Proverbios 6
1 Hijo, si salieres por fiador por tu amigo, si tocaste tu mano al extraño,
Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
2 Enlazado eres con las palabras de tu boca; y preso con las razones de tu boca.
Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
3 Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate; porque has caído en la mano de tu prójimo: Vé, humíllate, y esfuerza tu prójimo.
Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
4 No des sueño a tus ojos, ni a tus párpados adormecimiento.
Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
5 Escápate como el corzo de la mano del cazador; y como el ave de la mano del parancero.
Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
6 Vé a la hormiga, o! perezoso, mira sus caminos, y sé sabio:
Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
7 La cual no tiene capitán, ni gobernador, ni señor,
Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
8 Y con todo eso apareja en el verano su comida: en el tiempo de la siega allega su mantenimiento.
Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
9 Perezoso; ¿hasta cuándo has de dormir? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
10 Tomando un poco de sueño, cabeceando otro poco, poniendo mano sobre mano otro poco para volver a dormir:
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
11 Vendrá como caminante tu necesidad, y tu pobreza como hombre de escudo.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
12 El hombre perverso es varón inicuo: camina en perversidad de boca,
Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
13 Guiña con sus ojos, habla con sus pies: enseña con sus dedos;
Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
14 Perversidades están en su corazón: en todo tiempo anda pensando mal: enciende rencillas;
Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
15 Por tanto su calamidad vendrá de repente: súbitamente será quebrantado, y no habrá quien le sane.
Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
16 Seis cosas aborrece Jehová, y aun siete abomina su alma:
Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
17 Los ojos altivos, la lengua mentirosa, las manos derramadoras de la sangre inocente,
Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
18 El corazón que piensa pensamientos inicuos, los pies presurosos para correr al mal,
Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
19 El testigo mentiroso que habla mentiras; y el que enciende rencillas entre los hermanos.
Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
20 Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre; y no dejes la ley de tu madre:
Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
21 Atala siempre en tu corazón: enlázala a tu cuello.
Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
22 Cuando anduvieres, te guie: cuando durmieres, te guarde: cuando despertares, hable contigo:
Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
23 Porque el mandamiento candela es, y la ley luz; y camino de vida las reprensiones de la enseñanza;
Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
24 Para que te guarden de la mala mujer; de la blandura de la lengua de la extraña.
Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
25 No codicies su hermosura en tu corazón: ni te prenda con sus ojos.
Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
26 Porque a causa de la mujer ramera viene el hombre a un bocado de pan; y la mujer caza la preciosa alma del varón.
Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
27 ¿Tomará el hombre fuego en su seno, y que sus vestidos no se quemen?
Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
28 ¿Andará el hombre sobre las brasas, y que sus pies no se abrasen?
Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
29 Así el que entrare a la mujer de su prójimo: no será sin culpa todo hombre que la tocare.
Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
30 No tienen en poco al ladrón, cuando hurtare para henchir su alma, teniendo hambre:
Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
31 Mas tomado, paga las setenas: o da toda la sustancia de su casa.
Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
32 Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de entendimiento: corrompe su alma el que tal hace.
Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
33 Plaga y vergüenza hallará; y su afrenta nunca será raída.
Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
34 Porque el zelo sañudo del varón no perdonará en el día de la venganza.
Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
35 No tendrá respeto a ninguna redención: ni querrá perdonar aunque le multipliques el cohecho.
Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
