< Proverbios 17 >
1 Más vale un bocado seco y con tranquilidad, Que casa llena de sacrificios injustos con contienda.
Қурбанлиқ гөшлиригә толған җедәллик өйдин, Бир чишләм қуруқ нан йәп, көңүл течлиқта болған әвзәл.
2 El esclavo prudente se impondrá al hijo que deshonra, Y con los hermanos compartirá la herencia.
Хизмәткар чевәр болса, ғоҗисиниң номуста қойғучи оғлини башқурар; Кәлгүсидә у ғоҗиниң оғли қатарида туруп униң мирасни тәқсим қилар.
3 El crisol para la plata y la hornaza para el oro, Pero Yavé prueba los corazones.
Сапал қазан күмүчни тавлар, чанақ алтунни тавлар, Бирақ адәмниң қәлбини Пәрвәрдигар синар.
4 El malhechor hace caso al labio inicuo, Y el mentiroso escucha la boca detractora.
Қәбиһ киши яман сөзләргә ишинәр; Ялғанчи питничиләрниң сөзигә қулақ салар.
5 El que se burla del pobre afrenta a su Hacedor, El que se alegra de la calamidad no quedará impune.
Мискинләрни мәсқирә қилғучи, өзини Яратқучини һақарәтлигүчидур; Башқиларниң бәхитсизлигидин хошал болған киши җазасиз қалмас.
6 Corona de los ancianos son sus nietos, Honra de los hijos son sus padres.
Қериларниң нәврилири уларниң таҗидур; Пәрзәнтләрниң пәхри уларниң атилиридур.
7 No conviene al necio el lenguaje excelente, ¡Cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
Ахмақ яришиқ гәп қилса униңға ярашмас; Мөтивәр ялған сөзлисә униңға техиму ярашмас.
8 El soborno le parece piedra mágica al que lo practica: A donde se dirija halla prosperidad.
Пара — уни бәргүчиниң нәзиридә есил бир гөһәрдур; Гоя уни нәгила ишләтсә мувәппәқийәткә еришидиғандәк.
9 El que busca amistad encubre la falta, Pero el que la divulga aparta al amigo.
Башқиларниң хаталиқини йопутуп кәчүргән киши меһир-муһәббәтни көзләр; Кона хаманни сориған киши йеқин достларни дүшмән қилар.
10 Una sola reprensión es más eficaz para el prudente Que 100 golpes al imprudente.
Ақиланигә сиңгән бир еғиз тәнбиһ, Ахмаққа урулған йүз дәрридин үнүмлүктур.
11 El rebelde no busca sino el mal. Un mensajero cruel será enviado contra él.
Яманлар пәқәт асийлиқни көзләр; Уни җазалашқа рәһимсиз бир әлчи әвәтиләр.
12 Mejor es encontrarse con una osa despojada de sus crías, Que con un necio empeñado en su insensatez.
Әхмиқанә иш қиливатқан надан кишигә учрап қалғандин көрә, Балилиридин айрилған ейиққа йолуғуп қалған яхши.
13 Al que paga cosas malas por cosas buenas, El mal no se aparta de su casa.
Кимки яхшилиққа яманлиқ қилса, Ишигидин балайиқаза нери кәтмәс.
14 El que comienza una contienda suelta las aguas. Desiste, pues, antes que estalle el pleito.
Җедәлниң башлиниши тосмини су елип кәткәнгә охшайду; Шуңа җедәл партлаштин авал талаш-тартиштин қол үзгин.
15 El que justifica al impío y el que condena al justo, Ambos igualmente son repugnancia a Yavé.
Яманни ақлиған, Һәққанийға қара чаплиған, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
16 ¿Para qué sirve el dinero en mano del necio? ¿Para adquirir sabiduría sin entendimiento?
Ахмақниң көңли даналиқни әтиварлимиса, Қандақму униң қолида даналиқни сетивалғидәк пули болсун?
17 En todo tiempo ama el amigo, Y el hermano nace para [el tiempo] de angustia.
[Һәқиқий] дост һәрдайим саңа муһәббәт көрситәр, [Һәқиқий] қериндаш яман күнүң үчүн ярдәмгә дунияға кәлгәндур.
18 El hombre carente de entendimiento da pronto la mano, Y sale fiador de su vecino.
Әқилсиз киши қол берип, Йеқини үчүн кепил болиду.
19 El que ama la transgresión ama la disputa, Y el que abre mucho la puerta busca su ruina.
Җедәлгә амрақ гунаға амрақтур; Босуғини егиз қилған һалакәтни издәр.
20 El corazón engañoso no halla el bien, Y el de boca perversa cae en el mal.
Нийити бузулған яхшилиқ көрмәс; Тилида һәқ-наһәқни астин-үстүн қилғучи балаға йолуқар.
21 El que engendra a un insensato le resulta para su tristeza, Y el padre de un necio no tiene alegría.
Бала ахмақ болса, ата ғәм-қайғуға патар; Һамақәтниң атиси хушаллиқ көрмәс.
22 El corazón alegre es una buena medicina, Pero un espíritu quebrantado seca los huesos.
Шат көңүл шипалиқ доридәк тәнгә давадур; Сунуқ роһ-дил адәмниң илигини қурутар.
23 El perverso toma soborno de su seno Para pervertir el curso de la justicia.
Чирик адәм йәң ичидә парини қобул қилар; У адаләтниң йолини бурмилар.
24 En el rostro del entendido se refleja la sabiduría, Pero los ojos del necio vagan hasta el extremo de la tierra.
Даналиқ йорутулған кишиниң көз алдида турар; Бирақ әқилсизниң көзи хиялкәшлик қилип қутупта жүрәр.
25 El hijo necio es pesadumbre de su padre, Y amargura de la que lo dio a luz.
Галваң бала атини азапға салар; Уни туққучиниңму дәрди болар.
26 Ciertamente no es bueno condenar al justo, Ni golpear a nobles que hacen lo recto.
Һәққанийларға җәриманә қоюшқа қәтъий болмас; Әмирләрни адаләтни қоллиғини үчүн думбалашқа болмас.
27 El que refrena sus palabras tiene entendimiento, Y el de espíritu sereno es hombre prudente.
Билими бар киши кам сөзлүк болар; Йорутулған адәм қалтис еғир-бесиқ болар.
28 Aun el necio cuando calla es tenido por sabio, El que cierra sus labios es entendido.
Һәтта ахмақму аз сөзлисә дана һесаплинар; Тилини тизгинлигән киши данишмән санилар.