Proverbios 29
1 El hombre que al ser reprendido es indómito, Será quebrantado de repente, Y no habrá para él medicina.
Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.
2 Cuando aumentan los justos, el pueblo se regocija. Cuando gobierna el impío, el pueblo gime.
Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.
3 El que ama la sabiduría, alegra a su padre, Pero el que se junta con prostitutas, destruye su riqueza.
Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.
4 Un rey justo estabiliza el país, Pero el que lo carga de impuestos lo destruye.
Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.
5 El hombre que lisonjea a su prójimo Tiende una red a sus pasos.
Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.
6 En la transgresión del hombre perverso hay trampa, Pero el justo cantará y se alegrará.
Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.
7 Preocupa al justo la causa de los pobres, Y el perverso no entiende esa preocupación.
Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.
8 Los burladores agitan la ciudad, Pero los sabios aplacan la ira.
Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.
9 Si un sabio contiende con un necio, Aunque se enoje éste o se ría, no tendrá reposo.
Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.
10 Los hombres sanguinarios aborrecen al íntegro, Pero los rectos se preocupan por su vida.
Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.
11 El necio da rienda suelta a su ira, Pero el sabio la reprime.
Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.
12 Si el gobernante atiende a palabras mentirosas, Todos sus ministros serán perversos.
Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.
13 El pobre y el opresor tienen esto en común: A ambos Yavé les iluminó los ojos.
Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.
14 Si el rey juzga a los pobres con verdad, Su trono será establecido para siempre.
Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.
15 La vara y la reprensión dan sabiduría, Pero el muchacho consentido avergonzará a su madre.
Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.
16 Cuando los perversos se multiplican, aumenta la transgresión, Pero los justos presenciarán la caída de ellos.
Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.
17 Corrige a tu hijo y te dará descanso, Y dará satisfacciones a tu alma.
Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.
18 Donde no hay visión profética, el pueblo se desenfrena. Pero, ¡inmensamente feliz es el que guarda la Ley!
Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.
19 El esclavo no se corrige solo con palabras, Porque entiende, pero no hace caso.
Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.
20 ¿Has visto a un hombre precipitado en sus palabras? Más esperanza hay del necio que de él.
Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
21 El que mima a un esclavo desde la niñez, Al final lo tendrá como un hijo.
Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.
22 El hombre iracundo levanta contiendas, Y el furioso comete muchas transgresiones.
Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.
23 La soberbia del hombre lo abate, Pero el de espíritu humilde recibirá honra.
La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.
24 El cómplice del ladrón aborrece su propia vida, Oye la maldición, pero no lo denuncia.
Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.
25 El temor al hombre coloca una trampa, Pero el que confía en Yavé estará seguro.
Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.
26 Muchos buscan el favor del gobernante, Pero la sentencia para el hombre viene de Yavé.
Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.
27 El hombre inicuo es aborrecido por los justos, Y el de camino recto es aborrecido por los perversos.
Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.
