Proverbios 20
1 El vino es burlador y alborotador el licor, Y cualquiera que en ello se desvía no es sabio.
Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.
2 Como rugido de león es la ira del rey, El que provoca su ira expone su propia vida.
Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.
3 Honra del hombre es evitar la contienda, Pero todo insensato se envolverá en ella.
Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.
4 En otoño no ara el holgazán, Rebuscará en la cosecha y nada hallará.
Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.
5 Como agua profunda es el propósito en el corazón del hombre, Pero el hombre entendido logrará extraerlo.
Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.
6 Muchos hombres proclaman su propia bondad, Pero un hombre fiel, ¿quién lo hallará?
Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?
7 El justo camina en su integridad, Después de él, sus hijos son muy dichosos.
Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!
8 Un rey sentado en el tribunal, Con su mirada disipa toda maldad.
Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.
9 ¿Quién podrá decir: Tengo mi conciencia limpia, Estoy purificado de mi pecado?
Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?
10 Pesa falsa y medida falsa, Ambas son repugnancia a Yavé.
Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
11 Aun el muchacho es conocido por sus hechos, Si su conducta es limpia y recta.
Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.
12 El oído que oye y el ojo que ve, Ambas cosas las hizo Yavé.
Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.
13 No ames el sueño No sea que te empobrezcas. Abre tus ojos y te saciarás de pan.
Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.
14 Es malo, es malo, dice el comprador, Pero cuando se va, se jacta.
Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.
15 Existe el oro y multitud de piedras preciosas, Pero los labios sabios son algo más precioso.
Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!
16 Tómale la ropa al que salió fiador de un extraño, Y tómale prenda cuando da garantía a los forasteros.
Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
17 Sabroso es al hombre el pan mal adquirido, Pero después su boca estará llena de fragmentos de piedra.
Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.
18 Confirma los planes por medio del consejo, Y con sabias estrategias haz la guerra.
Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.
19 El que revela secretos levanta calumnia, Por tanto, no te metas con un chismoso.
Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.
20 Al que insulte a su padre o a su madre, Se le apagará su lámpara en medio de la oscuridad.
Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!
21 Herencia adquirida con robo al comienzo, Al fin no será bendita.
Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.
22 No digas: Yo me vengaré. Espera a Yavé, y Él te salvará.
Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.
23 Las pesas desiguales son repugnancia a Yavé, Y una balanza con trampa no es buena.
Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.
24 De Yavé son los pasos del hombre, ¿Cómo, pues, podrá el hombre entender su camino?
Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?
25 Trampa es al hombre el voto apresurado, Y después de hacerlo, reflexionar.
Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.
26 El rey sabio dispersa a los perversos, Y hace pasar sobre ellos la rueda de trillar.
Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.
27 Lámpara de Yavé es el espíritu del hombre, Que escudriña lo más recóndito del ser.
Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.
28 Misericordia y verdad preservan al rey, Y la clemencia sustenta su trono.
Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.
29 La gloria de los jóvenes es su fortaleza, Y el esplendor de los ancianos, sus canas.
Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.
30 Las marcas de los azotes purifican del mal, Y los golpes llegan a lo íntimo del corazón.
Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.
