San Mateo 22
1 Y RESPONDIENDO Jesús, les volvió á hablar en parábolas, diciendo:
So tok Jesus til ords att og sagde dei ei onnor likning:
2 El reino de los cielos es semejante á un hombre rey, que hizo bodas á su hijo;
«Himmelriket kann liknast med ein konge som gjorde bryllaup åt son sin.
3 Y envió sus siervos para que llamasen los llamados á las bodas; mas no quisieron venir.
Han sende ut sveinarne sine, og kalla deim som var bedne til bryllaups; men dei vilde ikkje koma.
4 Volvió á enviar otros siervos, diciendo: Decid á los llamados: He aquí, mi comida he aparejado; mis toros y animales engordados son muertos, y todo está prevenido: venid á las bodas.
So sende han andre sveinar og sagde: «Seg til deim som er bedne: «No hev eg stelt til bryllaupsmaten; uksane mine og gjødfeet er slagta, og alt er ferdigt. Kom no til bryllaups!»»
5 Mas ellos no se cuidaron, y se fueron, uno á su labranza, y otro á sus negocios;
Men dei brydde seg ikkje um det; ein gjekk ut på åkeren sin og ein annan til krambudi si;
6 Y otros, tomando á sus siervos, los afrentaron y los mataron.
og dei hine greip sveinarne hans, og skamførde deim og drap deim.
7 Y el rey, oyendo [esto], se enojó; y enviando sus ejércitos, destruyó á aquellos homicidas, y puso fuego á su ciudad.
Då vart kongen harm. Han sende ut herarne sine og gjorde ende på dråpsmennerne og brende upp byen deira.
8 Entonces dice á sus siervos: Las bodas á la verdad están aparejadas; mas los que eran llamados no eran dignos.
So sagde han til sveinarne sine: «Alt er ferdigt til bryllaupet, men dei bedne var ikkje verde det.
9 Id pues á las salidas de los caminos, y llamad á las bodas á cuantos hallareis.
Gakk no ut på vegar og vegskil og bed til bryllaups alle deim de finn!»
10 Y saliendo los siervos por los caminos, juntaron á todos los que hallaron, juntamente malos y buenos: y las bodas fueron llenas de convidados.
So gjekk sveinarne ut på vegarne og bad i hop alle dei fann, både vonde og gode, og bryllaups-stova vart full av gjester.
11 Y entró el rey para ver los convidados, y vió allí un hombre no vestido de boda.
Då so kongen kom inn og vilde sjå gjesterne, vart han var ein som ikkje var bryllaupsklædd.
12 Y le dijo: Amigo, ¿cómo entraste aquí no teniendo vestido de boda? Mas él cerró la boca.
Han segjer til honom: «Kjære, korleis hev du kome inn her og er ikkje bryllaupsklædd?» Men han kunde ingen ting svara.
13 Entonces el rey dijo á los que servían: Atado de pies y de manos tomadle, y echadle en las tinieblas de afuera: allí será el lloro y el crujir de dientes.
Då sagde kongen til bordsveinarne: «Bitt hender og føter på honom, og kasta honom ut i myrkret utanfor, der dei græt og skjer tenner!»
14 Porque muchos son llamados, y pocos escogidos.
For mange er kalla, men få er utvalde.»
15 Entonces, idos los Fariseos, consultaron cómo le tomarían en [alguna] palabra.
Då gjekk farisæarane burt og lagde råd um korleis dei skulde få fanga honom i ord.
16 Y envían á él los discípulos de ellos, con los Herodianos, diciendo: Maestro, sabemos que eres amador de la verdad, y [que] enseñas con verdad el camino de Dios, y [que] no te curas de nadie, porque no tienes acepción de persona de hombres.
Dei sende læresveinarne sine til honom i lag med Herodes-mennerne og let deim segja: «Meister, me veit du er ærleg, og det er sanning det du lærer oss um Guds veg, og du bryr deg ikkje um nokon; for du gjer ikkje skil på folk.
17 Dinos pues, ¿qué te parece? ¿es lícito dar tributo á César, ó no?
Seg oss no: Kva meiner du? Er det rett å svara skatt til keisaren, eller er det ikkje?»
18 Mas Jesús, entendida la malicia de ellos, [les] dice: ¿Por qué me tentáis, hipócritas?
Men Jesus skyna den vonde meiningi deira og sagde: «Kvi freistar de meg, hyklarar?
19 Mostradme la moneda del tributo. Y ellos le presentaron un denario.
Lat meg sjå skattemynti!» So flidde dei honom ein sylvpening.
20 Entonces les dice: ¿Cúya es esta figura, y lo que está encima escrito?
«Kva er dette for eit bilæte og namn?» spurde han.
21 Dícenle: De César. Y díceles: Pagad pues á César lo que es de César, y á Dios lo que es de Dios.
«Det er keisarens, » svara dei. Då sagde han til deim: «So gjev keisaren det som keisarens er, og Gud det som Guds er!»
22 Y oyendo esto, se maravillaron; y dejándole se fueron.
Då dei høyrde det, undra dei seg og gjekk burt ifrå honom.
23 Aquel día llegaron á él los Saduceos, que dicen no haber resurrección, y le preguntaron,
Same dagen kom det nokre sadducæarar til honom - det er dei som segjer at det ikkje er nokor uppstoda - dei sette fram eit spursmål for honom og sagde:
24 Diciendo: Maestro, Moisés dijo: Si alguno muriere sin hijos, su hermano se casará con su mujer, y despertará simiente á su hermano.
«Meister, Moses hev sagt: «Når ein mann døyr barnlaus, so skal bror hans gifta seg med enkja og halda uppe ætti åt bror sin.»
25 Fueron pues, entre nosotros siete hermanos: y el primero tomó mujer, y murió; y no teniendo generación, dejó su mujer á su hermano.
No var det sju brør hjå oss. Den eine gifte seg, og døydde; han hadde ikkje born, og let etter seg kona si til broren.
26 De la misma manera también el segundo, y el tercero, hasta los siete.
Like eins den andre og den tridje, radt til den sjuande.
27 Y después de todos murió también la mujer.
Etter deim alle døydde kona.
28 En la resurrección pues, ¿de cuál de los siete será ella mujer? porque todos la tuvieron.
Kven av dei sju skal no ho høyra til i eit anna liv? For dei hev havt henne alle.»
29 Entonces respondiendo Jesús, les dijo: Erráis ignorando las Escrituras, y el poder de Dios.
Jesus svara: «De fer vilt, av di de ikkje kjenner skrifterne og ikkje Guds magt.
30 Porque en la resurrección, ni los hombres tomarán mujeres, ni las mujeres maridos; mas son como los ángeles de Dios en el cielo.
For i eit anna liv er det ingen som gifter seg eller vert burtgift; dei er som Guds englar i himmelen.
31 Y de la resurrección de los muertos, ¿no habéis leído lo que os es dicho por Dios, que dice:
Men at dei avlidne skal standa upp att, hev de’kje lese kva Gud hev tala til dykk um det, når han segjer:
32 Yo soy el Dios de Abraham, y el Dios de Isaac, y el Dios de Jacob? Dios no es Dios de muertos, sino de vivos.
«Eg er Abrahams Gud og Isaks Gud og Jakobs Gud?» Og han er ikkje Gud for dei daude, men for dei livande.»
33 Y oyendo esto las gentes, estaban atónitas de su doctrina.
Då folket høyrde det, vart dei reint upp i under yver læra hans.
34 Entonces los Fariseos, oyendo que había cerrado la boca á los Saduceos, se juntaron á una.
So snøgt som farisæarane fekk høyra at han hadde målbunde sadducæarane, samla dei seg kringum honom,
35 Y preguntó uno de ellos, intérprete de la ley, tentándole y diciendo:
og ein av deim, som var kunnig i lovi, vilde freista honom og spurde:
36 Maestro, ¿cuál es el mandamiento grande en la ley?
«Meister, kva bod er det største i lovi?»
37 Y Jesús le dijo: Amarás al Señor tu Dios de todo tu corazón, y de toda tu alma, y de toda tu mente.
Han svara: «»Du skal elska Herren, din Gud, av alt ditt hjarta og av all din hug og av alt ditt vit!»
38 Este es el primero y el grande mandamiento.
Det er det største og fyrste bodet.
39 Y el segundo es semejante á éste: Amarás á tu prójimo como á ti mismo.
Men det er eit anna som likjest det, og det er: «Du skal elska næsten din som deg sjølv!»
40 De estos dos mandamientos depende toda la ley y los profetas.
På desse tvo bodi kviler heile lovi og profetarne.»
41 Y estando juntos los Fariseos, Jesús les preguntó,
Med farisæarane var samla, spurde Jesus deim åt:
42 Diciendo: ¿Qué os parece del Cristo? ¿de quién es Hijo? Dícenle: De David.
«Kva trur de um Messias? Kven er han son åt?» «Åt David, » svara dei.
43 El les dice: ¿Pues cómo David en Espíritu le llama Señor, diciendo:
Då sagde han: «Korleis kann då David i Anden kalla honom herre, når han segjer:
44 Dijo el Señor á mi Señor: Siéntate á mi diestra, entre tanto que pongo tus enemigos por estrado de tus pies?
«Herren sagde til herren min: «Sit ved høgre handi mi, til eg dine fiendar fær for dine føter lagt!»»
45 Pues si David le llama Señor, ¿cómo es su Hijo?
Kallar no David honom herre, korleis kann han då vera son hans?»
46 Y nadie le podía responder palabra; ni osó alguno desde aquel día preguntarle más.
Men ingen kunde svara honom eit ord. Og ingen torde etter den dag koma med fleire spursmål til honom.
