1 Reyes 7
1 Después Salomón edificó su propia casa en 13 años, y terminó toda su casa.
Ug si Salomon nagtukod sa iyang kaugalingong balay napulo ug tolo ka tuig, ug iyang nahuman ang tibook niyang balay.
2 Edificó la casa del bosque del Líbano, la cual tenía 45 metros de longitud, 22,5 metros de anchura y 13,5 metros de altura, sobre cuatro hileras de columnas de cedro con vigas de cedro sobre las columnas.
Kay gitukod niya ang iyang balay sa mga kahoy sa Libano; ang gitas-on niini usa ka gatus ka maniko, ug ang gilapdon niana kalim-an ka maniko, ug ang kahabogon niana katloan ka maniko, ibabaw sa upat ka mga talay nga mga haligi nga cedro, lakip ang mga sagbayan nga cedro ibabaw sa mga haligi.
3 Estaba cubierta de cedro encima de las vigas que se apoyaban sobre 45 columnas, 15 columnas por hilera.
Ug kini gitabonan sa cedro sa itaas ibabaw sa kap-atan ug lima ka sagbayan, nga dinha sa ibabaw sa mga haligi; napulo ug lima sa usa ka talay.
4 Había tres hileras de ventanas, una ventana frente a otra, en grupos de tres.
Ug didtoy mga sagbayan sa totolo ka talay, ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.
5 Todas las puertas y ventanas tenían marcos cuadrados, y una ventana estaba frente a otra, en grupos de tres.
Ug ang tanang mga pultahan ug mga haligi ginahimong eskinado uban ang mga sagbayan: ug ang tamboanan atbang sa tamboanan sa totolo ka laray.
6 También hizo el patio de las columnas, que tenía 22,5 metros de longitud por 13,5 metros de anchura. Frente a las columnas de este patio había otro patio con columnas, que tenía una cubierta delante.
Ug iyang gihimo ang alagianan sa mga haligi; ang gitas-on niana kalim-an ka maniko, ug gilapdon niana katloan ka maniko; ug usa ka alagianan sa atbang niini; ug mga haligi ug usa ka lusaranan sa atubangan niini.
7 También edificó el patio del trono donde iba a juzgar, el patio del juicio. Lo recubrió con cedro desde el suelo hasta las vigas.
Ug iyang gihimo ang alagianan sa trono diin siya maghukom, bisan ang alagianan sa hukmanan: ug kini gitabonan sa cedro sukad sa usang salog ngadto sa usang salog.
8 En la casa donde vivía, había otro patio más adentro del patio, del mismo tipo de construcción. Salomón también edificó una casa parecida a este patio para la hija de Faraón a quien tomó como esposa.
Ug ang iyang balay diin siya magpuyo, ang laing sawang sulod sa alagianan, maoy sama nga pagkabuhat. Siya nagbuhat usab ug usa ka balay alang sa anak nga babaye ni Faraon (nga gipangasawa ni Salomon), sama niining alagianana.
9 Todas estas obras, desde los cimientos hasta las cornisas, y afuera hasta el gran patio, eran de piedras costosas y bloques tallados a la medida, cortados con sierra por el lado interior y el exterior.
Ang tanan niini maoy mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, gigabas sa mga gabas, sa sulod ug sa gawas, bisan sukad sa patukoranan ngadto sa kinasampongan sa bongbong, ug ingon man sa gawas ngadto sa dakung sawang.
10 El cimiento era de grandes piedras costosas de 4,5 metros y de 3,6 metros.
Ug ang patukoranan binuhat sa mahal nga mga bato, bisan mga dagkung bato, mga bato nga tagpulo ka maniko, ug mga bato nga tagwalo ka maniko.
11 De allí hacia arriba, también eran piedras costosas, bloques tallados a medida y madera de cedro.
Ug sa ibabaw mga mahal nga bato, bisan mga hininloan nga bato, sumala sa sukod, ug kahoy nga cedro.
12 El gran patio tenía alrededor un muro de tres hileras de bloques tallados y una hilera de vigas de cedro, como el patio interior de la Casa de Yavé y el patio de la casa.
Ug ang dakung sawang nga nagalibut may totolo ka talay sa mga hininloan nga bato ug usa ka laray sa mga sagbayan nga cedro; sama sa labing sulod nga sawang sa balay ni Jehova, ug sa alagianan sa balay.
13 El rey Salomón envió a traer a Hiram desde Tiro.
Ug ang hari nga si Salomon nagpaadto ug gipakuha si Hiram gikan sa Tiro.
14 Este era hijo de una viuda de la tribu de Neftalí, cuyo padre era un hombre de Tiro, artesano en bronce. Él estaba lleno de sabiduría, inteligencia y pericia para hacer cualquier obra en bronce. Éste fue al rey Salomón e hizo toda su obra.
Siya maoy anak nga lalake sa usa ka balo nga babaye sa banay ni Nephtali, ug ang iyang amahan maoy usa ka tawo sa Tiro, magbubuhat sa tumbaga; ug siya napuno sa kaalam ug kahibalo ug pagkabatid, sa pagbuhat sa tanang mga buhat sa tumbaga. Ug siya miadto kang hari Salomon, ug gihimo ang tanan niyang buhat.
15 Hizo el vaciado de las dos columnas de bronce. Cada columna tenía 8,1 metros de altura. La circunferencia de cada columna medida con un cordel era de 5,4 metros.
Kay iyang gihimo ang duha ka haligi sa tumbaga, napulo ug walo ka maniko ang gitas-on sa tagsatagsa: ug usa ka talay sa napulo ug duha ka maniko gilibut sa bisan hain kanila.
16 Hizo dos capiteles de bronce fundido para ponerlos en las cabezas de las columnas. Cada capitel tenía 2,25 metros de altura.
Ug siya naghimo ug duruha ka ulo sa haligi nga tinunaw nga tumbaga, aron ibutang sa tumoy sa mga haligi: ang kahabogon sa usa ka ulo lima ka maniko ug ang kahabogon sa laing ulo lima ka maniko.
17 Había redes de trabajo de malla y trenzas en trabajo de cadenilla para los capiteles que estaban en las cabezas de las columnas: siete para cada capitel.
Didtoy mga linala sa binuhat nga kinuroskuros, ug mga liningin sa buhat nga tinalikala, alang sa mga ulo nga didto sa kinatung-an sa mga haligi; pito alang sa usa ka ulo, ug pito ka laing ulo.
18 Hizo también dos hileras de granadas alrededor de cada red, para cubrir los capiteles que estaban en las cabezas de las columnas con las granadas, lo mismo para cada capitel.
Busa iyang gihimo ang mga haligi; ug didtoy duha ka talay libut sa ibabaw sa usa ka binuhat nga linala, aron sa pagtabon sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi: ug ingon man gihimo niya alang sa laing ulo.
19 Los capiteles que estaban sobre las columnas en el patio tenían forma de lirios, y eran de 1,8 metros.
Ug ang mga ulo nga dinha sa kinatung-an sa mga haligi dinha sa alagianan sama sa lirio ang pagkabuhat, upat ka maniko.
20 Los capiteles sobre las columnas tenían 200 granadas en dos hileras, sobre la parte abultada del capitel que estaba encima de la red, tanto en el primer capitel como en el segundo.
Ug dinhay mga ulo usab sa ibabaw sa duruha ka mga haligi, duol sa hawakhawak nga tupad sa binuhat nga kinuroskuros: ug ang mga granada duruha ka gatus, diha sa mga talay libut sa ibabaw sa laing ulo.
21 Erigió también las columnas en el patio del Lugar Santo. Erigió la columna derecha, y la llamó Jaquín. Erigió la columna izquierda, y la llamó Boaz.
Ug iyang gipatindog ang mga haligi diha sa alagianan sa templo: ug iyang gipatindog ang haligi dapit sa too, ug gitawag ang ngalan niana nga Jachin; ug iyang gipatindog ang wala nga haligi, ug gitawag ang ngalan niana nga Boaz.
22 Puso un diseño de lirios en la parte superior de las columnas. Estas columnas fueron diseñadas del mismo modo.
Ug sa ibabaw sa tumoy sa mga haligi maoy binuhat nga sama sa lirio: busa ang pagbuhat sa mga haligi natapus.
23 Hizo también el mar de fundición de forma circular de 4,5 metros de borde a borde, 2,25 metros de alto y 13,5 metros de circunferencia.
Ug siya naghimo sa tinunaw nga dagatdagat nga napulo ka maniko sukad sa usa ka ngilit ngadto sa usa ka ngilit, nga nagalibut, ug ang gihabogon niadto lima ka maniko; ug ang usa ka talay nga may katloan ka maniko naglibut niana.
24 Había calabazas debajo y alrededor del borde, diez [calabazas] por cada 45 centímetros, dispuestas en dos hileras alrededor del mar, las cuales fueron fundidas en una sola pieza con el mar.
Ug sa ubos sa ngilit libut niana may mga putot nga naglibut niana, alang sa napulo ka maniko, nagalibut sa dagatdagat: ang mga putot nabahin sa duruha ka talay, gitunaw sa paghulma niana.
25 [El mar] estaba asentado sobre 12 bueyes. Tres miraban al norte, tres al occidente, tres al sur y tres al oriente. El mar estaba asentado sobre ellos. Todas las ancas daban hacia la parte interior.
Kini gipatindog sa ibabaw sa napulo ug duha ka vaca, totolo nagaatubang ngadto sa amihanan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa kasadpan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa habagatan, ug ang totolo nagaatubang ngadto sa silangan; ug ang dagatdagat gitungtong sa ibabaw kanila, ug ang tanang mga bahin nila nga dapit sa likod maoy mga dapit sa sulod.
26 Su espesor era de 7,5 centímetros, y su borde, como el borde de un cáliz de flor de lirio. Su capacidad era de 44.000 litros.
Ug kini dapal ang gibag-on; ug ang ngilit niana gihimo sama sa ngilit sa usa ka tasa, sama sa usa ka bulak sa lirio: kini kasudlan sa duha ka libo ka bato.
27 Hizo también las diez basas de bronce. 1,8 metros era la longitud y la anchura de cada basa y 1,35 metros la altura.
Ug iyang gihimo sa tumbaga ang `napulo ka tungtonganan; upat ka maniko ang gitas-on sa usa ka tungtonganan, ug upat ka maniko ang gilapdon niana, ug totolo ka maniko ang kahabogon niana.
28 Este era el diseño de las basas. Tenían marcos, los cuales estaban entre los paneles.
Ug ang pagbuhat sa mga tungtonganan ingon niining paagiha: may mga dayandayan sila; ug may mga dayandayan sa taliwala sa mga bangil;
29 Sobre los marcos que había entre los paneles había figuras de leones, bueyes y querubines. Sobre los paneles, tanto encima como debajo de los leones y los bueyes, había guirnaldas en bajorrelieve.
Ug sa ibabaw sa mga dayandayan nga taliwala sa mga bangil may mga leon, mga vaca, ug mga querubin; ug diha sa mga bangil may sanggaan sa ibabaw; ug sa ilalum sa mga leon ug mga vaca may mga liningin sa mga dahon nga pinabitay.
30 Cada basa tenía cuatro ruedas de bronce con ejes de bronce. Sus cuatro patas tenían soportes debajo de la fuente, los cuales eran de bronce fundido. Tenían molduras a cada lado.
Ug ang tagsatagsa ka tungtonganan may upat ka ligid nga tumbaga, ug mga batangbatang nga tumbaga; ug ang upat ka mga tiil niana may mga uloabaga: sa ilalum sa dolang mao ang mga tinunaw nga mga uloabaga uban sa mga liningin nga mga kadahonan sa kilid sa tagsatagsa.
31 Su abertura sobresalía 45 centímetros del interior, a manera de capitel. Su abertura era circular, hecha como una base de 68 centímetros. También alrededor de su abertura había bajorrelieves. Sus marcos eran cuadrados, no circulares.
Ug ang baba niana diha sa sulod sa ulo, ug sa ibabaw usa ka maniko: ug ang baba niana malingin sumala sa pagbuhat sa sanggaan, usa ka maniko ug tunga; ug sa baba usab niana may mga linilok, ug ang mga dayandayan niana naglaro, dili malingin.
32 Las cuatro ruedas estaban debajo de los marcos. Los ejes de las ruedas salían de la base. Cada rueda tenía 68 centímetros de alto.
Ug ang upat ka ligid dinha sa ilalum sa mga dayandayan, ug ang mga batangbatang sa mga ligid dinha sa tungtonganan: ug ang kahabogon sa usa ka ligid usa ka maniko ug tunga.
33 El diseño de las ruedas era como el de las ruedas de una carroza. Sus ejes, sus aros, sus rayos y sus cubos, todo era de fundición.
Ug ang pabuhat sa mga ligid sama sa pagbuhat sa ligid sa carro; ang mga batangbatang niini, ug ang mga yantas niini, ug ang mga rayos niini, ug ang mga eje niini pulos tinunaw.
34 También los cuatro soportes de las cuatro esquinas de cada base salían de la misma base.
Ug may upat ka uloabaga sa upat ka pandugo sa tagsatagsa ka tungtonganan: ang mga uloabaga mao ra usab ang mga tungtonganan niana.
35 En la parte superior de la base había un soporte circular de 23 centímetros de altura. Sobre la base había molduras y tableros que salían de la misma.
Ug diha sa tumoy sa tungtonganan may usa ka malingin nga gilibut katunga sa maniko ang kahabogon; ug sa ibabaw sa tumoy sa tungtonganan ang mga pugong ug mga dayandayan sama ra.
36 Sobre las planchas de sus soportes y de sus marcos grabó querubines, leones y palmeras, según el espacio de cada uno, con guirnaldas alrededor.
Ug sa ibabaw sa mga liningin sa mga pugong niana, ug sa ibabaw sa mga dayandayan niana, iyang gililok ang mga dagway sa querubin, mga leon, ug mga palma, sumala sa luna sa tagsatagsa, lakip ang mga liningin nga kadahonan nga naglibut.
37 De esta manera hizo las diez bases de una sola fundición, de la misma medida y de la misma forma.
Sa ingon niining paagiha iyang gihimo ang napulo ka tungtonganan: ang tanan niini may usa ka hulmahan, usa ka sukod ug usa ka dagway.
38 Hizo también diez fuentes de bronce. Cada una tenía una capacidad de 880 litros. Cada fuente tenía 1,8 metros. Puso una fuente sobre cada una de las diez bases.
Ug siya naghimo ug napulo ka dolang nga tumbaga: ang usa ka dolang may totolo ka gatus ka bato; ug ang tagsatagsa ka dolang upat ka maniko; ug sa tagsatagsa sa napulo ka tungtonganan sa usa ka dolang.
39 Puso cinco bases al lado sur de la Casa y las otras cinco al lado norte. El mar lo colocó al lado sur de la Casa, hacia el sureste.
Ug iyang gipatindog ang mga tungtonganan, lima dapit sa too sa balay, ug lima dapit sa wala sa balay: ug iyang gibutang ang dagatdagat sa dapit sa toong pikas sa balay padulong sa silangan, ngadto sa habagatan.
40 Hiram también hizo las ollas, las palas y los tazones. Hiram terminó de realizar toda la obra para el rey Salomón en la Casa de Yavé:
Ug gihimo ni Hiram ang mga dolang, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan. Busa gitapus ni Hiram ang pagbuhat sa tanan nga iyang gibuhat alang kang hari Salomon sa balay ni Jehova:
41 las dos columnas y los capiteles circulares que estaban en lo alto de las dos columnas, las dos redes que cubrían los dos capiteles que estaban en lo alto de las columnas;
Ang duruha ka haligi, ug ang duruha ka mga panaksan sa ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi; ug ang duruha ka mga kinayagkag aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa tumoy sa mga haligi;
42 las 400 granadas para las dos redes: dos hileras de granadas por red, para cubrir los dos capiteles que coronaban las columnas;
Ug ang upat ka gatus ka granada alang sa duruha ka kinayagkag; duruha ka talay sa mga granada alang sa tagsatagsa ka kinayagkag, aron sa pagtabon sa duruha ka panaksan sa mga ulo nga dinha sa ibabaw sa mga haligi;
43 las diez bases y diez fuentes sobre las bases;
Ug napulo ka tungtonganan, ug ang napulo ka dolang sa ibabaw sa mga tungtonganan;
44 el mar, con los 12 bueyes debajo del mar;
Ug ang usa ka dagatdagat, ug ang napulo ug duha ka vaca sa ilalum sa dagatdagat;
45 las ollas, las palas y los tazones. Todos estos utensilios que Hiram hizo para la Casa de Yavé, para el rey Salomón, eran de bronce abrillantado.
Ug ang mga caldero, ug ang mga pala, ug ang mga sudlanan: bisan ang tanan niining mga galamiton nga gihimo ni Hiram alang kang hari Salomon, sa balay ni Jehova pulos mga pinasinaw nga tumbaga.
46 El rey ordenó fundir todo esto en tierra arcillosa en la llanura del Jordán, entre Sucot y Saretán.
Didto sa kapatagan sa Jordan gihulma kini sa hari diha sa kolonon nga yuta sa taliwala sa Succoth ug Sarthan.
47 Salomón decidió no pesar todos estos utensilios por su gran cantidad. El peso del bronce nunca pudo ser averiguado.
Ug si Salomon wala magtimbang sa tanang galamiton, tungod kay daghan kaayo kini, ang gibug-aton sa tumbaga wala mahibaloi.
48 Salomón también hizo todos los utensilios de la Casa de Yavé: el altar de oro, la mesa de oro sobre la cual estaba el Pan de la Presencia,
Ug gihimo ni Salomon ang tanang mga galamiton nga dinha sa balay ni Jehova: ang bulawang halaran, ug ang lamesa diin ibutang ang tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios, sa bulawan usab;
49 los cinco candelabros de oro puro que estaban al sur, y los otros cinco al norte, delante del Lugar Santísimo, con las flores, las lámparas y las tenazas de oro.
Ug ang mga tangkawan, lima sa dapit sa too, ug lima dapit sa wala, sa atubangan sa pulong sa Dios, sa lunsay nga bulawan; ug ang mga bulak, ug ang mga lamparahan, ug ang mga kimpit, sa bulawan;
50 Asimismo, hizo las copas, las despabiladeras, los tazones, las cucharas y los incensarios de oro puro. También eran de oro las bisagras de las puertas de la Sala Interior, del Lugar Santísimo, y los de las puertas de la sala de la Casa.
Ug ang mga copa, ug ang mga igpapalong sa suga, ug ang mga sudlanan, ug ang mga cuchara, ug ang mga sangga sa kalayo, sa lunsay nga bulawan; ug ang bisagra sa mga pultahan sa balay nga dapit sa sulod, ang labing balaang dapit, ug alang sa mga pultahan sa balay, kong sayron, sa templo, sa lunsay nga bulawan.
51 Se completó toda la obra que el rey Salomón hizo para la Casa de Yavé. Salomón introdujo las cosas que su padre David consagró. Depositó la plata, el oro y los utensilios en la tesorería de la Casa de Yavé.
Sa ingon niini ang tanan nga buhat nga gihimo ni hari Salomon sa balay ni Jehova nahuman. Ug gidala ni Salomon ang mga butang nga gihalad ni David nga iyang amahan, bisan ang salapi, ug ang bulawan, ug ang mga galamiton, ug gipamutang kini sa mga tipiganan sa balay ni Jehova.
