< Marcos 6 >
1 Y SALIÓ de allí, y vino á su tierra, y le siguieron sus discípulos.
Yesu noa kanyo modhi dalagi kaachiel gi jopuonjrene.
2 Y llegado el sábado, comenzó á enseñar en la sinagoga; y muchos oyéndole, estaban atónitos, diciendo: ¿De dónde tiene éste estas cosas? ¿Y qué sabiduría es ésta que le es dada, y tales maravillas que por sus manos son hechas?
To ka Sabato nochopo nochako puonjo ei sinagogi. Ji mangʼeny mane owinje nohum nono, ka gipenjore ni, “Ngʼatni ogolo gigi kure? Koso rieko manade mosemiyeni, momiyo otimo koda ka honni?
3 ¿No es éste el carpintero, hijo de María, hermano de Jacobo, y de José, y de Judas, y de Simón? ¿No están también aquí con nosotros, sus hermanas? Y se escandalizaban en él.
Donge en fundi bao-cha ma wuod Maria kendo ma owetene gin Jakobo gi Josef kod Judas gi Simon? Nyiminene donge nikodwa ka?” Kamano negichwanyore kode.
4 Mas Jesús les decía: No hay profeta deshonrado sino en su tierra, y entre sus parientes, y en su casa.
To Yesu nowachonegi niya, “Janabi imiyo duongʼ kuonde duto, makmana e kind jogwengʼ-gi gi wedene kod joode owuon.”
5 Y no pudo hacer allí alguna maravilla; solamente sanó unos pocos enfermos, poniendo sobre ellos las manos.
Omiyo Yesu koro ne ok nyal timo honni kanyo, makmana ni noketo lwete kuom joma tuo manok mi ochangogi.
6 Y estaba maravillado de la incredulidad de ellos. Y rodeaba las aldeas de alrededor, enseñando.
To nowuoro kaka jogo ne onge gi yie. Bangʼ mano Yesu nomedo dhi nyime gipuonjo e gwengʼ ka gwengʼ
7 Y llamó á los doce, y comenzó á enviarlos de dos en dos: y les dió potestad sobre los espíritus inmundos.
Kindeno noluongo ji apar gariyo ire, mi oorogi ji ariyo ariyo, kendo omiyogi teko kuom jochiende maricho.
8 Y les mandó que no llevasen nada para el camino, sino solamente báculo; no alforja, ni pan, ni dinero en la bolsa;
Nomiyogi chik machal kama: “Kik utingʼ gimoro ka udhi e wuoth makmana ludh wuoth. Makati, kata ofuku kata pesa mikano e ofuku kik utingʼ.
9 Mas que calzasen sandalias, y no vistiesen dos túnicas.
Opato ema urwaki, to kik utingʼ kata law machielo miloko.
10 Y les decía: Donde quiera que entréis en una casa, posad en ella hasta que salgáis de allí.
Ot moro amora mudonje, to dagieuru nyaka udar e dalano.
11 Y todos aquellos que no os recibieren ni os oyeren, saliendo de allí, sacudid el polvo que está debajo de vuestros pies, en testimonio á ellos. De cierto os digo que más tolerable será [el castigo] de los de Sodoma y Gomorra el día del juicio, que el de aquella ciudad.
Kaponi udhi e dala moro to ok orwaku kata ka jo-dalano otamore winjo wachu, to mondo utengʼ buch tiendeu bangʼe ua kanyo. Mano nobednigi ranyisi ni bura oseloyogi.”
12 Y saliendo, predicaban que los hombres se arrepintiesen.
Negidhi ma gilando wach ji mondo olokre owe richo.
13 Y echaban fuera muchos demonios, y ungían con aceite á muchos enfermos, y sanaban.
Bende negigolo jochiende mathoth kuom ji kendo ne giolo mo kuom joma tuo mathoth mi gichangogi.
14 Y oyó el rey Herodes [la fama de Jesús], porque su nombre se había hecho notorio; y dijo: Juan el que bautizaba, ha resucitado de los muertos, y por tanto, virtudes obran en él.
Ruoth Herode nowinjo wechegi, nikech nying Yesu koro noselandore mongʼere malach. Jomoko ne wacho kuom Yesu niya, “Johana Ja-batiso osechier oa kuom joma otho, kendo mano emomiyo teko mar timo honni ni e ngimane.”
15 Otros decían: Elías es. Y otros decían: Profeta es, ó alguno de los profetas.
Joma moko to ne wacho niya, “En Elija.” To joma moko bende noramo niya, “En janabi machal gi jonabi machon gi lala.”
16 Y oyéndo[lo] Herodes, dijo: Este es Juan el que yo degollé: él ha resucitado de los muertos.
Kane ruoth Herode owinjo wechegi, nowacho niya, “Johana ngʼat mane asengʼado wiye osechier oa kuom joma otho!”
17 Porque el mismo Herodes había enviado, y prendido á Juan, y le había aprisionado en la cárcel á causa de Herodías, mujer de Felipe su hermano; pues la había tomado por mujer.
Herode ne chunye chandore nikech en owuon ema nogolo chik mondo omak Johana, kendo kuom chikneno askechene nomako Johana moketo e od twech. Notimo kamano nikech wach Herodia mane en chi owadgi ma nyinge Filipo. Herode nomayo owadgino dhako mi oloko chiege owuon.
18 Porque Juan decía á Herodes: No te es lícito tener la mujer de tu hermano.
To Johana nosebedo ka kwero Herode kawachone niya, “Chik ok oyieni mondo ibed gi chi owadu.”
19 Mas Herodías le acechaba, y deseaba matarle, y no podía:
Kuom mano dhako ma nyinge Herodia nomako sadha gi Johana, kendo nodwaro mondo onege. To kata kamano ne ok onyal,
20 Porque Herodes temía á Juan, sabiendo que era varón justo y santo, y le tenía respeto: y oyéndole, hacía muchas cosas; y le oía de buena gana.
nikech Herode ne oluoro Johana kendo ne ok odwar ni ngʼato ohinye, nikech nokawe kaka ngʼama kare kendo maler. Kinde ka kinde ka Herode nowinjo yalo Johana to dhoge ne moko; to pod nogombo mana mondo omed winjo yalone.
21 Y venido un día oportuno, en que Herodes, en la fiesta de su nacimiento, daba una cena á sus príncipes y tribunos, y á los principales de Galilea;
Achien thuolo nochopo mondo Herodia otim dwarone. Chiengʼ rapar mar nywol Herode nochopo, kendo ne oloso chiemo moyiedhi ne jotend ogandane madongo gi jotend jolweny mage kod jok midewo duto moa Galili.
22 Y entrando la hija de Herodías, y danzando, y agradando á Herodes y á los que estaban con él á la mesa, el rey dijo á la muchacha: Pídeme lo que quisieres, que yo te lo daré.
To kane budho dhi nyime, nyar Herodia nobiro momiel e nyim Herode mi miendeno nomoro ruoth gi wende. Ruoth nowachone nyakono niya, “Kwaya gimoro amora ma chunyi dwaro mondo amiyi.”
23 Y le juró: Todo lo que me pidieres te daré, hasta la mitad de mi reino.
Herode nosingore ne nyakono e yor kwongʼruok niya, “Gimoro amora mikwaya abiro miyi, kata obed mana nus pinyruodha.”
24 Y saliendo ella, dijo á su madre: ¿Qué pediré? Y ella dijo: La cabeza de Juan Bautista.
Nyakono nowuok modhi openjo min mare gima dokwa ruoth kowacho niya, “En angʼo manyalo kwayo?” To min mare nodwoke niya, “Wi Johana Ja-batiso.”
25 Entonces ella entró prestamente al rey, y pidió, diciendo: Quiero que ahora mismo me des en un plato la cabeza de Juan Bautista.
Gikanyono nyakono nodok ir ruoth koreto mi okwaye kowacho niya, “Adwaro ni mondo imiya wi Johana ja-batiso sani sani e san.”
26 Y el rey se entristeció mucho; mas á causa del juramento, y de los que estaban con él á la mesa, no quiso desecharla.
Ruoth ne chunye ochandore ahinya ka nowinjo kwayono, to nikech noyudo osesingore e yor kwongʼruok, kendo nikech wende mane ni e nyasineno, ne ok odwar tuono nyakono gima nosekwayo.
27 Y luego el rey, enviando uno de la guardia, mandó que fuese traída su cabeza;
Kuom mano nooro janek piyo piyo kendo nomiyo janekno chik mondo odhi okelne wi Johana Ja-batiso. Ngʼatno nodhi mongʼado wi Johana e od twech kama ne entie,
28 El cual fué, y le degolló en la cárcel, y trajo su cabeza en un plato, y la dió á la muchacha, y la muchacha la dió á su madre.
bangʼe nokelo wiye koketo e san. Ne ochiwe ne nyakono, mi nyakono nochiwe ni min mare.
29 Y oyéndo[lo] sus discípulos, vinieron y tomaron su cuerpo, y le pusieron en un sepulcro.
Kane giwinjo wachni, jopuonjre Johana nobiro mokawo ringre kendo ne giike e bur.
30 Y los apóstoles se juntaron con Jesús, y le contaron todo lo que habían hecho, y lo que habían enseñado.
Joote noduogo onyiso Yesu gik moko duto mane gisetimo kendo puonjo.
31 Y él les dijo: Venid vosotros aparte al lugar desierto, y reposad un poco. Porque eran muchos los que iban y venían, que ni aun tenían lugar de comer.
To nikech ji mathoth ne biro irgi kendo aa ma ok giwenegi thuolo kata mar chiemo, Yesu nowacho ni jopuonjrene niya, “Wawuoguru ka mondo wadhi kamoro mopondo ma ji ongee mondo waywe kuno.”
32 Y se fueron en un barco al lugar desierto aparte.
Kuom mano ne giwuok gidhi kama opondo ka gin kendgi giwegi e yie.
33 Y los vieron ir muchos, y le conocieron; y concurrieron allá muchos á pie de las ciudades, y llegaron antes que ellos, y se juntaron á él.
Kata kamano ji mangʼeny ma nonenogi kagiwuok nofwenyo gisano ni ne en gin, omiyo ne giwuok e mier mokiewo machiegni duto ka giringo e yor tielo magikwongo ne Yesu gi jopuonjrene kama negidhiye.
34 Y saliendo Jesús vió grande multitud, y tuvo compasión de ellos, porque eran como ovejas que no tenían pastor; y les comenzó á enseñar muchas cosas.
Kane Yesu ogowo loka, noneno oganda maduongʼ, nokechogi nikech ne gichal kaka rombe maonge gi jakwath. Omiyo nochako puonjogi gik mangʼeny.
35 Y como ya fuese el día muy entrado, sus discípulos llegaron á él, diciendo: El lugar es desierto, y el día ya muy entrado;
To ka sa koro ne oniangʼ, jopuonjrene nobiro ire mowachone niya, “Ka en thim kendo sa koro olewo ahinya.
36 Envíalos para que vayan á los cortijos y aldeas de alrededor, y compren para sí pan; porque no tienen qué comer.
We jogi owuogi mondo gidhi e gwenge kod mier machiegni mondo gingʼiew gima digicham.”
37 Y respondiendo él, les dijo: Dadles de comer vosotros. Y le dijeron: ¿[Que] vayamos y compremos pan por doscientos denarios, y les demos de comer?
To Yesu nodwokogi kowacho niya, “Un uwegi migiuru gimoro gicham.” Gin to negidwoke ka gipenje niya, “Ere kaka dwadhi mwangʼiew makati ma nengone oromo chudo mar ngʼato mar dweche aboro mondo wapidhgo oganda machal kama?”
38 Y él les dice: ¿Cuántos panes tenéis? Id, y vedlo. Y sabiéndolo, dijeron: Cinco, y dos peces.
Eka Yesu nopenjogi niya, “Un gi makati adi? Dhi ungʼi.” Kane gisekwano kar romb makati mane gin-go neginyiso Yesu niya, “Abich, gi rech ariyo.”
39 Y les mandó que hiciesen recostar á todos por partidas sobre la hierba verde.
Eka Yesu nochiko jopuonjrene mondo ochan ji e migepe matindo tindo, ka gibet e lum mangʼich.
40 Y se recostaron por partidas, de ciento en ciento, y de cincuenta en cincuenta.
Kuom mano ji nobedo piny e migepe, ka migepe moko otingʼo ji mia achiel to moko otingʼo ji piero abich.
41 Y tomados los cinco panes y los dos peces, mirando al cielo, bendijo, y partió los panes, y dió á sus discípulos para que [los] pusiesen delante: y repartió á todos los dos peces.
Bangʼe nokawo makati abichgo gi rech ariyogo nongʼiyo polo malo, kogoyo erokamano. Nongʼingo makatigo mi omiyo jopuonjrene mondo opog ji. Rech ariyo ka bende nopogo matindo tindo ni ji duto.
42 Y comieron todos, y se hartaron.
Giduto negichiemo mi giyiengʼ chuth,
43 Y alzaron de los pedazos doce cofines llenos, y de los peces.
kendo bangʼ chiemo jopuonjre nochoko ngʼinjo mag chiemo mane ji ochamo oweyo okepe apar gariyo mopongʼ mag makati gi rech.
44 Y los que comieron eran cinco mil hombres.
Kar romb chwo mane ochiemo ne gin ji alufu abich.
45 Y luego dió priesa á sus discípulos á subir en el barco, é ir delante de él á Bethsaida de la otra parte, entre tanto que él despedía la multitud.
Gisano Yesu nochiko jopuonjrene mondo odonji e yie kendo gitel nyime gingʼad gidhi loka nam e dala mar Bethsaida, ka en to ne pod odongʼ chien kogonyo oganda.
46 Y después que los hubo despedido, se fué al monte á orar.
Bangʼ goyone oganda oriti, noidho modhi e bath got malo mondo olem.
47 Y como fué la tarde, el barco estaba en medio de la mar, y él solo en tierra.
Kane piny chiegni imore, yie koro ne ni e chuny nam to Yesu to ne ni kende oko e lowo motwo kuma ne odongʼie.
48 Y los vió fatigados bogando, porque el viento les era contrario: y cerca de la cuarta vigilia de la noche, vino á ellos andando sobre la mar, y quería precederlos.
Yesu noneno kaka jopuonjrene ne chandore gi chiko yie, nikech yamo ne kedo kodgi. To kar sa apar kogwen, Yesu nobiro irgi kowuotho ewi pi. Kochopo irgi to nochalo ka gima odwa kalo akala odhi,
49 Y viéndole ellos, que andaba sobre la mar, pensaron que era fantasma, y dieron voces;
to kane ginene kowuotho ewi pi, negiparo ni en jachien. Omiyo ne gibuok mi gikok matek,
50 Porque todos le veían, y se turbaron. Mas luego habló con ellos, y les dijo: Alentaos; yo soy, no temáis.
nikech giduto ne ginene ma luoro nomakogi. To Yesu noloso kodgi gisano kowachonegi niya, “Beduru gi chir! En mana An! Kik uluor.”
51 Y subió á ellos en el barco, y calmó el viento: y ellos en gran manera estaban fuera de sí, y se maravillaban:
Eka nodonjo e yie mobet kodgi, kendo yamo nokwe mos. Jopuonjrene nohum nono,
52 Porque aun no habían considerado lo de los panes, por cuanto estaban ofuscados sus corazones.
nikech tiend hond makati ne pok odonjonigi. Pachgi ne pod odinore.
53 Y cuando estuvieron de la otra parte, vinieron á tierra de Genezaret, y tomaron puerto.
Kane gisengʼado loka komachielo negichopo Genesaret, mi gigowo kanyo.
54 Y saliendo ellos del barco, luego le conocieron.
To sa nogono mane giwuok gilor e yie, ji nofwenyo ni Yesu obiro.
55 Y recorriendo toda la tierra de alrededor, comenzaron á traer de todas partes enfermos en lechos, á donde oían que estaba.
Negiringo gidhi e mier machiegni man e alworano duto ka gitingʼo joma tuo konindo e kitendini. Negikelone jotuo kamoro amora mane giwinjo ni entie.
56 Y donde quiera que entraba, en aldeas, ó ciudades, ó heredades, ponían en las calles á los que estaban enfermos, y le rogaban que tocasen siquiera el borde de su vestido; y todos los que le tocaban quedaban sanos.
Kamoro amora mane Yesu odhiye; e mier madongo kata matindo kata e gwenge, ji ne kelo joma tuo e chirni kendo negisaye mondo oyie jotuogo omul kata mana riak lawe. Ji duto mane omule nochango.