< Proverbios 26 >

1 No conviene la nieve en el verano Ni la lluvia en la cosecha, Ni la honra al necio.
Neginagi vahe'ma ragima amizamo'a, zage knafi ko' ariankna nehigeno, ne'zamo afure knafi ko' ariankna huno knarera nosie.
2 Como pájaro que aletea y golondrina que vuela, Así la maldición sin causa no se cumple.
Mago'mo'ma hazenkema osu'nenigeno kazusi hunte kema hanigeno'a, ana kazusi kemo'a kisave namamo mika zupa manigsa osuno hareno vano vano nehiankna huno, vahetera ana kazusi kemo'a forera osugahie.
3 El látigo para el caballo, el cabestro para el asno Y la vara para la espalda del necio.
Hosi afura sefu knonu ahe'za azeri ante fatgo nehazageno, donki afumofona aeni zamagipina rente'naza zante zamavazu hu'za zamazeri fatgo nehaze. Hagi neginagi vahera kanonteti zamagumpi zamahe'za zamazeri fatgo hugahaze.
4 No respondas al necio según su necedad, Para que no seas tú como él.
Neginagi vahe'mofona neginagi naneke zamirera kenona huozamanto, anama hananana zamagri kna hunka neginagi vahe manigahane.
5 Responde al necio como merece su necedad, Para que él no se estime sabio.
Antahiso'e hutenka neginagi vahe'mo'za, neginagi nanekema hanaza nanekerera, kenona zmia huzamanto, ru zamagra antahisazana knare antahiza eri'none hugahaze.
6 El que envía mensaje por medio de un necio Corta sus pies y bebe violencia.
Neginagi vahe'mofoma katogema huntesankeno kema erino vaniazamo'a, mago kaga akafri atreankna nehuno, avuatga ti neankna hugahane.
7 Al lisiado le cuelgan las piernas inútiles. Así es el proverbio en la boca del necio.
Neginagi vahe'mo'ma knare nomanizamofo nanekema hu'zamo'a, vahe'mofoma frino sti'nea agamo eri'za e'oriankna huno, ana naneke'amo'a erizana e'origahie.
8 Como sujetar una piedra en la honda, Así es el que da honores al necio.
Neginagi antahi'zane vahe'ma ra zamagima zmizamo'a, kumi'atifima have erinteno ahe atrenaku anteankna nehie.
9 Como espina que cae en la mano de un borracho, Así es el proverbio en boca de los necios.
Neginagi antahi'zane vahe'mo'zama knare nomanizamofo naneke hanazana, negi ti neno neginagi hu'nea vahe'mo, ave'ave nofi azampi azerineno traka truku huno vano hiankna nehie.
10 Como arquero que dispara contra cualquiera, Es el que contrata a insensatos y vagabundos.
Neginagi antahi'zane vahe'ene karankama enevanaza vahe'ma zagore'ma eri'za erisazegu'ma zamavaresia zamo'a, keve ome ahetre emehetre huno rama'a vahe zamaheankna hugahie.
11 Como perro que vuelve a su vómito, Así el necio repite su insensatez.
Kramo'ma amu'ma atitrenere'ma eteno viaza hu'za neginagi vahe'mo'za koma nehaza neginagi zamavu'zmavara hutere nehaze.
12 ¿Has visto a alguien sabio en su propia opinión? Más se puede esperar de un necio que de él.
Neginagi vahe'mo'za amuhama hazazamo'a, ama' antahi'zane vahe'ma mani'none hu'za antahiza vahera zamagateneraze.
13 Dice el perezoso: El león está en el camino, Hay un león en la plaza.
Kampine ra kumamofo kantamimpina ha' zaga laioni manine hu'za feru vahe'mo'za nehaze!
14 Como la puerta gira sobre sus bisagras, Así también el perezoso en su cama.
Kafamo'ma hantintenare'ma me'neno anagino erigino hiankna hu'za, feru vahe'mo'za nemasaza tafe zamire, rukrahe rukrahe nehaze.
15 El perezoso mete su mano en el plato, Y le repugna aun llevar la comida a su boca.
Feru vahe'mo'a ne'zama ante tafepintira ne'zana erigahianagi, agipina erinteno nezankura avesra hugahie.
16 El perezoso se cree más sabio Que siete hombres que responden con discreción.
Feru vahe'mo'a agragu'ma antahiana, 7nia knare antahi'zane vahera, nagra zamagetere'noe huno nentahie.
17 El que se mete en pleito ajeno Es como el que agarra un perro por las orejas.
Rumozama ha' frama nehazafima, anintaka huno kema hu'zamo'a, kramofo agesare avazu huno viankna nehie.
18 Como el loco furioso que lanza dardos encendidos y flechas mortales,
Tava'oma'are nemanimofoma revatga nehuno, kiza zokago ke hugantoe huno'ma nehimo'a, negi ne'mo teve nerea keve ome ahetre eme ahetre hiankna nehie.
19 Así es el que engaña a su prójimo Y luego dice: Solo era una broma.
20 Sin leña se apaga el fuego, Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.
Hagege teve rampama omanesigeno'a, tevea rukru huno ontegahie. Hagi vahe zamefi kema hu'zama omanesigeno'a, ha' frama hu'zana omanegosie.
21 El carbón para las brasas y la leña para el fuego, Y el pendenciero para encender la contienda.
Tevemo'a tanknuzare tevea nereno hagage teve rampare rukru huno tevea nereankna hu'za keframa vazi vahe'mo'za, ha'ma hu'zana eri agafa nehaze.
22 Las palabras del chismoso son manjares, Que bajan hasta lo más recóndito del ser.
Vahe'ma amefi agenke hu kemo'a, haganentake ne'zankna hu'neankino, vahe'mofo agu'afinka unefre.
23 Como escoria de plata echada sobre un tiesto Son los labios enardecidos y el corazón perverso.
Vahe'ma azeri havizahu antahi'zama kagu'afima me'negenka, amne kagiteti'ma fru kema humisanana, mopa kavomofo amega'a silva masave frenteno eri knare hiankna hugahane.
24 Disimula con sus labios el que odia, Pero en su interior trama el engaño.
Mago'mo'ma avesra hunentesia vahe'mofoma amega agiteti avurera so'e ke humigahianagi, agu'afina antahi muginente.
25 Aunque hable amigablemente, no le creas, Porque siete repugnancias hay en su corazón.
Knare kema hanigenka ana kegura tamage hunka antahiomio, na'ankure agu'afina 7ni'a kasrino agote'zamo avite'ne.
26 Aunque con disimulo encubra su odio, Su perversidad será descubierta en la congregación.
E'i ana kefo antahi'zana frakigahianagi, mika veamo'za, kefo avu'ava'afi eama hanige'za kegahaze.
27 El que cave una fosa, caerá en ella, Y al que ruede una piedra, le caerá encima.
Iza'o kerima asentesimo'a, anama asentesia kerifi agra'a tamisigeno, iza'o havema rezahe huno marenerinimofona, ana havemo'a ete eramino havema retufeno marerino nevanimofona eme rehapatigahie.
28 La lengua mentirosa odia a los que aflige, Y la boca lisonjera causa ruina.
Havi kema hu vahe'mo'a, avesrama hunentea vahera, havige huno azeri havizahu ke hunente. Rumofo zante ke'neno masave kema hu'zamo'a, ruga'a vahera azeri haviza nehie.

< Proverbios 26 >