις θέλουσι παύσει.
11 El que ama la limpieza de corazón, [por] la gracia de sus labios su amigo será el rey.
Όστις αγαπά την καθαρότητα της καρδίας, διά την χάριν των χειλέων αυτού ο βασιλεύς θέλει είσθαι φίλος αυτού.
12 Los ojos de Jehová miran por la ciencia; mas él trastorna las cosas de los prevaricadores.
Οι οφθαλμοί του Κυρίου περιφρουρούσι την γνώσιν· ανατρέπει δε τας υποθέσεις του παρανόμου.
13 Dice el perezoso: El león está fuera; en mitad de las calles seré muerto.
Ο οκνηρός λέγει, Λέων είναι έξω· εν τω μέσω των πλατειών θέλω φονευθή.
14 Sima profunda es la boca de las extrañas: aquel contra el cual estuviere Jehová airado, caerá en ella.
Στόμα γυναικός αλλοτρίας είναι λάκκος βαθύς· ο μισούμενος υπό Κυρίου θέλει εμπέσει εις αυτόν.
15 La necedad está ligada en el corazón del muchacho; [mas] la vara de la corrección la hará alejar de él.
Η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου· η ράβδος της παιδείας θέλει αποχωρίσει αυτήν απ' αυτού.
16 El que oprime al pobre para aumentarse él, y que da al rico, ciertamente [será] pobre.
Όστις καταθλίβει τον πτωχόν διά να αυξήση τα πλούτη αυτού, και όστις δίδει εις τον πλούσιον, θέλει ελθεί βεβαίως εις ένδειαν.
17 Inclina tu oído, y oye las palabras de los sabios, y pon tu corazón á mi sabiduría:
Κλίνον το ωτίον σου και άκουε τους λόγους των σοφών, και προσκόλλησον την καρδίαν σου εις την γνώσιν μου·
18 Porque es cosa deleitable, si las guardares en tus entrañas; y que juntamente sean ordenadas en tus labios.
διότι είναι τερπνοί, εάν φυλάττη αυτούς εν τη καρδία σου· και θέλουσι συναρμόζεσθαι ομού επί των χειλέων σου.
19 Para que tu confianza sea en Jehová, te [las] he hecho saber hoy á ti también.
Διά να ήναι το θάρρος σου επί τον Κύριον, εδίδαξα ταύτα εις σε την ημέραν ταύτην, μάλιστα εις σε.
20 ¿No te he escrito tres veces en consejos y ciencia,
Δεν έγραψα εις σε πολλάκις διά συμβουλών και γνώσεων,
21 Para hacerte saber la certidumbre de las razones verdaderas, para que puedas responder razones de verdad á los que á ti enviaren?
διά να σε κάμω να γνωρίσης την βεβαιότητα των λόγων της αληθείας, ώστε να αποκρίνησαι λόγους αληθείας προς τους εξαποστέλλοντάς σε;
22 No robes al pobre, porque es pobre, ni quebrantes en la puerta al afligido:
Μη γυμνόνης τον πτωχόν, διότι είναι πτωχός· μηδέ κατάθλιβε εις την πύλην τον δυστυχούντα·
23 Porque Jehová juzgará la causa de ellos, y despojará el alma de aquellos que los despojaren.
διότι ο Κύριος θέλει εκδικάσει την δίκην αυτών· και θέλει γυμνώσει την ψυχήν των γυμνωσάντων αυτούς.
24 No te entrometas con el iracundo, ni te acompañes con el hombre de enojos;
Μη κάμνε φιλίαν μετά ανθρώπου θυμώδους· και μετά ανθρώπου οργίλου μη συμπεριπάτει·
25 Porque no aprendas sus maneras, y tomes lazo para tu alma.
μήποτε μάθης τας οδούς αυτού, και λάβης παγίδα εις την ψυχήν σου.
26 No estés entre los que tocan la mano, entre los que fían por deudas.
Μη έσο εκ των διδόντων χείρα, εκ των εγγυωμένων διά χρέη.
27 Si no tuvieres para pagar, ¿por qué han de quitar tu cama de debajo de ti?
Εάν δεν έχης πόθεν να πληρώσης, διά τι να πάρωσι την κλίνην σου υποκάτωθέν σου;
28 No traspases el término antiguo que pusieron tus padres.
Μη μετακίνει όρια αρχαία, τα οποία έθεσαν οι πατέρες σου.
29 ¿Has visto hombre solícito en su obra? delante de los reyes estará; no estará delante de los de baja suerte.
Είδες άνθρωπον επιτήδειον εις τα έργα αυτού; αυτός θέλει παρασταθή ενώπιον βασιλέων· δεν θέλει παρασταθή ενώπιον ουτιδανών.