< Proverbios 29 >

1 El hombre que al ser reprendido es indómito, Será quebrantado de repente, Y no habrá para él medicina.
Namni ifannaa baayʼee booddee mataa jabaatu kam iyyuu akkuma tasaa caba; hin fayyus.
2 Cuando aumentan los justos, el pueblo se regocija. Cuando gobierna el impío, el pueblo gime.
Yommuu namni qajeelaan aangoo qabatutti, sabni ni ililcha; yommuu namni hamaan bulchu garuu sabni ni guunguma.
3 El que ama la sabiduría, alegra a su padre, Pero el que se junta con prostitutas, destruye su riqueza.
Namni ogummaa jaallatu abbaa isaa gammachiisa; miiltoon sagaagaltuu garuu qabeenya isaa barbadeessa.
4 Un rey justo estabiliza el país, Pero el que lo carga de impuestos lo destruye.
Mootiin murtii qajeelaadhaan biyyaaf nagaa buusa; kan mattaʼaaf gaggabu immoo biyya gargar qoqqooda.
5 El hombre que lisonjea a su prójimo Tiende una red a sus pasos.
Namni ollaa isaa jaju, miilluma isaatiif kiyyoo kaaʼa.
6 En la transgresión del hombre perverso hay trampa, Pero el justo cantará y se alegrará.
Namni hamaan cubbuu ofii isaatiin qabama; qajeelaan garuu ni faarfata; ni ililchas.
7 Preocupa al justo la causa de los pobres, Y el perverso no entiende esa preocupación.
Namni qajeelaan mirga hiyyeessaatiif dhaabata; namni hamaan garuu dhimma akkanaa hin qabu.
8 Los burladores agitan la ciudad, Pero los sabios aplacan la ira.
Qoostonni magaalaa jeequ; ogeeyyiin garuu aarii qabbaneessu.
9 Si un sabio contiende con un necio, Aunque se enoje éste o se ría, no tendrá reposo.
Yoo ogeessi gowwaa wajjin mana murtii dhaqe, gowwaan sun ni aara yookaan ni kolfa; nagaanis hin jiraatu.
10 Los hombres sanguinarios aborrecen al íntegro, Pero los rectos se preocupan por su vida.
Namoonni dhiiga dheebotan, nama amanamaa jibbu; nama tolaas ajjeesuu barbaadu.
11 El necio da rienda suelta a su ira, Pero el sabio la reprime.
Gowwaan guutumaan guutuutti aariitti of kenna; ogeessi garuu of qaba.
12 Si el gobernante atiende a palabras mentirosas, Todos sus ministros serán perversos.
Yoo bulchaan tokko soba dhaggeeffate, qondaaltonni isaa hundi ni hammaatu.
13 El pobre y el opresor tienen esto en común: A ambos Yavé les iluminó los ojos.
Hiyyeessaa fi namni nama cunqursu waan kanaan wal fakkaatu: Waaqayyo ija lachan isaaniitiifuu agartuu kenna.
14 Si el rey juzga a los pobres con verdad, Su trono será establecido para siempre.
Yoo mootiin tokko wal qixxummaadhaan hiyyeeyyiif murtii kenne, teessoon isaa bara baraan jabaatee dhaabata.
15 La vara y la reprensión dan sabiduría, Pero el muchacho consentido avergonzará a su madre.
Ulee fi ifannaan ogummaa kennu; daaʼimni akkasumatti gad dhiifame garuu haadha isaa salphisa.
16 Cuando los perversos se multiplican, aumenta la transgresión, Pero los justos presenciarán la caída de ellos.
Yommuu hamoonni aangoo qabatan, cubbuutu baayʼata; qajeeltonni garuu kufaatii jaraa argu.
17 Corrige a tu hijo y te dará descanso, Y dará satisfacciones a tu alma.
Ilma kee adabadhu, inni nagaa siif kenna; lubbuu kees ni gammachiisa.
18 Donde no hay visión profética, el pueblo se desenfrena. Pero, ¡inmensamente feliz es el que guarda la Ley!
Iddoo mulʼanni hin jirretti sabni gad dhiisii taʼa; namni seera eegu garuu eebbifamaa dha.
19 El esclavo no se corrige solo con palabras, Porque entiende, pero no hace caso.
Garbichi dubbii afaanii qofaan hin sirreeffamu; inni yoo hubate illee deebii hin kennuutii.
20 ¿Has visto a un hombre precipitado en sus palabras? Más esperanza hay del necio que de él.
Ati nama jarjarsuun dubbatu argitee? Isa irra gowwaatu abdii caalu qaba.
21 El que mima a un esclavo desde la niñez, Al final lo tendrá como un hijo.
Nama garbicha ofii isaa ijoollummaa isaatii jalqabee qanansiisu, galgalli isaa rakkina.
22 El hombre iracundo levanta contiendas, Y el furioso comete muchas transgresiones.
Namni aaru lola kakaasa; kan dafee aarus cubbuu hedduu hojjeta.
23 La soberbia del hombre lo abate, Pero el de espíritu humilde recibirá honra.
Of tuulummaan namaa isuma gad deebisa; namni hafuuraan gad of qabu garuu ulfina argata.
24 El cómplice del ladrón aborrece su propia vida, Oye la maldición, pero no lo denuncia.
Namni hattuu wajjin qooddatu lubbuu ofii isaa jibba; inni ni kakata; garuu waan tokko illee hin himu.
25 El temor al hombre coloca una trampa, Pero el que confía en Yavé estará seguro.
Nama sodaachuun kiyyoo namatti taʼa; kan Waaqayyoon amanatu garuu nagaadhaan jiraata.
26 Muchos buscan el favor del gobernante, Pero la sentencia para el hombre viene de Yavé.
Namni hedduun bulchaa biratti surraa argachuu barbaada; murtiin qajeelaan garuu Waaqayyo biraa dhufa.
27 El hombre inicuo es aborrecido por los justos, Y el de camino recto es aborrecido por los perversos.
Qajeelaan sobduu xireeffata; hamaan immoo nama tolaa jibba.

< Proverbios 29 >