< Proverbios 19 >
1 Mejor es el pobre que camina en su simplicidad, que el de perversos labios, e insensato.
Miskiinka daacadnimadiisa ku socda ayaa ka wanaagsan Nacaska bushimihiisu qalloocan yihiin.
2 El alma sin ciencia no es buena; y el presuroso de pies, peca.
Oo weliba in naftu aqoon la'aato ma wanaagsana, Oo kii cagihiisu degdegaanna wuu ambadaa.
3 La insensatez del hombre tuerce su camino; y contra Jehová se aira su corazón.
Nin nacasnimadiisu jidkiisay qalloocisaa, Oo isagu qalbigiisa ayuu Rabbiga uga cadhoodaa.
4 Las riquezas allegan muchos amigos: mas el pobre, de su amigo es apartado.
Maalku wuxuu badiyaa saaxiibbo, Laakiinse miskiinku saaxiibkiisa buu ka soocmaa.
5 El testigo falso no será sin castigo; y el que habla mentiras, no escapará.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana ma baxsan doono.
6 Muchos rogarán al príncipe: mas cada uno es amigo del hombre que da.
Kuwa badan ayaa deeqsiga raallinimo ka baryi doona, Oo nin kastaaba waa u saaxiib kii hadiyado bixiya.
7 Todos los hermanos del pobre le aborrecen, ¿cuánto más sus amigos se alejarán de él? buscará la palabra, y no la hallará.
Miskiinka walaalihiis oo dhammu way neceb yihiin, Haddaba saaxiibbadiisuna intee bay ka fogaan doonaan! Isagu hadal buu kala daba tagaa iyaga, laakiinse way tageen.
8 El que posee entendimiento, ama su alma: guarda la inteligencia, para hallar el bien.
Kii xigmadda helaa naftiisuu jecel yahay, Oo kii waxgarashada xajistaana wax wanaagsan buu heli doonaa.
9 El testigo falso no será sin castigo; y el que habla mentiras, perecerá.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana wuu halligmi doonaa.
10 No conviene al insensato la delicia, ¿cuánto menos al siervo ser señor de los príncipes?
Nacaska raaxo uma eka, Waxaana taas ka sii liita in addoon amiirro xukumo.
11 El entendimiento del hombre detiene su furor; y su honra es disimular la prevaricación.
Nin miyirkiisu cadho buu ka celiyaa, Oo waxaa isaga ammaan u ah inuu xadgudub dhaafo.
12 Como el bramido del cachorro del león es la ira del rey; y como el rocío sobre la yerba su benevolencia.
Boqorka cadhadiisu waa sida libaaxa cidiisa, Laakiinse raallinimadiisu waa sida sayaxa cawska ku dega.
13 Dolor es para su padre el hijo insensato; y gotera continua las contiendas de la mujer.
Wiilkii nacas ahu waa u belaayo aabbihiis, Oo naag murammadeeduna waa sida dhibicyo aan kala go'in.
14 La casa y las riquezas herencia son de los padres: mas de Jehová la mujer prudente.
Hoy iyo hanti aabbayaashaa laga dhaxlaa, Laakiinse afo miyir leh xagga Rabbigaa laga helaa.
15 La pereza hace caer sueño; y el alma negligente hambreará.
Caajisnimo waxay keentaa hurdo weyn, Oo qofkii caajis ahuna wuu gaajoon doonaa.
16 El que guarda el mandamiento, guarda su alma: mas el que menospreciare sus caminos, morirá.
Kii amarka dhawraa naftiisuu dhawraa, Laakiinse kii jidadkiisa fudaydsadaa wuu dhiman doonaa.
17 A Jehová empresta el que da al pobre; y él le dará su paga.
Kii miskiinka u naxaa Rabbiguu wax amaahiyaa, Oo wanaaggii uu sameeyeyna wuu u celin doonaa.
18 Castiga a tu hijo entre tanto que hay esperanza: mas para matarle no alces tu voluntad.
Wiilkaaga edbi intay rajo jirto, Laakiinse naftaada ha ku qasbin si uu u dhinto.
19 El de grande ira, llevará la pena; porque aun si le librares, todavía tornarás.
Ninkii cadho badan waa la taqsiiri doonaa, Waayo, haddaad mar isaga samatabbixiso, haddana waa inaad mar kale sidii oo kale ku samaysaa.
20 Escucha el consejo, y recibe la enseñanza, para que seas sabio en tu vejez.
Talada maqal, oo edbinta qaado, Si aad ugu dambaystaada caqli u yeelatid.
21 Muchos pensamientos están en el corazón del hombre: mas el consejo de Jehová permanecerá.
Nin qalbigiisa waxaa ku jira hindisooyin badan, Habase ahaatee waxaa taagnaan doonta talada Rabbiga.
22 Contentamiento es a los hombres hacer misericordia; y el pobre es mejor que el mentiroso.
Nin waxaa loo doonayaa waa raxmaddiisa, Oo miskiinkuna waa ka wanaagsan yahay beenaalaha.
23 El temor de Jehová es para vida; y permanecerá harto: no será visitado de mal.
Kii Rabbiga ka cabsada waxaa loo kaxeeyaa xagga nolosha, Wuuna sii dheregsanaan doonaa, Oo sharna loo keeni maayo.
24 El perezoso esconde su mano en el seno: aun a su boca no la llevará.
Ninkii caajis ahu wuxuu gacanta geliyaa xeedhada, Oo mar dambe xagga afkiisa uma soo celiyo.
25 Hiere al burlador, y el simple se hará avisado; y corrigiendo al entendido, entenderá ciencia.
Kan wax quudhsada garaac, oo garaadlaawaha ayaa miyir yeelan doona, Oo kii garasho leh canaano, oo isna aqoon buu sii korodhsan doonaa.
26 El que roba a su padre, y ahuyenta a su madre, hijo es avergonzador, y deshonrador.
Kii aabbihiis kharriba, hooyadiisna erya, Waa wiil ceeb keena oo cay soo jiida.
27 Cesa, hijo mío, de oír el enseñamiento, que te haga desviar de las razones de sabiduría.
Wiilkaygiiyow ka joogso in markaad edbinta maqashid Aad dabadeed hadalka aqoonta ka ambatid.
28 El testigo perverso se burlará del juicio; y la boca de los impíos encubrirá la iniquidad.
Markhaatigii waxmatare ahu gartuu quudhsadaa, Oo kan sharka leh afkiisuna wuxuu liqaa xumaan.
29 Aparejados están juicios para los burladores; y azotes para los cuerpos de los insensatos.
Kuwa wax quudhsada waxaa loo diyaariyey xukunno, Oo dhabarka nacasyadana waxaa loo diyaariyey karbaash.