Proverbios 8

1 ¿No grita la sabiduría? ¿La comprensión no levanta la voz?

Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?

2 En la cima de los lugares altos por cierto, donde los caminos se encuentran, ella se para.

Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.

3 Junto a las puertas, a la entrada de la ciudad, en las puertas de entrada, llora en voz alta:

U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:

4 “¡Os llamo a vosotros, hombres! Envío mi voz a los hijos de la humanidad.

Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.

5 ¡Tú, simple, entiende la prudencia! ¡Necios, tened un corazón comprensivo!

Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.

6 Escuchad, porque voy a hablar de cosas excelentes. La apertura de mis labios es para las cosas correctas.

Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.

7 Porque mi boca dice la verdad. La maldad es una abominación para mis labios.

Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.

8 Todas las palabras de mi boca son en justicia. No hay nada torcido ni perverso en ellos.

Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.

9 Todo está claro para el que entiende, derecho a los que encuentran el conocimiento.

Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.

10 Recibe mi instrucción antes que la plata, conocimiento más que el oro de la elección.

Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.

11 Porque la sabiduría es mejor que los rubíes. Todas las cosas que se puedan desear no se pueden comparar con ella.

Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.

12 “Yo, la sabiduría, he hecho de la prudencia mi morada. Descubra el conocimiento y la discreción.

Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.

13 El temor a Yahvé es odiar el mal. Odio el orgullo, la arrogancia, el mal camino y la boca perversa.

Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.

14 El consejo y el buen conocimiento son míos. Tengo comprensión y poder.

Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.

15 Por mí reinan los reyes, y los príncipes decretan la justicia.

Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.

16 Por mí gobiernan los príncipes, nobles, y todos los gobernantes justos de la tierra.

Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.

17 Yo amo a los que me aman. Los que me buscan con diligencia me encontrarán.

Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.

18 Conmigo están las riquezas, el honor, riqueza duradera y prosperidad.

Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.

19 Mi fruto es mejor que el oro, sí, que el oro fino, mi rendimiento que la plata de elección.

Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.

20 Yo ando en el camino de la justicia, en medio de los caminos de la justicia,

Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,

21 para dar riqueza a los que me aman. Lleno sus tesoros.

Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.

22 “Yahvé me poseyó en el comienzo de su obra, ante sus hazañas de antaño.

Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.

23 Fui establecido desde siempre, desde el principio, antes de que la tierra existiera.

Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;

24 Cuando no había profundidades, nací yo, cuando no había manantiales que abundaran en agua.

Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.

25 Antes de que las montañas se asentaran en su lugar, antes de las colinas, nací yo;

Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.

26 cuando aún no había hecho la tierra ni los campos, ni el principio del polvo del mundo.

Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.

27 Cuando estableció los cielos, yo estaba allí. Cuando estableció un círculo en la superficie de las profundidades,

Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;

28 cuando estableció las nubes de arriba, cuando los manantiales de las profundidades se hicieron fuertes,

Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;

29 cuando le dio al mar su límite, para que las aguas no violen su mandamiento, cuando marcó los cimientos de la tierra,

Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:

30 entonces yo era el artesano a su lado. Era una delicia día a día, siempre regocijándose ante él,

Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.

31 regocijo en todo su mundo. Mi deleite fue con los hijos de los hombres.

Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.

32 “Ahora, pues, hijos míos, escuchadme, porque son dichosos los que guardan mis caminos.

Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.

33 Escucha la instrucción y sé sabio. No lo rechaces.

Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.

34 Dichoso el hombre que me escucha, vigilando diariamente a mis puertas, esperando en los puestos de mi puerta.

Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.

35 Porque quien me encuentra, encuentra la vida, y obtendrá el favor de Yahvé.

Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.

36 Pero el que peca contra mí hace daño a su propia alma. Todos los que me odian aman la muerte”.

Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.