Proverbios 10

1 El hijo sabio alegra al padre; y el hijo insensato es tristeza de su madre.

Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.

2 Los tesoros de maldad no serán de provecho; mas la justicia libra de la muerte.

Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.

3 Jehová no dejará tener hambre al alma del justo: mas la iniquidad lanzará a los impíos.

Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.

4 La mano negligente hace pobre: mas la mano de los diligentes enriquece.

Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.

5 El que recoge en el verano, es hombre entendido; el que duerme en el tiempo de la segada, hombre confuso.

Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.

6 Bendita es la cabeza del justo: mas la boca de los impíos cubrirá iniquidad.

Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.

7 La memoria del justo será bendita: mas el nombre de los impíos se pudrirá.

Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.

8 El sabio de corazón recibirá los mandamientos: mas el insensato de labios caerá.

Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.

9 El que camina en integridad, anda confiado: mas el que pervierte sus caminos, será quebrantado.

Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.

10 El que guiña del ojo, dará tristeza; y el insensato de labios será castigado.

Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.

11 Vena de vida es la boca del justo: mas la boca de los impíos cubrirá la iniquidad.

Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.

12 El odio despierta las rencillas: mas la caridad cubrirá todas las maldades.

Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.

13 En los labios del prudente se halla sabiduría, y es vara a las espaldas del falto de entendimiento.

Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.

14 Los sabios guardan la sabiduría: mas la boca del insensato es calamidad cercana.

Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.

15 Las riquezas del rico son su ciudad fuerte; y el desmayo de los pobres es su pobreza.

Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.

16 La obra del justo es para vida: mas el fruto del impío es para pecado.

Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.

17 Camino a la vida es guardar la corrección; y el que deja la reprensión yerra.

Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.

18 El que encubre el odio tiene labios mentirosos; y el que echa mala fama es insensato.

Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.

19 En las muchas palabras no falta rebelión: mas el que refrena sus labios es prudente.

No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.

20 Plata escogida es la lengua del justo: mas el entendimiento de los impíos es como nada.

Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.

21 Los labios del justo apacientan a muchos: mas los insensatos con falta de entendimiento mueren.

Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.

22 La bendición de Jehová es la que enriquece, y no añade tristeza con ella.

Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.

23 Es como risa al insensato hacer abominación: mas el hombre entendido sabe.

Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.

24 Lo que el impío teme, eso le vendrá: mas Dios da a los justos lo que desean.

Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.

25 Como pasa el torbellino, así el malo no es: mas el justo, fundado para siempre.

Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.

26 Como el vinagre a los dientes, y como el humo a los ojos, así es el perezoso a los que le envían.

Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.

27 El temor de Jehová aumentará los días: mas los años de los impíos serán acortados.

Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

28 La esperanza de los justos es alegría; mas la esperanza de los impíos perecerá.

Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

29 Fortaleza es al perfecto el camino de Jehová: mas espanto es a los que obran maldad.

Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.

30 El justo eternalmente no será removido, mas los impíos no habitarán la tierra.

Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.

31 La boca del justo producirá sabiduría: mas la lengua perversa será cortada.

Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.

32 Los labios del justo conocerán lo que agrada: mas la boca de los impíos perversidades.

Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.