Proverbios 15

1 LA blanda respuesta quita la ira: mas la palabra áspera hace subir el furor.

جواب ملایم خشم را فرو می‌نشاند، اما جواب تند آن را بر می‌انگیزاند.

2 La lengua de los sabios adornará la sabiduría: mas la boca de los necios hablará sandeces.

از زبان مرد دانا حکمت می‌چکد، اما از دهان آدم نادان حماقت بیرون می‌آید.

3 Los ojos de Jehová están en todo lugar, mirando á los malos y á los buenos.

خدا همه جا را زیر نظر دارد و ناظر اعمال نیکان و بدان است.

4 La sana lengua es árbol de vida: mas la perversidad en ella es quebrantamiento de espíritu.

زبان شفابخش درخت حیات است، اما زبان فریبکار روح را در هم می‌شکند.

5 El necio menosprecia el consejo de su padre: mas el que guarda la corrección, vendrá á ser cuerdo.

شخص نادان نصیحت پدر خود را خوار می‌شمارد، ولی فرزند عاقل تأدیب پدرش را می‌پذیرد.

6 En la casa del justo hay gran provisión; empero turbación en las ganancias del impío.

در خانهٔ شخص درستکار گنج فراوان است، اما دسترنج آدمهای بدکار برای ایشان تلخکامی به بار می‌آورد.

7 Los labios de los sabios esparcen sabiduría: mas no así el corazón de los necios.

حکمت توسط دانایان منتشر می‌شود نه به‌وسیلۀ جاهلانی که در آنها راستی نیست.

8 El sacrificio de los impíos es abominación á Jehová: mas la oración de los rectos es su gozo.

خداوند از قربانیهای بدکاران نفرت دارد، اما از دعای درستکاران خشنود است.

9 Abominación es á Jehová el camino del impío: mas él ama al que sigue justicia.

خداوند از اعمال بدکاران متنفر است، اما پیروان راستی را دوست می‌دارد.

10 La reconvención es molesta al que deja el camino: y el que aborreciere la corrección, morirá.

کسانی که راه راست را ترک گفته‌اند تنبیه سختی در انتظارشان است و اگر نخواهند تنبیه و اصلاح شوند خواهند مرد.

11 El infierno y la perdición están delante de Jehová: ¡cuánto más los corazones de los hombres! (Sheol h7585)

حتی دنیای مردگان از نظر خداوند پنهان نیست، چه رسد به افکار انسان! (Sheol h7585)

12 El escarnecedor no ama al que le reprende; ni se allega á los sabios.

کسی که کارش مسخره کردن است از نزدیک شدن به افراد دانا خودداری می‌کند چون دوست ندارد سرزنش آنان را بشنود.

13 El corazón alegre hermosea el rostro: mas por el dolor de corazón el espíritu se abate.

دل شاد، چهره را شاداب می‌سازد، اما تلخی دل، روح را افسرده می‌کند.

14 El corazón entendido busca la sabiduría: mas la boca de los necios pace necedad.

شخص دانا تشنهٔ دانایی است، اما نادان خود را با حماقت سیر می‌کند.

15 Todos los días del afligido son trabajosos: mas el de corazón contento [tiene] un convite continuo.

انسان وقتی غمگین است همه چیز به نظرش بد می‌آید، اما وقتی دلش شاد است هر چیزی او را خوشحال می‌کند.

16 Mejor es lo poco con el temor de Jehová, que el gran tesoro donde hay turbación.

دارایی کم همراه با خداترسی بهتر است از ثروت هنگفت با اضطراب.

17 Mejor es la comida de legumbres donde hay amor, que de buey engordado donde hay odio.

نان خشک خوردن در جایی که محبت هست، بهتر است از غذای شاهانه خوردن در جایی که نفرت وجود دارد.

18 El hombre iracundo mueve contiendas: mas el que tarde se enoja, apaciguará la rencilla.

آدم تندخو نزاع به پا می‌کند، ولی شخص صبور دعوا را فرو می‌نشاند.

19 El camino del perezoso es como seto de espinos: mas la vereda de los rectos [como] una calzada.

راه آدم تنبل با خارها پوشیده است، اما راه شخص درستکار شاهراهی هموار است.

20 El hijo sabio alegra al padre: mas el hombre necio menosprecia á su madre.

فرزند دانا پدرش را خوشحال می‌کند، اما فرزند نادان مادرش را تحقیر می‌نماید.

21 La necedad es alegría al falto de entendimiento: mas el hombre entendido enderezará su proceder.

آدم نادان از کارهای ابلهانه لذت می‌برد، اما شخص فهمیده از راه راست منحرف نمی‌شود.

22 Los pensamientos son frustrados donde no hay consejo; mas en la multitud de consejeros se afirman.

نقشه‌ای که بدون مشورت کشیده شود، با شکست مواجه می‌گردد، اما مشورت بسیار، باعث موفقیت می‌شود.

23 Alégrase el hombre con la respuesta de su boca: y la palabra á su tiempo, ¡cuán buena es!

انسان وقتی جواب درست می‌دهد از آن لذت می‌برد. چه عالی است سخنی که بجا گفته شود!

24 El camino de la vida [es] hacia arriba al entendido, para apartarse del infierno abajo. (Sheol h7585)

راه دانایان به سوی حیات بالا می‌رود و آنها را از فرو رفتن به جهنم باز می‌دارد. (Sheol h7585)

25 Jehová asolará la casa de los soberbios: mas él afirmará el término de la viuda.

خداوند خانه متکبران را از بین می‌برد، اما ملک بیوه‌زنان را حفظ می‌کند.

26 Abominación son á Jehová los pensamientos del malo: mas las expresiones de los limpios [son] limpias.

خداوند از نقشه‌های پلید متنفر است، ولی افکار پاک مورد پسند او می‌باشند.

27 Alborota su casa el codicioso: mas el que aborrece las dádivas vivirá.

کسی که دنبال سود نامشروع می‌رود به خانواده‌اش لطمه می‌زند، اما شخصی که از رشوه نفرت دارد زندگی خوبی خواهد داشت.

28 El corazón del justo piensa para responder: mas la boca de los impíos derrama malas cosas.

شخص نیک قبل از جواب دادن فکر می‌کند، اما شریر زود جواب می‌دهد و مشکلات به بار می‌آورد.

29 Lejos está Jehová de los impíos: mas él oye la oración de los justos.

خداوند از بدکاران دور است، ولی دعای نیکان را می‌شنود.

30 La luz de los ojos alegra el corazón; y la buena fama engorda los huesos.

دیدن صورت شاد و شنیدن خبر خوش به انسان شادی و سلامتی می‌بخشد.

31 La oreja que escucha la corrección de vida, entre los sabios morará.

کسی که انتقادهای سازنده را بپذیرد، جزو دانایان به حساب خواهد آمد.

32 El que tiene en poco la disciplina, menosprecia su alma: mas el que escucha la corrección, tiene entendimiento.

کسی که تأدیب را نپذیرد به خودش لطمه می‌زند، ولی هر که آن را بپذیرد دانایی کسب می‌کند.

33 El temor de Jehová es enseñanza de sabiduría: y delante de la honra [está] la humildad.

خداترسی به انسان حکمت می‌آموزد و فروتنی برای او عزت و احترام به بار می‌آورد.