< Proverbios 25 >
1 También éstos son proverbios de Salomón, que transcribieron los varones de Ezequías, rey de Judá:
Izvi ndizvo zvimwe zvirevo zvaSoromoni, zvakanyorwa namachinda aHezekia mambo weJudha:
2 Gloria de ʼElohim es encubrir un asunto, Pero honra del rey es escudriñarlo.
Kukudzwa kwaMwari kuviga chinhu; kunzvera nyaya ndiko kukudzwa kwamadzimambo.
3 Así como la altura de los cielos y la profundidad de la tierra, El corazón de los reyes es inescrutable.
Sokukwirira kwakaita denga nokudzika kwakaita nyika, saizvozvowo mwoyo yamadzimambo haigoni kunzverwa.
4 Quita la escoria de la plata, Y saldrá un vaso para el platero.
Bvisa marara pasirivha, panobva pabuda zvinoshandiswa nomuumbi wemidziyo yesirivha;
5 Aparta al perverso de la presencia del rey, Y su trono se afianzará en justicia.
bvisa akaipa pamberi pamambo, ipapo chigaro chake choushe chichasimbiswa kubudikidza nokururama.
6 No te alabes delante del rey, Ni estés en el lugar de los grandes.
Usazvikudza pamberi pamambo, uye usazvipa chigaro pakati pavanhu vakuru;
7 Mejor es que te diga: Sube acá, Que ser humillado en presencia de un noble A quien vieron tus ojos.
Zviri nani kuti ati kwauri, “Kwira pano,” pano kuti akunyadzise pamberi pavanhu vanoremekedzwa.
8 No te des prisa en pleitear, Porque ¿qué harás al final Cuando tu prójimo te haya avergonzado?
Zvawakaona nameso ako usakurumidze kuzvikwidza kumatare edzimhosva, nokuti uchazoiteiko pamagumo, kana muvakidzani wako akakunyadzisa?
9 Discute tu causa con tu prójimo, Y no des a conocer el secreto de otro,
Kana uchipikisana nomuvakidzani wako, usarase chivimbo chomumwe munhu,
10 No sea que te deshonre el que lo oye, Y tu mala fama no pueda repararse.
kana kuti uyo achazvinzwa angangokunyadzisa, uye uchazoramba uine chimiro chakaipa.
11 Manzana de oro con adornos de plata Es la palabra dicha oportunamente.
Shoko rataurwa nenguva yakafanira rakafanana namaapuro egoridhe mumidziyo yesirivha.
12 Zarcillo de oro y joya de oro fino Es el que reprende al sabio que tiene oído dócil.
Semhete yomunzeve yegoridhe kana chishongo chegoridhe rakaisvonaka, ndizvo zvakaita kutsiura kwomunhu akachenjera, kunzeve inoteerera.
13 Frescura de nieve en tiempo de cosecha Es el mensajero fiel para el que lo envía, Pues refresca la vida de su ʼadón.
Nhume yakatendeka kune anoituma yakafanana nokutonhorera kwechando panguva yokukohwa; inonyevenutsa mweya yavanatenzi vake.
14 Como nubes y vientos sin lluvia, Es el que se jacta falsamente de sus regalos.
Samakore nemhepo zvisina mvura, ndizvo zvakaita munhu anozvirumbidza pamusoro pezvipo zvaasingapi.
15 Con longanimidad se persuade al gobernante, Pues la lengua amable quebranta los huesos.
Kubudikidza nomwoyo murefu mutongi anogona kunyengetedzwa, uye rurimi runyoro runogona kuvhuna mapfupa.
16 ¿Hallaste miel? Come lo que te baste, No sea que cuando estés lleno la vomites.
Kana wawana uchi, idya hunokuringana chete, hukawandisa, ucharutsa.
17 No frecuente tu pie la casa de tu vecino, No sea que se canse de ti, y te aborrezca.
Usanyanyoenda pamba pomuvakidzani wako, ukanyanya kuendapo, achakuvenga.
18 Martillo, cuchillo y flecha aguda, Es el hombre que da falso testimonio contra su prójimo.
Setsvimbo kana munondo kana museve unopinza, ndizvo zvakaita munhu anopa uchapupu hwenhema achipikisa muvakidzani wake.
19 Como diente roto y pie descoyuntado, Es confiar en el traicionero en el día de la angustia.
Sezino rakaora kana tsoka yakaremara, ndizvo zvakafanana nokuvimba nomunhu asina kutendeka panguva yokutambudzika.
20 Como el que se quita la ropa en tiempo frío Y como vinagre sobre el bicarbonato de sodio Es cantar canciones al corazón afligido.
Souya anokurura nguo musi unotonhora, kana sevhiniga inodururwa pasoda, ndizvo zvinoita uyo anoimbira nziyo kumwoyo wakaremerwa.
21 Si tu enemigo tiene hambre, dale de comer. Si tiene sed, dale de beber.
Kana muvengi wako ane nzara, mupe zvokudya adye; kana aine nyota, mupe mvura anwe.
22 Porque carbones encendidos amontonas sobre su cabeza, Y Yavé te recompensará.
Mukuita izvi, uchaunganidzira mazimbe anopisa pamusoro wake, uye Jehovha achakupa mubayiro.
23 Como el viento del norte atrae la lluvia, La boca detractora, el rostro airado.
Semhepo yokumusoro inouyisa mvura, naizvozvo rurimi rwakaipa runouyisa zviso zvakashatirwa.
24 Mejor es vivir en un rincón de la azotea Que en casa espaciosa con esposa pendenciera.
Zviri nani kugara pakona redenga reimba pano kugara mumba nomudzimai anokakavara.
25 Como agua fresca a la persona sedienta Son las buenas noticias desde lejanas tierras.
Semvura inotonhorera kumweya wakaneta ndizvo zvakaita nhau dzakanaka dzinobva kunyika iri kure.
26 Manantial turbio y pozo en ruinas Es el justo que flaquea ante el perverso.
Sechitubu chizere madhaka kana tsime rasvibiswa, ndizvo zvakaita munhu akarurama anopa mukana kumunhu akaipa.
27 Comer mucha miel no es bueno, Ni es bueno buscar la propia gloria.
Hazvina kunaka kudya uchi huzhinji, kana kuti munhu azvitsvakire kukudzwa kwake iye.
28 Como una ciudad cuyo muro fue derribado, Es el hombre que no domina su propio espíritu.
Seguta rakakoromoka masvingo ndizvo zvakaita munhu asingagoni kuzvibata.