Proverbios 1
1 Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel,
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 Para conocer sabiduría y disciplina, Para comprender las palabras de inteligencia,
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 Para recibir disciplina y enseñanza, Justicia, derecho y equidad,
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Para dar sagacidad al incauto, Y a los jóvenes conocimiento y discreción.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Oirá el sabio y aumentará el saber, Y el entendido obtendrá habilidades.
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 Entenderá el proverbio y el dicho profundo, Las palabras de los sabios y sus enigmas.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 El principio de la sabiduría es el temor a Yavé. Los insensatos desprecian la sabiduría y la disciplina.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Escucha, hijo mío, la enseñanza de tu padre, Y no abandones la instrucción de tu madre,
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 Porque hermosa diadema será en tu cabeza Y collar en tu cuello.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Hijo mío, si los pervertidos te quieren seducir, No consientas.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 Si dicen: Ven con nosotros a tender trampas mortales, Acechemos sin motivo al inocente.
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol h7585)
13 Hallaremos objetos valiosos. Llenaremos nuestras casas del botín.
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Comparte tu suerte con nosotros, Y tengamos todos una sola bolsa.
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Hijo mío, no andes en el camino de ellos. Aparta tu pie de sus senderos,
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 Porque sus pies corren hacia el mal Y se apresuran a derramar sangre.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 En vano se tiende la red Ante los ojos de las aves.
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 Pero ellos colocan trampas a su propia sangre, Y ante sus propias vidas tienden acechanza.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Tales son los senderos del que es dado a codicia, La cual quita la vida a los que la tienen.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La Sabiduría clama en las calles Y da su voz en las plazas.
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 Proclama sobre los muros, Y en las entradas de las puertas pregona sus palabras:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 Oh simples ¿hasta cuándo amarán la ingenuidad? ¿Hasta cuando los burladores amarán la burla, Los insensatos aborrecerán el saber?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 ¡Regresen ante mi reprensión, Y les manifestaré mi espíritu, Y les haré conocer mis palabras!
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Pero por cuanto llamé y rehusaron. Extendí mi mano, y no hubo quién escuchara.
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 Desecharon todo mi consejo, Y no quisieron mi reprensión.
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Yo también me reiré cuando llegue su calamidad Y me burlaré cuando los alcance lo que temen.
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 Cuando lo que temen venga como destrucción, Su calamidad llegue como un remolino de viento Y vengan sobre ustedes tribulación y angustia.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Entonces me llamarán, y no responderé, Me buscarán, pero no me hallarán,
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Por cuanto aborrecieron el conocimiento Y no escogieron el temor a Yavé.
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 No quisieron mi consejo Y menospreciaron toda reprensión mía.
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Entonces comerán el fruto de su camino Y se saciarán de sus propios consejos.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 El descarrío de los simples los matará, Y la dejadez de los necios los destruirá.
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Pero el que me escuche vivirá confiadamente Y estará tranquilo, sin temor al mal.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
