Proverbios 3

1 Hijo mío, no olvides mis enseñanzas, pero que tu corazón guarde mis mandamientos,

۱ ای پسر من، تعلیم مرا فراموش مکن و دل تو اوامر مرا نگاه دارد،

2 porque te añadirán la duración de los días, años de vida, y la paz.

۲ زیرا که طول ایام وسالهای حیات و سلامتی را برای تو خواهدافزود.

3 No dejes que la bondad y la verdad te abandonen. Átalos alrededor de tu cuello. Escríbelos en la tabla de tu corazón.

۳ زنهار که رحمت و راستی تو را ترک نکند. آنها را بر گردن خود ببند و بر لوح دل خودمرقوم دار.

4 Así encontrarás el favor, y buen entendimiento ante Dios y los hombres.

۴ آنگاه نعمت و رضامندی نیکو، درنظر خدا و انسان خواهی یافت.

5 Confía en Yahvé con todo tu corazón, y no te apoyes en tu propio entendimiento.

۵ به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن.

6 Reconócelo en todos tus caminos, y él enderezará tus caminos.

۶ در همه راههای خود او را بشناس، و اوطریقهایت را راست خواهد گردانید.

7 No seas sabio en tus propios ojos. Teme a Yahvé y apártate del mal.

۷ خویشتن را حکیم مپندار، از خداوند بترس و از بدی اجتناب نما.

8 Será salud para tu cuerpo, y alimento para tus huesos.

۸ این برای ناف تو شفا، وبرای استخوانهایت مغز خواهد بود.

9 Honra a Yahvé con tu sustancia, con las primicias de todo su incremento;

۹ از مایملک خود خداوند را تکریم نما و از نوبرهای همه محصول خویش.

10 para que tus graneros se llenen de abundancia, y sus cubas rebosarán de vino nuevo.

۱۰ آنگاه انبارهای تو به وفورنعمت پر خواهد شد، و چرخشتهای تو از شیره انگور لبریز خواهد گشت.

11 Hijo mío, no desprecies la disciplina de Yahvé, ni te canses de su corrección;

۱۱ ‌ای پسر من، تادیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار.

12 porque al que ama Yahvé, lo corrige, como un padre reprende al hijo en el que se deleita.

۱۲ زیرا خداوند هر‌که را دوست داردتادیب می‌نماید، مثل پدر پسر خویش را که از اومسرور می‌باشد.

13 Feliz es el hombre que encuentra la sabiduría, el hombre que consigue la comprensión.

۱۳ خوشابحال کسی‌که حکمت را پیدا کند، و شخصی که فطانت را تحصیل نماید.

14 Para ella es mejor la ganancia que la obtención de plata, y su retorno es mejor que el oro fino.

۱۴ زیرا که تجارت آن از تجارت نقره ومحصولش از طلای خالص نیکوتر است.

15 Ella es más preciosa que los rubíes. Ninguna de las cosas que puedes desear se puede comparar con ella.

۱۵ ازلعلها گرانبهاتر است و جمیع نفایس تو با آن برابری نتواند کرد.

16 La duración de los días está en su mano derecha. En su mano izquierda hay riquezas y honor.

۱۶ به‌دست راست وی طول ایام است، و به‌دست چپش دولت و جلال.

17 Sus caminos son caminos de placer. Todos sus caminos son la paz.

۱۷ طریقهای وی طریقهای شادمانی است و همه راههای وی سلامتی می‌باشد.

18 Ella es un árbol de vida para los que se aferran a ella. Feliz es todo aquel que la retiene.

۱۸ به جهت آنانی که او را به‌دست گیرند، درخت حیات‌است وکسی‌که به او متمسک می‌باشد خجسته است.

19 Por la sabiduría, Yahvé fundó la tierra. Mediante el entendimiento, estableció los cielos.

۱۹ خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد، و به عقل خویش آسمان را استوار نمود.

20 Por su conocimiento, las profundidades se rompieron, y los cielos dejan caer el rocío.

۲۰ به علم او لجه‌ها منشق گردید، و افلاک شبنم رامی چکانید.

21 Hijo mío, que no se aparten de tus ojos. Mantén la sensatez y la discreción,

۲۱ ‌ای پسر من، این چیزها از نظر تودور نشود. حکمت کامل و تمیز را نگاه دار.

22 así serán la vida de tu alma, y gracia para tu cuello.

۲۲ پس برای جان تو حیات، و برای گردنت زینت خواهد بود.

23 Entonces, seguirás tu camino con seguridad. Tu pie no tropezará.

۲۳ آنگاه در راه خود به امنیت سالک خواهی شد، و پایت نخواهد لغزید.

24 Cuando te acuestes, no tendrás miedo. Sí, te acostarás y tu sueño será dulce.

۲۴ هنگامی که بخوابی، نخواهی ترسید و چون دراز شوی خوابت شیرین خواهد شد.

25 No tengas miedo del miedo repentino, ni de la desolación de los malvados, cuando llegue;

۲۵ از خوف ناگهان نخواهی ترسید، و نه از خرابی شریران چون واقع شود.

26 porque Yahvé será tu confianza, y evitará que te cojan el pie.

۲۶ زیرا خداوند اعتماد تو خواهد بود و پای تو را از دام حفظ خواهد نمود.

27 No niegues el bien a quien se lo merece, cuando está en el poder de tu mano hacerlo.

۲۷ احسان را ازاهلش باز مدار، هنگامی که بجا آوردنش در قوت دست توست.

28 No digas a tu prójimo: “Vete y vuelve”; mañana te lo daré”. cuando lo tengas a tu lado.

۲۸ به همسایه خود مگو برو وبازگرد، و فردا به تو خواهم داد، با آنکه نزد توحاضر است.

29 No trates de hacer el mal a tu prójimo, ya que habita con seguridad junto a ti.

۲۹ بر همسایه ات قصد بدی مکن، هنگامی که او نزد تو در امنیت ساکن است.

30 No te pelees con un hombre sin motivo, si no te ha hecho ningún daño.

۳۰ باکسی‌که به تو بدی نکرده است، بی‌سبب مخاصمه منما.

31 No envidies al hombre violento. No elijas ninguno de sus caminos.

۳۱ بر مرد ظالم حسد مبر وهیچکدام از راههایش را اختیار مکن.

32 Porque el perverso es una abominación para Yahvé, pero su amistad es con los rectos.

۳۲ زیراکج خلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سر او نزدراستان است،

33 La maldición de Yahvé está en la casa de los malvados, pero bendice la morada de los justos.

۳۳ لعنت خداوند بر خانه شریران است. اما مسکن عادلان را برکت می‌دهد.

34 Seguramente se burla de los burlones, pero da gracia a los humildes.

۳۴ یقین که مستهزئین را استهزا می‌نماید، اما متواضعان رافیض می‌بخشد.

35 Los sabios heredarán la gloria, pero la vergüenza será la promoción de los tontos.

۳۵ حکیمان وارث جلال خواهند شد، اما احمقان خجالت را خواهند برد.