< Proverbios 28 >

1 Los malvados huyen cuando nadie los persigue; pero los justos son audaces como un león.
E rere ana te hunga kino i te mea kahore he kaiwhai: ko te tangata tika ano ia, ano he raiona te maia.
2 En la rebelión, una tierra tiene muchos gobernantes, pero el orden es mantenido por un hombre de entendimiento y conocimiento.
He he no tetahi whenua i tokomaha ai ona rangatira; na kia ai he tangata e mahara ana, e matau ana, ka mau roa ai tona ahua.
3 Un necesitado que oprime a los pobres es como una lluvia torrencial que no deja cosechas.
Ko te tangata rawakore e tukino ana i nga ware, ko tona rite kei te ua ta e kore ai te kai.
4 Los que abandonan la ley alaban a los malvados; pero los que guardan la ley se enfrentan a ellos.
Ko te hunga e whakarere ana i te ture, he whakamoemiti ta ratou ki te tangata kino: ko ta nga kaipupuri ia o te ture he ngangare ki a ratou.
5 Los hombres malvados no entienden la justicia; pero los que buscan a Yahvé lo comprenden plenamente.
E kore te hunga kino e mohio ki te whakawa: ko te hunga ia e rapu ana i a Ihowa, ka mohio ratou ki nga mea katoa.
6 Mejor es el pobre que camina en su integridad que el que es perverso en sus caminos, y es rico.
He pai ki te rawakore e haere ana i runga i tona tapatahi, i te tangata he parori ke ona ara, ahakoa he whai taonga ia.
7 El que guarda la ley es un hijo sabio; pero el que es compañero de los glotones avergüenza a su padre.
Ko te tangata e pupuri ana i te ture, he tamaiti mohio ia; engari ko te tangata whakahoa ki te hunga kakai, ka whakama tona papa i a ia.
8 El que aumenta su riqueza con intereses excesivos lo recoge para quien se apiada de los pobres.
Ko te tangata e whakanui ana i ona rawa ki te moni whakatupu, ki te whakapiki utu, e kohia ana e ia era ma te tangata e atawhaitia ai te rawakore.
9 El que aparta su oído para no oír la ley, incluso su oración es una abominación.
Ko te tangata e tahuri ke ana tona taringa, a kahore e rongo ki te ture, ko tana inoi nei ano he mea whakarihariha.
10 El que hace que los rectos se extravíen por el mal camino, caerá en su propia trampa; pero los irreprochables heredarán el bien.
Ko te tangata i meinga ai te hunga tika kia kotiti ke ki te ara he, ka taka a ia ano ki tana ake poka: ka whiwhi ia te hunga ngakau tapatahi ki te pai.
11 El rico es sabio a sus propios ojos; pero el pobre que tiene entendimiento ve a través de él.
Ki te whakaaro a te tangata taonga he nui tona whakaaro mohio; otiia e rapua ana tana e te rawakore whai whakaaro.
12 Cuando los justos triunfan, hay gran gloria; pero cuando los malvados se levantan, los hombres se esconden.
Nui atu te ataahua, ina koa te hunga tika: engari ki te ara te hunga kino, ka huna nga tangata i a ratou.
13 El que oculta sus pecados no prospera, pero quien se confiesa y renuncia a ellos encuentra la misericordia.
Ko te tangata e hipoki ana i ona he, e kore tana e kake; ko te tangata ia e whaki ana, a e whakarere ana, ka tohungia.
14 Dichoso el hombre que siempre teme; pero el que endurece su corazón cae en el problema.
Ka hari te tangata e wehi tonu ana: ko te tangata ia e whakapakeke ana i tona ngakau, ka taka ki te kino.
15 Como un león que ruge o un oso que embiste, así es un gobernante malvado sobre gente indefensa.
E rite ana ki te raiona e hamama ana, ki te pea e kopikopiko ana, te tangata kino e kingi ana ki te iwi rawakore.
16 Un gobernante tirano carece de juicio. Quien odia la ganancia mal habida tendrá días largos.
Ko te rangatira kore whakaaro he nui ano tana tukino: ko te tangata ia e kino ana ki te apo ka roa ona ra.
17 El hombre atormentado por la culpa de la sangre será un fugitivo hasta la muerte. Nadie lo apoyará.
Ko te tangata e waha ana i te toto o te tangata, ka rere ia ki roto ki te rua; kaua tetahi e pupuri i a ia.
18 Quien camina sin culpa se mantiene a salvo; pero uno con caminos perversos caerá de repente.
Ko te tangata he tapatahi nei te haere, ka ora: ko te tangata ia he parori ke ona ara, hinga tonu iho.
19 El que trabaja su tierra tendrá abundancia de alimentos; pero el que persigue fantasías se saciará de pobreza.
Ko te tangata e ngaki ana i tona oneone, ka makona i te taro; ko te tangata ia e whai ana i te hunga wairangi, ka whiwhi nui ki te rawakore.
20 Un hombre fiel es rico en bendiciones; pero el que está ansioso por ser rico no quedará impune.
Ko te tangata pono, ka nui nga manaaki mona: ko te tangata ia e hikaka ana ki te mea taonga, e kore ia e kore te whiwhi i te he.
21 Mostrar parcialidad no es bueno, pero un hombre hará el mal por un pedazo de pan.
Ko te whakapai kanohi ehara i te mea pai: ehara ano hoki i te mea pai kia he te tangata mo te kongakonga taro.
22 El hombre tacaño se apresura a buscar las riquezas, y no sabe que la pobreza le espera.
Ko te tangata he kino tona kanohi e takare tonu ana ki te taonga; kahore hoki ia e whakaaro ka tae mai te kore o te rawa ki a ia.
23 El que reprende a un hombre encontrará después más favor que el que adula con la lengua.
Ko te tangata i riria ai te he o tetahi ka nui atu te manako ki a ia i muri iho, i te manako ki te tangata i whakapati nei tona arero.
24 El que roba a su padre o a su madre y dice: “No está mal”. es un socio con un destructor.
Ko te tangata e pahua ana i tona papa, i tona whaea, a e ki ana, Ehara i te he; he hoa ia no te kaiwhakangaro.
25 El que es codicioso suscita conflictos; pero el que confía en Yahvé prosperará.
Ko ta te tangata ngakau apo he whakapatari pakanga: ko te tangata ia e okioki ana ki a Ihowa ka tetere.
26 El que confía en sí mismo es un necio; pero el que camina en la sabiduría se mantiene a salvo.
He kuware te tangata e whakawhirinaki ana ki tona ake ngakau: ko te tangata ia e haere ana i runga i te whakaaro nui, ka mawhiti.
27 Al que da a los pobres no le falta nada; pero el que cierra los ojos tendrá muchas maldiciones.
Ko te tangata e hoatu ana ki te rawakore, e kore ia e hapa; ko te tangata ia e kaupare ana i ona kanohi, ka maha nga kanga mona.
28 Cuando los malvados se levantan, los hombres se esconden; pero cuando perecen, los justos prosperan.
Ka ara te hunga kino, ka huna nga tangata i a ratou: na ki te ngaro ratou, ka tupu te hunga tika.

< Proverbios 28 >