Proverbios 3
1 Hijo mío, no olvides mis enseñanzas, pero que tu corazón guarde mis mandamientos,
Υιέ μου, μη λησμονής τους νόμους μου, και η καρδία σου ας φυλάττη τας εντολάς μου.
2 porque te añadirán la duración de los días, años de vida, y la paz.
Διότι μακρότητα ημερών και έτη ζωής και ειρήνην θέλουσι προσθέσει εις σε.
3 No dejes que la bondad y la verdad te abandonen. Átalos alrededor de tu cuello. Escríbelos en la tabla de tu corazón.
Έλεος και αλήθεια ας μη σε εγκαταλίπωσι· δέσον αυτάς περί τον τράχηλόν σου· εγχάραξον αυτάς επί την πλάκα της καρδίας σου·
4 Así encontrarás el favor, y buen entendimiento ante Dios y los hombres.
ούτω θέλεις ευρεί χάριν και εύνοιαν ενώπιον Θεού και ανθρώπων.
5 Confía en Yahvé con todo tu corazón, y no te apoyes en tu propio entendimiento.
Έλπιζε επί Κύριον εξ όλης σου της καρδίας, και μη επιστηρίζεσαι εις την σύνεσίν σου·
6 Reconócelo en todos tus caminos, y él enderezará tus caminos.
εν πάσαις ταις οδοίς σου αυτόν γνώριζε, και αυτός θέλει διευθύνει τα διαβήματά σου.
7 No seas sabio en tus propios ojos. Teme a Yahvé y apártate del mal.
Μη φαντάζεσαι σεαυτόν σοφόν· φοβού τον Κύριον και έκκλινον από κακού.
8 Será salud para tu cuerpo, y alimento para tus huesos.
Τούτο θέλει είσθαι ίασις εις τα νεύρά σου και μυέλωσις εις τα οστά σου.
9 Honra a Yahvé con tu sustancia, con las primicias de todo su incremento;
Τίμα τον Κύριον από των υπαρχόντων σου και από των απαρχών πάντων των γεννημάτων σου·
10 para que tus graneros se llenen de abundancia, y sus cubas rebosarán de vino nuevo.
και θέλουσιν εμπλησθή αι σιτοθήκαι σου από αφθονίας και οι ληνοί σου θέλουσιν εκχειλίζει από νέου οίνου.
11 Hijo mío, no desprecies la disciplina de Yahvé, ni te canses de su corrección;
Υιέ μου, μη καταφρόνει την παιδείαν του Κυρίου και μη αθύμει ελεγχόμενος υπ' αυτού.
12 porque al que ama Yahvé, lo corrige, como un padre reprende al hijo en el que se deleita.
Διότι ο Κύριος ελέγχει όντινα αγαπά, καθώς και ο πατήρ τον υιόν, εις τον οποίον ευαρεστείται.
13 Feliz es el hombre que encuentra la sabiduría, el hombre que consigue la comprensión.
Μακάριος ο άνθρωπος, όστις εύρηκε σοφίαν, και ο άνθρωπος, όστις απέκτησε σύνεσιν·
14 Para ella es mejor la ganancia que la obtención de plata, y su retorno es mejor que el oro fino.
Διότι το εμπόριον αυτής είναι καλήτερον παρά το εμπόριον του αργυρίου και το κέρδος αυτής παρά χρυσίον καθαρόν.
15 Ella es más preciosa que los rubíes. Ninguna de las cosas que puedes desear se puede comparar con ella.
Είναι τιμιωτέρα πολυτίμων λίθων· και πάντα όσα επιθυμήσης δεν είναι αντάξια αυτής.
16 La duración de los días está en su mano derecha. En su mano izquierda hay riquezas y honor.
Μακρότης ημερών είναι εν τη δεξιά αυτής· εν τη αριστερά αυτής, πλούτος και δόξα.
17 Sus caminos son caminos de placer. Todos sus caminos son la paz.
Αι οδοί αυτής είναι οδοί τερπναί και πάσαι αι τρίβοι αυτής ειρήνη.
18 Ella es un árbol de vida para los que se aferran a ella. Feliz es todo aquel que la retiene.
Είναι δένδρον ζωής εις τους εναγκαλιζομένους αυτήν· και μακάριοι οι κρατούντες αυτήν.
19 Por la sabiduría, Yahvé fundó la tierra. Mediante el entendimiento, estableció los cielos.
Διά της σοφίας εθεμελίωσεν ο Κύριος, εστερέωσε τους ουρανούς εν συνέσει.
20 Por su conocimiento, las profundidades se rompieron, y los cielos dejan caer el rocío.
Διά της γνώσεως αυτού αι άβυσσοι ηνοίχθησαν και τα νέφη σταλάζουσι δρόσον.
21 Hijo mío, que no se aparten de tus ojos. Mantén la sensatez y la discreción,
Υιέ μου, ας μη απομακρυνθώσι ταύτα από των οφθαλμών σου· φύλαττε ορθήν βουλήν και φρόνησιν·
22 así serán la vida de tu alma, y gracia para tu cuello.
και θέλει είσθαι ζωή εις την ψυχήν σου και χάρις εις τον τράχηλόν σου.
23 Entonces, seguirás tu camino con seguridad. Tu pie no tropezará.
Τότε θέλεις περιπατεί ασφαλώς την οδόν σου, και ο πους σου δεν θέλει προσκόψει.
24 Cuando te acuestes, no tendrás miedo. Sí, te acostarás y tu sueño será dulce.
Όταν πλαγιάζης, δεν θέλεις τρομάζει· μάλιστα θέλεις πλαγιάζει, και ο ύπνος σου θέλει είσθαι γλυκύς.
25 No tengas miedo del miedo repentino, ni de la desolación de los malvados, cuando llegue;
Δεν θέλεις τρομάξει από αιφνιδίου φόβου ουδέ από του ολέθρου των ασεβών, όταν επέλθη·
26 porque Yahvé será tu confianza, y evitará que te cojan el pie.
Διότι ο Κύριος θέλει είσθαι η ελπίς σου, και θέλει φυλάξει τον πόδα σου από του να πιασθή.
27 No niegues el bien a quien se lo merece, cuando está en el poder de tu mano hacerlo.
Μη αρνηθής το καλόν προς εκείνους, εις τους οποίους πρέπει, όταν ήναι εν τη χειρί σου να κάμνης αυτό.
28 No digas a tu prójimo: “Vete y vuelve”; mañana te lo daré”. cuando lo tengas a tu lado.
Μη είπης προς τον πλησίον σου, Ύπαγε και επανάστρεψον και αύριον θέλω σοι δώσει· ενώ έχεις τούτο παρά σεαυτώ.
29 No trates de hacer el mal a tu prójimo, ya que habita con seguridad junto a ti.
Μη μηχανεύου κακόν κατά του πλησίον σου, ενώ πεποιθώς κατοικεί μετά σου.
30 No te pelees con un hombre sin motivo, si no te ha hecho ningún daño.
Μη μάχου τινά αναιτίως, εάν δεν έκαμε κακόν εις σε.
31 No envidies al hombre violento. No elijas ninguno de sus caminos.
Μη ζήλευε τον βίαιον άνθρωπον και μη εκλέξης μηδεμίαν εκ των οδών αυτού·
32 Porque el perverso es una abominación para Yahvé, pero su amistad es con los rectos.
διότι ο Κύριος βδελύττεται τον σκολιόν· το δε απόρρητον αυτού φανερόνεται εις τους δικαίους.
33 La maldición de Yahvé está en la casa de los malvados, pero bendice la morada de los justos.
Κατάρα Κυρίου εν τω οίκω του ασεβούς· ευλογεί δε την κατοικίαν των δικαίων.
34 Seguramente se burla de los burlones, pero da gracia a los humildes.
Βεβαίως αυτός αντιτάττεται εις τους υπερηφάνους· εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν.
35 Los sabios heredarán la gloria, pero la vergüenza será la promoción de los tontos.
Οι σοφοί θέλουσι κληρονομήσει δόξαν· το δε ύψος των αφρόνων θέλει είσθαι η ατιμία.
