Proverbios 25
1 También éstos son proverbios de Salomón, que transcribieron los varones de Ezequías, rey de Judá:
Teć są przypowieści Salomonowe, które zebrali mężowie Ezechyjasza, króla Judzkiego.
2 Gloria de ʼElohim es encubrir un asunto, Pero honra del rey es escudriñarlo.
Sława to Boża, taić sprawę; ale sława królów, wywiadywać się rzeczy.
3 Así como la altura de los cielos y la profundidad de la tierra, El corazón de los reyes es inescrutable.
Wysokość niebios, i głębokość ziemi, i serce królów nie są doścignione.
4 Quita la escoria de la plata, Y saldrá un vaso para el platero.
Odejm zużelicę od srebra, a wynijdzie odlewającemu naczynie kosztowne.
5 Aparta al perverso de la presencia del rey, Y su trono se afianzará en justicia.
Odejm niezbożnika od oblicza królewskiego, a umocni się w sprawiedliwości stolica jego.
6 No te alabes delante del rey, Ni estés en el lugar de los grandes.
Nie udawaj się za zacnego przed królem, a na miejscu wielmożnych nie stawaj;
7 Mejor es que te diga: Sube acá, Que ser humillado en presencia de un noble A quien vieron tus ojos.
Bo lepiej jest, iż ci rzeką: Postąp sam: a niżeliby cię zniżyć miano przed księciem; co widują oczy twoje.
8 No te des prisa en pleitear, Porque ¿qué harás al final Cuando tu prójimo te haya avergonzado?
Nie pokwapiaj się do swaru, byś snać na ostatek nie wiedział, co masz czynić, gdyby cię zawstydził bliźni twój.
9 Discute tu causa con tu prójimo, Y no des a conocer el secreto de otro,
Prowadź do końca sprawę swoję z przyjacielem twoim, a tajemnicy drugiego nie objawiaj;
10 No sea que te deshonre el que lo oye, Y tu mala fama no pueda repararse.
By cię snać nie zelżył ten, co cię słucha, a niesława twoja zostałaby na tobie.
11 Manzana de oro con adornos de plata Es la palabra dicha oportunamente.
Jakie jest jabłko złote z wyrzezaniem srebrnem, takieć jest słowo do rzeczy powiedziane.
12 Zarcillo de oro y joya de oro fino Es el que reprende al sabio que tiene oído dócil.
Ten, który mądrze napomina, jest u tego, co słucha, jako nausznica złota, i klejnot z szczerego złota.
13 Frescura de nieve en tiempo de cosecha Es el mensajero fiel para el que lo envía, Pues refresca la vida de su ʼadón.
Jako zimno śnieżne czasu żniwa: tak poseł wierny tym, którzy go posyłają; bo dusze panów swych ochładza.
14 Como nubes y vientos sin lluvia, Es el que se jacta falsamente de sus regalos.
Człowiek, który się chlubi darem zmyślonym, jest jako wiatr i obłoki bez deszczu.
15 Con longanimidad se persuade al gobernante, Pues la lengua amable quebranta los huesos.
Książę cierpliwością bywa zmiękczony, a język łagodny kości łamie.
16 ¿Hallaste miel? Come lo que te baste, No sea que cuando estés lleno la vomites.
Znajdzieszli miód, jedzże, ileć potrzeba, by snać objadłszy się go nie zwrócił.
17 No frecuente tu pie la casa de tu vecino, No sea que se canse de ti, y te aborrezca.
Powściągnij nogę twoję od domu bliźniego twego, by snać będąc ciebie syt, nie miał cię w nienawiści.
18 Martillo, cuchillo y flecha aguda, Es el hombre que da falso testimonio contra su prójimo.
Każdy, kto mówi fałszywe świadectwo przeciw bliźniemu swemu, jest jako młot, i miecz, i strzała ostra.
19 Como diente roto y pie descoyuntado, Es confiar en el traicionero en el día de la angustia.
Ufność w człowieku przewrotnym jest w dzień ucisku jako ząb wyłamany i noga wywiniona.
20 Como el que se quita la ropa en tiempo frío Y como vinagre sobre el bicarbonato de sodio Es cantar canciones al corazón afligido.
Jako ten, który zewłoczy odzienie czasu zimy, albo leje ocet na saletrę, taki jest ten, który śpiewa pieśni sercu smutnemu.
21 Si tu enemigo tiene hambre, dale de comer. Si tiene sed, dale de beber.
Jeźliżeby łaknął ten, co cię nienawidzi, nakarm go chlebem; a jeźliby pragnął, daj mu się napić wody;
22 Porque carbones encendidos amontonas sobre su cabeza, Y Yavé te recompensará.
Bo węgle rozpalone zgromadzisz na głowę jego, a Pan ci nagrodzi.
23 Como el viento del norte atrae la lluvia, La boca detractora, el rostro airado.
Jako wiatr północny deszcz przynosi: tak przynosi twarz gniewliwą język uszczypliwy.
24 Mejor es vivir en un rincón de la azotea Que en casa espaciosa con esposa pendenciera.
Lepiej mieszkać w kącie pod dachem, niżeli z żoną swarliwą w domu przestronnym.
25 Como agua fresca a la persona sedienta Son las buenas noticias desde lejanas tierras.
Jako woda chłodna duszy pragnącej: tak wieść dobra z ziemi dalekiej.
26 Manantial turbio y pozo en ruinas Es el justo que flaquea ante el perverso.
Jako źródło nogami pomącone, albo zdrój zepsuty: tak sprawiedliwy, który upada przed niezbożnym.
27 Comer mucha miel no es bueno, Ni es bueno buscar la propia gloria.
Jako jeść wiele miodu nie jest rzecz dobra: tak szukanie własnej sławy jest niesławne.
28 Como una ciudad cuyo muro fue derribado, Es el hombre que no domina su propio espíritu.
Mąż, który nie ma mocy nad duchem swoim, jest jako miasto rozwalone bez muru.
