< Proverbios 29 >
1 El que a menudo es reprendido y endurece su cuello será destruido de repente, sin remedio.
Moto oyo atiaka moto makasi soki bapameli ye, akokweyisama na pwasa mpe akobika te.
2 Cuando los justos prosperan, el pueblo se alegra; pero cuando los malvados gobiernan, el pueblo gime.
Soki bato ya sembo bakomi ebele, bato basepelaka; kasi soki bato mabe bakomi koyangela, bato balelaka.
3 Quien ama la sabiduría alegra a su padre; pero un compañero de prostitutas despilfarra su riqueza.
Moto oyo alingaka bwanya asalaka esengo ya tata na ye, kasi moto oyo alandaka basi ya ndumba akosilisa bomengo na ye nyonso.
4 El rey, mediante la justicia, hace que la tierra sea estable, pero el que acepta sobornos lo derriba.
Mokonzi oyo akambaka na bosembo ayeisaka kimia na mokili na ye, kasi mokonzi oyo afutisaka mpako ebele abebisaka mokili yango.
5 El hombre que adula a su prójimo extiende una red para sus pies.
Moto oyo alobaka na moninga na ye maloba ya sukali atielaka ye motambo na se ya matambe.
6 El hombre malvado está atrapado por su pecado, pero los justos pueden cantar y alegrarse.
Lisumu ya moto mabe ezalaka na motambo, kasi moto ya sembo agangaka na esengo mpe asepelaka.
7 Los justos se preocupan por la justicia de los pobres. Los malvados no se preocupan por el conocimiento.
Moto ya sembo ayebaka pasi ya babola, kasi moto mabe ayebaka na ye kutu yango te.
8 Los burlones agitan una ciudad, pero los hombres sabios apartan la ira.
Batioli batiaka mobulu kati na engumba, kasi bato ya bwanya basilisaka kanda.
9 Si un hombre sabio va a la corte con un hombre necio, el tonto se enfurece o se burla, y no hay paz.
Soki moto ya bwanya akei kosamba elongo na moto ya liboma, ezala asiliki to aseki, akotikala kozala na kimia te.
10 Los sanguinarios odian al hombre íntegro; y buscan la vida de los rectos.
Bato oyo basopaka makila balingaka bato ya sembo te, kasi bato malamu balukaka bato ya sembo.
11 Un tonto descarga toda su ira, pero un hombre sabio se controla a sí mismo.
Zoba alandaka baposa nyonso ya motema na ye, kasi moto ya bwanya akangaka yango mpe akitisaka yango.
12 Si un gobernante escucha las mentiras, todos sus funcionarios son malvados.
Soki mokonzi akomi koyoka makambo ya lokuta, basali na ye nyonso bakokoma bato mabe.
13 El pobre y el opresor tienen esto en común: Yahvé da la vista a los ojos de ambos.
Mobola mpe monyokoli bazali na likambo moko ya lisanga: Yawe angengisaka miso ya bango mibale.
14 El rey que juzga con justicia a los pobres, su trono se establecerá para siempre.
Mokonzi oyo asambisaka babola na bosembo, kiti na ye ya bokonzi ekolendisama tango nyonso.
15 La vara de la corrección da sabiduría, pero un niño abandonado a sí mismo causa vergüenza a su madre.
Fimbu mpe pamela epesaka bwanya, kasi mwana oyo basundola ayokisaka mama na ye soni.
16 Cuando los malvados aumentan, el pecado aumenta; pero los justos verán su caída.
Soki bato mabe bakomi ebele, mabe mpe ekomaka ebele; kasi bato ya sembo bakomona bango kokweya.
17 Corrige a tu hijo, y él te dará la paz; sí, traerá deleite a tu alma.
Pesa mwana na yo etumbu, bongo okozala na kimia mpe akotondisa motema na yo na esengo.
18 Donde no hay revelación, el pueblo abandona la contención; pero el que guarda la ley es bendecido.
Soki emoniseli ezali te, bato bakotambola ngulungulu. Esengo na moto oyo atosaka Mobeko!
19 Un siervo no puede ser corregido con palabras. Aunque lo entiende, no responde.
Bapamelaka mosali na maloba te; pamba te akososola, kasi akoyoka te.
20 ¿Ves a un hombre que se precipita en sus palabras? Hay más esperanza para un tonto que para él.
Soki omoni moto kowela koloba liboso ete akanisa, malamu kotia elikya na zoba, kasi na ye te.
21 El que mima a su siervo desde la juventud hará que se convierta en un hijo al final.
Moto oyo alengelaka mosali na ye wuta bolenge akosuka na kokomisa ye moto makasi.
22 Un hombre enfadado suscita conflictos, y un hombre iracundo abunda en el pecado.
Moto ya kanda amemaka koswana, mpe moto oyo atombokaka noki akomaka na mabe koleka.
23 La soberbia del hombre lo abate, pero uno de espíritu humilde gana honor.
Lolendo ya moto ekitisaka ye, kasi moto ya komikitisa azwaka lokumu.
24 Quien es cómplice de un ladrón es enemigo de su propia alma. Presta juramento, pero no se atreve a declarar.
Moto oyo akabolaka biloko elongo na moyibi amiyinaka; ayokaka bilakeli mabe, kasi amekaka te kofunda ye.
25 El miedo al hombre resulta ser una trampa, pero quien pone su confianza en Yahvé está a salvo.
Kobanga bato ezalaka motambo na se ya matambe, kasi Yawe abatelaka moto oyo atiaka elikya na Ye.
26 Muchos buscan el favor del gobernante, pero la justicia del hombre viene de Yahvé.
Bato ebele balukaka kokoma balingami ya mokonzi, nzokande ezali Yawe nde apesaka oyo ekoki na moto na moto.
27 El hombre deshonesto detesta al justo, y los rectos en sus caminos detestan a los malvados.
Bato ya sembo bayinaka moto ya masumu, mpe moto mabe ayinaka etamboli ya bato ya sembo.